DVB-T

standard naziemnej telewizji cyfrowej

DVB-T (ang. Digital Video Broadcasting – Terrestrial) – standard telewizji cyfrowej DVB nadawanej naziemnie, opublikowany po raz pierwszy w roku 1997[1]. Cyfrowe wideo, dźwięk i dane dodatkowe są przesyłane w strumieniu transportowym MPEG przy użyciu modulacji COFDM. Do kompresji audio/wideo wykorzystuje się standard MPEG-2 lub MPEG-4 (H.264). Następcą standardu DVB-T jest DVB-T2.

Budowa nadajnika i odbiornika

edytuj

Budowa nadajnika

edytuj
 
Schemat nadajnika systemu DVB-T

Nadajnik składa się z:

  • Kodera (MPEG-2 lub MPEG-4) – sygnał audio/wideo poddawany jest kodowaniu źródłowemu.
  • Dwóch multiplekserów – z multipleksera programowego otrzymuje się strumień programowy, czyli jeden strumień w skład którego wchodzą strumienie audio, wideo oraz danych, tylko z jednego kanału. Z kolei z multipleksera transmisyjnego otrzymuje się strumień transmisyjny, który składa się z pakietów o stałej długości oraz mogących pochodzić z różnych kanałów.
  • Układu sygnałów: pilota i TPS – pilot wykorzystywany jest do synchronizacji odbiornika z nadajnikiem. TPS zawiera zakodowane parametry modulacji.
  • Modulatora OFDM z 1704 lub 6816 nośnymi.
  • Przetwornika cyfrowo-analogowego (DAC) oraz modulatora wyjściowego na sygnał radiowy nadawany przez nadajnik telewizji naziemnej.

Schemat nadawania

edytuj
Dostępny bitrate (Mbit/s) w systemie DVB-T dla kanałów w pasmie 8 MHz
Modulacja Kodowanie korekcyjne Okres ochronny
1/4 1/8 1/16 1/32
QPSK 1/2 4.976 5.529 5.855 6.032
2/3 6.635 7.373 7.806 8.043
3/4 7.465 8.294 8.782 9.048
5/6 8.294 9.216 9.758 10.053
7/8 8.709 9.676 10.246 10.556
16-QAM 1/2 9.953 11.059 11.709 12.064
2/3 13.271 14.745 15.612 16.086
3/4 14.929 16.588 17.564 18.096
5/6 16.588 18.431 19.516 20.107
7/8 17.418 19.353 20.491 21.112
64-QAM 1/2 14.929 16.588 17.564 18.096
2/3 19.906 22.118 23.419 24.128
3/4 22.394 24.882 26.346 27.144
5/6 24.882 27.647 29.273 30.160
7/8 26.126 29.029 30.737 31.668
Dostępny bitrate (Mbit/s) w systemie DVB-T dla kanałów w pasmie 7 MHz
Modulacja Kodowanie korekcyjne Okres ochronny
1/4 1/8 1/16 1/32
QPSK 1/2 4.354 4.838 5.123 5.278
2/3 5.806 6.451 6.830 7.037
3/4 6.532 7.257 7.684 7.917
5/6 7.257 8.064 8.538 8.797
7/8 7.620 8.467 8.965 9.237
16-QAM 1/2 8.709 9.676 10.246 10.556
2/3 11.612 12.902 13.661 14.075
3/4 13.063 14.515 15.369 15.834
5/6 14.515 16.127 17.076 17.594
7/8 15.240 16.934 17.930 18.473
64-QAM 1/2 13.063 14.515 15.369 15.834
2/3 17.418 19.353 20.491 21.112
3/4 19.595 21.772 23.053 23.751
5/6 21.772 24.191 25.614 26.390
7/8 22.861 25.401 26.895 27.710

Budowa odbiornika

edytuj
 
Widmo sygnału DVB-T przy zastosowaniu modulacji OFDM w wersji z 8192 nośnymi

Odbiornik składa się z:

  • Układu wejściowego oraz przetwornika analogowo-cyfrowego (ADC).
  • Układu synchronizacji na podstawie sygnału pilota oraz TPS.
  • Przetwornika układu zmiennego.
  • Demodulatora OFDM.
  • Demultiplekserów strumienia programowego i transportowego na rozdzielone cyfrowe sygnału audio/wideo oraz danych.
  • Dekodera (MPEG-2 lub MPEG-4).

Naziemna telewizja cyfrowa w Polsce

edytuj
Zobacz więcej w artykule Telewizja naziemna, w sekcji Telewizja cyfrowa.

