15 lipca: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z aplikacji mobilnej Z aplikacji Android
 
(Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 8 użytkowników)
Linia 4:
== Święta ==
<!-- PROSZĘ DODAWAĆ JEDYNIE ŚWIĘTA STAŁE, ŚWIĘTA RUCHOME BĘDĄ USUWANE. -->
* '''[[Imieniny]] obchodzą''': [[Anna]], [[Antioch]], [[Atanazy]], [[Bonawentura (imię)|Bonawentura]], [[Cyriak]], [[Cyriaka]], [[Daniel (imię)|Daniel]], [[Dawid (imię)|Dawid]], [[Dawida]], [[Egon]], Henryk, [[Ignacy]], [[Lubomysł]], [[Pompiliusz]], [[Roksana (imię)|Roksana]], [[Włodzimierz]] i [[Włodzimir]]
* [[Rok liturgiczny#Uroczystości, święta, wspomnienia|Wspomnienia i święta]] w [[Kościół katolicki|Kościele katolickim]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.brewiarz.katolik.pl/czytelnia/swieci/daty.php3 | tytuł =Chronologiczny spis informacji o świętych i błogosławionych}} na brewiarz.katolik.pl.</ref><ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ak.org.pl/download/zywoty_swietych.pdf|tytuł=Żywoty Świętych|archiwum=https://web.archive.org/web/20130112213734/http://www.ak.org.pl/download/zywoty_swietych.pdf|zarchiwizowano=2013-01-12|data dostępu=2010-07-11}}</ref> obchodzą:
** [[Anna Maria Javouhey|bł. Anna Maria Javouhey (zakonnica)]]
** bł. Roksana z Bretanii
** [[Answer|św. Answer z Ratzeburga (męczennik)]]
** [[Święty Bonawentura z Bagnoregio|św. Bonawentura]] (biskup i [[doktor Kościoła]])
** [[Pompiliusz Maria Pirrotti|św. Pompiliusz Maria Pirrotti (pijar)]]
 
Linia 16:
[[Plik:Matejko Battle of Grunwald.jpg|thumb|''Bitwa pod Grunwaldem'' (1410) pędzla [[Jan Matejko|Jana Matejki]]]]
{{commonscat|15 July}}
* [[1227]] – Książę [[Władysław Odonic]] władający w północnej [[wielkopolskaWielkopolska|Wielkopolsce]] pokonał w [[Bitwa pod Ujściem (1227)|bitwie pod Ujściem]] wojska swojego stryja, [[Władcy Wielkopolski|księcia wielkopolskiego]] [[Władysław III Laskonogi|Władysława III Laskonogiego]].
* [[1410]] – [[Wielka wojna z zakonem krzyżackim|Wielka wojna]]: [[Bitwa pod Grunwaldem|pod Grunwaldem]] [[zakonZakon krzyżacki|krzyżacy]] ponieśli klęskę w bitwie z armią polsko-litewską pod wodzą [[królKról Polski|króla]] [[Władysław II Jagiełło|Władysława II Jagiełły]].
* [[1419]] – Pod [[Czerwińsk nad Wisłą|Czerwińskiem]] zawarte zostało antykrzyżackie przymierze pomiędzy Polską i [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwą]] a [[Dania|Danią]], [[Szwecja|Szwecją]] i [[Norwegia|Norwegią]] (połączonymi personalną [[uniaUnia kalmarska|unią kalmarską]]). Król Władysław II Jagiełło i [[władcyWładcy LitwyWielkiego Księstwa Litewskiego|wielki książę]] [[Witold Kiejstutowicz|Witold]] zobowiązali się do udzielenia pomocy królowi [[Eryk Pomorski|Erykowi Pomorskiemu]] w walce z zakonem krzyżackim na terenie [[Prusy (kraina historyczna)|Prus]] i [[Inflanty|Inflant]]. Układ ten nie został nigdy ratyfikowany i jego postanowienia nie zostały zastosowane w praktyce.
* [[1462]] – [[Wojna trzynastoletnia]]: wojska krzyżackie i warminskke rozpoczęły nieudane oblężenie [[Frombork]]a.
* [[1469]] – Między mieszkańcami [[Białogard]]u i [[Świdwin]]a doszło do tzw. [[wojnaWojna o krowę|wojny o krowę]].
