Zambrów: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
G.bot (dyskusja | edycje)
ort., dr. tech.
Linia 91:
 
== Historia ==
Pierwsze wzmianki o Zambrowie, jako wsi książęcej pochodzą z XIII w. – 4 maja 1283 r. erygowano [[Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Zambrowie|parafię pw. św. Trójcy]].
 
Zambrów - początkowo własność książąt mazowieckich-przed [[1430]] r. [[prawa miejskie]] chełmińskie, a w [[1538]] król [[Zygmunt I Stary|Zygmunt Stary]] je potwierdził. Po przyłączeniu [[Mazowsze|Mazowsza]] do Korony stał się [[Miasto królewskie|miastem królewskim]]. W wyniku ukształtowania nowej struktury administracyjnej północno-wschodniego [[Mazowsze|Mazowsza]], został siedzibą władz powiatu (jednego z czterech tworzących dawną [[Ziemia łomżyńska|Ziemię Łomżyńską]]) i był nią do w latach [[1443]]-[[1795]]. Rozkwit miasta nastąpił na przełomie XV i XVI wieku. Kiedy w 1538 roku król [[Zygmunt I Stary|Zygmunt Stary]] potwierdził prawa miejskie, Zambrów stanowił lokalne centrum handlu i rzemiosła.
Podczas najazdu [[Szwecja|szwedzkiego]] w [[XVII wiek|XVII]] wieku miasto zostało zniszczone.
 
Linia 100:
W [[1795]] roku Zambrów znalazł się pod [[zabór pruski|zaborem pruskim]], a w [[1807]] roku był częścią [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]] i od [[1815]] Królestwa Polskiego.
 
W wyniku represji władz carskich w [[1870]] r. Zambrów utracił prawa miejskie, które odzyskał wraz z niepodległością Polski w [[1919]] r. W 1920 roku podczas wojny polsko-bolszewickiej oddziały Gen. Edwarda Rydza-Śmigłego wykonujące zadania pościgowe odbiły Zambrów. W [[1939]] r. Zambrów zamieszkiwało 7500 osób (w tym ok. 50% stanowiła ludność [[Żydzi|żydowska]]).
 
{{main|Dzieje osadnictwa żydowskiego w Zambrowie}}
Linia 109:
Na terenie Zambrowa istniały w tym czasie dwie szkoły wojskowe:
* [[Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty]]
* [[Mazowiecka Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii]] im. Józefa Bema.
 
=== 1939 ===
Linia 129:
 
=== Po II wojnie światowej ===
W [[1946]] roku Zambrów liczył 4130 mieszkańców. Zniszczenia wojenne szacowano na ok. 43%. Zaczęto odbudowę miasta. W [[1954]] roku uruchomiono zakłady przemysłu bawełnianego, zatrudniające przeszło 3000 osób. Była to jedna z większych inwestycji w północno-wschodniej Polsce.
 
Do [[1954]] roku miejscowość była siedzibą [[gmina Długobórz|gminy Długobórz]].
 
W latach [[1954]]-[[1975]] miasto było siedzibą powiatu. W tym okresie nastąpił szybki rozwój miasta. Powstało wiele zakładów przemysłowych, rozwinęło się przetwórstwo rolno-spożywcze i baza usługowa.
Linia 146:
=== Firmy ===
* [[MLEKPOL|Zakład Spółdzielni Mleczarskiej MLEKPOL]]
* Zambrowski Park Przemysłowy (m.in. Keylite RW Polska Sp. z o.o., OKNOREX Sp.k., TEFIM Sp. z o.o., )
 
=== Instytucje ===
Linia 213:
=== Tranzyt ===
Zambrów leży na trasach trzech dróg krajowych:
* [[Plik: Tabliczka DK8.svg|27px]] [[droga krajowa nr 8|DK8]] zwana jako [[Via Baltica]] ([[Kudowa-Słone]] – [[Wrocław]] – [[Warszawa]] – Zambrów – [[Białystok]] – [[Budzisko]])
* [[Plik: Tabliczka DK63.svg|27px]] [[Droga krajowa nr 63|DK63]] ([[Ruskie Pole]] – [[Węgorzewo]] – [[Kolno]] – [[Łomża]] – Zambrów – [[Siedlce]] – [[Sławatycze]])
* [[Plik: Tabliczka DK66.svg|27px]] [[Droga krajowa nr 66|DK66]] (Zambrów – [[Wysokie Mazowieckie]] – [[Bielsk Podlaski]] – [[Połowce]])
 
