Wikipedia

Alpenvereinseinteilung der Ostalpen

klasyfikacja pasm górskich Alp Wschodnich

Alpenvereinseinteilung der Ostalpen (AVE, podział Alp Wschodnich według Alpenverein) – opublikowana w 1984[1] klasyfikacja pasm górskich Alp Wschodnich, która wyróżnia 75 pasm górskich w tej części Alp, pogrupowanych w cztery dominujące jednostki. Została opracowana wspólnie przez kluby alpejskie z trzech państw: Österreichischer Alpenverein (Austria), Deutscher Alpenverein (Niemcy) i Alpenverein Südtirol (Włochy, zrzeszający niemiecko- i ladyńskojęzycznych mieszkańców Południowego Tyrolu).

Mapa Alp Wschodnich z granicami i numeracją grup górskich według AVE

     Nördliche Ostalpen

     Zentrale Ostalpen

     Südliche Ostalpen

     Westliche Ostalpen


Lista grup górskich Alp Wschodnich według AVE, 1984

edytuj
Nr
AVE 		Nazwa[i] Mapa Jednostki
dominujące[ii][iii] 		Państwo Najwyższy
szczyt 		Wysokość
(m n.p.m.) 		Zdjęcie
1 Las Bregencki;
Bregenzer Wald 		Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Glatthorn 2134  
2 Alpy Algawskie;
Allgäuer Alpen 		Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Niemcy
  Austria 		Großer Krottenkopf 2657  
3a Lechquellengebirge Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Große Wildgrubenspitze 2753  
3b Alpy Lechtalskie;
Lechtaler Alpen 		Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Parseierspitze 3036  
4 Wettersteingebirge und Mieminger Kette Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria
  Niemcy 		Zugspitze
Hochplattig 		2962
2768 		 
5 Karwendel Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria
  Niemcy 		Birkkarspitze 2749  
6 Brandenberger Alpen (Rofangebirge) Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Hochiss 2299  
7a Ammergauer Alpen Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Niemcy
  Austria 		Daniel 2340  
7b Bayerische Voralpen Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Niemcy
  Austria 		Krottenkopf 2086  
8 Kaisergebirge Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Ellmauer Halt 2344  
9 Leoganger und Loferer Steinberge Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Birnhorn
Großes Ochsenhorn 		2634
2511 		 
10 Alpy Berchtesgadeńskie;
Berchtesgadener Alpen 		Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria
  Niemcy 		Hochkönig 2941  
11 Chiemgauer Alpen Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Niemcy
  Austria 		Sonntagshorn 1961  
12 Salzburger Schieferalpen   Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne
lub Alpy Centralne 		  Austria Hundstein 2117  
13 Tennengebirge   Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne
(Alpy Salzburskie) 		  Austria Raucheck 2430  
14 Dachstein   Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne
(Alpy Salzburskie) 		  Austria Hoher Dachstein 2995  
15 Totes Gebirge   Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne
(Alpy Salzburskie) 		  Austria Großer Priel 2515  
16 Alpy Ennstalskie;
Ennstaler Alpen 		  Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Hochtor 2369  
17a Salzkammergut-Berge Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Gamsfeld 2027  
17b Oberösterreichische Voralpen Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Hoher Nock 1963  
18 Hochschwabgruppe Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Hochschwab 2277  
19 Mürzsteger Alpen Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Hohe Veitsch 1981  
20 Rax-Schneeberg-Gruppe Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Klosterwappen 2076  
21 Ybbstaler Alpen Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Hochstadl 1919  
22 Türnitzer Alpen Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Großer Sulzberg 1400  
23 Gutensteiner Alpen Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Reisalpe 1399  
24 Las Wiedeński;
Wienerwald 		Nördliche Ostalpen
Północne Alpy Wapienne 		  Austria Schöpfl 893  
25 Rätikon Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Alpy Retyckie) 		  Szwajcaria
  Austria
  Liechtenstein 		Schesaplana 2964  
26 Silvretta Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Alpy Retyckie) 		  Szwajcaria
  Austria 		Piz Linard 3411  
27 Samnaungruppe Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Alpy Retyckie) 		  Austria
