Wikipedia

Freddy Quinn

austriacki wokalista i aktor

Freddy Quinn, Manfred Quinn (urodzony jako Franz Eugen Helmut Manfred Nidl[1], potem Nidl-Petz[2], 27 września 1931 w Niederfladnitz[3]) – austriacki piosenkarz, aktor, reżyser.

Freddy Quinn
Ilustracja
Freddy Quinn (1977)
Pseudonim

Freddy, Frederico Quinn für Telefunken, The Manhattans

Data i miejsce urodzenia

27 września 1931
Niederfladnitz

Instrumenty

gitara, śpiew

Gatunki

country, pop, szlagier

Zawód

piosenkarz, aktor

Aktywność

1954–2009

Wydawnictwo

Ariola Records, Bear Family Records, BMG Music Publishing, Chrisly Records, Da Music, Delta Music, Document Records, Electrola, Esperanza, Eurotrend, Golden Stars Records, Karussell, Koch Präsent Gold, LaserLight Digital, Mcp Sound & Media, Mega Herz, MusicTales, Pilz, Polydor Records, Polystar, SJ Entertainment, Sonocord, Success, Trend, Universal Music Group, Weltbild Music

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RFN
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Jeden z najpopularniejszych wykonawców muzyki szlagierowej oraz żeglarskiej, który największą popularność w Austrii i RFN odniósł w latach 60. (obok Petera Alexandera i Udo Jürgensa najpopularniejszy artysta w tych czasach w tych krajach). Jest pierwszym wykonawcą w Niemczech, który przekroczył barierę miliona sprzedanych egzemplarzy[4], a do 1963 roku liczba sprzedanych egzemplarzy wzrosła 6-krotnie[5]. Podobnie jak inny niemiecki piosenkarz, Hans Albers przybrał postać pozbawionego korzeni wędrowca, który wyrusza w morze, jednak tęskni za domem, rodziną i przyjaciółmi. Wylansował wiele utworów, takich jak m.in.: Der Legionär, Die Gitarre und das Meer, Heimweh, Heimatlos, Irgendwann gibt's ein Wiedersehn, Junge, komm bald wieder (cover utworu w 1973 roku wykonał turecki piosenkarz Alpay, który w 1973 roku umieścił ten utwór w swoim albumie pt. 7 Dilde Alpay), La Paloma[6], So geht das jede Nacht, Unter fremden Sternen, Vergangen vergessen vorüber. Sześć utworów zajmowało 1. miejsce na niemieckiej liście przebojów (26 utworów w pierwszej dziesiątce). Współpracował z wieloma kompozytorami, takimi jak m.in.: Ernst Bader, Bert Kaempfert, James Last, Lotar Olias. Sprzedał ok. 60 000 000 płyt. Nagrodzony wieloma nagrodami, wyróżnieniami i odznaczeniami, w tym m.in.: 4-krotnie złote, a także srebrne i brązowe Bravo Otto w kategorii Piosenkarz, Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec I stopnia (1984) z rąk Prezydenta Karla Carstensa za zasługi w rozpowszechnianiu niemieckich piosenek na całym świecie, Odznaką Honorową za Zasługi dla Republiki Austrii (1992)[7], Biermann-Ratjen-Medaille (1996) przez Senat Wolnego i Hanzeatyckiego Miasta Hamburga za zasługi artystyczne dla miasta, Złoty Ratusz Miasta Wiednia (2006)[8]. Większość jego utworów opowiada o Hamburgu, bezkresnym morzu oraz samotnym życiu w odległych krajach[9][10].

