Ślinianka żuchwowa
Ślinianka żuchwowa (glandula mandibularis) – jeden z gruczołów wydzielających ślinę do jamy ustnej[1].
Ślinianka żuchwowa leży w dole zażuchwowym, głębiej od ślinianki przyusznej[1]. U drapieżnych poszukuje się jej w trójkącie, którego boki wyznaczają żyła językowo-twarzowa, żyła szczękowa oraz krawędź gałęzi żuchwy. W pobliżu znajdują się węzły chłonne żuchwowe[2].
Budowa ślinianki żuchwowej prezentuje się różnorodnie w zależności od taksonu. Przeżuwacze mają duże gruczoły żuchwowe, podobnych rozmiarów, co i przyusznicze, pokryte nimi. Świnia ma gruczoł kulisty, z występem od strony dziobowej, ustępuje śliniance przyusznej. Koń cechuje się łukowato wygiętą do przodu ślinianką żuchwową o wydłużonym kształcie, o końcu doustny sięgającym kości gnykowej. Przykrywa ją znacznie większy gruczoł przyuszniczy. Drapieżne cechują się ślinianką żuchwową kulistą, większą nawet od przyusznicy[3].
Ślinianka ta zaopatrzona jest w przewód wyprowadzający. Leży on pomiędzy mięśniami żuchwowo-gnykowym i gnykowo-językowym. Jego ujście leży na brodawce podjęzykowej[4]. U drapieżnych jego ujście na mięsku podjęzykowym leży bocznie i dziobowo od wędzidełka[2].
W anatomii człowieka stosuje się określenie ślinianka podżuchwowa[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Krysiak i Świeżyński 2012 ↓, s. 48.
- ↑ a b Krysiak i Świeżyński 2012 ↓, s. 72.
- ↑ Krysiak i Świeżyński 2012 ↓, s. 48-49.
- ↑ Krysiak i Świeżyński 2012 ↓, s. 49.
- ↑ Adam Bochenek, Wiesław Łasiński, Stanisław Hiller, Michał Reicher, Stanisław Zawistowski, Zofia Zegarska: Anatomia człowieka. T. II: Trzewa. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 82. ISBN 978-83-200-3587-2.
Bibliografia
edytuj- Kazimierz Krysiak, Krzysztof Świeżyński: Anatomia zwierząt. T. 2: Narządy wewnętrzne i układ krążenia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012. ISBN 978-83-01-16755-4.