Wikipedia:Czym Wikipedia nie jest: Różnice pomiędzy wersjami
Usunięta treść Dodana treść
drobne techniczne |
|||
| (Nie pokazano 30 wersji utworzonych przez 25 użytkowników) | |||
Linia 2:
{{Nawigacja|zasady}}
{{w skrócie|<onlyinclude>Wikipedia nie jest nieuporządkowaną bazą informacji. Nie jest np. składnicą tekstów źródłowych, wspomnień, słownikiem, miejscem promocji ani propagandy, katalogiem odsyłaczy. Społeczność wikipedystów nie jest ani demokratyczna, ani anarchistyczna. <includeonly><small>[[Wikipedia:Czym Wikipedia nie jest|Czytaj więcej…]]</small></includeonly></onlyinclude>}}
'''Wikipedia''' jest [[encyklopedia|encyklopedią]] internetową – do jej powstania niezbędne było zawiązanie się [[meta:The Wikipedia Community|społeczności
__TOC__
== Czym Wikipedia nie jest ==
Linia 13:
'''Ta zasada nie oznacza, że można wszystko dodawać''': artykuły nadal muszą spełniać określone wymogi, a w szczególności muszą być zgodne z zasadami [[Wikipedia:Pięć filarów|pięciu filarów]].
Istnieje '''realny limit''' wielkości dowolnego artykułu (
Oznacza to też, że nie jest konieczne tworzenie przekierowań do artykułów opisujących pokrewne zagadnienie w bardziej ogólnym kontekście. Preferowanym rozwiązaniem jest zamieszczenie w artykule sekcji „Zobacz też” z odnośnikami do powiązanych tematycznie artykułów lub też użycie szablonu {{s|Osobny artykuł}} z odnośnikiem do artykułu prezentującego wspomnianą treść w szerszym ujęciu.
Linia 23:
{{anchor|SŁOWNIK}}{{anchor|Słownik}}
Wikipedia nie jest
# '''
# '''
=== Wikipedia nie jest serwisem zamieszczającym twórczość osobistą ===
Linia 41:
=== Wikipedia nie jest mównicą ===
{{Skrót|id=stary|WP:CWNJ#BRUD|WP:CWNJ#Brud|WP:CWNJ#MÓWNICA|WP:CWNJ#Mównica|WP:CWNJ#REKLAMA|WP:CWNJ#Reklama|WP:CWNJ#CV}}
{{anchor|BRUD}}{{anchor|Brud}}{{anchor|MÓWNICA}}{{anchor|Mównica}}{{anchor|REKLAMA}}{{anchor|Reklama}}{{anchor|CV}}
Wikipedia nie jest mównicą w [[Hyde Park]]u, [[Forum dyskusyjne|forum internetowym]], polem bitewnym czy też machiną propagandy i reklamy. To dotyczy artykułów, kategorii, szablonów, stron dyskusji i stron użytkowników. Z tych względów zakazana jest:
Linia 67:
Wikipedia to nie [[serwis społecznościowy]]. Nie hostujemy tutaj [[Strona internetowa|stron www]], [[blog]]ów czy prywatnych [[wiki]].
Strony Wikipedii to nie:
# '''Prywatne strony www czy domowe.''' [[Wikipedia:
# '''Internetowe dyski''' do przechowywania plików, linków czy treści
# '''Serwisy randkowe.''' Wikipedia nie jest dobrym miejscem do publikowania swoich upodobań seksualnych czy osobistych. Strony wikipedystów nie powinny zawierać informacji (np. upodobań seksualnych), dla których lepszym miejscem są serwisy randkowe.
# '''Nekrologi i artykuły „ku pamięci...” ''' Wikipedia to nie miejsce na czczenie pamięci i wspominanie dziejów twoich bliskich i przyjaciół. Podmiotami artykułów muszą być [[Wikipedia:Encyklopedyczność|znaczący ludzie]] (ang. ''notable persons'' i zasada ''notable enough'', ''notability''), a nie tylko ci zapamiętani.
