Pojezierze Kaszubskie: Różnice pomiędzy wersjami

|nazwa = Pojezierze Kaszubskie

|obrazek = Wiezyca Jezioro Ostrzyckie.jpg

|mapa = 314.51 Pojezierze Kaszubskie.png

|megaregion =

|prowincja = [[Nizina Środkowoeuropejska|Niż Środkowoeuropejski]]

|makroregion = [[Pojezierze Wschodniopomorskie]]

|mezoregion = Pojezierze Kaszubskie

|mikroregion =

|jednostki = '''[[Polska]]:'''<br />[[województwo pomorskie]]

|commons = Category:Kashubian Lakeland

Pojezierze Kaszubskie według podziału Kondrackiego ma powierzchniepowierzchnię około 3000&nbsp;km²<ref name="Kondracki74">{{cytuj książkę |nazwisko = Kondracki| |imię = Jerzy | tytuł = Geografia Regionalna Polski| |wydawca = PWN| |miejsce = Warszawa| |rok = 2002| |strony = 74| |isbn = 83-01-13897-1}}</ref>

Granice północne i wschodnie są bardzo czytelne, przez co w każdym z obowiązujących wcześniej podziałów fizycznogeograficznych Polski są identyczne. Pozostałe, czyli granica zachodnia, południowa i w najnowszym podziale J. Kondrackiego południowo-zachodnia, nie są tak jednoznacznie, przez co w wielu starszych opracowaniach można znaleźć różne określenie tych granic, najczęściej zawierających w swoich granicach Pojezierze Starogardzkie, część Pojezierza Bytowskiego, Bory Tucholskie (nazwy według obowiązującego podziału Kondrackiego). Dodatkowo nawet w różnych pracach Kondrackiego granice są określone w różny sposób. Obecnie granice te są umowne określone na terenie przejściowym pomiędzy jednymi formami terenu a innymi. Granica pomiędzy Pojezierzem Kaszubskim a Pojezierzem Starogardzkim jest jeszcze bardziej nie jasna i w dużej mierze do określenia tej granicy nie przyczyniła się sama geografia fizyczna a kulturowa granica pomiędzy Kaszubami a Kociewiem. Jednakże same centra tych mezoregionów wykazują już różnice wymuszające podział na dwie odrębne jednostki<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 5–7| |isbn =}}</ref>.

Pojezierze Kaszubskie jest pokryte osadami czwartorzędowymi pochodzenia lodowcowego. Osady te mają zmienną miąższość wynoszącą w przybliżeniu 100-200 metrów. W odwiertach widać niehomogeniczność podłoża w którym znajdują się różne piętra strukturalne, będące pozostałością po kilku zlodowaceniach. Pod osadami czwartorzędowymi znajdują się osady trzeciorzędowe pochodzenia morskiego. Pod nim znajduje się prekambryjskie podłoże skalne zbudowane głównie z granitów, diorytów i granodiorytów<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 49–50| |isbn =}}</ref>.

Jeśli chodzi o surowce mineralne to na terenie mezoregionu występują głównie wykorzystywane w budownictwie: [[glina zwałowa]], [[Piasek|piaski]], [[żwir]]y, [[Głaz narzutowy|głazy narzutowe]], [[iły warwowe|ił warwowy]]. W mniejszych ilościach wydobywa się również [[kreda łąkowa|kredę łąkową]] oraz [[torf]]y. Występują również pokłady [[sól potasowa|soli potasowej]], [[anhydryt]]u, [[gips]]u, [[cechszyt]]u, a nawet dość cennego w gospodarce [[węgiel brunatny|węgla brunatnego]], który jednak występuje w zbyt niewielkich złożach by jego wydobycie było opłacalne<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 50–51| |isbn =}}</ref>.

Na terenie mezoregionu przeważają gleby słabe głównie [[bielica|bielicowe]] i [[pseudobielica|pseudobielicowe]], we wschodniej części występują [[gleby brunatnoziemne|gleby brunatne]], jednakże są w większości przemyte co powoduje, że nie są tak żyzne jak normalne gleby brunatne<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 76–77| |isbn =}}</ref>. Dodatkowo miejscami występują gleby szarobrunatne<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 78| |isbn =}}</ref>. Dominującą klasą gleb jest klasa IVa i IV b rzadko występują gleby klasy III i V. Dodatkowo gleby są różnorodne na niewielkim terenie co powoduje, że na jednym polu mogą zdarzyć się fragmenty gleb klasy III i V, a nawet najsłabszej VI. Powoduje to wielkie problemy w gospodarowaniu i administracji rolnej na tech ziemiach, gdyż często nie można zaznaczyć działek z różnymi klasami gleb na mapach w dużej skali (1:5000)<ref name="Augustowski79">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 79–80| |isbn =}}</ref>.

Rzeźba terenu zostałaPojezierza ukształtowanaKaszubskiego przezjest szeregsilnie różnychpofałdowana czynnikówszczególnie w okolicach Kartuz<ref name="Kondracki74" />. Relief jest znacznie silniejszy niż w pozostałych mezoregionach województwa, spośródmiejscami którychzbliżony decydującądo rolęreliefu odegrałtypowo lądolódgórskiego, skandynawskiw orazktórym wodysą fluwioglacjalne.znaczne Zdeniwelacje tegoterenu<ref względuname="Moniak38">{{cytuj rzeźbaksiążkę jest|nazwisko określana= jakoMoniak glacjalna(red.) Kolejnym|imię czynnikiem= mającymJan wpływ|tytuł na= rzeźbęStudium jestgeograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego |wydawca = Gdańskie Towarzystwo Naukowe |miejsce = Gdańsk |rok = 1974 |strony = 38 |isbn =}}</ref>. Różnica pomiędzy najwyższym a późniejszanajniższym działalnośćpunktem erozyjnowynosi –około akumulacyjna160 rzekm<ref name="Moniak39Moniak55">{{cytuj książkę |nazwisko = Moniak (red.) |imię = Jan | tytuł = Studium geograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego| |wydawca = Gdańskie Towarzystwo Naukowe | miejsce = Gdańsk| |rok = 1974| |strony = 39|55 |isbn =}}</ref>.

WysoczyznyRzeźba [[morena|morenowe]]terenu dominujązostała wukształtowana krajobrazieprzez mezoregionu<ref>{{cytujszereg książkęróżnych |tytuł=Ochronaczynników, przyrodyspośród wktórych regioniedecydującą gdańskimrolę |odegrał inni=Maciejlądolód Przewoźniakskandynawski (red.)oraz |autorwody r=Maciej Przewoźniak |rozdział=Struktura środowiska przyrodniczego | wydanie= | wydawca=Bogucki Wydawnictwo Naukowe | miejsce=Poznań |rok=1995 |isbn=8386001151}}</ref>fluwioglacjalne. UkładZ morentego tworzywzględu elipsy współśrodkowe. Dłuższa oś tych elips pokrywa się mniej więcej z osią NEE-SWW. Jednakże nierzeźba jest to bezwzględna reguła,określana gdyżjako npglacjalna. leżąceKolejnym wczynnikiem centrummającym tych elips Wzgórza Szymbarskie są zorientowane inaczej E-W. Natomiast leżącewpływ na północnymrzeźbę zachodzie [[moreny cewickie]], [[moreny siemirowickie]], [[moreny mydlnickie]], a zwłaszczajest [[morenypóźniejsza rozłazińskie]]działalność sąerozyjno zorientowane– zupełnieakumulacyjna inaczejrzek<ref name="Moniak58Moniak39">{{cytuj książkę |nazwisko = Moniak (red.)| imię = Jan | tytuł = Studium geograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego| |wydawca = Gdańskie Towarzystwo Naukowe| |miejsce = Gdańsk| |rok = 1974| |strony = 58|39 |isbn =}}</ref>.

UkładWysoczyzny jezior[[morena|morenowe]] rynnowychdominują orazw siećkrajobrazie rzeczna ma układ zbliżony do promienistego, odzwierciedlający układ rozcięć kopułowatej budowy terenumezoregionu<ref name="Moniak60">{{cytuj książkę |nazwisko = Moniak (red.)| imię = Jan | tytuł = StudiumOchrona geograficzno-przyrodniczeprzyrody iw ekonomiczneregionie województwagdańskim gdańskiego| wydawcainni = GdańskieMaciej TowarzystwoPrzewoźniak Naukowe|(red.) miejsce = Gdańsk|autor rokr = 1974|Maciej strony =Przewoźniak 60| isbnrozdział =}}</ref>, zStruktura dominującymśrodowiska jednak kierunkiem NNE-SWW<ref name="Moniak62">{{cytuj książkęprzyrodniczego |nazwiskowydanie = Moniak (red.)| imię = Jan | tytuł = Studium geograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego| wydawca = GdańskieBogucki TowarzystwoWydawnictwo Naukowe | miejsce = GdańskPoznań | rok = 1974|1995 strony = 62| isbn = 8386001151}}</ref>. RynnyUkład jeziormoren rynnowychtworzy naelipsy Pojezierzuwspółśrodkowe. KaszubskimDłuższa osiągająoś przeciętnietych głębokośćelips 20–40pokrywa msię imniej szerokośćwięcej odz 200osią do 1500 m (średnio około 600 m)NEE-SWW. DługośćJednakże pojedynczychnie rynienjest wahato siębezwzględna odreguła, 1gdyż do 24&nbsp;kmnp. Nachylenieleżące stokóww sięgacentrum miejscamitych doelips 40°.Wzgórza PojedynczeSzymbarskie rynnysą częstozorientowane łącząinaczej się w systemy rzeczne npE-W. jeziora raduńskie. Podobny układ ma,Natomiast leżące wedługna podziałupółnocnym Kondrackiegozachodzie w[[moreny Borach Tucholskichcewickie]], Jezioro[[moreny Wdzydzesiemirowickie]], z[[moreny tegomydlnickie]], względua włączonezwłaszcza przez[[moreny niektórychrozłazińskie]] badaczysą np. Augustowskiego dozorientowane Pojezierzazupełnie Kaszubskiegoinaczej<ref name="Moniak61Moniak58">{{cytuj książkę |nazwisko = Moniak (red.)| |imię = Jan | tytuł = Studium geograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego| |wydawca = Gdańskie Towarzystwo Naukowe| |miejsce = Gdańsk| |rok = 1974| |strony = 61|58 |isbn =}}</ref>.

Według regionalizacji opracowanej przez [[Ministerstwo Środowiska]] Pojezierze Kaszubskie w całości leży w regionie Dolnej Wisły<ref>''Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2006 r. w sprawie przebiegu granic obszarów dorzeczy i regionów wodnych'' {{Dziennik Ustaw|2006|126|878}}.</ref>, a więc jego wody podlegają [[Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku|RZGW w Gdańsku]]. Na terenie Pojezierza Kaszubskiego znajduje się ponad 500 jezior, [[jeziorność]] wynosi aż 3,5% powierzchni mezoregionu. Większość jezior ma pochodzenie polodowcowe. Przeważają jeziora rynnowe. Rzeki płynące przez mezoregion rozpływają się we wszystkie strony, wszystkie są w zlewni Morza Bałtyckiego<ref name="Kondracki76">{{cytuj książkę |nazwisko = Kondracki| |imię = Jerzy | tytuł = Geografia Regionalna Polski| |wydawca = PWN| |miejsce = Warszawa| |rok = 2002| |strony = 76| |isbn = 83-01-13897-1}}</ref>.

Mezoregion (poza obszarami bez odpływowymi) można podzielić na dorzecza: [[Radunia (rzeka)|Raduni]] [[Reda (rzeka)|Redy]], [[Łeba (rzeka)|Łeby]], [[Motława|Motławy]], [[Wierzyca|Wierzycy]], [[Słupia (rzeka)|Słupi]], [[Łupawa (rzeka)|Łupawy]]. W podziale Augustowskiego obejmuje jeszcze dorzecze [[Wda (rzeka)|Wdy]] i [[Brda|Brdy]] jednakże według podziału Kondrackiego teren ten nie należy do tego mezoregionu<ref name="Augustowski122">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 122| |isbn =}}</ref>.

Pojezierze Kaszubskie należy do [[Kraina Pojezierza Pomorskiego|Krainy Pojezierza Pomorskiego]]<ref name="Moniak122">{{cytuj książkę |nazwisko = Moniak (red.)| |imię = Jan | tytuł = Studium geograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego| |wydawca = Gdańskie Towarzystwo Naukowe | miejsce = Gdańsk | rok = 1974 | strony = 122 | isbn =}}</ref>.

Na Pojezierzu Kaszubskim ze względu na geomorfologie terenu powinna być dość gęsta sieć stacji meteorologicznych. Niestety ze względu na koszty sieć jest dość rzadka co powoduje, że nie uwzględnia lokalnych zmian w różnych parametrach meteorologicznych takich jak temperatura, ciśnienie, prędkość wiatru itp. Całość wiedzy o klimacie na Pojezierzu Kaszubskim pochodzi z badań terenowych oraz na zasadzie interpolacji z innymi stacjami klimatycznymi. Z tego względu wszystkie informacje są tylko przybliżeniem tego co naprawdę dzieje się z pogodą na terenie mezoregionu<ref name="Augustowski95i96">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław | rok = 1976| |strony = 95–96| |isbn =}}</ref>. Dodatkowo cechą dość charakterystyczną na Pojezierzu Kaszubskim jest duża zmienność pogody<ref name="Augustowski96">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 96| |isbn =}}</ref>.

Temperatura w styczniu w centrum mezoregionu jest niższa niż na obrzeżach, szczególnie w Trójmieście różnice wynoszą około 2,5&nbsp; °C; podobnie jest w lipcu, jednakże różnica jest mniejsza, wynosi zaledwie około 1&nbsp; °C. Dodatkowo długość okresu wegetacyjnego jest około 5-105–10 dni krótsza niż w sąsiednich regionach<ref name="Augustowski98i99">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.) | imię = Bolesław | tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 98–99| |isbn =}}</ref>.

Średnie miesięczne temperatury na stacji w Borucinie w latach 1961–2000<ref name="Miętus33">{{cytuj książkę |nazwisko = Miętus (red.)| |imię = Mirosław | tytuł = Klimat Rynny Jezior Raduńskich | wydawca = Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej | miejsce = Warszawa | rok = 2006 | strony = 33 | isbn =}}</ref>.

{| class="wikitable" style="font-size:90%; width:60%;border:0px; text-align:center; line-height:120%;"

! style="background: #FFFFFF; color: #000080" height="17"| Miesiąc

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| I

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| II

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| III

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| IV

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| V

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| VI

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| VII

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| VIII

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| IX

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| X

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| XI

! style="background: #99CCCC; color:#000080;"| XII

W obserwacji wieloletniej zaobserwowano średni wzrost liniowy temperatury o 0,0376 K w skali rocznej. Co powoduje, że w 40 letnim okresie obserwacji temperatura wzrosła o około 1,5 K<ref name="Miętus33" />. Stacja w Kościerzynie zanotowała wzrost nieco mniejszy 0,0371 K rocznie<ref name="Miętus34">{{cytuj książkę |nazwisko = Miętus (red.)| |imię = Mirosław| |tytuł = Klimat Rynny Jezior Raduńskich| |wydawca = Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej | miejsce = Warszawa| |rok = 2006| |strony = 34 | isbn =}}</ref>. Podczas obserwacji zanotowano również pewien kilkuletni cykl, w którym temperatura średnia rosła, a następnie małamalała<ref name="Miętus34" />. Dodatkowo rozkład temperatury jest również nieco przesunięty w stosunku do reszty kraju powodując opóźnienie termicznych pór roku<ref name="Miętus35">{{cytuj książkę |nazwisko = Miętus (red.) | imię = Mirosław| |tytuł = Klimat Rynny Jezior Raduńskich| |wydawca = Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej | miejsce = Warszawa | rok = 2006 | strony = 35| |isbn =}}</ref>.

Ze względu na wysokość względną Pojezierze stanowi barierę dla mas powietrza. Dodatkowo rzeźba terenu oraz lasy powodują zmniejszenie prędkości wiatru, głównie przez zmniejszenie energii potencjalnej wiatru. Znaczna lesistość i górzystość powoduje, że wiatr zmienia kierunek<ref name="Augustowski95">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 95| |isbn =}}</ref>.

Przez większą część czasu wiatr wieje z sektora zachodniego (około 55% wystąpień), wiatry z tego kierunku są najczęstsze w każdym miesiącu obserwacji. W miesiącach wiosennych na drugim miejscu pod względem częstości są wiatry północne a latem południowe jesienią i zimą wiatry z pozostałych kierunków (poza sektorem zachodnim) są obserwowane z podobną częstotliwością. Jeśli chodzi o prędkość wiatru to dominują wiatry słabe szczególnie latem i jesienią, zimą i wiosną prędkość wiatru wzrasta jednakże cały czas najliczniej występują wiatry słabe. Jeśli chodzi o wiatry powyżej 10&nbsp;m/s to są notowane rzadko w zależności od stacji oraz okresu od 6 do 20 razu w roku (w Gdyni na Pobrzeżu Kaszubskim około 65). Wiatry mają dość istotne znacznie w warunkach termalnych powodując najczęściej ocieplenie temperatury w skrajnych przypadkach nawet do 8&nbsp; °C, lecz równie dobrze mogą spowodować ochłodzenie nawet do 10&nbsp; °C. Ocieplenie jest notowane najczęściej latem a ochłodzenie zimą<ref name="Augustowski108">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.) | imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 108| |isbn =}}</ref>.

Wysokość opadów na Pojezierzu Kaszubskim jest różna na różnym terenie. Uzależniona jest przede wszystkim od ukształtowania powierzchni. Na terenach równinnych opady są niższe niż na zboczach dowietrznych (zachodnich), ale z kolei większe niż na zboczach odwietrznych (wschodnich)<ref name="Augustowski111">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 111| |isbn =}}</ref>.

Opady na Pojezierzu Kaszubskim cechują się dość małą amplitudą roczną,. najwięcejNajwięcej opadów notuje się w lipcu lub sierpniu, a najmniej zimą. Cechą dość istotnącharakterystyczną jest większa suma opadów w miesiącach jesiennych niż zimowych. Przeważają również opady ciągłe nad przelotnymi. Opady śniegu występują od października do kwietnia, średnio około 40-5040–50 dni z opadem. Pokrywa śnieżna utrzymuje się dłużej niż w sąsiednich mezoregionach nawet sporadycznie do maja<ref name="Augustowski112">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław | rok = 1976 | strony = 112| |isbn =}}</ref>.

Na skutek wyższej niż sąsiednie mezoregiony wysokości bezwzględnej oraz urozmaiconej rzeźby terenu na Pojezierzu Kaszubskim częściej występują mgły<ref name="Augustowski112" />. MgłyNajczęściej występująmożemy najczęściejzaobserwować jesieniąje w październiku i listopadzie, a najrzadziej w czerwcu ioraz lipcu. Mgły mają pochodzenie zarówno przyfrontowe, jakijak i wewnątrz masowe<ref name="Augustowski115">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław | tytuł = Pojezierze Kaszubskie | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław | rok = 1976 | strony = 115 | isbn =}}</ref>.

Na terenie mezoregionu nie ma stacji mierzącej warunki solarne. Wszystkie dane pochodzą z interpolacji stacji w sąsiednich mezoregionach. Stacja w Borucinie jest wprawdzie wyposażona w potrzebną aparaturę jednak okres badania jest jeszcze zbyt krótki, by można było robićprzeprowadzić badania dotyczące tego parametru<ref name="Wyszkowski17-20">{{cytuj książkę |nazwisko = Wyszkowski | imię = Andrzej | tytuł = Przewodnik do ćwiczeń terenowych z meteorologii i klimatologii| |wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego| |miejsce = Gdańsk| |rok = 2008| |strony = 17–20| |isbn = 978-83-7326-512-7}}</ref>. Warunki solarne na podstawie badań terenowych oraz poprawek przy interpolacji są dość dobre szczególnie latem kiedy usłonecznienie przekracza 200 godzin miesięcznie. Najgorsze warunki są jesienią kiedy to miesięczne usłonecznienie spada poniżej 50 godzin. Jednakże liczba dni o zachmurzeniu całkowitym w miesiącu jest bardzo niska, nie przekracza 10 późną jesienią. Najlepsze warunki solarne są w północno-zachodniej części mezoregionu oraz na Wieżycy<ref name="Augustowski109-111">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 109–111| |isbn =}}</ref>.

Na terenie mezoregionu w miejscowości Borucino w powiecie Kartuskim znajduje się należąca do Uniwersytetu Gdańskiego stacja limnologiczna. opróczOprócz tytułowych badań dotyczących jeziora Raduńskiego na jej terenie znajduje się ogródek meteorologiczny<ref name="Wyszkowski16">{{cytuj książkę |nazwisko = Wyszkowski| |imię = Andrzej | tytuł = Przewodnik do ćwiczeń terenowych z meteorologii i klimatologii| |wydawca = Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego| |miejsce = Gdańsk| |rok = 2008| |strony = 16| |isbn = 978-83-7326-512-7}}</ref>. Pomiary naw tej stacji są wykonywane nie przerwanienieprzerwanie od 1961 roku na potrzeby Uniwersytetu Gdańskiego, a od 2004 roku wrównież ramach współpracy z IMGW w Warszawie pomiary są wykorzystywane zarówno przez UG, jak idla IMGW. StacjaObecnie obecniestacja jest prawie w całości zautomatyzowana, jednak może być obsługiwana manualnie, co jestwykorzystuje wykorzystywanesię podczas praktyk studenckich<ref name="Wyszkowski17-20" />.

W [[geobotaniczny podział Polski|klasyfikacji geobotanicznej]] Pojezierze Kaszubskie wchodzi w skład Okręgu Kartuskiego krainy [[Kraina Pojezierze Pomorskie|Pojezierze Pomorskie]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Szafer |imię = Władysław| |nazwisko2 = Zarzycki| |imię2 = Kazimierz |autor link = Władysław Szafer |tytuł = Szata roślinna Polski |tom = 2| |wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN]] |miejsce = Warszawa |rok = 1972}}</ref>. Lesistość Pojezierza Kaszubskiego jest dość znaczna w porównaniu do sąsiadujących mezoregionów oprócz Borów Tucholskich. Podobnie jak w innych mezoregionach północno-zachodniej Polski, powszechne są niżowe [[buczyna|buczyny]] w odmianach pomorskich – żyzne lub [[buczyna kwaśna|kwaśne]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/pl/poradnik/Tom_5_Lasy_i_bory/9110_Kwasne_buczyny.pdf |tytuł = Kwaśne buczyny |nazwisko = Holeksa |imię = Jan |nazwisko2 = Szwagrzyk |imię2 = Jerzy |praca = Poradniki ochrony siedlisk i gatunków |opublikowany = Ministerstwo Środowiska |strony = 28–47 |język = pl |data dostępu = 2009-12-30}}</ref><ref>{{cytuj stronę |url = http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/pl/poradnik/Tom_5_Lasy_i_bory/9130_Zyzne_buczyny.pdf |tytuł = Kaszubskie buczyny storczykowe |nazwisko = Herbich |imię = Jacek |nazwisko2 = Pawlaczyk |imię2 = Paweł |nazwisko4 = Szwagrzyk |imię4 = Jerzy |praca = Poradniki ochrony siedlisk i gatunków |opublikowany = Ministerstwo Środowiska |strony = 96–99 |język = pl |data dostępu = 2009-12-30}}</ref>, a nad [[Jezioro Ostrzyckie|Jeziorem Ostrzyckim]] również jedno z trzech opisanych stanowisk kaszubskiej odmiany ciepłolubnej [[buczyna storczykowa|buczyny storczykowej]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/pl/poradnik/Tom_5_Lasy_i_bory/9150_Cieplolubne_buczyny_storczykowe.pdf |tytuł = Żyzne buczyny |nazwisko = Danielewicz |imię = Władysław |nazwisko2 = Holeksa |imię2 = Jan |nazwisko3 = Pawlaczyk |imię3 = Paweł |nazwisko4 = Szwagrzyk |imię4 = Jerzy |praca = Poradniki ochrony siedlisk i gatunków |opublikowany = Ministerstwo Środowiska |strony = 48–70 |język = pl |data dostępu = 2009-12-30}}</ref>. Przeważają lasy liściaste i mieszane. Dominującymi gatunkami drzew są [[buk zwyczajny]] (''Fagus silvatica'') [[dąb|dęby]] (''Quercus robur'' i ''Quercus sessilis''), [[grab pospolity]] (''Carpinus betulus'') i [[lipa drobnolistna]] (''Tilia cordata''). Miejscami znajdują się lasy łęgowe w których dominuje [[jesion wyniosły]] (''Fraxinus exelsior''), [[klon jawor|jawor]] (''Acer pseudoplatanus'') lub [[olsza|olsze]] (''Alnus incana'' i ''Alnus glutinosa''). Wśród iglastych dominuje [[sosna zwyczajna]] (''Pinus silvestris'') i [[świerk pospolity]] (''Picea excelsa''), przy czym ostatni z tych gatunków występuje tu poza swoim naturalnym zasięgiem i pochodzi głównie z nasadzeń prowadzonych przez człowieka<ref name="Augustowski170">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 170| |isbn =}}</ref>. Lasy porastają przeważnie tereny o zbyt trudnej dla rolnictwa rzeźbie terenu np. wzgórza, doliny rzeczne oraz miejsca w których gleba jest za słaba na rolnictwo. Pojezierze Kaszubskie jest ponadto centrum występowania [[jezioro lobeliowe|jezior lobeliowych]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/pl/poradnik/Tom_2_Wody_slodkie_i_torfowiska/3110_Jeziora_lobeliowe.pdf |tytuł = Jeziora lobeliowe |nazwisko = Kraska |imię = Marek |praca = Poradniki ochrony siedlisk i gatunków |opublikowany = Ministerstwo Środowiska |strony = 27–36 |język = pl |archiwum =http https://web.archive.org/web/20101215130906/http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/pl/poradnik/Tom_2_Wody_slodkie_i_torfowiska/3110_Jeziora_lobeliowe.pdf |zarchiwizowano = 2010-12-15 |data dostępu = 2009-12-30}}</ref>.

Na terenie mezoregionu znajdują się następujące rezerwaty<ref>{{cytuj stronę| |url = http://www.gdansk.lasy.gov.pl/ochrona/rezerwaty| |tytuł = Rezerwaty – Ochrona Przyrody| |autor = Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Gdańsku | opublikowany = | data = | język = pl |archiwum data= dostępuhttps://web.archive.org/web/20081120152331/http://www.gdansk.lasy.gov.pl/ochrona/rezerwaty |zarchiwizowano = 3020 grudnialistopada 2008 |data dostępu = 2009-12-30}}</ref>:

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Bursztynowa Góra]] 5 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Cisowa]] 24,8 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody CzapliceCzapliniec w Wierzysku]] 10,3 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Gałęźna Góra]] 34,1 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Grodzisko Runowo]] 25,5 ha

* [[RezerwatJar Rzeki Raduni|rezerwat przyrody Jar Rzeki Raduni]] 84,2 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Jar Reknicy]] 67,2 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Jeziorka ChrośnickieChośnickie]] 213,6 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Jezioro KamienneKamień]] 14,4 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Jezioro Turzycowe]] 0,3 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Kacze Łęgi]] 9 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Kurze Grzędy]] 170,7 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Leśne Oczko]] 31,7 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Lewice]] 22,9 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Lubygość]] 70,9 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Orle nad Jeziorem Dużym]] 1,6 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Ostrzycki Las]] 16,8 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Pełcznica]] 57,53 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Staniszewskie Błoto]] 44,6 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Staniszewskie Zdroje]] 37,5 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Stare Modrzewie]] 4,8 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Strzelnica]] 3,1 ha

* [[Rezerwat przyrody Szczyt Wieżyca na Pojezierzu Kaszubskim|rezerwat przyrody Wieżyca]] 26,5 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Zamkowa Góra]] 7,6 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Żurawie BłotoBłota]] 109,1 ha

* [[Rezerwatrezerwat przyrody Żurawie Chrusty]] (21,8 ha)

Najstarsze ślady bytowania człowieka na terenie Pojezierza Kaszubskiego pochodzą ze starszej epoki kamienia<ref name="Augustowski258">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie| |wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław | rok = 1976| |strony = 258| |isbn =}}</ref>. W okresie brązu na tym terenie zamieszkiwała grupa kaszubska kultury łużyckiej<ref name="Augustowski260">{{cytuj książkę |nazwisko = Augustowski (red.)| |imię = Bolesław| |tytuł = Pojezierze Kaszubskie | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | miejsce = Wrocław| |rok = 1976| |strony = 260| |isbn =}}</ref>. W następnych latach pojawia się wiele innych kultur, mniej lub bardziej ze sobą spokrewnionych, zamieszkujących głównie północną część regionu. Koczującą głównie w pobliżu zbiorników wodnych.

Pojezierze Kaszubskie w okresie międzywojennym należało do Polski jednakże znakomitą większością zamieszkujących tu mieszkańców stanowili miejscowi (Kaszubi), związani dość mocno mentalno-ekonomicznie z mającym statut Wolnego Miasta Gdańskiem<ref name="dziejekartuz15">{{cytuj książkę |nazwisko = Widernik| |imię = Mieczysław | tytuł = Dzieje Kartuz| |wydawca = Remus| |miejsce = Kartuzy| |rok = 2001| |strony = 15| |isbn = 83-916406-0-4}}</ref>. Dodatkowo zachodni skrawek mezoregionu był w Niemczech stan ten powodował znaczne zubożenie tego regionu, aż do budowy magistrali węglowej łączącej Śląsk z Gdynią<ref>Gdynia była wówczas jeszcze tylko na terenie Pobrzeża.</ref>. Budowa tej linii spowodowała nie tylko chwilowy spadek bezrobocia, ale stworzyła szanse dla rozwoju tego terenu, ze względu na rozwijającą się turystykę<ref name="dziejekartuz28">{{cytuj książkę |nazwisko = Widernik| |imię = Mieczysław| |tytuł = Dzieje Kartuz| |wydawca = Remus| |miejsce = Kartuzy| |rok = 2001| |strony = 28| |isbn = 83-916406-0-4}}</ref>.

Na terenie Pojezierza Kaszubskiego są ziemie niskiej klasy, dominują klasy IVa i IVb miejscami można spotkać ziemie klasy III i V oraz dość rzadko VI<ref name="Augustowski79" />. Dodatkowo na terenie Pojezierza szczególnie w centralnej oraz zachodniej części okres wegetacyjny roślin jest podobny jak w górach oraz w północno-wschodniej Polsce<ref name="Olszewski26">{{cytuj książkę |nazwisko = Olszewski| |imię = Tadeusz | tytuł = Geografia Rolnictwa Polski| |wydawca = Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne| |miejsce = Warszawa| |rok = 1985| |strony = 26| |isbn = 83-208-0424-8}}</ref>. Czynniki te powodują, że uprawia się najczęściej żyto oraz ziemniaki. Ułatwieniem dla rolnictwa jest jednak niewielka (stosunkowo) ilośćniewielka liczba ludzi utrzymujących się z rolnictwa<ref name="Olszewski95">{{cytuj książkę |nazwisko = Olszewski| |imię = Tadeusz | tytuł = Geografia Rolnictwa Polski | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne| |miejsce = Warszawa| |rok = 1985| |strony = 95| |isbn = 83-208-0424-8}}</ref>. Duża część gruntów jest zalesiona<ref name="Augustowski79" />.

Na terenie mezoregionu przemysł nie jest rozwinięty tak jak w sąsiednich: Pobrzeżu Kaszubskim (Gdańsk, Gdynia); Pojezierzu Starogardzkim (Starogard Gdański); Bory Tucholskie (Chojnice). W powiecie kartuskim dominuje przemysł drzewny natomiast w powiecie kościerskim oprócz przemysłu drzewnego rozwinięte jest też górnictwo<ref name="Moniak25">{{cytuj książkę |nazwisko = Moniak (red.)| |imię = Jan | tytuł = Studium geograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego| |wydawca = Gdańskie Towarzystwo Naukowe | miejsce = Gdańsk | rok = 1974 | strony = 25 | isbn =}}</ref>.

Wydobywa się głównie surowce skalne: piaski, żwiry. Dodatkowo na mniejszą skale lokalnie wydobywa się torf, kredę jeziorną<ref name="Moniak29">{{cytuj książkę |nazwisko = Moniak (red.) | imię = Jan | tytuł = Studium geograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego| |wydawca = Gdańskie Towarzystwo Naukowe| |miejsce = Gdańsk| |rok = 1974| |strony = 29| |isbn =}}</ref>. Pozostałe zasoby np. węgiel brunatny ze względu na zbyt małe złoża lub zbyt dużą głębokość nie są zdatne do eksploatacji<ref name="Moniak28">{{cytuj książkę |nazwisko = Moniak (red.) | imię = Jan | tytuł = Studium geograficzno-przyrodnicze i ekonomiczne województwa gdańskiego| |wydawca = Gdańskie Towarzystwo Naukowe| |miejsce = Gdańsk| |rok = 1974| |strony = 28| |isbn =}}</ref>.

Na terenie mezoregionu znajduje się jeden czynny cywilny port lotniczy w pod Gdańskim Rębiechowie. Jest to jedyne czynne lotnisko cywilne w województwie.

Przez mezoregion przechodzą następujące linie kolejowe: [[Linia kolejowa nr 201|201]] [[Nowa Wieś Wielka (stacja kolejowa)|Nowa Wieś Wielka]] – [[Gdynia Główna]]<ref>{{cytuj stronę | url = httphttps://www.kolej.onebazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=463&okno=przebieg| |tytuł = linia Nowa Wieś Wielka – Gdynia Port Centralny | autor = | opublikowany = | data = | język = pl | data dostępu = 2009-12-22 grudnia 2009}}</ref>; [[Linia kolejowa nr 211|211]] [[Chojnice (stacja kolejowa)|Chojnice]] – [[Kościerzyna (stacja kolejowa)|Kościerzyna]]<ref>{{cytuj stronę| |url = httphttps://www.kolej.onebazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=472&okno=przebieg| |tytuł = linia Chojnice – Kościerzyna | autor = | opublikowany = | data = | język = pl | data dostępu = 2009-12-22 grudnia 2009}}</ref>; [[Linia kolejowa nr 214|214]] [[Somonino (stacja kolejowa)|Somonino]] – [[Kartuzy (stacja kolejowa)|Kartuzy]]<ref>{{cytuj stronę | url = httphttps://www.kolej.onebazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=475&okno=przebieg| |tytuł = linia Somonino – Kartuzy| |autor =| |opublikowany = | data = | język = pl | data dostępu = 2009-12-22 grudnia 2009}}</ref>; [[Linia kolejowa nr 229|229]] [[Pruszcz Gdański (stacja kolejowa)|Pruszcz Gdański]] – [[Łeba (stacja kolejowa)|Łeba]]<ref>{{cytuj stronę| |url = httphttps://www.kolej.onebazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=489&okno=przebieg | tytuł = linia Pruszcz Gdański – Łeba | autor = | opublikowany = | data = | język = pl | data dostępu = 2009-12-22 grudnia 2009}}</ref>; [[Linia kolejowa nr 233|233]] [[Pszczółki (stacja kolejowa)|Pszczółki]] – Kościerzyna<ref>{{cytuj stronę| |url = httphttps://www.kolej.onebazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=493&okno=przebieg| |tytuł = linia Pszczółki – Kościerzyna| |autor =| |opublikowany = | data = | język = pl | data dostępu = 2009-12-22 grudnia 2009}}</ref>[[Linia kolejowa nr 235|235]] [[Gdańsk Kokoszki|Kokoszki]] – [[Gdańsk Osowa]]<ref>{{cytuj stronę | url = httphttps://www.kolej.onebazakolejowa.pl/index.php?dzial=linie&id=495&okno=przebieg| |tytuł = linia Kokoszki – Gdańsk Osowa| |autor = | opublikowany = | data = | język = pl | data dostępu = 2009-12-22 grudnia 2009}}</ref>. Ruch pasażerski odbywa się jednakżena tylkolinii na201, dwóch211 pierwszychoraz liniachodcinkach linii 229: Glincz-Kartuzy i sezonowo Lębork-Łeba.

Pojezierze Kaszubskie jest najczęściej odwiedzanym przez turystów rejonem pojezierza Pomorskiego. Czynnikami mającymi największy wpływ na turystykę w regionie są walory krajobrazowe oraz bliskość Aglomeracji Zatoki Gdańskiej, powodującej napływ turystów zarówno z Trójmiasta, jak i tych, którzy odwiedzają region podczas odpoczynku w Trójmieście<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Lijewski| |imię = Teofil| |nazwisko2 = Mikułowski |imię2 = Bogdan |nazwisko3 = Wyrzykowski |imię3 = Jerzy | tytuł = Geografia Turystyki Polski| |wydawca = Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne| |miejsce = Warszawa| |rok = 2002| |strony = 284| |isbn =}}</ref>.

{{== Przypisy|2}} ==

[[Kategoria:Pojezierze Wschodniopomorskie|Kaszubskie,| Pojezierze]]