* [[1479]] – [[Biskupi warmińscy|Biskup warmiński]] [[Mikołaj Tungen]], który w porozumieniu z zakonem krzyżackim i [[władcyWładcy Węgier|królem Węgier]] [[Maciej Korwin|Maciejem Korwinem]] wszczął [[wojnaWojna popia|wojnę]] przeciwko Polsce, na Sejmie w [[Piotrków Trybunalski|Piotrkowie]] ukorzył się przed królem [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierzem IV Jagiellończykiem]] i otrzymał przebaczenie. Tego samego dnia zawarto układ na mocy którego Tungen zachował swój urząd, a kapituła warmińska utrzymała prawo elekcji biskupa, ale ta kandydatura miała być konsultowana z królem.
* [[1595]] – Lubelskie [[Podzamcze (Lublin)|Podzamcze]] uzyskało przywilej organizacji samorządu na [[prawoPrawo magdeburskie|prawie magdeburskim]].
* [[1646]] – Została koronowana [[Ludwika Maria Gonzaga]], żona [[Władysław IV Waza|Władysława IV Wazy]], a następnie [[Jan II Kazimierz Waza|Jana II Kazimierza Wazy]].
* [[1809]] – [[Wojna polsko-austriacka]]: wojska polskie pod wodzą [[Józef Poniatowski|Józefa Poniatowskiego]] zdobyły [[Kraków]].
Linia 32:
* [[1903]] – Wielka powódź we [[Wrocław]]iu.
* [[1910]] – Z okazji 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem w Krakowie został odsłonięty ufundowany przez [[Ignacy Jan Paderewski|Ignacego Jana Paderewskiego]] [[Pomnik Grunwaldzki w Krakowie|Pomnik Grunwaldzki]], co stało się okazją do wielkiej manifestacji patriotycznej. Podczas uroczystości po raz pierwszy wykonano publicznie ''[[Rota (Maria Konopnicka)|Rotę]]'' z tekstem [[Maria Konopnicka|Marii Konopnickiej]] i muzyką [[Feliks Nowowiejski|Feliksa Nowowiejskiego]].
* [[1919]] – [[Wojna polsko-ukraińska]]: wojska polskie pod dowództwem gen. [[Lucjan Żeligowski|Lucjana Żeligowskiego]] zajęły ponownie [[Czortków]] (obecnie na [[Ukraina|Ukrainie]]).
* [[1920]]:
** Odbył się [[Formowanie lotnictwa wojskowego II RP|pierwszy lot]] (poniemieckim [[wodnosamolot]]em) [[Siły Powietrzne|lotnictwa polskiego]] nad [[Morze Bałtyckie|Bałtykiem]].
** [[Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|Sejm Ustawodawczy]] uchwalił [[Statut Organiczny Województwa Śląskiego]].
** W trakcie [[konferencjaKonferencja w Spa|konferencji w Spa]] polski rząd zgodził się przyjąć decyzje Rady Najwyższej [[Ententa|Ententy]] w sprawie granic litewskich, przyszłości wschodniej [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]], sprawy cieszyńskiej i przyszłego traktatu polsko-gdańskiego.
* [[1924]] – Po poszerzeniu granic miasta liczba mieszkańców [[Katowice|Katowic]] przekroczyła 100 tys.
* [[1934]] – W trakcie przebudowy runęła wieża [[Ratusz w Opolu|opolskiego Ratusza]].
Linia 42:
* [[1941]]:
** W [[Kolno|Kolnie]] na Mazowszu Niemcy rozstrzelali 16 Żydów, których zwłoki pogrzebano wraz ze zburzonym pomnikiem [[Włodzimierz Lenin|Lenina]], wzniesionym na rynku podczas okupacji sowieckiej.
** W [[Kostopol]]u na [[Wołyń|Wołyniu]] [[nacjonalizmNacjonalizm ukraiński|ukraińscy nacjonaliści]] z [[Grupy marszowe OUN|grupy marszowej]] [[OUN-B]] wraz z Niemcami [[gettoGetto w Kostopolu|zamordowali]] około 100 Żydów i 50 Polaków.
* [[1943]]:
** Utworzono [[Kierownictwo Walki Podziemnej]] – ośrodek dyspozycyjny [[Struktura organizacyjna Armii Krajowej#Komenda Główna Armii Krajowej|Komendy Głównej AK]].
