Dwa traktaty o rządzie

Dwa traktaty o rządzie – dzieło angielskiego filozofa Johna Locke'a z 1690 roku. Stanowią one fundamentalną w historii doktryn politycznych teorię klasycznego republikanizmu.

Strona tytułowa Dwóch traktatów o rządzie, wydanie z 1690

W oparciu o prawo natury ludzkiej, z którego jednostka czerpie święte i niezbywalne uprawnienia do własności i wolności, zostają sformułowane postulaty polityczne. Locke formułuje naczelne zasady, które mają określać relacje między ludem a władzą. Zasadami tymi są:

• przynależność do struktury politycznej jest dobrowolna,
• mandat do sprawowania władzy pochodzi z nadania ludu,
• władza jest powołana w celu ochrony niezbywalnych wartości: wolności i własności,
• władza jest ograniczona celem, do realizacji którego została powołana,
• cel ten warunkuje rozdział kompetencji w obrębie władzy,
• zamach ze strony władzy na wolność i własność powoduje utratę pokładanego w niej zaufania i upoważnia lud do nieposłuszeństwa i zmiany jej (w ostateczności zdobywa prawo do oporu i usunięcia jej siłą).

Pewne kontrowersje budzi polskie tłumaczenie, które nie jest pozbawione błędów utrudniających prawidłowe zrozumienie tego dzieła.

Linki zewnętrzne

• Second Treatise of Government Pełny tekst na stronie projektu Gutenberg (ang.)
• Two Treatises of Government. efm.bris.ac.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-17)]. (ang.)
• Drugi traktat o rządzie. liceumxv.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-27)].