  Szwajcaria 		Muttler 3294  
28 Ferwallgruppe Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Alpy Retyckie) 		  Austria Hoher Riffler 3168  
29 Sesvennagruppe;
Alpi della Val Müstair 		Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Alpy Retyckie) 		  Szwajcaria
  Włochy
  Austria 		Piz Sesvenna 3204  
30 Alpy Ötztalskie;
Ötztaler Alpen; Alpi Venoste 		Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Alpy Retyckie) 		  Austria
  Włochy 		Wildspitze 3768  
31 Stubaier Alpen   Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Alpy Retyckie) 		  Austria
  Włochy 		Zuckerhütl 3507  
32 Sarntaler Alpen Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Alpy Retyckie) 		  Włochy Hirzer Spitze 2781  
33 Tuxer Alpen Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne 		  Austria Lizumer Reckner 2884  
34 Alpy Kitzbühelskie;
Kitzbüheler Alpen 		Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne 		  Austria Kreuzjoch 2558  
35 Alpy Zillertalskie;
Zillertaler Alpen; Alpi della Zillertal 		  Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne 		  Austria
  Włochy 		Hochfeiler 3510  
36 Venedigergruppe;
Gruppo del Venediger 		  Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Wysokie Taury) 		  Austria
  Włochy 		Großvenediger 3657  
37 Rieserfernergruppe;
Vedrette di Ries 		Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Wysokie Taury) 		  Włochy
  Austria 		Hochgall 3436  
38 Villgratner Berge;
Monti del Villgraten 		Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Wysokie Taury) 		  Austria
  Włochy 		Weiße Spitze 2962  
39 Granatspitzgruppe Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Wysokie Taury) 		  Austria Großer Muntanitz 3232  
40 Glocknergruppe Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Wysokie Taury) 		  Austria Großglockner 3798  
41 Schobergruppe   Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Wysokie Taury) 		  Austria Petzeck 3283  
42 Goldberggruppe Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Wysokie Taury) 		  Austria Hocharn 3254  
43 Kreuzeckgruppe Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Wysokie Taury) 		  Austria Mölltaler Polinik 2784  
44 Ankogelgruppe Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Wysokie Taury) 		  Austria Hochalmspitze 3360  
45a Radstädter Tauern Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Niskie Taury) 		  Austria Weißeck 2711  
45b Schladminger Tauern Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Niskie Taury) 		  Austria Hochgolling 2862  
45c Rottenmanner und Wölzer Tauern Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Niskie Taury) 		  Austria Rettlkirchspitze 2475  
45d Seckauer Tauern Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Niskie Taury) 		  Austria Geierhaupt 2417  
46a Alpy Gurktalskie;
Gurktaler Alpen[2]; Nockberge[3] 		Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Alpy Noryckie) 		  Austria Eisenhut 2441  
46b Lavanttaler Alpen;
Labotniške Alpe 		Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne
(Alpy Noryckie) 		  Austria
  Słowenia 		Zirbitzkogel 2396  
47 Randgebirge östlich der Mur Zentrale Ostalpen
Alpy Centralne 		  Austria
  Węgry 		Stuhleck 1782  
48a Ortler-Alpen;
Gruppo Ortles-Cevedale 		Südliche Ostalpen
(Alpy Retyckie) 		  Włochy
  Szwajcaria 		Ortler 3905  
48b Gruppo Sobretta-Gavia
(Sobretta-Gavia-Gruppe) 		  Südliche Ostalpen
(Alpy Retyckie) 		  Włochy Monte Sobretta 3296  
48c Nonsberggruppe;
Alpi della Val di Non 		Südliche Ostalpen
(Alpy Retyckie) 		  Włochy Laugenspitze 2434  
49 Alpi dell’Adamello e della Presanella
(Adamello-Presanella-Alpen) 		Südliche Ostalpen
(Alpy Retyckie) 		  Włochy Cima Presanella 3556  
50 Prealpi Gardesane
(Gardaseeberge) 		  Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne 		  Włochy Monte Cadria 2254
51 Dolomiti di Brenta
(Brenta-Gruppe) 		Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne
(Alpy Retyckie) 		  Włochy Cima Tosa 3173  
52 Dolomity
Dolomiti; Dolomiten 		  Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne 		  Włochy Marmolada 3343  
53 Dolomiti di Fiemme;
Fleimstaler Alpen 		Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne 		  Włochy Cima d’Asta 2847  
54 Prealpi Vicentine
(Vizentiner Alpen) 		Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne 		  Włochy Cima Dodici 2336  