** W [[Las pilicki|Lesie Pilickim]] pod [[Bielsk Podlaski|Bielskiem Podlaskim]] Niemcy rozstrzelali 49 mieszkańców miasta.
** W lesie pod [[Grajewo|Grajewem]] Niemcy [[kalendariumKalendarium historii Grajewa|rozstrzelali]] 180 mieszkańców miasta.
** W lesie pod wsią [[Cmentarz leśny w Jeziorku|Jeziorko]] Niemcy rozstrzelali aresztowanych rankiem 52 zakładników spośród inteligencji miasta [[Łomża|Łomży]].
** W ruinach [[gettoGetto warszawskie|warszawskiego getta]] Niemcy [[Egzekucje w ruinach getta warszawskiego (1943–1944)|rozstrzelali]] od 260 do 300 Polaków i Żydów.
* [[1945]]:
** Założono klub piłkarski [[Stomil Olsztyn (piłka nożna)|Stomil Olsztyn]].
Linia 57:
* [[1960]] – W [[Łódź|Łodzi]] odbył się pierwszy publiczny pokaz filmu historycznego ''[[Krzyżacy (film)|Krzyżacy]]'' według powieści [[Henryk Sienkiewicz|Henryka Sienkiewicza]] i w reżyserii [[Aleksander Ford|Aleksandra Forda]]. Oficjalna premiera miała miejsce [[2 września]] tego roku.
* [[1961]] – Władze komunistyczne usunęły ze szkół [[Katecheza|naukę religii]].
* [[1963]] – We Wrocławiu ogłoszono stan pogotowia w związku z wybuchem [[Epidemia ospy we Wrocławiu|epidemii]] [[ospaOspa prawdziwa|ospy prawdziwej]].
* [[1969]] – Ogłoszono [[amnestiaAmnestia|amnestię]].
* [[1979]]:
** [[Henryk Charucki]] wygrał [[Tour de Pologne 1979|36. Tour de Pologne]].
Linia 71:
== Wydarzenia na świecie ==
<!-- PROSZĘ PISAĆ W CZASIE PRZESZŁYM! -->
* &nbsp; [[649]] – [[Tang Gaozong]] został [[cesarzeCesarze Chin|cesarzem Chin]].
* [[1099]] – [[I wyprawa krzyżowa]]: armia [[Krucjata|krzyżowców]] [[Zdobycie Jerozolimy (1099)|zdobyła]] [[Jerozolima|Jerozolimę]].
* [[1149]] – [[poświęceniePoświęcenie kościoła|Poświęcono]] odbudowaną przez krzyżowców [[Bazylika Grobu Świętego|Bazylikę Grobu Pańskiego]] w Jerozolimie.
* [[1174]] – [[Baldwin IV Trędowaty]] został koronowany na [[Królowie Jerozolimy|króla Jerozolimy]].
* [[1240]] – Wojska [[Nowogród Wielki|nowogrodzkie]] pokonały Szwedów w [[Bitwa nad Newą|bitwie nad Newą]].
* [[1299]] – [[Haakon V Długonogi]] został [[władcyWładcy Norwegii|królem Norwegii]].
* [[1381]] – Został powieszony i poćwiartowany [[John Ball (duchowny)|John Ball]], angielski kaznodzieja ludowy, [[lollardziLollardzi|lollard]] i ideolog powstania chłopskiego [[Wat Tyler|Wata Tylera]].
* [[1435]] – Postanowieniem traktatu pokojowego z [[Vordingborg]]u książę [[Adolf VIII Holsztyński]] zapewnił sobie posiadanie [[Szlezwik]]u jako [[lennoLenno|lenna]] duńskiego.
* [[1490]] – [[Władcy Czech|Król Czech]] [[Władysław II Jagiellończyk]] został wybrany na [[władcyWładcy Węgier|króla Węgier]] i [[władcyWładcy Chorwacji|Chorwacji]].
* [[1500]] – Na szczycie schodów przed głównym wejściem do [[bazylikaBazylika św. Piotra na Watykanie|bazyliki św. Piotra]] książę [[Bisceglie]] i [[Salerno]] [[Alfons Aragoński (1481–1500)|Alfons Aragoński]] został ciężko zraniony przez nożowników wysłanych przez [[Cezar Borgia|CesareCezara Borgię]].