Linia 79:
Wikipedia to nie katalog czy spis wszystkiego co istnieje lub istniało. Artykuły Wikipedii to nie:
# '''Listy czy repozytoria luźno powiązanych tematów''', takich jak cytaty, [[aforyzm]]y czy spisy osób (żyjących lub fikcyjnych) itp. Dla cytatów najodpowiedniejszy jest projekt '''[[Wikicytaty]]'''. Oczywiście niektóre listy mogą być wartościowymi artykułami, o ile tylko kryteria ich doboru i redakcja jest zgodna z [[Wikipedia:Zasady tworzenia list|zasadami]], a elementy zestawione na liście są uzupełnieniem definicji lub same są taką (np. [[Lista ponumerowanych planetoid]]). Do kategorii akceptowanych list należą także zestawienia tabelaryczne i informacje prezentowane w tabelach. Także zalecane są zbiorcze listy-artykuły dla podmiotów zbyt małych, lub skromnie opisanych, by je wydzielać (np. [[Lista postaci serialu Życie na fali]]).
# '''Spisy genealogiczne''' czy '''książki telefoniczne'''. Artykuły biograficzne, w bardzo ogólnym ujęciu (szczegóły w [[Wikipedia:Encyklopedyczność]]) powinny dotyczyć osób o pewnej sławie, dokonaniach, zauważalności. Miarą takich dokonań mogą być relacje mediów o takiej osobie. Osoby mniej znaczące bywają wspominane w artykułach, do których ich tożsamość nawiązuje, jednak nie są akceptowalne artykuły zawierające spisy lub będące jedynie informacjami o osobach, które jak przyjąć obiektywnie, nie są encyklopedyczne. To samo dotyczy osób tylko luźno związanych z tematem, który sam jest encyklopedyczny (np. sąsiedzi znanej osoby czy pracownicy znanej firmy). '''Wikipedia to nie [[książka telefoniczna]]
# '''Katalogi, panoramy firm, programy radiowe czy TV''', oraz inne ogólnie pojęte '''informacje biznesowe'''. Dla przykładu artykuł o stacji telewizyjnej nie powinien zawierać listy nadchodzących programów czy wydarzeń, aktualnych promocji, numerów telefonicznych, rozkładów itp. aczkolwiek wspomnienie o ważnych elementach profilu stacji jest jak najbardziej wskazane. Dotyczy to także stron dyskusji artykułów, które powinny być używane do dyskusji nad artykułem, a nie do prezentowania ofert. '''Wikipedia to nie [[Żółte strony|panorama firm]]
# '''Katalogi sklepowe.''' Dlatego nie powinno się w artykule umieszczać informacji o cenie, chyba że jest ona podana w oparciu o weryfikowalne źródło (należy pamiętać o tym, że z czasem informacja taka może się zmienić) i informacja o cenie stanowi cenną daną uzupełniającą artykuł. Podawanie cen jest usprawiedliwione dla obiektów antykwarycznych, rzadkich czy rzadko trafiających do sprzedaży, a także przy opisie i porównaniu [[inflacja|inflacji]] czy opisie „wojen cenowych”, aczkolwiek należy pamiętać, że ceny nawet w danym okresie mogą być różne w zależności od miejsca. Wikipedia w żadnym wypadku nie jest miejscem na zestawienia cenowe czy przegląd cen różnych produktów.
# '''Nieencyklopedyczne kategorie''' typu „Ludzie z religijnej/etnicznej/kulturowej grupy X zatrudnieni w Y” czy „Restauracje typu Z w mieście W”. Nie powinno się tworzyć artykułów-zestawień w oparciu o tak „egzotyczne” i sztucznie zarysowane powiązania i powinno się także unikać tworzenia takich kategorii i kategoryzowania w ten sposób artykułów istniejących.
Linia 87:
=== Wikipedia nie jest bezładnym zbiorem informacji ===
{{Skrót|id=stary|WP:CWNJ#BEZŁAD|WP:CWNJ#Bezład|WP:CWNJ#NIEŁAD|WP:CWNJ#Nieład|WP:BEZŁAD|WP:NIEŁAD}}
{{anchor|BEZŁAD}}{{anchor|Bezład}}{{anchor|NIEŁAD}}{{anchor|Nieład}}
Wikipedia nie jest bezładnym zbiorem rzeczy i informacji. To, że coś jest w 100% prawdziwe, nie oznacza automatycznie, że jest odpowiednie, by znaleźć się w Wikipedii.
# '''Listami [[FAQ]].''' Artykuły nie powinny zawierać, ani być listami FAQ. Zamiast tego informacje powinny być zredagowane do [[Wikipedia:Neutralny punkt widzenia|neutralnej postaci]] i przedstawione w sposób odpowiedni dla artykułów w encyklopedii.
