Aleksander Wiza
Aleksander Wiza (ur. 1914 w Elżbiecinie, zm. 1983[1]) – polski działacz partyjny i państwowy, milicjant i wojskowy, w latach 1980–1983 przewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Pile. Komendant Powiatowy Milicji Obywatelskiej w powiecie trzcianeckim.
 Organizatorzy i pracownicy pierwszej kolonii letniej dla dzieci w Sarczu (styczeń 1946). Trzeci od lewej – pełnomocnik Rządu i starosta powiatowy trzcianecki, Edward Poszwa, czwarty od lewej – komendant powiatowy MO, Aleksander Wiza | |
| Data i miejsce urodzenia |
1914 |
|---|---|
| Data śmierci |
1983 |
| Zawód, zajęcie |
działacz partyjny i państwowy, milicjant, wojskowy |
| Miejsce zamieszkania | |
| Stanowisko |
przewodniczący Prezydium WRN w Pile (1980–1983) |
| Partia | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujW 1934 roku skończył seminarium nauczycielskie w Czarnkowie, później praktykował w szkole w Lubaszu. Od 1936 służył w Wojsku Polskim (w ramach 67 Pułku Piechoty i 63 Pułku Piechoty), doszedł do stopnia podchorążego. Później do 1939 był nauczycielem na Kresach Wschodnich, a według własnych zapewnień od sierpnia do września 1939 działał w Korpusie Ochrony Pogranicza. Po wkroczeniu Niemców do Polski pracował jako kolejarz w Stołpcach, w 1944 wraz z rodziną trafił do Czarnkowa[2]. Od 1945 do 1948 służył w Milicji Obywatelskiej w stopniu podporucznika[3], od 1946 do 1947 był jej komendantem w Trzciance. Później przez wiele lat związany z Przedsiębiorstwem Napraw Taboru Leśnego, gdzie był dyrektorem. Został założycielem spółdzielni mieszkaniowej w Trzciance, przyczynił się też m.in. do powstania w tym mieście przedszkola i przychodni lekarskiej[4][5].
W 1946 wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej i następnie do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, należał do Komitetów Miejskiego, Powiatowego i Wojewódzkiego PZPR[1]. Zasiadał w Powiatowej Radzie Narodowej[2], w latach 70. przewodniczył Wojewódzkiemu Komitetowi Frontu Jedności Narodu. Zasiadał w Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Pile. W roku 1980 objął fotel przewodniczącego jej Prezydium[6], zajmował to stanowisko do swojej śmierci.
Odznaczenia i upamiętnienie
edytujOdznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi (1952)[7] i Medalem 10-lecia Polski Ludowej (1955)[8].
Jego imieniem było nazwane rondo w Trzciance, a także zakłady przemysłowe, których był dyrektorem. W ramach ustawy dekomunizacyjnej nazwa ronda została w 2019 zmieniona na Józefa Piłsudskiego (następnie na Rondo Wolności), co wzbudziło protesty mieszkańców oraz skargę rady miasta do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego[4][5]. Skarga ta została odrzucona w 2020[9].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Post Pomnik Niepodległości w Trzciance – 2018. Facebook, 10 kwietnia 2021. [dostęp 2021-06-24].
- ↑ a b Krótki biogram Aleksandra Wizy. trzcianka.info. [dostęp 2021-06-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-24)].
- ↑ Przenosimy się do Piły. „Piła Mówi”. 6 (7), s. 4, 13 października 1946.
- ↑ a b Rondo niezgody. Wojewoda dekomunizuje – gmina zaskarża. Radio Poznań, 7 listopada 2019. [dostęp 2021-06-24].
- ↑ a b Agnieszka Świderska: Poznański sąd zajmie się skargą Trzcianki na dekomunizację ronda Wizy. naszemiasto.pl, 3 listopada 2019. [dostęp 2021-06-24].
- ↑ Central Intelligence Agency: Directory of Officials of the Polish People's Republic. Uniwersytet Michigan, 1983, s. 90, 111.
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 46, poz. 639
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 106, poz. 1419
- ↑ Nazwa ronda jednak do zmiany. asta24.pl, 2 lutego 2020. [dostęp 2021-06-24].