* [[1515]] – Rozpoczął się [[zjazd wiedeński]] z udziałem: króla Polski [[Zygmunt I Stary|Zygmunta I Starego]], króla Czech, Węgier i Chorwacji Władysława II Jagiellończyka i [[władcyWładcy Niemiec|cesarza rzymsko-niemieckiego]] [[Maksymilian I Habsburg|Maksymiliana I Habsburga]].
* [[1570]] – W pobliżu miejscowości [[Fuencaliente de La Palma|Fuencaliente]] na wyspie [[La Palma]] [[czterdziestuCzterdziestu męczenników z Brazylii|grupa]] 40 udających się na [[Misja (religia)|misje]] [[Ewangelizacja|ewangelizacyjne]] do [[Brazylia|Brazylii]] nowicjuszy, kleryków i kapłanów poniosła [[męczennikMęczennik|śmierć męczeńską]] za wiarę.
* [[1685]] – W [[Tower of London]] został ścięty za zdradę [[James Scott (książę)|James Scott, 1. książę Monmouth]], przywódca rebelii przeciwko [[władcyWładcy Anglii|królowi]] [[Jakub II Stuart|Jakubowi II Stuartowi]].
* [[1761]] – [[Wojna siedmioletnia]]: rozpoczęła się [[bitwa pod Vellinghausen]].
* [[1783]] – Na rzece [[Saona|Saonie]] we [[Francja|Francji]] został wypróbowany „Pyroscaphe”, pierwszy statek napędzany [[silnikSilnik parowy|silnikiem parowym]].
* [[1784]] – Po ośmioletnim pobycie w [[Stany Zjednoczone|USA]] [[Tadeusz Kościuszko]] wypłynął z [[Nowy Jork|Nowego Jorku]] do Francji.
* [[1799]] – W [[Egipt|Egipcie]] francuski porucznik wojsk inżynieryjnych [[Pierre-François Bouchard]] odkrył tzw. [[Kamień z Rosetty]].
* [[1801]] – Francja i [[Stolica Apostolska]] zawarły [[konkordat]].
Linia 93:
* [[1834]] – Dekretem królewskim zniesiono [[Inkwizycja hiszpańska|hiszpańską Inkwizycję]] i skonfiskowano cały pozostały po niej majątek na rzecz państwa.
* [[1840]] – Przedstawiciele [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Rosja|Rosji]], [[Austria|Austrii]], [[Królestwo Prus|Prus]] i [[Turcja|Turcji]] podpisali [[Henry Temple|konwencję londyńską]].
* [[1846]] – Otwarto [[Linia kolejowa 70 Budapest – Vác – Szob|linię kolejową Budapest – Vác – Szob]].
* [[1860]] – Ukazem [[władcyWładcy Rosji|cara]] [[Aleksander II Romanow|Aleksandra II Romanowa]] został ustanowiony [[Medal za Podbój Czeczenii i Dagestanu w Latach 1857–59]].
* [[1864]] – [[Alfred Nobel]] otrzymał patent na [[nitroglicerynaNitrogliceryna|nitroglicerynę]].
* [[1869]] – Francuz [[Hippolyte Mège-Mouriès]] opatentował [[margarynaMargaryna|margarynę]].
* [[1870]] – [[Georgia]] jako ostatni stan byłych [[Skonfederowane Stany Ameryki|Skonfederowanych Stanów Ameryki]] powróciła w skład [[Unia (Stany Zjednoczone)|Unii]].
* [[1873]] – W [[Glasgow]] został założony najbardziej utytułowany klub piłkarski na świecie [[Rangers F.C.]]
* [[1888]] – W wyniku [[erupcjaErupcja wulkanu|erupcji]] japońskiego wulkanu [[Park Narodowy Bandai-Asahi|Bandai]] na wyspie [[Honsiu]] zginęło około 500 osób.
* [[1890]] – Francuski astronom [[Auguste Charlois]] odkrył [[planetoidaPlanetoida|planetoidę]] [[(294) Felicia]].
* [[1902]] – Poświęcono [[Sobór św. Włodzimierza w Astrachaniu|sobór św. Włodzimierza]] w rosyjskim [[Astrachań|Astrachaniu]].
* [[1910]] – [[Carlos Eugenio Restrepo]] został wybrany przez parlament na urząd [[prezydenciPrezydenci Kolumbii|prezydenta Kolumbii]].
