Leon Kasman: Różnice pomiędzy wersjami

|data śmierci = [[12 lipca]] [[1984]]

|grafikafunkcja = [[Plik:LeonPoseł]] Kasman.jpg|185pxna [[Sejm PRL]] I, III i IV kadencji

|od = 24 czerwca 19651952

|do = 291956<br kwietnia/> i ponownie od 1961 do 1969

|odznaczenia = {{order|OSP|1}} {{order|OSP|1}} {{order|OKG|3}}

[[Plik:Leon Kasman's tombstone.JPG|thumb|240px|Nagrobek Leona Kasmana na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie]]]]

'''Leon Kasman''', ps. „Adam”, „Bolek”, „Janowski”, „Zygmunt” (ur. [[28 października]] [[1905]] w [[Łódź|Łodzi]], zm. [[12 lipca]] [[1984]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – polski działacz [[komunizm|komunistyczny]]. Pierwszy redaktor naczelny dziennika „[[Trybuna Ludu]]” (organu [[Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej|KC]] [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]]) w latach 1948–1953 (później ponownietakże w latach 1957–1967), [[poseł]] [[Posłowie do Krajowej Rady Narodowej|do Krajowej Rady Narodowej]] (1945–1947) oraz na [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm]] [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] trzech kadencji: [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej I kadencji|pierwszej (1952-56)I]], [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej III kadencji|trzeciej (1961-1965)III]] i [[Posłowie na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej IV kadencji|czwartejIV]] kadencji (1965-19691952–1956, 1961–1969)]].

Jego ojciec Abram był kupcem{{u|Matka}} i w swoje ślady skierował też Leona, zapisując go – po ukończeniu przezeń [[gimnazjum]] – na wydział handlowy [[Szkoła Zgromadzenia Kupców w Łodzi|Wyższej Szkoły Realnej Zgromadzenia Kupców w Łodzi]]. Szkoły tej jednak Leon nie ukończył, bo już w wieku lat 14 związał się z ruchem lewicowym{{u|Najpierw}}. iW trzy1920 lataprzystąpił później,do w[[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików)]]. W 1922, został po raz pierwszy aresztowany{{u|spędził}} (w tym samym czasie, będąc niespełna 17-latkiem, został członkiem [[władza wykonawcza|egzekutywy]] [[Komunistyczny Związek Młodzieży Polski|Związku Młodzieży Komunistycznej]] okręgu łódzkiego i członkiem [[Komunistyczna Partia Polski#Komunistyczna Partia Robotnicza Polski w latach 1918-1925|Komunistycznej Partii Robotniczej Polski]]). Po wyjściu na wolność podjął naukę w [[Wolna Wszechnica Polska|Wolnej Wszechnicy Polskiej]] w [[Warszawa|Warszawie]]. Członek koła studentów [[Komunistyczny Związek Młodzieży Polski|Związku Młodzieży Komunistycznej (ZMK)]] i przewodniczący Zarządu Warszawskiego [[Związek Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie”|ZNMSZwiązku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie”]]. Od 1925 pracownik Wydziału Zawodowego Komitetu Warszawskiego KPPKomunistycznej Partii Polski, a od maja 1927 do 1934 funkcjonariusz KPP. Członek egzekutywy Komitetu Warszawskiego KPP. Od końca 1927 sekretarz Komitetu Okręgowego (KO) KPP Warszawa-Podmiejska. Zwolennik ultralewicowej frakcji „mniejszości” w KPP. W kwietniu 1928 aresztowany i skazany na 4cztery lata, po amnestii na dwa lata. Więziony m.in. na [[Pawiak]]u. Zwolniony w maju 1930, został sekretarzem KO KPP [[Zagłębie Dąbrowskie|Zagłębia Dąbrowskiego]]. Delegat na V Zjazd KPP w [[Peterhof]]ie w sierpniu 1930. Od końca 1930 sekretarz KO KPP na [[Górny Śląsk|Górnym Śląsku]]. Wiosną 1931 został sekretarzem Komitetu Warszawskiego KPP. 16 kwietnia 1931 aresztowany i skazany na 6 lat ciężkiego więzienia. W czerwcu 1934 uzyskał trzymiesięczny urlop zdrowotny i na polecenie władz KPP wyjechał do ZSRR. W latach 1934–1936 wykładał w [[Moskwa|Moskwie]] na kursach polskich [[Międzynarodówka Komunistyczna|Kominternu]] (uczył m.in. [[Władysław Gomułka|Władysława Gomułkę]]{{r|Ożóg}}). W 1936 r.był instruktorinstruktorem w KCKomitecie [[Komunistyczna PartiaCentralnym Polski|KPP]]. Od 1936 do 1939 r. za działalność w KPP –otrzymał wyrok 5 lat więzienia. Karę odbywał w [[Nowy Sącz|Nowym Sączu]], [[Kielce|Kielcach]] i [[Tarnów|Tarnowie]].

Po [[Kampania wrześniowa|agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę]] we wrześniu 1939 znalazł się na terenie [[Okupacja sowiecka ziem polskich (1939–1941)|okupacji sowieckiej]] we [[Lwów|Lwowie]] (przez pewien czas zamieszkiwał z Władysławem Gomułką). Po [[Atak Niemiec na ZSRR|ataku Niemiec na ZSRR]] pod koniec czerwca 1941 ewakuowany na wschód. Podczas ewakuacji został ranny w obie nogi i umieszczony w izbie chorych w miejscowości DunajewkaDunajewce. We wrześniu 1941 powołany na instruktora Wydziału Kadr Kominternu z zadaniem opieki nad byłymi członkami KPP{{r|Sobór1}}. Od lipca 1943 działał{{u|pseudonim}} w [[Partyzantka radziecka|radzieckim obozie partyzanckim]] na [[Białoruś|Białorusi]] z postawionym przez Komintern zadaniem przygotowania do działań PPR[[Polska Partia Robotnicza|Polską Partię Robotniczą]]. W styczniu 1944 przerzucony przez Moskwę na [[Województwo lubelskie (II Rzeczpospolita)|Lubelszczyznę]] w celu nawiązania utraconego (po aresztowaniu przez [[Gestapo]] sekretarza PPR [[Paweł Finder|Pawła Findera]] i odpowiedzialnej za łączność radiową [[Małgorzata Fornalska|Małgorzaty Fornalskiej]]) kontaktu z KCKomitetem Centralnym PPR. Kontakt nawiązał przekazując do Moskwy list od Gomułki, dokumenty KRN[[Krajowa Rada Narodowa|Krajowej Rady Narodowej]] oraz charakterystyki Władysława Gomułki i [[Bolesław Bierut|Bolesława Bieruta]]. Grupę Kasmana pozostawiono na Lubelszczyźnie jako niezależny od PPR punkt łączności z Moskwą. Leon Kasman nie chciał podporządkować się kierownictwu PPR z Gomułką na czele, twierdząc, że polecenia może przyjmować tylko z Moskwy{{r|Sobór2}}. Przebywał w dowodzonych przez [[Mieczysław Moczar|Mieczysława Moczara]] oddziałach [[Armia Ludowa|Armii Ludowej]]. Podczas niemieckiej obławy 15 marca 1944 został ranny w nogę. Od 3 maja 1945 był posłem do [[Krajowa Rada Narodowa|Krajowej Rady Narodowej]], reprezentując [[Polska Partia Robotnicza|Polską Partię Robotniczą (PPR)]].

<ref name="Eisler">{{cytuj książkę |nazwisko = Eisler |imię = Jerzy |autor link = |tytuł = Zarys dziejów politycznych Polski 1944-19891944–1989 |rozdział = Październik i „Mała stabilizacja” |wydawca = POW „BGW” |miejsce = Warszawa |rok = 1992 |strony = 61–62 |isbn = 8370662080}}</ref>

<ref name="Ożóg">Ewa Maria Ożóg: „Władysław''Władysław Gomułka. Biografia polityczna.”'', t. I Wydawnictwo Spółdzielcze Warszawa 1989, strs. 47 {{ISBN|83-209-0716-0}}.</ref>

<ref name="Sobór1">Anna Sobór-Świderska: „Jakub''Jakub Berman. Biografia komunisty”komunisty'', IPN Warszawa 2009, strs. 70 {{ISBN|978-83-7629-090-4}}.</ref>

<ref name="Sobór2">Ibid.Ibidem, s. 70, 107, 118.</ref>

* [[Teresa Torańska]], „''[[Oni (książka Teresy Torańskiej)|Oni]]”'', wyd. „[[Wydawnictwo Iskry|Iskry]]”, Warszawa 2004, {{ISBN|83-207-1771-X}}.

* ''Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego'', t. 3, Warszawa 1992, s. 112–114.

* {{Cytuj |tytuł = KatalogDane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL |url = https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/35044 |opublikowany = bip.ipn.gov.pl |data dostępu = 20092020-1108-2422}}

* „Cmentarz''Cmentarz Komunalny Powązki dawny Wojskowy w Warszawie”Warszawie'', praca zbiorowa pod red. Juliusza Jerzego Malczewskiego, wyd. „Sport i Turystyka”, Warszawa 1989, {{ISBN|83-217-2641-0}}, s. 87.

* [http://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-b&request=000004609&find_code=SYS&local_base=ARS10 Profil na stronie Biblioteki Sejmowej].

[[Kategoria:PolscyPosłowie żołnierzez partyzantkiokręgu radzieckiejPłock (PRL)]]