Andrzej Grzybowski (architekt)
Andrzej Piotr Grzybowski (ur. 2 kwietnia 1948) – architekt i urbanista, doktor nauk technicznych, od 2009 do 2019 roku rektor Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach[1]. Zajmuje się studiami regionalnymi i dziedzictwem kulturowym Górnego Śląska, a także projektowaniem mieszkalnictwa, przestrzeni publicznych i pomników. Członek Rady Śląskiej Okręgowej Izby Architektów w Katowicach[2] oraz kolegium sędziów katowickiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich[3]. Rzeczoznawca budowlany w dziedzinie architektury a także autor kilkudziesięciu publikacji naukowych i popularnonaukowych, redaktor wydawnictwa „Architektura i Krajobraz”[4]. Jest współautorem (wraz z arch. Aliną Borowczak-Grzybowską) ośmiu realizacji pomników i kilku placów – przestrzeni publicznych.
Data urodzenia |
2 kwietnia 1948 |
---|---|
Zawód, zajęcie | |
Narodowość | |
Tytuł naukowy |
dr inż. arch. |
Stanowisko | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujAbsolwent Wydziału Budownictwa i Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach (1971). Był pracownikiem dydaktyczno-naukowym na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach (1972–2001). Obronił pracę doktorską (1984) na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej na temat: „Propozycje przekształceń współczesnych zespołów masowego budownictwa mieszkaniowego” (promotor prof. dr hab. inż. arch. Stanisław Juchnowicz). Odbył staże zawodowe w Belgii (1972) i USA (1989). Otrzymał status „Architekta Twórcy” który został mu nadany przez Ministra Kultury (1990). Pełnił funkcję Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach (1991–1992). Był przewodniczącym zarządu Fundacji Przestrzeni Górnego Śląska w Katowicach (1993–2016). Piastował stanowisko prorektora i rektora Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach.
Stanowiska
edytuj- Asystent/St. Asystent – Politechnika Śląska (1972–1983)
- Biuro Projektowe „Mera-Promel” (1972–1974)
- Adiunkt – Politechnika Śląska (1984–2004)
- Wojewódzki Konserwator Zabytków – Państwowa Służba Ochrony Zabytków (1991–1992)
- Adiunkt/Prorektor – Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach (2004–2009)
- Rektor/prof. WST – Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach (2009–2019)
Autor/współautor
edytujPomniki
edytujWspółautorem wymienionych pomników i placów jest arch. Alina Borowczak-Grzybowska.
- Pomnik Powstańca Śląskiego w Zdzieszowicach (założenie pomnikowe)[5]
- Pomnik Walczących o Wolność Polski w latach 1939–1945 w Głubczycach
- Pomnik ku czci górników kopalni „Wujek” poległych 16 grudnia 1981 roku[6][7]
- Pomnik Ofiar Stalinizmu w Katowicach-Ligocie[8]
- Pomnik Sybiraków na cmentarzu ewangelickim w Katowicach
- Pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego w Katowicach (rekonstrukcja, projekt cokołu)[9]
- Pomnik Ofiar Obozu Zagłady „ Na Zgodzie” w Świętochłowicach[10]
- Pomnik Porozumienia Jastrzębskiego 2005[11]
Place – przestrznie publiczne
edytuj- Plac Bolesława Chrobrego w Katowicach[12] (projekt zagospodarowania)
- Plac Grunwaldzki wraz z projektem Galerii Artystycznej w Katowicach[13][14][15]
- Plac rekreacyjno-handlowy przy ul. Wolności w Rudzie Śląskiej[16]
Projekty/Realizacje architektoniczne
edytuj- Akademicki Ośrodek Jeździecki w Zbrosławicach[17]
- Zakład Produkcji Nadwozi dla Rolnictwa w Zbrosławicach
- Zespoły Zwartej Jednorodzinnej Zabudowy Mieszkaniowej w Zbrosławicach, Gliwicach oraz Rudzie Śląskiej[18]
- Adaptacja zabytkowego budynku Willi Luisa Dame przy ul. Sokolskiej 8 przy w Katowicach na siedzibę Funduszu Górnośląskiego S.A. (1997–1998)
- Planowanie i utworzenie w 1993 r. parku krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich[19]
- Planowanie Pszczyńskiego Parku Krajobrazowego[20]
- Przebudowa „Hotelu Leśnego” w Gliwicach
- Zespół Handlowo – Rekreacyjny przy ul. Wolności w Rudzie Śląskiej[21]
- Domy mieszkalne w Gliwicach, Pyskowicach, Wiśle, Porąbce-Kozubniku oraz Brzękowicach k/ Psar[22]
- Dom Katechetyczny w Starych Gliwicach
- Wieża dzwonów i wnętrze kościoła NMP w Jaworznie[23]
- Dom Parafialny przy kościele NMP w Jaworznie (2019 r.)[24]
- Przebudowa i projekt wnętrz zabytkowego budynku administracyjnego dyrekcji Tyskich Browarów Książęcych w Tychach – Kompania Piwowarska S.A. (1998)
- Projekty przebudowy prezbiterium i nowego ołtarza w kościele p.w. Wniebowzięcia NMP w zespole klasztorno-pałacowym w Rudach Wielkich (2003)
- Plan zagospodarowania terenu wokół zamku w Chudowie (Gmina Gierałtowice) wraz z projektami wieży zamkowej dla Fundacji „Zamek Chudów”
Nagrody i odznaczenia
edytuj- Medal SARP (1990) – za osiągnięcia w dziedzinie architektury
- Brązowy Krzyż Zasługi (1984)
- I Nagroda w ogólnopolskim konkursie (1990) – za projekt: Pomnik ku czci górników kopalni „Wujek” poległych 16 grudnia 1981 roku[6]
- Złota Odznaka SARP[25]
- Złota Odznaka Izby Architektów RP
Przypisy
edytuj- ↑ Władze Uczelni – Uczelnia – Informacje o Uczelni [online], www.wst.com.pl [dostęp 2019-01-31] .
