Atlas V
Ten artykuł od 2018-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Atlas V – rakieta nośna z rodziny Atlas. Konstrukcyjnie zbliżona do rakiet Titan, wykorzystuje jednak technologie zapożyczone z rakiet Atlas II i Atlas III. Dawniej obsługiwana przez firmę International Launch Services, obecnie jest eksploatowana przez United Launch Alliance (ULA) – przedsiębiorstwo joint venture firm Lockheed Martin i Boeing.
| Rodzina rakiet nośnych Atlas | |
 Start sondy MRO | |
| Producent | |
|---|---|
| Data pierwszego startu |
21 sierpnia 2002 |
| Statystyki | |
| Wszystkie starty |
95 |
| Udane starty |
95 (100%) |
| Nieudane starty |
0 |
| Zdolność wynoszenia |
9797 – 20 520 kg na LEO |
| Wymiary | |
| Długość |
58,3 m |
| Średnica |
3,81 m |
| Masa całkowita |
334 500 kg |
| Stopnie rakiety | |
| Stopień 0. | |
| Stopień 1. | |
| Stopień 2. | |
| Stopień 3. | |
Rakiety typu Atlas III i Atlas V w członie napędowym pierwszego stopnia wykorzystują skonstruowany przez NPO Energomasz silnik rakietowy RD-180. Silniki są sprowadzane do USA przez spółkę joint venture ich producenta oraz amerykańskiego przedsiębiorstwa Pratt & Whitney Rocketdyne. Wraz z pogorszeniem wzajemnych stosunków, spowodowanym rozwojem sytuacji na Ukrainie, wprowadzaniem przez USA i kraje UE sankcji przeciw Rosji i groźbą wprowadzenia przez Rosję sankcji odwetowych, zapisano w budżecie USA środki na prace projektowe nad amerykańskimi zespołami napędowymi do rakiet Atlas V. Przedsiębiorstwo Aerojet Rocketdyne zapowiedziało, że gotowy silnik planują wprowadzić na rynek w 2019 roku[1].
Lista wersji
edytuj| Wariant | Rakiety dodatkowe |
Rodzaj górnego stopnia | Średnica owiewki | Ładunek na LEO | Ładunek na GEO | Liczba startów |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Atlas V(401) | - | SEC | 4 m | - | 4951 kg | 38 |
| Atlas V(402) | - | DEC | 4 m | 12 500 kg | - | 0 |
| Atlas V(411) | 1 | SEC | 4 m | - | 5951 kg | 6 |
| Atlas V(421) | 2 | SEC | 4 m | - | 6832 kg | 7 |
| Atlas V(431) | 3 | SEC | 4 m | - | 7642 kg | 3 |
| Atlas V(501) | - | SEC | 5,4 m | - | 3971 kg | 7 |
| Atlas V(502) | - | DEC | 5,4 m | 10 300 kg | - | 0 |
| Atlas V(511) | 1 | SEC | 5,4 m | - | 5271 kg | 0 |
| Atlas V(512) | 1 | DEC | 5,4 m | 12 050 kg | - | 0 |
| Atlas V(521) | 2 | SEC | 5,4 m | - | 6287 kg | 2 |
| Atlas V(522) | 2 | DEC | 5,4 m | 13 950 kg | - | 0 |
| Atlas V(531) | 3 | SEC | 5,4 m | - | 7202 kg | 4 |
| Atlas V(532) | 3 | DEC | 5,4 m | 17 250 kg | - | 0 |
| Atlas V(541) | 4 | SEC | 5,4 m | - | 7982 kg | 7 |
| Atlas V(542) | 4 | DEC | 5,4 m | 18 750 kg | - | 0 |
| Atlas V(551) | 5 | SEC | 5,4 m | 18 800 kg | 8900 kg | 11 |
| Atlas V(552) | 5 | DEC | 5,4 m | 20 050 kg | - | 0 |
| Atlas V(N22) | 2 | DEC | - (dla CST-100) | ~13 000 kg (do ISS) | - | 1 |
Chronologia startów i planowane loty
edytuj| Nr | Data/Czas (UTC) |
Wariant | Numer rakiety s/n | Miejsce startu | Ładunek | Rezultat | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 21 sierpnia 2002 22:05:00 |
401 | AV-001 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | Hot Bird 6 | start udany | |
| 2 | 13 maja 2003 22:10 |
401 | AV-002 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | Hellas Sat 2 | start udany | |
| 3 | 17 lipca 2003 23:45 |
521 | AV-003 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | Rainbow 1 | start udany | |
| 4 | 17 grudnia 2004 12:07:00 |
521 | AV-005 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | AMC-16 | start udany | |
| 5 | 11 marca 2005 21:42 |
431 | AV-004 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | Inmarsat 4-F1 | start udany | |
| 6 | 12 sierpnia 2005 11:43:00 |
401 | AV-007 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | Mars Reconnaissance Orbiter | start udany | |
| 7 | 19 stycznia 2006 19:00:00 |
551 | AV-010 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | New Horizons | start udany | |
| 8 | 20 kwietnia 2006 20:27:00 |
411 | AV-008 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | Astra 1KR | start udany | |
| 9 | 8 marca 2007 03:10 |
401 | AV-013 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | ASTRO, MIDStar-1, NextSat/CSC, STPSat-1, CFESat, FalconSAT-3, MEPSI-4A. MEPSI-4B | start udany | |
| 10 | 15 czerwca 2007 15:12 |
401 | AV-009 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | NROL-30 (dwa satelity) | start częściowo udany | Z powodu zbyt krótkiego działania członu Centaur, satelity weszły na orbitę niższą od docelowej. Orbitę docelową osiągnęły za pomocą własnych silników. |