* [[1914]] – [[Francisco Carvajal]] został [[Prezydenci Meksyku|prezydentem Meksyku]].
* [[1916]] – [[William Edward Boeing|William Boeing]] i [[George Westervelt]] założyli przedsiębiorstwo B&W, którego firma została później zmieniona na [[Boeing|Boeing Company]].
Linia 112:
* [[1933]] – Amerykański pilot [[Wiley Post]] wystartował samolotem [[Lockheed Vega]] w pierwszy udany lot dookoła świata zakończony 22 lipca.
* [[1934]] – Rozpoczęły działalność amerykańskie [[Continental Airlines]] (jako Varney Speed Lines).
* [[1937]] – Rozpoczął działalność obóz koncentracyjny [[Buchenwald (KL)|Buchenwald]] koło [[Weimar]]u.
* [[1938]] – Fiaskiem zakończyła się dziesięciodniowa [[Konferencja w Évian|międzynarodowa konferencja]] we francuskim [[Évian-les-Bains]], której celem było znalezienie rozwiązania problemu [[Żydzi|żydowskich]] uchodźców w Europie w związku z działalnością [[narodowy socjalizmNazizm|nazistów]].
* [[1940]]:
** [[Front zachodni (II wojna światowa)|Front zachodni]]: nieudany rajd brytyjskich komandosów na okupowaną przez Niemców wyspę [[Guernsey]] w archipelagu [[Wyspy Normandzkie|Wysp Normandzkich]] ([[operacjaOperacja Ambassador|operacja „Ambassador”]]).
** Zakończyły się dwudniowe [[Wybory parlamentarne na Litwie w 1940 roku|wybory parlamentarne]] na [[Okupacja krajów bałtyckich|okupowanych przez ZSRR]] [[Litwa|Litwie]], [[Łotwa|Łotwie]] i [[Estonia|Estonii]].
* [[1941]] – [[Front wschodni (II wojna światowa)|Front wschodni]]: rozpoczęła się [[bitwa pod Humaniem]].
* [[1942]] – [[Bitwa o Atlantyk]]: u wybrzeży [[Karolina Północna|Karoliny Północnej]] amerykańskie samoloty zatopiły [[bombaBomba głębinowa|bombami głębinowymi]] [[Niemieckie okręty podwodne|niemiecki okręt podwodny]] [[U-576]] wraz z całą, 45-osobową załogą.
* [[1943]]:
** Bitwa o Atlantyk: na [[Morze Północne|Morzu Północnym]] został zatopiony bombami głębinowymi przez brytyjski [[samolotSamolot bombowy|bombowiec]] [[Consolidated B-24 Liberator]] niemiecki okręt podwodny [[U-319]] wraz z całą, 51-osobową załogą.
** W [[Niepodległe Państwo Chorwackie|Niepodległym Państwie Chorwackim]] powstała [[Niemiecko-Chorwacka Policja]].
** W [[Sielce (Rosja)|Sielcach nad Oką]] na terytorium [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] złożyli przysięgę żołnierze [[1 Warszawska Dywizja Piechoty|I Dywizji LWP im. T. Kościuszki]].
* [[1946]] – [[Borneo Północne]] zostało kolonią brytyjską.
* [[1948]]:
** [[I wojna izraelsko-arabska]]: zwycięstwo wojsk izraelskich nad egipskimi w [[Bitwa o Be’erot Jicchak|bitwie o Be’erot Jicchak]].
** Nieudany zamach na przywódcę włoskich komunistów [[Palmiro Togliatti]]ego.
* [[1949]] – 12 osób zginęło w wyniku eksplozji składu amunicji w górach [[Eifel]] w zachodnich [[Niemcy|Niemczech]].
* [[1953]] – Ustanowiono [[flagaFlaga Litewskiej SRR|flagę Litewskiej SRR]].
* [[1954]] – W [[Reston]] w stanie [[Waszyngton (stan)|Waszyngton]] dokonano [[badaniaBadania w locie|oblotu]] pierwszego komercyjnego amerykańskiego [[samolotSamolot pasażerski|odrzutowca pasażerskiego]] [[Boeing 707]].
* [[1957]] – [[Premierzy Tunezji|Premier Tunezji]] [[Habib Burgiba]] dokonał zamachu stanu, w wyniku którego został obalony i uwięziony w areszcie domowym król [[Muhammad VIII (Husajnidzi)|Muhammad VIII]], a 10 dni później proklamowano republikę z Burgibą jako [[prezydenciPrezydenci Tunezji|prezydentem]].