# '''Przewodnikami turystycznymi.''' Artykuł o [[Paryż]]u powinien zawierać informacje o [[Wieża Eiffla|Wieży Eiffla]] i [[Luwr]]ze, ale już nie adresy i numery telefoniczne twoich ulubionych hoteli, czy ceny kawy na [[Avenue des Champs-Élysées]]. Informacje o charakterze turystycznym są natomiast mile widziane w gromadzącym tego typu treści projekcie siostrzanym [[voy:Strona główna|Wikipodróże]].
Linia 99:
# '''Zbiorem tekstów piosenek, wierszy.''' Większość takich tekstów jest chroniona prawami autorskimi, może z wyjątkiem piosenek i utworów tradycyjnych, ludowych, aczkolwiek nawet w tym wypadku artykuł nie może składać się wyłącznie z tekstu, lecz powinien przede wszystkim zawierać informacje o autorze, datę publikacji, wpływ, odbiór dzieła etc. Teksty źródłowe powinny się znaleźć na [[Wikiźródła]]ch.
# '''Streszczeniami wiadomości.''' Artykuły w Wikipedii powinny powstawać w oparciu o pewną „zauważalność” („wpływowość”, ang. ''notability'') podmiotów opisywanych, czy to ludzi, czy zdarzeń; trzeba też pamiętać o tym, że taki artykuł może także krzywdzić opisywaną osobę. Fakt, że coś było obiektem zainteresowań mediów przez jakiś czas, niekoniecznie znaczy, że automatycznie podmiot taki nadaje się do opisania w Wikipedii. Media bywają zainteresowane danym wydarzeniem, czy osobą zwykle z jakiegoś konkretnego powodu (często powód taki jest plotkarski, trywialny, albo po prostu jest wynikiem pełni [[sezon ogórkowy|sezonu ogórkowego]]), i pisanie artykułu tylko w oparciu o jednorazową falę takiego zainteresowania może spowodować naruszenie [[Wikipedia:Neutralny punkt widzenia|zasady neutralnego punktu widzenia]], co może być wielce szkodliwe, jeśli chodzi o żyjącą osobę. Takie czasowe, medialne „perełki” mogą być za to dobrym tematem do opisania w '''[[Wikinews]]'''. Patrz też '''[[Wikipedia:Encyklopedyczność#Encyklopedyczność nie może być tymczasowa|Encyklopedyczność nie może być tymczasowa]]'''.
# '''Rozkładem jazdy'''. Encyklopedia nie powinna zawierać informacji o rozkładach jazdy środków komunikacji zbiorowej, tymczasowych i lokalnych połączeniach komunikacyjnych, objazdach i innych poradach dla podróżujących. Dane te zmieniają się często,
=== Wikipedia nie jest kryształową kulą ===
Linia 106:
Wikipedia nie jest zbiorem [[Wikipedia:Weryfikowalność|nieweryfikowalnych]] spekulacji. Wszystkie artykuły na temat przyszłych wydarzeń należy popierać weryfikowalnymi źródłami, a treść artykułu musi być na tyle szeroko zauważalna, by można było na jej podstawie stworzyć encyklopedyczny artykuł, gdyby wydarzenie miało już miejsce. Możliwe jest zamieszczanie informacji o dyskusjach na temat potencjalnego sukcesu danego przedsięwzięcia lub też dyskusji na temat tego, czy dane wydarzenie w ogóle zaistnieje, lecz dyskusja taka musi być odpowiednio uźródłowiona. Nie jest pożądane, aby edytor wprowadzał do artykułu własne przemyślenia i analizy zagadnienia. Artykuły opisujące planowane albumy muzyczne, gry komputerowe czy książki są materiałem szczególnym, gdyż w razie niedostatecznej uwagi mogą przerodzić się w reklamy. W szczególności uważać należy na następujące kwestie:
# Artykuły o poszczególnych '''zaplanowanych lub przewidywanych''' wydarzeniach należy zamieszczać tylko wtedy, jeśli wydarzenie jest zauważalne (encyklopedyczne) i gdy prawie na pewno będzie miało miejsce. Jeśli nie rozpoczęły się jeszcze przygotowania, spekulacje na jego temat należy odpowiednio udokumentować. Przykłady odpowiednich tematów to:
# Podobnie, poszczególne '''elementy ustalonych z góry list systematycznie nadawanych przyszłym wydarzeniom nazw''' nie są prawidłowym encyklopedycznym wpisem, szczególnie jeśli wiadomości na ich temat są tylko ogólnikowe. Encyklopedyczny artykuł to na przykład „lista nazw cyklonów tropikalnych”, nie zaś „Huragan Alex, rok
# Artykuły przedstawiające '''przybliżenia, spekulacje i przyszłe wydarzenia o znaczeniu historycznym''' zawierają się w kategorii [[Wikipedia:Nie przedstawiamy twórczości własnej|twórczości własnej]] i z tych względów nie są uważane za encyklopedyczne. Naturalnie, istnieją i powinny istnieć artykuły ''na temat'' encyklopedycznych ''dzieł sztuki, esejów lub wiarygodnych badań'', których częścią jest przewidywanie. Artykuł opisujący serial [[Star Trek]] jest encyklopedyczny, artykuł o rodzajach broni wykorzystywanych podczas trzeciej wojny światowej już nie.
