Czepiak czarnolicy

gatunek ssaka

Czepiak czarnolicy (Ateles chamek) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny czepiaków (Atelinae) w obrębie rodziny czepiakowatych (Atelidae).

Czepiak czarnolicy
Ateles chamek[1]
(Humboldt, 1812)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

naczelne

Podrząd

wyższe naczelne

Parvordo

małpy szerokonose

Rodzina

czepiakowate

Podrodzina

czepiaki

Rodzaj

czepiak

Gatunek

czepiak czarnolicy

Synonimy
  • Simia chamek Humboldt, 1812[2]
  • Ateles longimembris J.A. Allen, 1914[3]
  • Ateles peruvianus Lönnberg, 1940[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Budowa

edytuj

Czepiaki czarnolice osiągają około 40–60 cm długości oraz masę od 7 do 9 kg. Mają chwytny ogon osiągający 80 cm długości, który pomaga w brachiacji[4]. Mają cztery długie palce oraz krótki kciuk. Są w całości pokryte czarnym futrem i mają czarną twarz[5].

Są bardzo podobne do czepiaka czarnego, wyróżniają się krótszym futrem oraz mniej odsłoniętą twarzą. Różnicą jest również ilość chromosomów, czepiak czarnolicy ma ich 34[5].

Tryb życia

edytuj

Żyją w grupach, które przeważnie liczą od 5 do 25 osobników. Terytorium jednej grupy zajmuje zwykle od 150 do 375 ha, w czasie pory deszczowej zajmują większy obszar niż w czasie pory suchej[2]. Przemieszczają się głównie samce, samice trzymają się centralnej części obszaru. Komunikują się poprzez chrząkanie oraz krzyki. Komunikują się również poprzez zapach oraz potrząsanie gałęziami drzew. Najstarszy osobnik w niewoli osiągnął 48 lat[5].

Cykl życiowy

edytuj

poligamiczne. Rozmnażają się zwykle co 3–4 lata. Nie mają sprecyzowanego sezonu godowego, jednak zazwyczaj gody odbywają się wczesną wiosną. Ciąża zwykle trwa około 230 dni, po której zazwyczaj rodzi się jedno młode. Przeżywalność młodych do pierwszego roku życia wynosi 67%. Po 4 latach osiąga dojrzałość płciową[5]. Samice są w stanie dostosować płeć potomstwa przed narodzeniem[4]. Samice mają określoną hierarchie. Te, które znajdują się wyżej, częściej rodzą i wychowują samców[2].

Rozmieszczenie geograficzne

edytuj

Gatunek ten występuje w Ameryce Południowej na terenach Boliwii, Peru oraz Brazylii. Preferuje suche lasy liściaste. Zazwyczaj przebywa w koronach drzew[5]. Często są widywane w Parku Narodowym Noel Kempff Mercado[2].

Ekologia

edytuj

Żywią się głównie owocami, połowę pożywienia stanowią figi. Jednak kiedy owoców jest mniej, jedzą również kwiaty, liście oraz owady. Dziennie poświęcają około 30% czasu na jedzenie[5].

Przypisy

edytuj
  1. Ateles chamek, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Ateles chamek – Plazi TreatmentBank [online], treatment.plazi.org [dostęp 2024-06-21] (ang.).
  3. a b c Ateles chamek, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b Ateles chamek (Humboldt, 1812) [online], www.gbif.org [dostęp 2024-06-21] (ang.).
  5. a b c d e f Sylvie Kademian, Ateles chamek (Chamek spider monkey) [online], Animal Diversity Web, 2016 [dostęp 2024-06-21] (ang.).