Bitwa o Czernihów (2022)
Bitwa o Czernihów, znana również jako oblężenie Czernihowa, toczyła się między Siłami Zbrojnymi Ukrainy a wojskami Federacji Rosyjskiej się od 24 lutego 2022 roku, czyli pierwszego dnia inwazji Rosji na Ukrainę. Rosjanom początkowo udało się otoczyć dużą część miasta, jednak wojska ukraińskie przerwały oblężenie. 3 kwietnia armia rosyjska opuściła swoje pozycje i wycofała się na północ oraz na wschód kończąc okupację obwodu czernihowskiego. Według mera Władysława Atroszenki w bitwie o Czernihów zginęło około 700 ukraińskich żołnierzy i cywilów.
| Inwazja Rosji na Ukrainę | |||
 Mapa terytorium zajętego przez Rosjan 25 lutego (na czerwono) | |||
| Czas |
24 lutego – 3 kwietnia 2022 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna | |||
| Wynik |
zwycięstwo Ukrainy
| ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||
| 51°29′38″N 31°17′41″E/51,493889 31,294722 | |||
Bitwa o miasto
edytuj25 lutego armia ukraińska ogłosiła, że odparła pierwszy atak najeźdźców na Czernihów oraz zajęła rosyjski sprzęt i dokumenty[1]. Według strony ukraińskiej w nieudanym szturmie Rosjanie mieli stracić ponad 30 czołgów[2]. Według brytyjskiego Ministerstwa Obrony siłom rosyjskim nie udało się zdobyć miasta i zdecydowały się obrać inną drogę do Kijowa, jednego z głównych celów inwazji, omijając Czernihów[2][3]. W nocy z 24 na 25 lutego poinformowano, że kapitan i kapral z 11 Gwardyjskiej Samodzielnej Brygady Desantowo-Szturmowej, wchodzącej w skład rosyjskich oddziałów powietrzno-desantowych, poddali się siłom ukraińskim w pobliżu Czernihowa[4]. Tego samego dnia Ukraina poinformowała o kapitulacji plutonu rozpoznawczego z 74 Oddzielnej Brygady Strzelców Zmotoryzowanych[5].
25 lutego po południu Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej ogłosiło, że siły rosyjskie otoczyły Czernihów i rozpoczęły oblężenie miasta[6]. 26 lutego siły ukraińskie stwierdziły, że odparły wojska rosyjskie, które próbowały dokonać szturmu na miasto. Według doniesień Ukraińcy zdobyli kilka rosyjskich czołgów[7]. Następnego dnia ukraińscy urzędnicy ogłosili, że Rosjanie uszkodzili rakietami znaczną część centrum miasta, w tym zabytkowe kino, które zostało zniszczone. Siły rosyjskie stwierdziły później, że całkowicie otoczyły Czernihów[8].
3 marca w rosyjskim nalocie trafiono budynki mieszkalne i dwie szkoły, zabijając 47 osób[9]. Był to największy pojedynczy atak na cele cywilne w czasie oblężenia Czernihowa[10][11]. 5 marca na obrzeżach Czernihowa ukraińskie wojsko zestrzeliło rosyjski samolot wielozadaniowy Su-34 w pobliżu osiedla Masany, biorąc do niewoli dwóch pilotów[12].
6 marca rano około 141 miejscowości w obwodzie czernihowskim zostało pozbawionych prądu. W czasie kolejnych ataków Siły Powietrzne Federacji Rosyjskiej zrzuciły na budynki mieszkalne ciężkie bomby przeznaczone do niszczenia fortyfikacji[13]. Do miasta dopuszczono pomoc humanitarną taką jak żywność, lekarstwa i inne zapasy[14].
10 marca mer Władysław Atroszenko powiedział, że siły rosyjskie domknęły oblężenie Czernihowa, dodając, że miasto zostało całkowicie odizolowane, a infrastruktura krytyczna dla jego 300 tysięcy mieszkańców szybko ulega awarii, ponieważ lokalna infrastruktura cywilna jest przedmiotem powtarzających się bombardowań[15]. W dniach 11–13 marca Czernihów został mocno zbombardowany przez Rosjan, którzy zaatakowali stadion piłkarski im. Jurija Gagarina[16], kompleks hotelowy[17], akademik[18] i budynek miejscowej politechniki[19].
15 marca szef Czernihowskiej Prokuratury Obwodowej Serhij Wasyłyna poinformował, że w mieście od początku inwazji w wyniku działań wojennych zginęło co najmniej 123 ukraińskich żołnierzy i 100 cywilów[20]. 16 marca rano Rosjanie ostrzelali z wyrzutni rakietowych BM-21 Grad cywilów stojących w kolejce po chleb[21]. W ataku zginęło co najmniej 18 osób, a 26 zostało rannych[22]. Łącznie w rosyjskich atakach na Czernihów 16 marca zginęło 53 cywilów[23].
25 marca władze ukraińskie poinformowały, że siły rosyjskie odcięły Czernihów po zniszczeniu mostu na południe od miasta[24], natomiast próby całkowitego okrążenia miasta przez armię rosyjską nie powiodły się[25]. 31 marca armia ukraińska odzyskała kontrolę nad trasą M01 łączącą Czernihów z Kijowem, definitywnie przerywając rosyjskie oblężenie[26]. 1 kwietnia władze ukraińskie poinformowały, że siły rosyjskie rozpoczęły wycofywanie się z całego obwodu czernihowskiego[27].
