Cieszyn (stacja kolejowa)

Cieszyn
	; Widok na perony w 2022 roku
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Cieszyn
Data otwarcia	1888
Poprzednie nazwy	Teschen-Boberthal (1888-1921); Cieszyn-Bobrówka (1921-1925); Cieszyn (1925-1939); Teschen Ost (1939-1945); Cieszyn Wschodni (1945-1947)
	Dane techniczne
Liczba peronów	2
Liczba krawędzi; peronowych	3
Kasy	1
	Linie kolejowe
	90 Zebrzydowice – Cieszyn; 190 Bielsko-Biała Główna – Cieszyn;
	Położenie na mapie Cieszyna Cieszyn
	Położenie na mapie Polski Cieszyn
	Położenie na mapie województwa śląskiego Cieszyn
	Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego Cieszyn
	49°45′03,24″N 18°38′14,09″E/49,750900 18,637247
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cieszyn – stacja kolejowa w Cieszynie, w województwie śląskim, w Polsce. Znajduje się na wysokości 278 m n.p.m.

Ruch pasażerski

Rok	Wymiana pasażerska na dobę
2017^[1]	150-199
2022^[2]	300-399

Historia

Początkowo nad brzegiem Bobrówki funkcjonował przystanek kolejowy otwarty w 1888 roku – znalazł się wówczas na linii Kolei Miast Morawsko-Śląskich^[3], łączącej Morawy i Śląsk Cieszyński. Zbudowano niewielki jednopiętrowy budynek z wiatą przystankową od strony jedynego peronu. W budynku znajdowała się dworcowa restauracja i pomieszczenia zawiadowcy i obsługi stacji. Podczas I wojny światowej wybudowano dodatkowe tory do przyjmowania pociągów towarowych. Dobudowano także niższą część dworca z muru pruskiego z ekspedycją bagażu, dodatkowe magazyny i piętrowy budynek mieszkalny dla obsługi stacji. Od początku wojny do 5 marca 1917 roku obiekt był zamknięty dla ruchu pasażerskiego.

Po podziale Śląska Cieszyńskiego 1920 roku był jedynym przystankiem zlokalizowany w mieście. W 1929 rozpoczęto budowę linii Cieszyn – Zebrzydowice, którą otwarto 10 września 1934, dzięki czemu Cieszyn uzyskał nowe połączenie kolejowe w kierunku północnym. Podczas okresu międzywojennego zbudowano żuraw do nawadniania parowozów który korzystał z miejskiej instalacji wodnej. W okresie międzywojennym postulowano zbudowanie nowego dworca. Jednak po przyłączeniu Zaolzia w listopadzie 1938 roku budowa nowego dworca stała się zbędna, gdyż miasto uzyskało dostęp do rozbudowanego dworca w części zachodniej. W okresie okupacji zmieniono nazwę stacji na Teschen Ost (Cieszyn Wschód). Wojska niemieckie dokonały zniszczenia toru w kierunku Goleszowa przy pomocy urządzenia Schienenwolf, które specjalnym hakiem uszkadzało podkłady kolejowe torowiska^[4]. Pierwszy pociąg towarowy po II wojnie światowej przyjechał dnia 17 października 1945 roku, kursowanie pociągów do Bielska uruchomiono 19 października. 28 stycznia 1946 wznowiono ruch pasażerski na linii kolejowej do Zebrzydowic, początkowo tylko do stacji w Kaczycach. Betonowe perony zastępujące ziemne powstały na początku lat 70. z inicjatywy zawiadowcy stacji Alojzego Hanzela. Podczas elektryfikacji została zmodernizowana infrastruktura stacyjna oraz zlikwidowano magazyny kolejowe obok nastawni. W 1986 roku została zbudowana nastawnia wyposażona w pomieszczenia dla maszynistów na piętrze. Budynek stacyjny wynajmowano różnym podmiotom, następnie zlikwidowano przechowalnię bagażu, bar, szalety i zamknięto poczekalnię. Dworzec kolejowy był systematycznie dewastowany oraz niszczony. W dniu 15 lipca 2013 roku zabytkowy dworzec kolejowy został przekazany samorządowi w związku z planowaną budową centrum przesiadkowego^[5]^[6]. Na przełomie maja i czerwca 1994 roku semafory kształtowe zostały zdemontowane i zastąpione semaforami świetlnymi^[4]. 10 stycznia 2009 roku zawieszono kursowanie pociągów relacji Cieszyn – Bielsko Biała Główna. Stacja jest wykorzystywana na linii S58 (Czechowice-Dziedzice – Cieszyn) spółki Koleje Śląskie^[7] od dnia 9 grudnia 2012, kiedy spółka ta przejęła obsługę kierunku od Przewozów Regionalnych. W dniu 13 grudnia 2015 roku uruchomiono kursowanie lokalnych pociągów międzynarodowych z Cieszyna do Frýdka-Místka obsługiwanych przez České dráhy wagonem spalinowym^[8]. Na przełomie 2015 i 2016 roku wyremontowano perony, które zostały wówczas skrócone. Zamontowana została nawierzchnia z kostki betonowej^[4]. W roku 2016 rozpoczęto budowę zintegrowanego centrum przesiadkowego połączonego z kompleksową rewitalizacją dworca, które ostatecznie udostępniono podróżnym 28 kwietnia 2018 roku^[9]. W maju 2017 roku bocznica kolejowa wraz z magazynami została rozebrana w związku z budową ulicy Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego^[10].

