Cmentarz Miłostowo w Poznaniu
Cmentarz komunalny nr 1 Miłostowo w Poznaniu – największy pod względem powierzchni (drugi po Cmentarzu Junikowo pod względem liczby pochowanych osób) cmentarz w Poznaniu, znajdujący się we wschodniej części miasta – na Miłostowie, w obrębie osiedla samorządowego Warszawskie-Pomet-Maltańskie, niedaleko drogi krajowej nr 92, między ulicami Warszawską i Gnieźnieńską.
Zakład kremacji w Forcie IIIa | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | |
Powierzchnia cmentarza |
98,69 ha[1] |
Liczba pochówków |
91 200[1] |
Liczba grobów |
41 300[1] |
Data otwarcia | |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°25′14″N 16°59′54″E/52,420556 16,998333 |
Położenie
edytujCmentarz znajduje się w rozwidleniu torów kolejowych w kierunku Warszawy, Gniezna i Inowrocławia. Położony na terenach wydmowych, leśnych i pofortecznych (Fort IIIa – Sułkowskiego, daw. Prittwitz), zajmuje powierzchnię 98,69 ha, pochowano na nim ponad 91 tysięcy osób.
Kwatery
edytujZnajdują się na nim kwatery żołnierzy polskich, radzieckich i niemieckich z czasów II wojny światowej, Żydów pomordowanych w czasie okupacji i macewy odzyskane ze zlikwidowanego podczas wojny cmentarza żydowskiego przy ul. Głogowskiej, szereg grobów przeniesionych po wojnie z likwidowanych nekropolii poznańskich, m.in. położonych w centrum miasta, a także kwatery ewangelicka (pole 3, kwatera PD) i prawosławna (pole 4, kwatera PD).
Historia
edytujCmentarz został otwarty w 1943 i celowo był zlokalizowany przez władze okupacyjne z dala od połączeń komunikacyjnych. Budowę rozpoczęto w 1940, a od 1942 zatrudniano na niej Żydówki z pobliskich niemieckich obozów pracy, m.in. z Lager Elektro-Mühle. Np. w marcu 1943 zatrudnionych przy budowie było 430 więźniarek. Roboty budowlane prowadził Garten und Friedhofsamt (okupacyjny miejski zarząd parków i cmentarzy), a bezpośrednim wykonawcą było niemieckie przedsiębiorstwo Dipl. Ing. Hans Pracht Strassen- und Tiefbau K.G., wykorzystujące niewolniczą pracę Żydówek[2].
W 1993 w dawnym forcie uruchomiono nowoczesny zakład kremacji a w sąsiedztwie pierwsze w Polsce pole urnowe.
Przyroda
edytujPośród roślinności przeważa sosna, brzoza, topola, olcha i krzewy, w znacznej mierze posadzone w latach 40. XX w. dla umocnienia wydm.
Pochowani
edytujGaleria
edytuj-
Jeden z najstarszych grobów (1940)
-
Mogiła ludności cywilnej zabitej podczas niemieckich nalotów we wrześniu 1939
-
Kwatera żołnierzy Wojska Polskiego
-
Kaplica pogrzebowa w starym schronie poligonalnym znajdująca się blisko bramy cmentarnej od strony ulicy Gnieźnieńskiej. Kaplica ta jest jedną z dwóch kaplic pogrzebowych mieszczących się na tej nekropolii. (2007)
-
Pole urnowe
-
Kwatera prawosławna
-
Lapidarium żydowskie
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Cmentarze komunalne – Poznańskie cmentarze – Poznan.pl [online], www.poznan.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ Anna Ziółkowska, Lager "Elektro-Mühle", w: „Kronika Miasta Poznania”, nr 2/2002, s. 307, ISSN 0137-3552
Bibliografia
edytuj- Helena Szafran, Miasto Poznań i okolica, Poznań, PTPN, 1959 (seria „Wielkopolska w Oczach Przyrodnika”, nr 3)
- Poznań od A do Z. Leksykon krajoznawczy, pod red. Włodzimierza Łęckiego i Piotra Maluśkiewicza, Poznań, Wydaw. Kurpisz, 1998, ISBN 83-87621-39-0
- Jerzy Domasłowski, Kościół Ewangelicko-Augsburski w Poznaniu i w Zachodniej Wielkopolsce w latach 1919-2005, Poznań, Parafia Ewangelicko-Augsburska w Poznaniu, 2005, ISBN 83-922889-0-4 (dot. kwatery ewangelickiej)
- Twierdza Poznań. O fortyfikacjach miasta Poznania w XIX i XX wieku, Jacek Biesiadka [i in.], Poznań, Wydaw. Rawelin, 2006, ISBN 83-915340-2-2 (dot. obiektów pofortecznych)