Dodatkowo z Zambrowa można dojechać do miejscowości:
Linia 229:
 
=== Obwodnica Zambrowa 2009 - 2012 ===
Obwodnica ma rozpoczynać się kilka kilometrów przed zjazdem na wieś [[Sędziwuje]] i przebiegać na [[północ]] od miasta. Za zjazdem na [[Sędziwuje]] i młynem wybudowany ma być węzeł, ze zjazdem na [[DK63]] ([[Łomża]] i [[Siedlce]]) i [[DK66]] ([[Wysokie Mazowieckie]]). Następnie droga, po ominięciu miasta, ma się [[Węzeł drogowy|krzyżować]] z obecną [[DK8]] między Zambrowem a Wiśniewem, gdzie ma powstać zjazd do tych miejscowości. Obwodnica potem omijać ma Wiśniewo od [[Południe|południa]] i przebiegać nad trasą [[Wiśniewo]] - [[Ćwikły-Rupie]] - [[Kołaki Kościelne]]. Kilka kilometrów za Wiśniewem obwodnica ma się włączyć w dotychczasowy przebieg [[DK8]].
 
{{main|obwodnica Zambrowa|Południowo-wschodnia obwodnica Zambrowa}}
Linia 241:
 
=== Muzyka ===
* <b>''' Złodzieje Rowerów </b>'''
 
W Zambrowie powstał i działa zespół hardcore/punk [[Złodzieje Rowerów (grupa muzyczna)|Złodzieje Rowerów]].
 
* <b>''' Kapela Eli </b> '''
 
Repertuar kapeli stanowią głównie piosenki typowe dla folkloru miejskiego, głównie lwowskiego. Okazjonalnie zespół wykonuje melodie ludowe Podlasia i Kurpi.
Linia 251:
 
=== Ząbry i Dukaty Zambrowskie ===
Od wakacji na terenie [[Zambrów|Zambrowa]] można było płacić w niektórych sklepach monetami okolicznościowymi: wydanymi przez Miasto Zambrów – Ząbrami i wydanymi przez Powiat Zambrowski – Dukatami. Ten specyficzne monety to nie tylko element symboliczny-okolicznościowy dla mieszkańców Zambrowa i zwiedzających miasto turystów, ale także cel wielu kolekcjonerów.
 
=== Biblioteka ===
Miejska Biblioteka Publiczna - główna część zbiorów biblioteki znajduje się przy ulicy Wyszyńskiego 2 (wypożyczalnia dla dorosłych i dla dzieci), filia biblioteki (wypożyczalnia dla dorosłych i dzieci) działa przy ulicy Grunwaldzkiej 1. W MBP działa również bezpłatna kawiarenka internetowa, z której można korzystać w celach naukowych.
 
=== Centrum Kultury (planowane 2009 -2011/2012) ===
Centrum zostanie wzniesione na terenach pomiędzy Miejską Biblioteką Publiczną przy ul. Wyszyńskiego, a Miejskim Gimnazjum i Pływalnią Delfin. Wjazd będzie możliwy od ul. Sportowej. W budynku będzie się znajdowała sala kinowo-widowiskowo-teatralna na 298 miejsc siedzących i 48 dodatkowych - w lożach, z 129-metrową sceną. Obok będzie sala klubowo-konferencyjna oraz galeria wystaw artystycznych. Na piętrze mają być sale: taneczno-teatralna z lustrami i drążkami do ćwiczeń, muzyczna z wytłumieniem akustycznym, dwie pracownie plastyczne, magazynki na instrumenty, kostiumy i mundury oraz pomieszczenia administracyjno-biurowe dla personelu Miejskiego Ośrodka Kultury.
 
== Media ==
=== Prasa ===
* Monitor Zambrowski - lokalna gazeta w Zambrowie i powiecie zambrowskim.
 
