Cmentarz komunalny w Krzyżu
Cmentarz komunalny w Krzyżu – czynny cmentarz w Tarnowie, w dzielnicy Krzyż. Cmentarz komunalny składa się z dwóch części położonych po obu stronach ulicy Krzyskiej. W pobliżu znajduje się rzymskokatolicki cmentarz parafialny.
 Kwatera Żołnierzy Radzieckich | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Krzyska |
| Typ cmentarza |
komunalny |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Powierzchnia cmentarza |
8,0243 ha |
| Liczba grobów |
ok. 10 900 |
| Data otwarcia |
1928 |
| Zarządca |
Miejski Zarząd Cmentarzy w Tarnowie |
Położenie na mapie Tarnowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 50°02′02,9″N 20°59′33,4″E/50,034139 20,992611
| |
Historia
edytujDecyzję o budowie cmentarza podjęto w 1927 roku. Zlokalizowano go w gminie Krzyż obok cmentarza szpitalnego, który został do niego włączony[1]. We wrześniu rozpoczęto prace przy drenowaniu. Do końca roku zaplanowano ukończenie prac na terenie 1,5 ha z 7, 5 ha całości. Dreny umieszczono na głębokości 3 metrów[2]. Cmentarz został otwarty 5 listopada 1928 roku i od tego dnia odbywały się na nim pochówki. Koszt pochówku dla dzieci do lat 5 ustalono na 8 złotych, a dorosłych i dzieci starszych na 12 złotych. Za murowany grobowiec w 1928 roku trzeba było zapłacić 25 złotych od 1 m². Na cmentarzu zakazano sadzenia drzew na grobach i obok nich. Zadrzewienie cmentarza według planu miał wykonać zarząd cmentarza. Na nowym cmentarzu wybudowano kaplicę przedpogrzebową, w której można było złożyć bezpłatnie zwłoki do momentu pogrzebu[3]. W 1983 wybudowano kaplicę cmentarną. Na terenie cmentarza znajdował się również cmentarz wojenny nr 203 – Tarnów-Krzyż z lat I wojny światowej. Po II wojnie światowej został on zajęty przez pochówki cywilne.
1 marca 2000 otwarto nową część cmentarza komunalnego. Pierwszy pochówek odbył się na niej 28 kwietnia 2000. 10 maja 2000 została ona poświęcona przez biskupa tarnowskiego Wiktora Skworca.
W 2011 i 2015 na cmentarzu odkryto groby żołnierzy wyklętych zamordowanych przez komunistów. Do tego czasu miejsce pochówku tych osób pozostawało nieznane[4].
Wybrane kwatery
edytuj- Kwatera Żołnierzy Polskich – spoczywa w niej ok. 99 żołnierzy polskich poległych w latach 1939–1945
- Kwatera Żołnierzy Rosyjskich i Radzieckich – spoczywa w niej 301 żołnierzy rosyjskich i radzieckich poległych w latach 1914–1915 i 1942–1945
- Kwatera Żołnierzy Radzieckich – spoczywa w niej 366 żołnierzy radzieckich poległych w 1945 oraz zmarłych w niemieckim obozie jenieckim w Tarnowie. W 1948 pochowano w niej szczątki ekshumowanych czerwonoarmistów, których mogiły znajdowały się w powiatach brzeskim i tarnowskim
- Kwatera NN – spoczywa w niej 359 osób, których personaliów nie udało się ustalić. Są to ofiary niemieckiego zamachu bombowego na dworcu kolejowym w Tarnowie w 1939 oraz ofiary z czasów narodowosocjalistycznej okupacji: zamordowani przez gestapo, zastrzeleni podczas ucieczek i zmarli znalezieni na ulicach miasta
- Aleja Zasłużonych – powstała w 1978 jako miejsce pochówku osób zasłużonych dla ustroju komunistycznego. Aleja nie cieszyła się sympatią tarnowian. Po zmianie ustroju niektóre rodziny przenosiły zmarłych do mogił na innych kwaterach
- Kwatera niemiecka – nieistniejąca kwatera żołnierzy niemieckich poległych i zmarłych w latach 1939–1945. W 1945 została ona zrównana z ziemią. W 1997 dokonano ekshumacji i wydobyto 115 szczątków żołnierzy
Pochowani
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Z miasta, „Słowo Tarnowskie” (14), 31 sierpnia 1927, s. 4.
- ↑ Rozpoczęcie robót kolo nowego cmentarza, „Słowo Tarnowskie” (18), s. 3 [dostęp 1927-09-28].
- ↑ Nadesłane, „Słowo Tarnowskie” (39), 27 października 1928, s. 3-4.
- ↑ Gazeta Krakowska Tarnów: rozwikłano tajemnicę pochówku żołnierzy wyklętych. Na jednej z mogił stoi inny grób
Bibliografia
edytuj- Miejski Zarząd Cmentarzy w Tarnowie. Cmentarz w Krzyżu. mzc.tarnow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-03)].