Główny budynek
Perony
Nastawnia
Dworzec kolejowy przed odbudową

Przypisy

↑ Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].
↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
↑ Marcin Żerański: Cieszyn i Czeski Cieszyn - śladem tramwaju. Cieszyn: Pracownia na Pastwiskach, 2011, s. 122. ISBN 978-83-933109-0-6.
↑ ^a ^b ^c Koleje Śląska Cieszyńskiego: Cieszyn. kolejcieszyn.pl. [dostęp 2015-01-17].
↑ EdytaE. Subocz EdytaE., Dworzec PKP własnością Cieszyna, BarbaraB. Zubrzycka (red.), „Wiadomości Ratuszowe” (15), Cieszyn: Urząd Miejski w Cieszynie, 19 lipca 2013, ISSN 1234-1764, OCLC 830626063 .
↑ Anna Kostecka: Przy dworcu w Cieszynie powstanie centrum przesiadkowe. Transport Publiczny, 2014-02-17. [dostęp 2020-10-02].
↑ Koleje Śląskie: Schemat linii komunikacyjnych. kolejeslaskie.com. [dostęp 2016-07-21].
↑ Maciej Dembiniok: Cieszyński tramwaj: reaktywacja. Koleje Śląska Cieszyńskiego.
↑ Błażej Forjasz: Budowa zintegrowanego centrum przesiadkowego w Cieszynie 2016-2018. Koleje Śląska Cieszyńskiego, 2018-05-27. [dostęp 2018-06-03]. (pol.).
↑ Rampa towarowa w Cieszynie [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2020-08-31] .

Cieszyn
Linia 190 Bielsko-Biała Główna – Cieszyn (38,622 km)
Cieszyn Uniwersytet odległość: 1,041 km		Granica państwa odległość: 1,559 km
Linia 90 Zebrzydowice – Cieszyn (29,328 km)
Cieszyn Marklowice odległość: 4,922 km

[roz-1] Największe i najmniejsze stacje w Polsce. [w:] utk.gov.pl [on-line]. [dostęp 2019-12-18].

[utk23-2] Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].

[3] Marcin Żerański: Cieszyn i Czeski Cieszyn - śladem tramwaju. Cieszyn: Pracownia na Pastwiskach, 2011, s. 122. ISBN 978-83-933109-0-6.

[Dworzec-4] Koleje Śląska Cieszyńskiego: Cieszyn. kolejcieszyn.pl. [dostęp 2015-01-17].

[Miasto-5] EdytaE. Subocz EdytaE., Dworzec PKP własnością Cieszyna, BarbaraB. Zubrzycka (red.), „Wiadomości Ratuszowe” (15), Cieszyn: Urząd Miejski w Cieszynie, 19 lipca 2013, ISSN 1234-1764, OCLC 830626063 .

[6] Anna Kostecka: Przy dworcu w Cieszynie powstanie centrum przesiadkowe. Transport Publiczny, 2014-02-17. [dostęp 2020-10-02].

[7] Koleje Śląskie: Schemat linii komunikacyjnych. kolejeslaskie.com. [dostęp 2016-07-21].

[8] Maciej Dembiniok: Cieszyński tramwaj: reaktywacja. Koleje Śląska Cieszyńskiego.

[9] Błażej Forjasz: Budowa zintegrowanego centrum przesiadkowego w Cieszynie 2016-2018. Koleje Śląska Cieszyńskiego, 2018-05-27. [dostęp 2018-06-03]. (pol.).

[10] Rampa towarowa w Cieszynie [online], Koleje Śląska Cieszyńskiego [dostęp 2020-08-31] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]