55 do 1984 (Belluneser Alpen)[iv] —
56 Alpy Gailtalskie;
Gailtaler Alpen 		  Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne 		  Austria Große Sandspitze 2770  
57a Karnischer Hauptkamm;
Alpi Carniche 		  Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne 		  Austria
  Włochy 		Hohe Warte 2780  
57b Prealpi Carniche
(Südliche Karnische Alpen) 		  Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne 		  Włochy Cima dei Preti 2706  
58 Alpy Julijskie;
Julijske Alpe; Alpi Giulie
(Julische Alpen) 		  Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne 		  Słowenia
  Włochy 		Triglav 2864  
59 Karawanki i Pohorje;
Caravanche; Karavánke, Pohorje
(Karawanken und Bachergebirge) 		Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne 		  Austria
  Słowenia
  Włochy 		Hochstuhl
Črni Vrh 		2237
1543 		 
60 Alpy Kamnickie;
Steiner Alpen; Kamniško-Savinjske Alpe 		Südliche Ostalpen
Południowe Alpy Wapienne 		  Słowenia
  Austria 		Grintovec 2558  
61 Obszary pozaalpejskie w Austrii[v] —
62 Obszary pozaalpejskie w Niemczech[v] —
63 Plessur-Alpen Westliche Ostalpen
(Alpy Retyckie) 		  Szwajcaria Aroser Rothorn 2980  
64 Oberhalbsteiner Alpen (Platta-Gruppe);
Alpi del Platta 		Westliche Ostalpen
(Alpy Retyckie) 		  Szwajcaria
  Włochy 		Piz Platta 3392  
65 Albula-Alpen Westliche Ostalpen
(Alpy Retyckie) 		  Szwajcaria Piz Kesch 3418  
66 Bernina-Alpen[vi]:   Westliche Ostalpen
(Alpy Retyckie) 		  Włochy
  Szwajcaria 		Piz Bernina 4049  
67 Livigno-Alpen;
Alpi di Livigno 		  Westliche Ostalpen
(Alpy Retyckie) 		  Włochy
  Szwajcaria 		Cima de’ Piazzi 3439  
68 Alpy Bergamskie;
Alpi Orobie; Alpi Bergamasche
(Bergamasker Alpen) 		Westliche Ostalpen;
Południowe Alpy Wapienne 		  Włochy Pizzo di Coca 3052  
  1. ↑ W kolumnie nazwa (odpowiednią czcionką):
    • polski egzonim (za KSNG; o ile istnieje);
    • endonim(y);
    • ew. (nazwa niemiecka według AVE) – np. gdy pasmo leży w Słowenii lub Włoszech (poza Południowym Tyrolem), czyli poza obszarem niemieckojęzycznym, gdy niemiecka nazwa nie jest endonimem.
  2. ↑ W kolumnie jednostki dominujące (odpowiednią czcionką):
    • nazwa jednostki dominującej według podziału AVE;
    • nazwa jednostki dominującej dla pasma – zgodna z informacjami podawanymi w hasłach polskiej Wikipedii nt. poszczególnych łańcuchów górskich (zwykle za SummitPost.org lub/i Encyklopedią PWN);
    • (nazwa podgrupy jednostki dominującej obejmującej pasmo) – zgodna z informacjami podawanymi w hasłach polskiej Wikipedii nt. poszczególnych łańcuchów górskich (zwykle za SummitPost.org lub/i Encyklopedią PWN)
  3. ↑ Nie istnieje jeden oficjalny, uniwersalny podział Alp na grupy górskie używany we wszystkich krajach alpejskich, mimo podejmowanych prób stworzenia międzynarodowej klasyfikacji podgrup Alp (patrz np. SOIUSA). Podział Alp Wschodnich na cztery jednostki dominujące AVE (Nördliche Ostalpen, Zentrale Ostalpen, Südliche Ostalpen, Westliche Ostalpen) nie jest tożsamy z klasyfikacją, podawaną np. przez SummitPost.org, w której wymienia się trzy grupy nadrzędne (Północne Alpy Wapienne, Alpy Centralne, Południowe Alpy Wapienne).
  4. ↑ W 1984 zaklasyfikowane w części do Dolomitów (52) a w pozostałej części do Prealpi Carniche (Südliche Karnische Alpen) (57b).
  5. ↑ a b Numery obszarów, które nie zaliczają się do Alp Wschodnich. Deutscher Alpenverein i Österreichischer Alpenverein używały ich w przewodnikach turystycznych opisujących schroniska górskie.
  6. ↑ Włoski endonim: Alpi del Bernina.
  7. ↑ Włoski endonim: Massiccio del Bernina.
  8. ↑ Włoski endonim: Monti della Val Bregaglia.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Franz Graßler: Alpenvereinseinteilung der Ostalpen (AVE). DAV/ÖAV/AVS: Berg '84. Alpenvereinsjahrbuch. Band 108; 1984, s. 215–224.
  2. ↑ Endonim według KSNG: Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 12. Europa, Część II, s. 24, Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Warszawa, 2010. [dostęp 2014-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-01)].
  3. ↑ Endonim według AVE: Alpenvereinseinteilung der Ostalpen (1984). [dostęp 2014-05-14].

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alpenvereinseinteilung_der_Ostalpen&oldid=73148194”