Eyüp Sabri Akgöl lub Eyüp Sabri (alb. Ejup Sabriu; ur. 1876 w Ochrydzie jako Ohrili Eyüp Sabri[1], zm. 16 sierpnia 1950 w Stambule) – osmański i turecki działacz polityczny pochodzenia albańskiego[2], następnie wieloletni deputowany do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji[3].

Eyüp Sabri Akgöl
Ilustracja
Eyüp Sabri Akgöl (lata 30. XX w.)
Data i miejsce urodzenia

1876
Ochryda

Data i miejsce śmierci

16 sierpnia 1950
Stambuł

deputowany do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji
Okres

od 1923
do 1927

Okres

od 1939
do 1950

Przynależność polityczna

Republikańska Partia Ludowa

Życiorys

edytuj
 
Eyüp Sabri Akgöl (lata 20. XX w.)

Należał do Komitetu Jedności i Postępu[4], którego w latach 1908–1918 był członkiem komitetu centralnego[2][5][6]. W lipcu 1909 roku wział udział w kongresie w Debarze[7]. Sfinansował budowę szkoły w Ochrydzie, która z powodu wojen bałkańskich została przerwana (współcześnie w danym budynku mieści się gimnazjum)[8]. Podczas I wojny światowej działał w tajnej policji Teşkilât-ı Mahsusa, w jej ramach prowadził działalność dywersyjną[9], wskutek czego został internowany na Malcie[10][11]. Brał następnie udział w wojnie o niepodległość Turcji[12][13].

 
Grób Eyüpa Sabriego Akgöla w stambulskiej dzielnicy Şişli (2011)

Po upadku sułtanatu zaangażował się w działalność Republikańskiej Partii Ludowej. Po raz pierwszy uzyskał mandat do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego Turcji w wyborach z 1923 roku i sprawował go do końca kadencji w 1927 roku[3]. Wrócił do parlamentu w wyniku wyborów z 1939 roku, z sukcesem ubiegając się o reelekcję w latach 1943, 1946 i 1950[3][11][14]. Zmarł 16 sierpnia 1950 roku w Stambule, trzy dni później miał miejsce jego pogrzeb.

 
Pogrzeb Eyüpa Sabriego Akgöla (1950)

Znał języki albański oraz turecki[15][16][17].

Przypisy

edytuj
  1. Hanioğlu 2001 ↓, s. 521.
  2. a b Gingeras 2009 ↓, s. 175.
  3. a b c Zürcher 1984 ↓, s. 43.
  4. Zürcher 2014 ↓, s. 35.
  5. Kieser 2006 ↓, s. 106.
  6. Hanioğlu 2001 ↓, s. 216.
  7. Clayer 2007 ↓, s. 624-625.
  8. Grupče 1998 ↓, s. 15-16.
  9. Göçek 2014 ↓, s. 199.
  10. Gingeras 2009 ↓, s. 64.
  11. a b Göçek 2014 ↓, s. 521.
  12. Göçek 2014 ↓, s. 64.
  13. Göçek 2014 ↓, s. 175.
  14. Göçek 2014 ↓, s. 613.
  15. Hanioğlu 2001 ↓, s. 228.
  16. Hanioğlu 2001 ↓, s. 452.
  17. Clayer 2007 ↓, s. 382.

Bibliografia

edytuj