Cetshwayo kaMpande (ur. 1826 r.[1]; zm. 8 lutego 1884 r.) – ostatni władca niepodległego państwa Zulusów w latach 18721879, syn Mpande, bratanek Czaki, ojciec Dinuzulu.

Cetshwayo kaMpande
Ilustracja
Cetshwayo w 1875 r.
Król Zulusów
Okres

od 1872
do 1879

Poprzednik

Mpande

Okres

od 1883
do 1884

Następca

Dinuzulu

Dane biograficzne
Data urodzenia

1826

Data i miejsce śmierci

8 lutego 1884
Natal

Przyczyna śmierci

Atak serca

Ojciec

Mpande

Dzieci

Dinuzulu

Zgodnie z tradycją został królem po śmierci swego ojca w 1872 r. Był bardzo ceniony za umiejętność rządzenia oraz odwagę[potrzebny przypis]. Potrafił długo utrzymać niezależność swego państwa, broniąc go przed atakami Transwalu i Brytyjczyków. W 1877 r. Wielka Brytania zaanektowała Transwal i dwa lata później wszczęła pierwszą wojnę z Zulusami. Mimo początkowych sukcesów oddziałów zuluskich Brytyjczycy pokonali je i zajęli państwo Zulusów. Cetshwayo zesłano do Kapsztadu, a jego państwo zostało podzielone na 13 niezależnych wodzostw. W 1882 r. przybył do Londynu i przekonał członków nowego rządu liberałów o swojej probrytyjskiej postawie, w efekcie czego w styczniu 1883 r. przywrócono go na tron. Decyzja ta nie spodobała się ani Brytyjczykom z południa Afryki, ani też zuluskim przeciwnikom władzy, co doprowadziło do wybuchu wojny domowej w państwie Zulusów. Zakończyła się ona klęską Cetshwayo, który zmuszony został do ucieczki na tereny kontrolowane przez Natal. Tam zmarł na atak serca.

Przypisy

edytuj
  1. Dokładna data jego urodzin nie jest znana