Linia 137:
{{anchor|POLEBITWY}}{{anchor|Polebitwy}}{{anchor|WALKA}}{{anchor|Walka}}
Wikipedia nie jest miejscem na uzewnętrznianie swoich urazów, przywlekanie konfliktów osobistych, dawanie upustu swojej nienawiści czy uprzedzeniom i obawom. Wszelkiego rodzaju ataki i wojny personalne na bazie dyskusji w projekcie są wprost przeciwko
Każdy użytkownik powinien współdziałać z innymi w duchu dobrego wychowania, spokojnie i na zasadzie współpracy. W żadnym wypadku NIE powinno się innych obrażać, dręczyć czy zastraszać. W szczególności dotyczy to adwersarzy i interlokutorów w dyskusjach. Zamiast tego powinniśmy podejść do sprawy chłodno i merytorycznie, by zainicjować owocną dyskusję. Jeśli inna osoba zachowuje się wobec Ciebie w sposób niegrzeczny, obraźliwy, chamski, w żadnym wypadku nie jest to usprawiedliwieniem dla podobnego zachowania w stosunku do niej. Zamiast tego postaraj się uspokoić dyskusję swoją rzeczowością, a gdy to nie pomaga, poprosić o mediację innego wikipedystę. Jeśli konflikt nadal przeszkadza Tobie lub innym w pracy, podążaj za wytycznymi zawartymi w dokumencie [[Wikipedia:Rozwiązywanie konfliktów]]. Zawsze znajdą się chętne osoby do przeprowadzenia mediacji, a ostatecznie sprawę można skierować do [[Wikipedia:Komitet Arbitrażowy|Komitetu Arbitrażowego]].
Linia 147:
{{anchor|ANARCHIA}}{{anchor|Anarchia}}
Wikipedia jest wolna i otwarta, ale ograniczeniu może podlegać i jedna i druga ta cecha, jeśli zakłócają one tworzenie encyklopedii. Wikipedia nie jest także żadnego rodzaju forum dla nieregulowanej [[Wolność słowa|wolności słowa]]. Fakt, że Wikipedia jest otwartym, samozarządzającym się projektem nie oznacza, że częścią jej celów jest badanie zdolności trwania społeczności anarchistycznych. Naszym celem jest tworzenie encyklopedii, nie testowanie granic anarchizmu.
== Kiedy zastanawiasz się, co robić ==
Linia 162:
{{anchor|ZŁYPOMYSŁ}}{{anchor|Złypomysł}}
Nie da się przewidzieć każdego złego pomysłu, który może się zrodzić w głowie jednego z tysięcy edytorów. Nie jest także szczególnie wskazane próbować je przewidzieć i spisać. Prawie wszystkie przykłady przytoczone w tym dokumencie znalazły się tutaj właśnie dlatego, że ktoś wpadł na taki pomysł. [[Wikipedia:Nie ostrzegaj przed wpychaniem fasolek do nosa|Przewidywanie wszystkich złych pomysłów edycyjnych nie jest zalecane]]. Zasadniczo stwierdzenie „to strasznie zły pomysł” jest wystarczającym powodem do niezrobienia tego czegoś w Wikipedii.
[[Pomoc:Test CWNJ|'''Sprawdź''', jak dobrze znasz powyższą zasadę]]
Linia 168:
== Zobacz też ==
* [[Wikipedia:Najczęstsze nieporozumienia]]
== Uwagi ==
{{Uwagi}}
| |||