| 11 | 11 października 2007 00:22 |
421 | AV-011 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | WGS F1 | start udany | |
| 12 | 10 grudnia 2007 22:05 |
401 | AV-015 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | NROL-24 | start udany | |
| 13 | 13 marca 2008 10:02 |
411 | AV-006 | Vandenberg AFB | NROL-28, TWINS-B | start udany | |
| 14 | 14 kwietnia 2008 20:12 |
421 | AV-014 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral | ICO-G1 | start udany | |
| 15 | 4 kwietnia 2009, 00:31 | 421 | AV-016 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (LC41) | WGS SV2 | start udany | |
| 16 | 18 czerwca 2009 21:32 |
401 | AV-020 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | LRO/LCROSS | start udany | |
| 17 | 8 września 2009 21:35 |
401 | AV-018 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | PAN | start udany | |
| 18 | 18 października 2009 16:12 |
401 | AV-017 | Vandenberg AFB (SLC-3E) | DMSP 5D3-F18 | start udany | |
| 19 | 23 listopada 2009 06:55 |
431 | AV-024 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | Intelsat 14 | start udany | |
| 20 | 11 lutego 2010 15:23 |
401 | AV-021 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | SDO | start udany | |
| 21 | 22 kwietnia 2010 23:52 |
501 | AV-012 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | X-37B OTV-1 | start udany | |
| 22 | 14 sierpnia 2010 11:07 |
531 | AV-019 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | AEHF-1 | start udany | |
| 23 | 11 września 2010 04:03 |
501 | AV-025 | Vandenberg AFB (SLC-3E) | NROL-41 | start udany | |
| 24 | 5 marca 2011 22:46 |
501 | AV-026 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | X-37B OTV-2 | start udany | |
| 25 | 15 kwietnia 2011 04:24 |
411 | AV-027 | Vandenberg AFB (SLC-3E) | NROL-34 | start udany | |
| 26 | 7 maja 2011 18:10 |
401 | AV-022 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | SBIRS-GEO 1 | start udany | |
| 27 | 5 sierpnia 2011 16:25 |
551 | AV-029 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | Juno | start udany | |
| 28 | 26 listopada 2011 15:02 |
541 | AV-028 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | MSL | start udany | |
| 29 | 24 lutego 2012 15:02 |
551 | AV-030 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | USA-234 (MUOS-1) | start udany | 200. start stopnia Centaur, najcięższy ładunek wyniesiony przez rakietę serii Atlas na świecie. |
| 30 | 4 maja 2012 15:02 |
531 | AV-031 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | AEHF-2 (USA-235) | start udany | |
| 31 | 20 czerwca 2012 12:28 |
401 | AV-023 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | NROL-38 | start udany | 50. start w ramach programu EELV. |
| 32 | 30 sierpnia 2012 08:05 |
401 | AV-032 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | RBSP | start udany | |
| 33 | 13 września 2012 21:39 |
401 | AV-033 | Vandenberg AFB (SLC-3E) | NROL-36 | start udany | |
| 34 | 11 grudnia 2012 18:03 |
501 | AV-034 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | X-37B OTV-1 | start udany | |
| 35 | 31 stycznia 2013 01:48 |
401 | AV-036 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | TDRS-11 | start udany | |
| 36 | 11 lutego 2013 18:02 |
401 | AV-035 | Vandenberg AFB (SLC-3E) | Landsat DCM | start udany | |
| 37 | 19 marca 2013 21:21 |
401 | AV-037 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | SBIRS-GEO 2 | start udany | |
| 38 | 15 maja 2013 21:38 |
401 | AV-039 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | GPS IIF-4 | start udany | |
| 39 | 19 lipca 2013 13:00 |
551 | AV-040 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | MUOS-2 | start udany | |
| 40 | 18 września 2013 08:10 |
531 | AV-041 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | AEHF-3 | start udany | |
| 41 | 18 listopada 2013 18:28 |
401 | AV-038 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | MAVEN | start udany | |
| 42 | 6 grudnia 2013 07:14:30 |
501 | AV-042 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | NROL-39 oraz 12 satelitów typu CubeSat: AeroCube 5A i 5B, ALICE, SNaP-1, TacSat-6, SMDC-ONE 2.3 i 2.4, CUNYSAT-1, IPEX, MCubed 2, FIREBIRD 1A i 1B | start udany | |
| 43 | 24 stycznia 2014 02:33 |