=== Telewizja Kablowa ===
Linia 267:
 
=== Media internetowe ===
* www.zambrow.pl - Urząd Miasta Zambrów
* www.zambrow.org - Zambrowski Portal Internetowy
 
== Turystyka ==
[[Plik:Zambrow-BasenDelfin.JPG|thumb|right|270px|Pływalnia Miejska "Delfin" w Zambrowie]]
* '''Atrakcje'''
** Pomnik [[żubr]]a wykonany z brązu, nazwany przez mieszkańców miasta "Zambruś"
** Pomnik [[Jan Paweł II|Jana Pawła II]] na skwerku w pobliżu [[Parafia pw. Trójcy Przenajświętszej w Zambrowie|Kościoła św. Trójcy]]
** Fontanna z trzema [[lew|lwami]] (odlanymi z brązu) w centrum Zambrowa
** Pływalnia miejska "Delfin"
** Kompleks zieleni miejskiej nad zalewem
** Regionalna Izba Historyczna w Zambrowie - utworzona została w 2000 roku. Działalność Izby polega na gromadzeniu zbiorów znalezionych na terenie miasta i gminy Zambrów, ich opracowywaniu i udostępnianiu wystaw zwiedzającym. Zobaczyć w niej można przedmioty sięgające czasów pierwotnych. Warto obejrzeć naczynia wydobyte z grobów popielnicowych oraz piękne średniowieczne dzbany. Izba otwarta jest od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00 - 15.00. Zwiedzanie Izby regionalnej jest bezpłatne.
 
* '''[[Plik:Obiekt zabytkowy.svg|20px||zabytki]] Zabytki'''
Linia 307:
=== Koło Brydża Sportowego ===
Początki tego sportu w Zambrowie datuje się na rok 1957, wtedy to zorganizowano pierwszy turniej.
Szczególne triumfy zambrowscy brydżyści odnosili na początku lat 90-tych., kiedy to grali w III lidze, pod nazwą ZKZ Zambrów.
Dzisiaj spotkania mają zdecydowanie charakter rozrywkowy, a na zambrowskie turnieje par przychodzi zwykle od 20 do 24 graczy.
 
=== [[Oyama Karate]] ===
Od kilku lat w Zambrowie działa Mazowiecko-Podlaski Klub Oyama Karate. Członkowie klubu poznają tajniki sztuki walki Karate.
Właśnie z Zambrowa pochodzą Wicemistrz Polski Oyama Karate Robert Gaździk oraz wielokrotny Wicemistrz Polski Oyama Karate i Mistrz Polski w Kyokushin Budokai Karate Bartosz Konopka.
 
== Administracja ==
Linia 329:
** ul. Magazynowa 8 – market Eden II
* [[Bank Gospodarki Żywnościowej]] – al. Wojska Polskiego 25
* [[eurobank|Euro Bank S.A.]] - al. Wojska Polskiego 14
* [[Fortis Bank Polska|Fortis Bank S.A.]]- ul. Białostocka 19
* [[GE Money Bank|Kredyty GE Money Bank]] - ul. Białostocka 17
* [[Kredyt Bank]] – ul. Mazowiecka 2
* [[PKO BP]] ul. Wyszyńskiego 1, al. Wojska Polskiego 11
Linia 371:
 
== Przyroda ==
* 100 "Dębów Pamięci" - posadzone zostały w celu uczczenia pamięci polskich jeńców wojennych poległych w Katyniu jako żywe pomniki historii (dotychczas zasadzono 96 dębów a 4 są planowane na wiosnę)
 
* Miasto w bezpośrednim sąsiedztwie graniczy z:
Linia 379:
 
== MS Zambrów ==
Polski drobnicowiec. Został wybudowany w [[Stocznia Szczecińska Nowa|stoczni szczecińskiej]]. Służył na morzu przez blisko 29 lat. Niestety po tym czasie został zezłomowany w [[Bombaj|Bombaju]]u w [[Indie|Indiach]].
 
== Stowarzyszenia obywatelskie ==
Na terenie miasta Zambrowa funkcjonują stowarzyszenia utworzone przez zambrowiaków. Mają one za zadanie pomóc w rozwoju lokalnej społeczności i regionu. Należą do nich: "Towarzystwo Nasz Szpital", Stowarzyszenie na Rzecz Edukacji, Rehabilitacji, Wsparcia Społecznego i Samorządności oraz Stowarzyszenia Wspierania Edukacji i Rynku Pracy.
 
== Galeria zdjęć ==
Linia 430:
 
{{Gmina Zambrów}}
 
[[jp:Zambrów]]
 
[[Kategoria:Gmina Zambrów]]
Linia 437 ⟶ 439:
[[Kategoria:Mazowsze]]
 
[[jp:Zambrów]]
[[be-x-old:Замбраў]]
[[bg:Zambrów]]