- ↑ Lista członków – Śląska Okręgowa Izba Architektów [online] [dostęp 2019-01-31] (pol.).
- ↑ SARP KATOWICE [online], www.sarp.katowice.pl [dostęp 2019-01-31] .
- ↑ Andrzej Grzybowski , Architektura i Krajobraz. Przestrzenne problemy Regionu Górnego Śląska. Od Redakcji., 1996 .
- ↑ Przemysław Szafer , Nowa architektura polska : diariusz lat 1976-1980=New Polish architecture : diary of the period 1976-1980=Novai︠a︡ polʹskai︠a︡ arkhitektura : dnevnik za gody 1976-1980, wyd. 1, Warszawa: Arkady, 1981, ISBN 83-213-3065-7, OCLC 10487860 [dostęp 2021-03-18] .
- ↑ a b Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 118. ISBN 978-83-7164-636-2.
- ↑ Andrzej Burzyński , Społeczny Komitet Pamięci Górników Kopalni Węgla Kamiennego "Wujek" w Katowicach Poległych Grudnia 1981 Roku , Krzyż górników : Kopalnia "Wujek" w Katowicach : grudzień 1981--grudzień 1996, Katowice: Społeczny Komitet Pamięci Górników Kopalni Węgla Kamiennego "Wujek" w Katowicach Poległych 16 Grudnia 1981 Roku, 1996, ISBN 978-83-907026-0-5, OCLC 123277194 [dostęp 2021-03-18] .
- ↑ Teresa Semik , Dziennik Zachodni nr 152, Pamięć po latach., „Dziennik Zachodni”, 2 lipca 2001 .
- ↑ Powrót Marszałka. Dzieje budowy pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego w Katowicach., [w:] Ana Syska , Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach. , Podróż ku nowoczesności : architektura XX wieku w województwie śląskim, Katowice 2016, ISBN 978-83-939745-3-5, OCLC 982981826 [dostęp 2021-03-18] .
- ↑ AM, Gazeta Wyborcza. Kwiaty ku pamięci więźniów Zgody, „Gazeta Wyborcza”, 18 czerwca 2009 .
- ↑ JK, Gazeta Wyborcza. Pomnik jak nowy., „Gazeta Wyborcza”, 30 sierpnia 2005 .
- ↑ Najlepsza Przestrzeń Publiczna Województwa Śląskiego. www.slaskie.pl. [dostęp 2015-10-09].
- ↑ Wyborcza.pl. katowice.wyborcza.pl. [dostęp 2015-10-09].
- ↑ Wyborcza.pl. katowice.wyborcza.pl. [dostęp 2015-10-09].
- ↑ Andrzej Jarczewski , Miesięcznik społeczno – kulturalny "Śląsk", Katowicka Galeria Artystów, wrzesień 2019 .
- ↑ Leszek Obłuchowski , Centrum jak z bajki. Ruda Śląska-przebudowa dwóch miejskich placów., „Gazeta Wyborcza”, 6 października 2000 .
- ↑ Zbigniew Gądek , Tradycjonalizm, neotradycjonalizm w architekturze polskiej lat dziewięćdziesiątych (część II), „Architektura i Krajobraz. 1995, str 12 -19”, 1995, ISSN 1234-5709 .
- ↑ Andrzej Grzybowski , Przykłady zwartej zabudowy jednorodzinnej na Górnym Śląsku..., „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach." Nr 7, str 9 – 24.”, 2015 .
- ↑ Andrzej Grzybowski , Studia n.t. przyrodniczych i kulturowych wartości obszaru projektowanego Rudzkiego Parku Krajobrazowego (CKKRW)., „Architektura i Krajobraz. str. 23 – 25”, jesień 1994 .
- ↑ Anna Mieszkowska-Rutkowska , Andrzej Grzybowski , Jan M. Waga , Przyrodnicze i kulturowe przesłanki utworzenia Zespołu Pszczyńskich Parków Krajobrazowych, „Architektura i Krajobraz. Jesień – zima 1998.”, 1998 .
- ↑ SPAW, katalog wystawy SARP – SPAW 1912, 1912 .
- ↑ Andrzej Grzybowski , Współczesna architektura inspirowana regionalnym budownictwem..., „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach. Nr 8, str 9 – 30.”, 2016 .
- ↑ SPAW, katalog wystawy SARP – SPAW 2012, 1912 .
- ↑ Aneta Borowik i inni, SPAW 2015-2019, Katowice: Stowarzyszenie Architektów Polskich o/Katowice, 2020, ISBN 978-83-955121-0-0, OCLC 1241623432 [dostęp 2021-03-18] .
- ↑ Wydarzenie Złota odznaka SARP dla prof. WST Andrzeja Grzybowskiego [online], www.wst.com.pl [dostęp 2021-03-19] .