Dżul
Dżul (J) (ang. Joule) – jednostka pracy i energii – w tym ciepła – w układzie SI[1]. Jeden dżul to praca wykonana przez siłę o wartości 1 N przy przesunięciu punktu przyłożenia siły o 1 m w kierunku równoległym do kierunku działania siły[2]
Układ | |
---|---|
Wymiar |
|
Jednostka | |
Typowe symbole wielkości |
W, E, Q |
w jednostkach SI |
|
w jednostkach CGS |
|
w jednostkach anglosaskich |
|
Źródło nazwy |
- 1 J = 1 N·m.
Związek z mocą:
Nazwa dżul pochodzi od nazwiska angielskiego fizyka Jamesa Joule’a.
Przeliczenie 1 dżula na inne jednostki pracy, energii i ciepła:
- kaloria (cal), 1 J = 0,238846 cal,
- erg, 1 J = 107 erg,
- elektronowolt (eV), 1 J = 0,62415×1019 eV,
- kilogramometr (kGm), 1 J = 0,10197 kGm,
- kilowatogodzina (kWh), 1 J = 1/3600000 kWh ≈ 0,278×10−6 kWh.
Dżul a niutonometr
edytujJednostką momentu siły jest N · m. Iloczyn niutona i metra to w układzie SI dżul, jednak – aby nie wprowadzać nieporozumień – jednostkę momentu siły nazwano niutonometrem (N · m) i nie zastępuje się jej dżulem.
Problem ten wiąże się z tym, że praca definiowana jest jako iloczyn skalarny siły i przemieszczenia, natomiast moment siły to iloczyn wektorowy siły i ramienia.
Wielokrotności i podwielokrotności jednostki (wyróżniono najczęściej używane):
Wielokrotności | Podwielokrotności | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Przedrostek | Nazwa | Symbol | Przedrostek | Nazwa | Symbol | |
100 | dżul | J | ||||
101 | dekadżul | daJ | 10−1 | decydżul | dJ | |
102 | hektodżul | hJ | 10−2 | centydżul | cJ | |
103 | kilodżul | kJ | 10−3 | milidżul | mJ | |
106 | megadżul | MJ | 10−6 | mikrodżul | µJ | |
109 | gigadżul | GJ | 10−9 | nanodżul | nJ | |
1012 | teradżul | TJ | 10−12 | pikodżul | pJ | |
1015 | petadżul | PJ | 10−15 | femtodżul | fJ | |
1018 | eksadżul | EJ | 10−18 | attodżul | aJ | |
1021 | zettadżul | ZJ | 10−21 | zeptodżul | zJ | |
1024 | jottadżul | YJ | 10−24 | joktodżul | yJ |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ dżul, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-10-15] .
- ↑ Leksykon naukowo-techniczny z suplementem. Warszawa: WNT, 1989. ISBN 83-204-0967-5.