Fasola złota
Fasola złota, fasolka mung (Vigna radiata) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych. Gatunek ten został ostatnio przesunięty z rodzaju Phaseolus do rodzaju Vigna, ale jest wciąż cytowany jako Phaseolus aureus lub Phaseolus radiatus. Wszystkie te nazwy dotyczą tego samego gatunku[4]. Pochodzi z Indii, jest uprawiana w Azji Południowej, w Malezji, w Chinach.
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
fasola złota | ||
Nazwa systematyczna | |||
Vigna radiata (L.) R. Wilczek Fl. ind. ed. 1832, 3:297. 1832 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
Morfologia
edytujRoślina jednoroczna dorastająca do 120 cm wysokości. Duże liście trójlistkowe. Kwiaty motylkowe w kwiatostanach wielokwiatowych, żółte lub fioletowożółte. Owoc jest strąkiem.
Zastosowanie
edytujNasiona są jadalne. Ważny składnik potraw wielu kuchni azjatyckich, ze względu na wysoką zawartość białka również w kuchni wegetariańskiej. Drobne fasolki o długości od 2 do 4 mm, w kolorze od żółtego do ciemnozielonego, spożywane są zarówno w postaci gotowanej, jak i surowej (po skiełkowaniu, w Polsce nazywane „kiełkami sojowymi”).
W krajach Dalekiego Wschodu z fasoli mung wytwarza się również makaron (ang. „bean thread vermicelli”, „cellophane noodles”), nazywany sojowym. Makaron ten, w odróżnieniu od makaronu ryżowego i innych, po usmażeniu lub ugotowaniu staje się przezroczysty.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
- ↑ Vigna radiata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Vigna radiata, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2021-04-03] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- BioLib: 129309
- EoL: 655074
- Flora of China: 242354376
- Flora of North America: 242354376
- GBIF: 2982380
- identyfikator iNaturalist: 122885, 122884
- IPNI: 525492-1
- ITIS: 506804
- NCBI: 157791
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): ild-29556
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:525492-1
- identyfikator Tropicos: 13040499
- USDA PLANTS: VIRA4
- CoL: 5BDSS