Cementownia Grodziec

przedsiębiorstwo w Będzinie

Cementownia Grodzieccementownia mieszcząca się w Grodźcu (dzielnicy Będzina). Została uruchomiona w 1857 roku.

Cementownia Grodziec
Ilustracja
Cementownia Grodziec (2012)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Siedziba

Będzin (Grodziec)

Adres

ul. Kijowska, ul. Barlickiego, 42-506 Będzin

Data założenia

1857

Położenie na mapie Będzina
Mapa konturowa Będzina, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Cementownia Grodziec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Cementownia Grodziec”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cementownia Grodziec”
Położenie na mapie powiatu będzińskiego
Mapa konturowa powiatu będzińskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Cementownia Grodziec”
Ziemia50°21′12,5″N 19°05′14,3″E/50,353472 19,087306

Historia

edytuj

Była to fabryka cementu portlandzkiego. Właścicielem był Jan Ciechanowski, a pierwszym dyrektorem był inż. Emil Konarzewski, który prowadził zakład przez 20 lat. Stanisław Ciechanowski, syn Jana, wydzierżawił, a w 1925 roku sprzedał Cementownię koncernowi belgijskiemu Solvay. Koncern Solvay prowadził rozbudowę zakładu aż do 1939 roku. Równolegle z rozwojem Cementowni nastąpiła ogólna poprawa sytuacji materialnej załogi, wybudowano mieszkania i inne obiekty socjalne.

Przez długi czas pod Cementownią utrzymywano filar oporowy w zalegającym pod tym obiektem pokładzie węgla o grubości 1,8 m. Na skutek wyeksploatowania go przez Kopalnię „Grodziec”, nastąpiły nieodwracalne szkody w obiekcie Cementowni i 31 lipca 1979 roku wstrzymana została działalność produkcyjna zakładu.

Decyzją Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach z 19 lutego 2021, uzupełnioną postanowieniem z 25 lutego 2021[1], do rejestru zabytków (nr rej. A/763/2021) wpisano zespół zabudowy Cementowni „Grodziec” wraz z tradycyjną nazwą zabytku „Cementownia Grodziec”, w skład którego wchodzą:

  • budynek zbiorników szlamowych,
  • 5 silosów, połączonych pomostem transportera cementu, wraz z „wieżą konwojera” – konstrukcją elewatorów cementu, przylegającą od strony zachodniej do silosa nr II (licząc od zachodu)[2].

Produkcja cementu w zakładzie

edytuj
  • 1884 – 11 200 t
  • 1893 – 19 200 t
  • 1914 – 54 000 t
  • 1940 – 183 000 t
  • 1955 – 382 000 t

Mecenat cementowni

edytuj

Cementownia Grodziec sponsorowała:

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Michał Bulsa, Decyzje dotyczące wpisów i skreśleń w rejestrze zabytków nieruchomych województwa śląskiego w 2021 roku, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2022, t. 14, s. 388.
  2. Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 3 marca 2021 r.. wkz.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-14)]. (pol.). wkz.katowice.pl [dostęp 2021-03-03].

Linki zewnętrzne

edytuj