Wczesne życie

edytuj

Urodził się w Niederfladnitz (obecnie Hardegg) w Dolnej Austrii jako syn sprzedawcy irlandzkiego pochodzenia Johanna (zm. 1943) i dziennikarki Edith Nidl (1910–1978)[9]. Pierwsze lata dzieciństwa spędził z ojcem w amerykańskim Morgantown w stanie Wirginia Zachodnia, gdzie uczęszczał do szkoły podstawowej oraz nauczył się gry na trąbce, trąbce sygnałowej, a język angielski stał się jego drugim językiem ojczystym. Następnie wrócił do mieszkającej w Wiedniu matkiTierpost und Die Glocke, gdzie po wstąpieniu do Deutsches Jungvolk grał na paradach fanfary. Wkrótce matka wyszła za mąż za piszącego wierwsze o zwierzętach w jednym z jej dwóch magazynów (Tierpost i Die Glocke) dziennikarza z rodziny arystokratycznej, Rudolfa Anatola von Petza (1887–1961), który wkrótce adoptował jej syna, który przyjął nazwisko Nidl-Petz. Jednak Quinn nie lubił swojego ojczyma (przez 15 lat walczył sądownie o wykreślenie jego nazwiska z dokumentów)[7].

W czasie II wojny światowej został wysłany na Węgry, gdzie przebywał do jej zakończenia w 1945 roku. Następnie uciekał przed wojskami Armii Czerwonej, aż po czechosłowackie Pilzno, gdzie spotkał żołnierzy armii amerykańskiej. Dzięki płynnej znajomości języka angielskiego 14-letni wówczas Quinn mógł udawać przed nimi Amerykanina, dzięki czemu w maju 1945 roku został przewieziony transportem wojskowym do Stanów Zjednoczonych. Podczas pobytu w obozie dla uchodźców na Ellis Island na rzece Hudson w pobliżu Nowego Jorku dowiedział się, że jego ojciec zginął w wypadku samochodowym w 1943 roku[11]. Następnie został odesłany statkiem do Europy, gdzie najpierw z powodu problemów z jego papierami spędził rok w ośrodku dla osób trudnych do wykształcenia w belgijskiej Antwerpii, gdzie w tamtym czasie uczęszczał do szkoły podstawowej[11], a także nauczył się języka francuskiego i niderlandzkiego, po czym wrócił do matki do Wiednia, gdzie uczęszczał do liceum przy Albertgasse w dzielnicy Josefstadt.

Quinn w wieku 16 lat uciekł z domu i wstąpił do cyrku, gdzie pracował jako dyrygent i akrobata, potem przeszedł na grę na saksofonie oraz szkolił się jako akrobata i linoskoczek[12]. Z powodu swojego wieku był poszukiwany przez zawiadomioną przez ojczyma policję, po czym uciekł z kraju związkowego Burgenland do Rzymu, gdzie grał na fortepianie dla amerykańskich żołnierzy. Następnie przez Palermo dotarł statkiem do Tunisu, a stamtąd autostopem do Algierii[11]. Później wyjechał do Marsylii, Paryża i Rotterdamu. W barach algierskiego miasta Sidi Bu-l-Abbas grał na gitarze swoje piosenki o tęsknocie i tęsknocie za domem przed stacjonującymi tam żołnierzami Legii Cudzoziemskiej, z których większość pochodziła z krajów niemieckojęzycznych. To zajęcie przyniosło mu wiele radości, a także dochody. Nauczyciel z Legii Cudzoziemskiej zaproponował próbne szkolenie, a następnie zdecydował, czy chce pozostać w jednostce. Po trzech tygodniach przemyśleń, Quinn zdecydował się na życie cywilne i powrót do Niemiec[12].

Kariera

edytuj

Początki kariery

edytuj
 
Freddy Quinn (1963)

Freddy Quinn w Fürth wykonywał piosenki country dla amerykańskich żołnierzy, a w Norymberdze dla stacji radiowej American Forces Network (AFN)[13]. W 1954 roku podczas występu w Washington Bar w dzielnicy Hamburga, St. Pauli został zauważony przez Wernera Baeckera i Jürgena Rolanda – łowców talentów z wytwórni Polydor Records, która zaproponowała mu kontrakt nagraniowy[9], następnie w latach 1954–1956 umożliwiła mu lekcję śpiewu w Wyższej Szkole Muzyki i Teatru w Hamburgu pod okiem Mai Evans[14]. W 1955 roku nagrał swój pierwszy album pod pseudonimem Frederico Quinn für Telefunken (Frederico Quinn z Telefunken).

