Wikipedia

Alan Alda

amerykański aktor, reżyser i scenarzysta
To jest wersja przejrzana, która została oznaczona 2 mar 2024. Na przejrzenie oczekują zmiany w szablonach lub plikach, które są zawarte na tej stronie.

Alan Alda właśc. Alphonso Joseph D'Abruzzo (ur. 28 stycznia 1936 w Nowym Jorku) – amerykański aktor, reżyser i scenarzysta.

Alan Alda
Ilustracja
Imię i nazwisko

Alphonso Joseph D'Abruzzo

Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1936
Nowy Jork

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Sławę przyniosła mu główna rola w serialu M*A*S*H, gdzie wcielił się w postać Hawkeye Pierce’a. Dwadzieścia dwa razy nominowano go do nagrody Emmy, którą zdobył sześciokrotnie. Był też pierwszą osobą, która dostała Emmy za aktorstwo, scenariusz i reżyserię. Wielokrotnie nominowany do nagrody Złoty Glob, którą otrzymał również sześciokrotnie. W 2005 został nominowany do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego za rolę w filmie Aviator (2004).

Alda jest synem modelki Joan Brown i aktora Roberta Aldy – (właśc. Alphonso Giuseppe Giovanni Roberto D'Abruzzo). To właśnie Robert, uznając że włoskie nazwisko D'Abruzzo tylko utrudni mu karierę, stworzył z pierwszych liter swojego imienia i nazwiska pseudonim Alda, na które jego syn Alan przystał bardzo niechętnie.

Jako dziecko chorował na chorobę Heinego-Medina, w efekcie czego przez dwa lata był sparaliżowany. Studiował w USA i Europie, gdzie grywał razem z ojcem. Podczas wojny w Korei służył przez pół roku jako oficer artylerii. Jest żonaty z Arlene Weiss. Ma trzy córki. Jego przyrodni brat Antony Alda również był aktorem.

Filmografia

edytuj

Filmy

edytuj
Rok Tytuł Rola Reżyser
1963 Gone Are the Days! Charlie Cotchipee Nicholas Webster
1966 Where's Everett Arnold Barker Gene Nelson
1968 Papierowy Lew (Paper Lion) George Plimpton Alex March
1969 Nadzwyczajny marynarz (The Extraordinary Seaman) Podporucznik Morton Krim John Frankenheimer
1970 Jenny Delano George Bloomfield
Bitwa o whisky (The Moonshine War) John W.(Syn) Martin Richard Quine
1971 Walc Mefisto (The Mephisto Waltz) Myles Clarkson Paul Wendkos
1972 Szklany dom (The Glass House) Jonathan Paige Tom Gries
Playmates Marshall Barnett Theodore J. Flicker
Zabić klowna (To Kill a Clown) Maj. Evelyn Ritchie George Bloomfield
1973 Isn't It Shocking? Szeryf Dan Barnes John Badham
1974 6 Rms Riv Vu Paul Friedman Alan Alda
Annie and the Hoods – Martin Charnin
1977 Zabijcie mnie, jeśli zdołacie (Kill Me If You Can) Carrel W. Chessman Buzz Kulik
1978 Za rok o tej samej porze (Same Time, Next Year) George Robert Mulligan
Suita kalifornijska (California Suite) Bill Warren Herbert Ross
1979 Uwiedzenie Joe Tynana (The Seduction of Joe Tynan) Joe Tynan Jerry Schatzberg
1981 Cztery pory roku (The Four seasons) Jack Burroughs Alan Alda
1986 Słodka wolność (Sweet Liberty) Michael Burgess Alan Alda
1988 Zacząć od nowa (A New Life) Steve Alan Alda
1989 Zbrodnie i wykroczenia (Crimes and Misdemeanors) Lester Woody Allen
1990 Scientific American Frontiers on sam, Gospodarz
Wesele Betsy (Betsy's Wedding) Eddie Hopper Alan Alda
1992 Szepty w mroku (Whispers in the Dark) Leo Green Christopher Crowe
1993 A orkiestra grała dalej (And the Band Played On) Dr Robert Gallo Roger Spottiswoode
Tajemnica morderstwa na Manhattanie (Manhattan Murder Mystery) Ted Woody Allen
1994 Biała mila (White Mile) Dan Cutler Robert Butler
1995 Operacja "Bekon" (Canadian Bacon) prezydent USA Michael Moore
1996 Jake's Women Jake Glenn Jordan
Igraszki z losem (Flirting with Disaster) Richard Schlicting David O. Russell
Wszyscy mówią: kocham cię (Everyone Says I Love You) Bob Dandridge Woody Allen
1997 Morderstwo w Białym Domu (Murder at 1600) Alvin Jordan Dwight H. Little
Miejski obłęd (Mad City) Kevin Hollander Costa-Gavras
1998 Moja miłość (The Object Of My Affection) Sidney Miller Nicholas Hytner
2000 Czego pragną kobiety (What Women Want) Dan Wanamaker Nancy Meyers
2001 Klubowicze (Club Land) Willie Walters Saul Rubinek
Dziedziniec śmierci (The Killing Yard) Ernie Goodman Euzhan Palcy
2004 Aviator (The Aviator) Senator Ralph Owen Brewster Martin Scorsese
2007 Wskrzeszenie mistrza (Resurrecting the Champ) Ralph Metz Rod Lurie
2008 Przebłysk geniuszu (Flash of Genius) Gregory Lawson Marc Abraham
Pamięć z odzysku (Diminished Capacity) Rollie Zerbs Terry Kinney
Cena prawdy (Nothing But the Truth) Albert Burnside Rod Lurie
2011 Tower Heist: Zemsta cieciów (Tower Heist) Arthur Shaw Brett Ratner
2012 Raj na ziemi (Wanderlust) Carvin David Wain
2015 Most szpiegów (Bridge of Spies) Thomas Watters Jr. Steven Spielberg
Najdłuższa podróż (The Longest Ride) Ira Levinson George Tillman Jr.
2019 Historia małżeńska (Marriage Story) Bert Spitz Noah Baumbach

Seriale

edytuj
  • 1955: Secret File, U.S.A.
  • 1971: Story Theatre
  • 1983: M*A*S*H jako Kapitan Benjamin Franklin "Sokole Oko" Pierce
  • 1999: Prezydencki poker (The West Wing) jako Arnold Vinick
  • 2010: Słowo na R (The Big C) jako Dr Atticus Sherman
  • 2016: Horace and Pete jako Wuja Pete
  • 2018: " The Black List" jako Alan Fitch
  • 2019: Ray Donovan jako Dr Arthur Amiot

Publikacje

edytuj
  • 2005 Never Have Your Dog Stuffed: and Other Things I've Learned (wyd. polskie: Alan Alda. Autobiografia, wydawnictwo Muza SA, 2006, tłum. Barbara Orłowska)
  • 2007 Things I Overheard While Talking to Myself

Nagrody

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Alan_Alda&oldid=72761886”