401 | AV-043 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | TDRS-L | start udany | |
| 44 | 3 kwietnia 2014 14:46 |
401 | AV-044 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | DMSP-5D3 F-19 | start udany | |
| 45 | 10 kwietnia 2014 17:45 |
541 | AV-045 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | NROL-67 | start udany | |
| 46 | 22 maja 2014 13:09 |
401 | AV-046 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | NROL-33 | start udany | |
| 47 | 2 sierpnia 2014 03:23 |
401 | AV-048 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | GPS IIF-7 | start udany | |
| 48 | 13 sierpnia 2014 18:30 |
401 | AV-047 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | WorldView-3 | start udany | |
| 49 | 17 września 2014 00:10 |
401 | AV-049 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | CLIO | start udany | |
| 50 | 29 października 2014 17:21 |
401 | AV-050 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | GPS IIF-8 | start udany | |
| 51 | 13 grudnia 2014 03:19 |
541 | AV-051 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | USA-259 | start udany | |
| 52 | 21 stycznia 2015 01:04 |
551 | AV-052 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | MUOS 3 | start udany | |
| 53 | 13 marca 2015 02:44 |
421 | AV-053 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | MMS 1, MMS 2, MMS 3, MMS 4 | start udany | |
| 54 | 20 maja 2015 15:05 |
501 | AV-054 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | X-37B OTV-4, 10 satelitów typu CubeSat: USS Langley, Opticube 01, ParkinsonSat, BRICSat-P, Opticube 02, GEARRS-2, Opticube 03, Aerocube 8A, Aerocube 8B, LightSail-A | start udany | |
| 55 | 15 lipca 2015 15:36 |
401 | AV-055 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | GPS IIF-10 | start udany | |
| 56 | 2 września 2015 10:18 |
551 | AV-056 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | MUOS 4 | start udany | |
| 57 | 2 października 2015 10:28:30 |
421 | AV-059 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | Morelos 3 | start udany | |
| 58 | 8 października 2015 12:49 |
401 | AV-058 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | USA-264, USA 264 P/L 2, 13 satelitów typu CubeSat: Aerocube 5c, Aerocube 7, AMSAT AO-85, BisonSat, ARC-1, SNAP-3 ALICE, LMRST, SNAP-3 EDDIE, PropCube Merryweather, SINOD-D-1, SNAP-3 JIMI, PropCube Flora, SINOD-D-3 | start udany | |
| 59 | 30 października 2015 16:13 |
401 | AV-060 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | GPS IIF-11 | start udany | |
| 60 | 6 grudnia 2015 21:44:57 |
401 | AV-061 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | SS Deke Slayton II | start udany | |
| 61 | 5 lutego 2016 13:38 |
401 | AV-057 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | GPS IIF-12 | start udany | |
| 62 | 23 marca 2016 03:05:52 |
401 | AV-064 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | SS Rick Husband | start udany | |
| 63 | 24 czerwca 2016 14:30 |
551 | AV-063 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | MUOS-5 | start udany | |
| 64 | 28 lipca 2016 12:37 |
421 | AV-065 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | NROL-61 | start udany | |
| 65 | 8 września 2016 23:05 |
411 | AV-067 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | OSIRIS-REx | start udany | |
| 66 | 11 listopada 2016 18:30 |
401 | AV-062 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | WorldView-4, 7 satelitów typu CubeSat należących do NRO | start udany | |
| 67 | 19 listopada 2016 23:42 |
541 | AV-069 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | GOES 16 | start udany | |
| 68 | 18 grudnia 2016 19:13 |
531 | AV-071 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | Echostar 19 | start udany | |
| 69 | 21 stycznia 2017 00:42 |
401 | AV-066 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | SBIRS-GEO 3 | start udany | |
| 70 | 1 marca 2017 17:49 |
401 | AV-068 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | NROL-79 | start udany | |
| 71 | 18 kwietnia 2017 15:11 |
401 | AV-070 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | SS John Glenn | start udany | |
| 72 | 18 sierpnia 2017 12:29 |
401 | AV-074 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | TDRS-M | start udany | |
| 73 | 24 września 2017 05:49 |
541 | AV-072 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | NROL-42 | start udany | |
| 74 | 15 października 2017 07:28 |