Szczyt popularności

edytuj

W 1956 roku nagrał z wytwórnią album zawierający dwa utwory w języku niemieckim: Sie hieß Mary Ann (cover utworu country pt. Sixteen Tons w oryginalnym wykonaniu Merle Travis, z niemieckojęzycznym tekstem Petera Moessera) oraz Heimweh (cover popowego utworu Memories Are Made of This w oryginalnym wykonaniu Deana Martina)[6], który w tym samym roku był najlepiej sprzedającym się singlem w RFN[15], a także otrzymał podwójną platynową płytę oraz podwójną złotą płytę[16], a także na stacji radiowej Bayerischer Rundfunk został ogłoszony przez Wernera Götze Drzemką Roku[17]. Po raz pierwszy na etykiecie płyty wydrukowano tylko imię wykonawcy, ponieważ podobno nikt w prasie nie wiedział, jak pisze się Quinn. Więc na początku był znany tylko jako Freddy. W tym samym roku został zatrudniony przez wytwórnię Polydor Records[5], a także był drugim obok Waltera Andreasa Schwarza reprezentantem RFN podczas 1. edycji Konkursu Piosenki Eurowizji w szwajcarskim Lugano z utworem pt. So geht das jede Nacht, który opowiada o niewiernej dziewczynie, spotykającą się z wieloma mężczyznami. Konkurs wygrała reprezentantka gospodarzy, Lys Assia z utworem pt. Refrain, a wyniki pozostałych utworów nie zostały opublikowane.

W 1958 roku Quinn nagrał singel w Japonii pod pseudonimem The Manhattans (nie mylić z amerykańskim zespołem rhythm and bluesowym The Manhattans) z rock and rollowymi utworami At the Hop i Stood Up[18][19]. W tym samym roku reżyser serialu kryminalnego Stahlnetz, Jürgen Roland obsadził Quinna w 4. odcinku serialu, w którym wcielił się w rolę punkowego piosenkarza Aj Jü Lou. Następnie grał w wielu filmach i serialach, głównie w produkcjach muzycznych o tematyce morskiej[9], takich jak m.in.: Freddy, Gitara i Morze (Nagroda Bambi za najlepszy film), Freddy pod dziwnymi gwiazdami (1959), Freddy i pieśń mórz południowych (1962), Tęsknota za St. Pauli (1963)[6], które zostały stworzone specjalnie dla niego oraz często grał postacie o imieniu „Freddy” w roli głównej. Grał u boku wielu znanych aktorów, takich jak m.in.: Heidi Brühl, Heinz Erhardt, Gustav Knuth, Gunnar Möller, Walter Scherau, Grethe Weiser, Ralf Wolter lub Rik Battaglia, grający głównie czarne charaktery w filmach ekranizowanych na podstawie powieści Karla Maya.

W 1966 roku, kiedy austriackie i niemieckie listy przebojów zdominały amerykańskie zespoły: The Beatles i The Rolling Stones, Quinn wydał singel, zawierający dwa utwory: Eine Handvoll Reis – utwór na temat wojny wietnamskiej oraz Wir[20], w którym wyrażał swój sprzeciw przeciwko ruchowi protestu lewicowych studentów. W tym samym roku po raz ostatni jego utwór, dokładnie Hundert Mann und ein Befehl (niemiecka wersja amerykańskiej ballady pt. The Ballad of the Green Berets w wykonaniu amerykańskiego żołnierza Barry’ego Sadlera), zajął 1. miejsce na niemieckiej liście przebojów.

Dalsze lata

edytuj
 
Freddy Quinn podczas występu w Hamburgu, 1971.
 
