Antoni Staich
Antoni Wiktor Staich (ur. 21 maja 1894 w Krakowie, zm. 5 lutego 1959 w Kielcach) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
pułkownik dyplomowany piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
21 maja 1894 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
5 lutego 1959 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1915–1939 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca dywizji |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
|
Życiorys
edytujUrodził się 21 maja 1894 w Krakowie, w rodzinie Kazimierza, pracownika banku, i Michaliny z Walczyńskich[1]. W latach 1905–1912 był uczniem Gimnazjum świętej Anny w Krakowie. Uczęszczał do jednej klasy z Wilhelmem Lawicz-Liszką, późniejszym generałem brygady WP[2]. W czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich. 14 maja 1915, po ukończeniu Szkoły Podchorążych Legionów Polskich „ze stopniem dobrym”, został mianowany aspirantem oficerskim w randze tytularnego sierżanta z poborami plutonowego[3][4]. Był oficerem 4 pułku piechoty. 15 grudnia 1915 został mianowany chorążym, a 1 listopada 1916 awansowany na podporucznika[5].
Jako oficer byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego reskryptem Rady Regencyjnej z 25 października 1918 został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego w randze podporucznika[6]. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej w latach 1919–1920.
Po wojnie oficer 2 Dywizji Piechoty Legionów. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 432. lokatą w korpusie oficerów piechoty[7]. W latach 1923–1925 był słuchaczem Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie (w czasie nauki był oficerem nadetatowym 63 pułku piechoty w Toruniu). Z dniem 1 października 1925, po ukończeniu kursu i uzyskaniu tytułu oficera Sztabu Generalnego, otrzymał przydział do 9 Dywizji Piechoty w Siedlcach na stanowisko szefa sztabu[8][9]. W listopadzie 1927 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przydziałem do składu osobowego inspektora armii w Toruniu na stanowisko II oficera sztabu[10][11]. 26 stycznia 1928 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika z dniem 1 stycznia 1928 w korpusie oficerów piechoty i 28. lokatą[12]. W lutym 1929 został przeniesiony służbowo na stanowisko komendanta Centralnej Szkoły Strzelniczej w Toruniu[13][14]. Od marca 1932 pełnił służbę na stanowisku zastępcy dowódcy 13 pułku piechoty w Pułtusku[15]. W czerwcu 1933 został przeniesiony do 12 pułku piechoty w Wadowicach na stanowisko dowódcy pułku[16]. W listopadzie 1935 został wyznaczony na stanowisko zastępcy szefa Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[17]. Na pułkownika został awansowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty[18][19]. W czerwcu 1939 zastąpił pułkownika dyplomowanego Stefana Roweckiego na stanowisku dowódcy piechoty dywizyjnej 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach.
W kampanii wrześniowej 1939 dowódca piechoty dywizyjnej 2 Dywizji Piechoty Legionów. Od 8 września 1939, po porzuceniu dywizji przez dotychczasowego dowódcę pułkownika Jana Dojana - Surówkę, objął dowodzenie 2 Dywizją Piechoty Legionów. 29 września 1939 gen. dyw. Juliusz Rómmel „za wybitne dowodzenie w najcięższych chwilach walk całą 2 DP” nadał mu Order Virtuti Militari IV klasy[20]. Wojnę spędził w niewoli niemieckiej, po uwolnieniu wrócił do kraju i zamieszkał w Kielcach. Został pochowany na cmentarzu Starym w Kielcach (kwatera 19-C)[21].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari – 29 września 1939[20]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6991
- Krzyż Niepodległości – 9 listopada 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[22]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 10 listopada 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”[23][24]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski[19]
- Krzyż Walecznych[19]
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928[25]
- Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych – 12 maja 1936
- Komandor Orderu św. Sawy (Jugosławia, 1931)[26]
- Medal Pamiątkowy Wielkiej Wojny – 12 grudnia 1921[27][28]
Przypisy
edytuj- ↑ Detale kartoteki personalno-odznaczeniowej: Antoni Wiktor Staich (Steich) Wojskowe Biuro Historyczne [dostęp 2021-11-06].
- ↑ Sprawozdania Dyrektora C. K. Gimnazyum Nowodworskiego czyli Św. Anny w Krakowie za rok szkolny... 1905–1912.
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 270.
- ↑ Rozkaz Nr 123. „Goniec Polowy Legionów : Dziennik rozporzadzeń Komendy Legionów Polskich”. 4, s. 1, 1915-05-29. Piotrków..
- ↑ Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 21.
- ↑ Dz. Rozp. Komisji Wojsk. Nr 1 z 28 października 1918, s. 7.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 34.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 101 z 7 października 1925, s. 568.
- ↑ Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 10.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 299.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 118, 168.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 28 stycznia 1928, s. 19.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 lutego 1929, s. 79.
- ↑ Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 6.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 232.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933, s. 130.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 433.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 373.
- ↑ a b c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 9.
- ↑ a b Rómmel 1958 ↓, s. 392.
- ↑ Cmentarium - Spis zmarłych pochowanych na Cmentarzu Starym w Kielcach [online], cmentarium.sowa.website.pl [dostęp 2021-11-06] .
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 3.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ Dziennik Personalny MSWoj. Nr 2/1931, s. 67.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 14 kwietnia 1922, s. 270.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 16 czerwca 1922, s. 453, sprostowanie.
Bibliografia
edytuj- Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Warszawa: Sztab Główny, 1931.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
- Juliusz Rómmel: Za honor i ojczyznę. Wspomnienia dowódcy armii „Łódź” i „Warszawa”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, 1958.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.