W Polsce planem przejścia na telewizję cyfrową zajmuje się Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji oraz Urząd Komunikacji Elektronicznej. Ostatnie ustalenia wskazują na wybór MPEG-4 jako metody kompresji, pierwszy multipleks telewizyjny ruszył we wrześniu 2009 roku[2]. Sygnał analogowy ma być wyłączany począwszy od czerwca 2011, zakończenie nadawania ostatnich analogowych programów zostało zaplanowane na 31 lipca 2013 roku[2]. Standard DVB-T był nadawany w przypadku multipleksów 1, 2 i 4 naziemnej telewizji cyfrowej na terytorium całej Polski do 27 czerwca 2022 roku do momentu przejścia na standard DVB-T2/HEVC[3][4][5], natomiast multipleks 3 obejmujący wyłącznie kanały Telewizji Polskiej SA może być nadawany w dotychczasowym standardzie DVB-T do 31 grudnia 2023[6]. Dnia 24 marca 2009 Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że uzgodnione rozporządzenie w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla urządzeń konsumenckich służących do odbioru cyfrowych naziemnych transmisji telewizyjnych zostało skierowane do notyfikacji w Komisji Europejskiej. Rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 16 marca 2009 r., pod numerem 2009/155/PL, w następstwie czego rozporządzenie zostało ogłoszone 24 grudnia 2009 roku i znajduje się w Dzienniku Ustaw nr 221/2009 poz. 1742[7].

Zgodnie z rozporządzeniem jako podstawowe wymagania przyjęto parametry odbiornika naziemnej telewizji cyfrowej (DVB-T) zdefiniowane w specyfikacji ETSI TS 101 154 V.1.9.1 jako 25 Hz H.264/AVC HDTV video, MPEG-2 Layer 2 and E-AC-3 audio, for a Baseline IRD able to decode up to 1920 × 1080 interlaced 25 Hz video pictures or 1280 × 720 progressive 50 Hz video pictures.

Wspomniany dokument stanowi ważną wskazówkę dla konsumentów, którzy przy zakupie telewizyjnego sprzętu odbiorczego powinni zwracać uwagę, czy dany odbiornik DVB-T lub telewizor ze zintegrowanym tunerem DVB-T jest w stanie poprawnie odtwarzać obraz jakości HD (wysokiej rozdzielczości) zakodowany zgodnie ze standardem MPEG-4 (H.264/AVC) oraz dźwięk wielokanałowy zakodowany zgodnie ze standardem Dolby Digital Plus (EAC-3)[8].

Posiadacze telewizorów i odbiorników ze zintegrowanym dekoderem DVB-T/MPEG-2 wyposażonym w wejście do podłączenia modułu CI mogą zakupić moduł transkodujący z MPEG-4 na MPEG-2 w celu umożliwienia odbioru programów zakodowanych w MPEG-4. Trzeba jednak pamiętać, że powyższe rozwiązanie pozwoli jedynie na odbiór kanałów SD. Jest ono jednak jedynym ratunkiem dla urządzeń DVB-T/MPEG-2, o ile mają gniazda CI i stosownie przygotowane oprogramowanie.

Informacje nt. parametrów technicznych odbiornika naziemnej telewizji cyfrowej dla Polski dostępne są również na stronie internetowej Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji.

Przypisy

edytuj
  1. What is DVB-T?. www.radio-electronics.com. [dostęp 2010-04-09]. (ang.).
  2. a b Harmonogram cyfryzacji w Polsce | TV naziemna – świat – SATKurier.pl. satkurier.pl. [dostęp 2017-11-22].
  3. Zmiana DVB-T na DVB-T2 - znamy harmonogram, na zmianie zyska głównie sieć 5G. imagazine.pl. [dostęp 2020-09-24].
  4. Refarming 700MHz i zmiana standardu nadawania na DVB-T2/HEVC. emitel.pl. [dostęp 2022-06-27]. (pol.).
  5. Witamy w nowej rzeczywistości. Cała Polska objęta standardem DVB-T2 dla telewizji naziemnej [online], komputerswiat.pl, 27 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-27] (pol.).
  6. 2,5 mln widzów bez ogólnodostępnych TVN i Polsatu. Prywatne telewizje chcą rekompensaty. onet.pl, 2022-06-27. [dostęp 2022-06-27]. (pol.).
  7. Dz.U. z 2009 r. nr 221, poz. 1742
  8. Ministerstwo Cyfryzacji: Dobre praktyki w zakresie nadawania DVB-T w Polsce. [w:] cyfryzacja.gov.pl [on-line]. Maj 2011, Maj 2011. [dostęp 2012-09-27].

Zobacz też

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj