Andrzej Rzewuski ps. „Abrek”, „Fok”, „Hańcza”, „Przemysław”, „Reja”, „Wojmir”, „Zagończyk” (ur. 19 października?/31 października 1895 w Aszchabadzie, zm. 20 maja 1946 w Poznaniu) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, oficer Armii Krajowej i powojennego podziemia niepodległościowego[1].

Andrzej Rzewuski
„Abrek”, „Fok”, „Hańcza”, „Przemysław”, „Reja”, „Wojmir”, „Zagończyk”
podpułkownik artylerii podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia

31 października 1895
Aszchabad, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

20 maja 1946
Poznań

Przebieg służby
Lata służby

ok. 1914–1945

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie
Armia Krajowa
Wielkopolska Samodzielna Grupa Ochotnicza Warta

Jednostki

25 Pułk Artylerii Lekkiej

Stanowiska

dowódca dywizjonu artylerii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
Wojna polsko-bolszewicka
Kampania wrześniowa
działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Medal Wojska Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Życiorys

edytuj

Urodził się 31 października 1895 w Aszchabadzie w rodzinie Stefana Rzewuskiego i Weroniki. W czasie I wojny światowej służył w armii rosyjskiej, z której zdezerterował. Wstąpił do Wojska Polskiego i brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W okresie międzywojennym służył m.in. w 4 pułku artylerii ciężkiej i 10 pułku artylerii polowej. W latach 1926–1932 był wykładowcą w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu[1]. W latach 1938–1939 dowodził III dywizjonem 25 pułku artylerii lekkiej w Kaliszu.

Brał udział w wojnie obronnej 1939 W okresie okupacji działał w AK, uczestniczył w powstaniu warszawskim. W grudniu 1944 mianowany komendantem Okręgu AK Poznań. W lutym 1945 dowodził oddziałem AK w walkach o Cytadelę w Poznaniu[1].

W maju 1945 przekształcił struktury AK w WSGO Warta, którą następnie dowodził. 15 listopada 1945 roku formalnie rozwiązał WSGO Warta i ukrywał się. 26 listopada 1945 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Poznaniu. W trakcie pobytu w areszcie poddany ciężkiemu śledztwu. Podejmował próby samobójcze, z których trzecia okazała się skuteczna[1].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h Andrzej Rzewuski. wlkp24.info, 2017-03-23. [dostęp 2017-04-29]. (pol.).
  2. M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 85 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.

Bibliografia

edytuj
  • Waldemar Handke, Wielkopolska niezłomna. Żołnierze WSGO „Warta” 1945–1946, Warszawa: Capital Sp. z o.o., 2014, ISBN 978-83-64037-62-7, s. 355–356.