Emden
Emden – miasto na prawach powiatu w północno-zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Dolna Saksonia, u ujścia rzeki Ems do Morza Północnego. Liczy około 50 tys. mieszkańców. Rodzinne miasto reżysera filmowego Wolfganga Petersena.
 Ratusz w Emden | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kraj związkowy | |||||
| Zarządzający |
Tim Kruithoff↗ | ||||
| Powierzchnia |
112,36 km² | ||||
| Wysokość |
1 m n.p.m. | ||||
| Populacja (30.09.2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy |
04921, 04927 | ||||
| Kod pocztowy |
26721, 26723, 26725 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
EMD | ||||
| |||||
Położenie na mapie Dolnej Saksonii  | |||||
Położenie na mapie Niemiec  | |||||
 53°22′N 7°12′E/53,366667 7,200000
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Historia
edytuj
Miasto powstało najprawdopodobniej około 800 roku. Najstarszą wzmianką o jego znaczeniu jako siedziby handlu morskiego jest adnotacja z roku 1224 z Londynu o „statku handlowym z Emden”. Od 1464 było stolicą Hrabstwa Fryzji Wschodniej. Rewolucja znana dziś jako „Emder Revolution” z roku 1595 doprowadziła do wygnania hrabiego Wschodniej Fryzji z miasta. Wybrany w 1604 roku syndyk miasta Johannes Althusius poprowadził je ku bogactwu. W 1744 Wschodnią Fryzję wraz z miastem anektowało Królestwo Prus.
W roku 1751 powstała w tym mieście Królewsko-Pruska Azjatycka Kompania Handlowa do handlu z Indiami i Chinami, państwowe przedsiębiorstwo, założone przez Fryderyka Wielkiego. Istniała do roku 1765. Nigdy nie osiągnęła wielkości porównywalnej np. z holenderską Kompanią Zachodnioindyjską. W 1757 roku, podczas wojny siedmioletniej Emden zajęli Francuzi, co sparaliżowało działalność kompanii.
Po rewolucji francuskiej miasto należało najpierw do Holandii, a potem Napoleon I włączył je do Cesarstwa Francuskiego.
Gospodarka
edytujW Emden znajduje się zakład produkcyjny Volkswagena, w którym produkuje się VW Passata. Ponadto w mieście rozwinął się przemysł stoczniowy, maszynowy, rybny oraz rafineryjny[2].
Związki z Polską
edytujW roku 1543 Jan Łaski otrzymał od regentki Fryzji wschodniej Anny oldenburskiej nominację na stanowisko efora wszystkich kościołów tego państwa i proboszcza parafii w Emden. Łaski stał się duchownym ewangelickim i pionierem Reformacji we Fryzji, umiejętnie prowadząc działalność misyjną między naciskami ze strony katolików i anabaptystów. Łaski napisał swój manifest teologiczny Epitome oraz opracował katechizm. Odniósł sukces, eliminując katolicyzm z terenu księstwa. Wyjechał w 1550 r. do Anglii.
Sport
edytuj- Kickers Emden – klub piłkarski
Przypisy
edytuj- ↑ Daten und Fakten: Stadt Emden [online], emden.de [dostęp 2020-12-29] (niem.).
- ↑ Emden, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-06-26].