Freddy Quinn (1985)

Następnie już nie odnosił większych sukcesów, jednak dzięki licznym trasom koncertowym, występom gościnnym, występom w filmach i telewizji był zawsze obecny dla widzów, którzy wychowywali się na jego twórczości. Drugi szczyt w karierze osiągnął wraz z utworem pt. Das große Spiel, który wykonał wraz z chórem dziecięcym Fischer-Chöre 7 lipca 1974 roku na oczach 78 000 widzów na Stadionie Olimpijskim w Monachium przed rozpoczęciem meczu finałowego mistrzostw świata 1974, w którym reprezentacja RFN wygrała 2:1 z reprezentacją Holandii, zostając tym samym mistrzem świata oraz 600 000 000 ludzi przed telewizorami na całym świecie. Występował także w programach muzycznych Musik aus Studio B i Zum Blauen Bock, natomiast w 1979 roku wystąpił w operze upamiętniającej zmarłego wówczas komika i kompozytora, Heinza Erhardta pt. Noch ’ne Oper. W 1976 roku wydał album pt. It’s Country Time – pierwszy z dziewięciu albumów artysty muzyki country.

W 1981 roku wystąpił w nowojorskim Carnegie Hall. W tym samym roku otrzymał nagrodę opiekuna honorowego zamka w Hamburgu. W latach 1982–1984 był gospodarzem programu Country-Time, emitowanego w różnych stacjach telewizyjnych. Gośćmi muzycznymi w tym programie byli Johnny Cash, Dave Dudley, Emmylou Harris, Wanda Jackson, Jerry Lee Lewis oraz zespół Truck Stop[21].

W 1987 roku i 1991 roku wystąpił w dwóch odcinkach serialu pt. Großstadtrevier, w których wcielił się w rolę Lüdersa (w 1987 roku) oraz Hanne (w 1991 roku). Był również narratorem w słuchowisku radiowym Scotland Yard, w którym rozmawia z inspektorem MacMacIntoshem, a także śpiewał piosenkę przewodnią serialu animowanego Lucky Luke oraz kończącą każdy odcinek serialu pt. Einsamer Cowboy[22][23][24][25].

W 28 lutego 2003 roku Niemiecko-Amerykańska Federacja Muzyki Country (GACMF) przyjęła Quinna do Niemieckiej Galerii Sław Muzyki Country oraz otrzymał w Erfurcie z rąk Jonny’ego Hilla nagrodę niemieckiej Country Music Award[26][27].

Pozostała działalność

edytuj

Quinn był również znakomitym cyrkowcem, który oszołomił publiczność telewizyjną jako linoskoczek[9], występując na żywo i bez siatki bezpieczeństwa w popularny programie bożonarodzeniowym pt. Stars in der Manege. Podczas jednego z występów, transmitowanego w telewizji, jechał na lwie w klatce cyrkowej, podczas gdy lew balansował na ruchomej powierzchni. Kilkakrotnie moderował także program emitowany na stacji ZDF pt. Zirkus, Zirkus, którego również był reżyserem. Za swoje występy i zaangażowanie został nagrodzony „Cyrkowym Oscarem”.

Występował również w sztukach teatralnych, takich jak m.in.: Zemsta nietoperza (autor Johann Strauss (syn)) w roli księcia Orlofsky’ego, Król i ja (autor Oscar Hammerstein II) w roli króla, Ciotka Charleya (autor Brandon Thomas) w roli Lorda Fancourta Babberly’ego. W 1968 roku wystąpił gościnnie w Ohnsorg-Theater w Hamburgu w komedii Wilfrieda Wroosta pt. Die Kartenlegerin w reżyserii Hansa Mahlera wraz z innymi aktorami, takimi jak m.in.: Edgar Bessen, Heidi Kabel, Otto Lüthje, Willy Millowitsch, Erna Raupach-Petersen, Jochen Schenck.

Dyskografia

edytuj
Osobny artykuł: Dyskografia Freddy’ego Quinna.