421 | AV-075 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | NROL-52 | start udany | |
| 75 | 20 stycznia 2018 00:48 |
411 | AV-076 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | SBIRS GEO F4 | start udany | |
| 76 | 1 marca 2018 22:02 |
541 | AV-077 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | GOES-S | start udany | |
| 77 | 14 kwietnia 2018 23:13 |
551 | AV-081 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | AFSPC 11 | start udany | |
| 78 | 5 maja 2018 11:05 |
401 | AV-078 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | InSight | start udany | |
| 79 | 17 października 2018 04:15 |
551 | AV-073 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | AEHF-4 | start udany | |
| 80 | 8 sierpnia 2019 10:13 |
551 | AV-083 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | AEHF-5 | start udany | |
| 81 | 20 grudnia 2019 11:36:43 |
N22 | AV-080 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | CST-100 Starliner (Orbital Flight Test) | start udany | Pierwszy start kapsuły CST-100 Starliner, która w wyniku błędu w oprogramowaniu nie osiągnęła ISS |
| 82 | 10 lutego 2020 04:03 |
411 | AV-087 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | Solar Orbiter | start udany | |
| 83 | 26 marca 2020 20:18 |
551 | AV-086 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | AEHF-6 | start udany | |
| 84 | 17 maja 2020 13:14 |
501 | AV-081 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | Boeing X-37 OTV-6 | start udany | |
| 85 | 30 lipca 2020 11:50 |
541 | AV-088 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | Mars 2020 | start udany | |
| 86 | 13 listopada 2020 22:32 |
531 | AV-090 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | NROL-101 | start udany | Pierwszy start z nowymi rakietami wspomagającymi GEM 63. |
| 87 | 18 maja 2021
17:37 |
421 | AV-091 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | USA 315 (SBIRS-GEO 5) | start udany | |
| 88 | 27 września 2021
18:12 |
401 | AV-092 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | Landsat 9 | start udany | |
| 89 | 16 października 2021
09:34 |
401 | AV-096 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | Lucy | start udany | |
| 90 | 7 grudnia 2021
10:19 |
551 | AV-093 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | STPSat 3 | start udany | |
| 91 | 21 stycznia 2022
19:00 |
511 | AV-084 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | GSSAP 5&6 | start udany | |
| 92 | 1 marca 2022
21:38 |
541 | AV-095 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | GOES-T | start udany | |
| 93 | 19 maja 2022
22:54 |
N22 | AV-082 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | CST-100 Starliner (Orbital Flight Test 2) | start udany | |
| 94 | 1 lipca 2022
23:15 |
541 | AV-094 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | USSF-12 (WFOV) | start udany | |
| 95 | 4 sierpnia 2022
10:29 |
421 | AV-097 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | USA-336 (SBIRS GEO-6) | start udany | |
| 96 | październik 2022 | 531 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | SES-20 / SES-21 | start planowany[2] | ||
| 97 | listopad 2022 | 401 | Vandenberg Air Force Base (SLC-3E) | JPSS-2 | start planowany[2] | ||
| 98 | grudzień 2022 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | USSF-21 | start planowany[2] | |||
| 99 | 2022 | 551 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | SILENTBARKER / NROL-107 | start planowany[2] | ||
| 100 | styczeń 2022 | N22 | Stacja Sił Powietrznych Cape Canaveral (SLC41) | BOEING Crewed Flight Test | start planowany[2] |
Galeria
edytuj-
Rakieta Atlas V 551 z sondą New Horizons na pokładzie startuje z Przylądka Canaveral -
Pierwszy człon rakiety Atlas V podczas podnoszenia do pozycji pionowej -
-
X-37B OTV-1 (bezzałogowy wahadłowiec kosmiczny), 22 kwietnia 2010 r. -
Ewolucja rakiet Atlas
Przypisy
edytuj- ↑ USA rezygnuje z rosyjskich silników rakietowych. Grupa Onet.pl SA, 2014-12-15. [dostęp 2014-12-15]. (pol.).
- ↑ a b c d e Launch Schedule – Spaceflight Now [online] [dostęp 2021-02-27] (ang.).
Bibliografia
edytuj
- Atlas V na stronach operatora, firmy ULA. ulalaunch.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-30)]. (ang.).
- Mark Wade: Atlas V. [w:] Encyclopedia Astronautica [on-line]. (ang.).
- NASASpaceFlight.com (ang.)
- Jonathan McDowell: Launchlog. [w:] Jonathan’s Space Home Page [on-line]. (ang.).