Skutki
edytujWedług słów mera Władysława Atroszenki z 8 kwietnia 2022 roku w bitwie o Czernihów zginęło około 700 ukraińskich żołnierzy i cywilów[28].
21 września 2022 roku czterech ukraińskich dowódców odpowiedzialnych za obronę miasta w czasie oblężenia – Wiktor Nikoluk, Łeonid Choda, Ołeksij Wysocki i Dmytro Bryżyński – otrzymało tytuły honorowych obywateli Czernihowa[29]. Ponadto jeszcze w czasie trwania bitwy, 10 marca 2022 roku, Nikoluk i Choda otrzymali najwyższe tytuły Bohaterów Ukrainy z Orderem „Złotej Gwiazdy”[30].
Galeria
edytuj-
Schron w Czernihowie pierwszego dnia wojny -
Kolejka do marketu ATB w czasie trwającego oblężenia miasta -
Centrum Czernihowa po ostrzale -
Pracownik Państwowej Służby Ukrainy ds. Sytuacji Nadzwyczajnych zabezpiecza rosyjski pocisk w czasie bitwy o Czernihów -
Pracownicy DSNS wynoszą ciało z akademika, w którym w wyniku rosyjskiego ostrzału zginęło 5 osób, w tym troje dzieci -
Szkoła nr 18 zniszczona w czasie oblężenia Czernihowa -
Zniszczony Stadion im. Jurija Gagarina w Czernihowie
Przypisy
edytuj- ↑ ЗСУ "підсмажили" техніку окупантів під Черніговом. Gazeta.ua, 2022-02-25. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ a b Heavy fighting reported on main route south into Kyiv. CNN, 2022-02-25. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Max Channon: Ukraine has reportedly 'halted Russia's advance' on city of Chernihiv, says UK MoD. walesonline.co.uk, 2022-02-25. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ "Путін цинічно обдурив" - окупанти продовжують здаватися в полон ЗСУ. Gazeta.ua, 2022-02-25. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Sam Courtney-Guy: Russian platoon ‘surrenders saying they didn’t think they had been sent to kill’. metro.co.uk, 2022-02-24. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Подразделения Вооруженных сил РФ завершили блокирование Чернигова. TASS, 2022-02-25. [dostęp 2024-09-24]. (ros.).
- ↑ Russian invasion update: Russia's attempt to break into Chernihiv fails. Ukrinform, 2022-02-26. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Ще одна безглузда атака по центру Чернігова. Czernihowska Obwodowa Administracja Wojskowa, 2022-02-27. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Russian airstrikes in residential area kill 47 in Ukraine's Chernihiv. Daily Sabah, 2022-03-04. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ At least 22 killed in air strikes in Ukraine's Chernihiv region, say emergency services. Reuters, 2022-03-03. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Russia's invasion of Ukraine mapped - what happened on day eight. Sky News, 2022-03-04. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Walentyna Mereszczuk: На околицях Чернігова військові збили російський штурмовик. Обох пілотів знайшли. lb.ua, 2022-03-05. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Roman Myronczuk: Росія скидає на будинки в Чернігові бомби, призначені для фортифікаційних споруд. RBK-Ukrajina, 2022-03-06. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Dmitrij Wojnałowicz: Що відбувається в Чернігові зараз. Ситуація в місті 9 березня: онлайн. RBK-Ukrajina, 2022-03-09. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Marc Santora: What Happened on Day 15 of Russia’s Invasion of Ukraine. „The New York Times”, 2022-03-10. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Eoin McSweeney, Celine Alkhaldi: Soccer stadium and library in Ukrainian city of Chernihiv hit in airstrike. CNN, 2022-03-11. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Russian troops close on Kyiv as Ukrainian President Volodymyr Zelenskyy calls for humanitarian ceasefire to be upheld. Australian Broadcasting Corporation, 2022-03+13. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Російська авіація бомбила Чернігів: пошкоджено гуртожиток, один загиблий. TSN, 2022-03-13. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Ołena Roszczina: Chernihiv Polytechnic destroyed by an airstrike, Nizhyn shelled by Uragan MLRSs. „Ukraińska prawda”, 2022-03-14. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Щонайменше 123 військових та 100 цивільних загинули на Чернігівщині з початку вторгнення РФ. Suspilne, 2022-03-15. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ У Чернігові російські війська обстріляли людей, які стояли в черзі за хлібом: як мінімум 10 загиблих. Suspilne, 2022-03-16. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Україна: російські удари вбили десятки цивільних осіб у Чернігові. Human Rights Watch, 2022-06-10. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Росіяни вбили за добу у Чернігові 53 людини. Ukrinform, 2022-03-17. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Russian forces cut off Ukraine's Chernihiv city, mayor says. Reuters, 2022-03-25. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Mason Clark, Fredrick W. Kagan, George Barros: Russian Offensive Campaign Assessment, March 25. Institute for the Study of War, 2022-03-25. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ David Axe: Ukraine’s Best Tank Brigade Has Won The Battle For Chernihiv. „Forbes”, 2022-03-31. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Russians retreating from Chernihiv region - local administration chief. Ukrinform, 2022-04-01. [dostęp 2024-09-24]. (ang.).
- ↑ Військові та цивільні: близько 700 людей загинули у Чернігові внаслідок російської агресії. Suspilne, 2022-04-08. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Почесні громадяни Чернігова. Rada Miasta Czernihowa, 2019-07-08. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).
- ↑ Указ Президента України №122/2022 Про присвоєння звання Герой України. Prezydent Ukrainy, 2022-03-10. [dostęp 2024-09-24]. (ukr.).