Filmografia

edytuj

Filmy

edytuj

Seriale

edytuj

Nagrody i odznaczenia

edytuj

Nagrody

edytuj
  • Złote Bravo Otto w kategorii Piosenkarz: 1960, 1961, 1962, 1963
  • Srebrne Bravo Otto w kategorii Piosenkarz: 1964
  • Brązowe Bravo Otto w kategorii Piosenkarz: 1965

Odznaczenia

edytuj

Upamiętnienie

edytuj
  • W 1956 roku w Wiedniu powstało Archiwum Freddy’ego Quinna (obecnie obszerna kolekcja prawie wszystkich nośników dźwiękowych i wideo artysty, a także zdjęć, plakatów, programów i reportaży prasowych itp., które można oglądać na rejestracji)[29][30]. W 2006 roku część kolekcji została pokazana w Bezirksmuseum Josefstadt w Wiedniu w ramach jubileuszowej wystawy z okazji jego 75. urodzin oraz 50-lecia kariery artystycznej Freddy’ego Quinna, na której sam artysta był obecny.
  • W lipcu 2001 roku za honorowe wystąpienie w roli moderatora AWO Coburg i projektu „Zirkus-Zirkus” w Kongresshaus Rosengarten w Coburgu, w miejscu przed AWO Coburg nadano imię Quinna – Freddy- Quinn-Platz.
  • Z okazji 75. urodzin Freddy’ego Quinna portal internetowy Countrymusicnews.de nazwał Quinna „jednym z pionierów muzyki country w Niemczech”[31].
  • Z okazji 80. urodzin Freddy’ego Quinna portal internetowy Country.de poświęcił mu artykuł[32].

Życie prywatne

edytuj

Freddy Quinn miał żonę Lilli Blessmann (1918–2008), która była jego menedżerką. Para wzięła ślub w 1956 roku i była ze sobą 52 lata, do śmierci Lilli Blessmann w styczniu 2008 roku[33].

W listopadzie 2004 roku Sąd Rejonowy w Hamburgu skazał Quinna na karę dwóch lat pozbawienia wolności w zawieszeniu oraz grzywnę w wysokości 150 000 euro za uchylanie się od płacenia podatków w latach 1998–2002 (ponad 90 000 euro)[34][35]. W zeznaniu podatkowym dla urzędu skarbowego w Hamburgu wskazał Szwajcarię jako swoją główną siedzibę, gdzie tymczasowo korzystał z mieszkania w domu dwurodzinnym w Tenero-Contra na północnym brzegu jeziora Lago Maggiore, a w rzeczywistości przebywał głównie w Hamburgu, w związku z czym podlegał opodatkowaniu w Niemczech. Przyznał się do zarzucanych mu czynów i spłacił wszystkie swoje zaległości podatkowe.

Mieszka w Hamburgu, z którym czuje szczególną więź (przez kilka lat mieszkał w Stanach Zjednoczonych). Mówi w siedmiu językach, śpiewa w dwunastu[36].

W 2009 roku, niedługo po śmierci żony, w dużej mierze wycofał się z życia publicznego. Już się nie pojawia i – z kilkoma wyjątkami – nie udziela żadnych wywiadów. W 2021 roku udzielił pierwszego od dłuższego czasu wywiadu, w którym opowiadał o swoim życiu na emeryturze i nowej miłości. Jest szczęśliwy w związku ze swoją partnerką Rosi, o której mówi, że zna ją od lat 70.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Carl Dahlhaus, Hans Heinrich Eggebrecht, Oehl Kurt: Brockhaus Riemann Musiklexikon. Wiesbaden: Brockhaus-Verlag, 1978, s. 353. ISBN 3-7653-0303-8.
  2. ↑ Biografia artysty (niem.).
  3. ↑ Elmar Kraushaar: Freddy Quinn: Ein unwahrscheinliches Leben. Atrium-Verlag, 2011-09-05, s. 14–18. ISBN 978-3-85535-390-3.
  4. ↑ Rita Casale, Rebekka Horlacher, Jürgen Oelkers: Bildung und Öffentlichkeit. Verlagsgruppe Belz. Weinheim: 2007, s. 161.
  5. ↑ a b Günter Haußwald: Musica. Monatsschrift für alle Gebiete des Musiklebens. Kassel/Bazylea: Bärenreiter-Verlag, 1963, s. 74.
  6. ↑ a b c Colin Larkin: The Guinness Encyclopedia of Popular Music. Cz. 1. Guinness Publishing, 1992, s. 2025. ISBN 0-85112-939-0.
  7. ↑ a b Mein Leben hört sich an wie eine Erfindung”: Ein Gespräch mit dem Sänger und Schauspieler …. „Die Zeit”. 37/1999. 
  8. ↑ Goldener Rathausmann für Freddy Quinn [data dostępu: 2006-02-15] (niem.).
  9. ↑ a b c d e Biografia (ang.).
  10. ↑ Michael Petzel, Jürgen Wehnert: Das neue Lexikon rund um Karl May. Berlin: Schwarzkopf & Schwarzkopf Verlag, 1978, s. 347. ISBN 3-89602-509-0.
  11. ↑ a b c Freddy Quinn: Die Stimme der Sehnsucht [data dostępu: 2021-09-27] (niem.).
  12. ↑ a b Wywiad z Freddym Quinnem [data dostępu: 1999-09-12] (niem.).
  13. ↑ Als Freddy Quinn nach Fürth kam [data dostępu: 2011-09-20] (niem.).
  14. ↑ Oldenburgerin brachte Stars richtige Töne bei [data dostępu: 2011-10-13] (niem.).
  15. ↑ Walter Dirks, Eugen Kogon. „Neue Gesellschaft/Frankfurter Hefte”, s. 196, 1962. Frankfurt. 
  16. ↑ Joseph Murrells: The Book of Golden Discs. Cz. 2. Londyn: Barrie and Jenkins Ltd, 1978, s. 82, 175. ISBN 978-0-214-20512-5.
  17. ↑ Hafen- Barde [data dostępu: 2006-09-25] (niem.).
  18. ↑ At The Hop (als The Manhattans) [data dostępu: 2020-05-21] (ang.).
  19. ↑ Stood Up (als The Manhattans) [data dostępu: 2020-05-21] (ang.).
  20. ↑ Der Chor der Anständigen. Zu Freddy Quinns „Wir” (Text: Fritz Rotter) [data dostępu: 2012-12-10] (niem.).
  21. ↑ Country Time w bazie Fernsehserien.de (niem.).
  22. ↑ Der Entertainer wird am heutigen Mittwoch, den 27. September 2006 75 Jahre alt! Herzlichen Glückwunsch!!!. smago.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-01)]. [data dostępu: 2006-09-27] (niem.).
  23. ↑ Freddy Quinn – Einsamer Cowboy [data dostępu: 2008-05-09] (ang.).
  24. ↑ Lucky Luke Musik: # 1 » Freddy Quinn – Lucky Luke Intro « [data dostępu: 2013-01-07] (ang.).
  25. ↑ Lucky Luke Musik: # 2 » Freddy Quinn – Lucky Luke Outro « [data dostępu: 2013-01-07] (ang.).
  26. ↑ Freddy Quinn (wurde in die 'Country Hall of Fame’ aufgenommen) [data dostępu: 2003-02-28] (niem.).
  27. ↑ Auszeichungen (niem.).
  28. ↑ Freddy Quinn nie pojawia się w tym filmie i też nie śpiewa. Słychać go jednak na gitarze w utworze instrumentalnym.
  29. ↑ Freddy-Quinn-Archiv (niem.).
  30. ↑ Sabine M. Gruber: 111 Orte der Musik in Wien, die man erlebt haben muss. Kolonia: Emons Verlag, 2018. ISBN 978-3-7408-0348-3.
  31. ↑ Freddy Quinn wird heute 75 Jahre alt [data dostępu: 2006-09-27] (niem.).
  32. ↑ Freddy Quinn wird 80 – Herzlichen Glückwunsch [data dostępu: 2011-09-27] (niem.).
  33. ↑ Junge, komm bald wieder: Die Freddy Quinn Biografie [data dostępu: 2013-12-03] (niem.).
  34. ↑ Zwei Jahre auf Bewährung für Freddy Quinn [data dostępu: 2004-11-22] (niem.).
  35. ↑ Klaus Miehling: Gewaltmusik – Musikgewalt. Würzburg: Verlag Königshausen & Neumann, 2006, s. 306. ISBN 3-8260-3394-9.
  36. ↑ Entertainer kehrt nicht auf Bühne zurück [data dostępu: 2011-09-27] (niem.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Freddy_Quinn&oldid=73927642”