* [[1958]]:
** 5 tys. amerykańskich marines wylądowało w [[Bejrut|Bejrucie]] w celu wsparcia prozachodniego rządu [[Liban]]u.
** [[Julia Lennon]], matka [[John Lennon|Johna]], została śmiertelnie potrącona w [[Liverpool]]u przez samochód prowadzony przez pijanego policjanta.
* [[1963]]:
** Na japońskiej wyspie [[Honsiu]] utworzono [[Park Narodowy San’in Kaigan]].
** [[Wodowanie|Zwodowano]] francuski [[Lotniskowce typu Clemenceau|lotniskowiec]] [[Foch (1960)|„Foch”]].
* [[1964]] – [[Anastas Mikojan]] został [[Przywódcy Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich|przewodniczącym prezydium Rady Najwyższej ZSRR]].
* [[1967]] – Na [[Wzgórza Golan|Wzgórzach Golan]] założono [[kibuc]] Merom – pierwsze [[osiedlaOsiedla żydowskie|osiedle żydowskie]] na terenach zajętych przez [[Izrael]] w trakcie [[wojnaWojna sześciodniowa|wojny sześciodniowej]].
* [[1968]] – Należący do [[Aerofłot]]u [[Ił-62]] na trasie [[Moskwa]]-[[Nowy Jork]] i Boeing 707 linii [[Pan American World Airways|Pan Am]] w przeciwnym kierunku odbyły pierwsze komercyjne loty między [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] a [[Stany Zjednoczone|USA]].
* [[1969]] – [[Tu-144]] jako pierwszy komercyjny samolot przekroczył prędkość [[Liczba Macha|mach]] 2.
* [[1971]] – Papież [[Paweł VI]] powołał [[Papieska Rada Cor Unum|Papieską Radę „Cor Unum]]”.
* [[1972]] – Wysadzono w powietrze ostatnie z 33 bloków na modernistycznym osiedle mieszkaniowe [[Pruitt-Igoe]] w [[Saint Louis]] w amerykańskim stanie [[Missouri (stan)|Missouri]].
* [[1974]]:
** Cierpiąca na [[Zaburzenia depresyjne|depresję]] 29-letnia prezenterka telewizyjna [[Christine Chubbuck]] ze stacji [[WXLT]] w [[Sarasota]] na [[Floryda|Florydzie]] popełniła na wizji [[samobójstwo]] strzelając sobie w głowę z [[rewolwer]]u.
** W inspirowanym przez grecką [[Junta czarnych pułkowników|juntę czarnych pułkowników]] zamachu stanu został obalony [[prezydenciPrezydenci Cypru|prezydent Cypru]] abp [[Makarios III]].
* [[1982]] – W wyniku przerwania zapory Lawn-Lake w amerykańskim stanie [[Kolorado (stan)|Kolorado]] zginęły 3 osoby, a straty sięgnęły od 21 do 31 mln [[dolarDolar amerykański|dolarów]].
* [[1983]]:
** 8 osób zginęło, a 55 zostało rannych w zamachu bombowym przy linii odpraw [[Turkish Airlines]] w [[Port lotniczy Paryż-Orly|porcie lotniczym Paryż-Orly]], przeprowadzonym przez armeńską organizację terrorystyczną [[ASALA]].
Linia 153:
* [[1991]] – Po 180 latach od przeniesienia jego siedziby do Wrocławia otwarto ponownie [[Uniwersytet Europejski Viadrina we Frankfurcie nad Odrą|Europejski Uniwersytet Viadrina]] we [[Frankfurt nad Odrą|Frankfurcie nad Odrą]].
* [[1994]]:
** [[Gyula Horn]] został [[premierzyPremierzy Węgier|premierem Węgier]].
** Premiera komedii sensacyjnej ''[[Prawdziwe kłamstwa]]'' w reżyserii [[James Cameron|Jamesa Camerona]].
* [[1996]] – Na [[Port lotniczy Eindhoven|lotnisku]] w holenderskim [[Eindhoven]] rozbił się belgijski wojskowy [[samolot transportowy]] [[Lockheed C-130 Hercules]], w wyniku czego zginęły 34 osoby.
* [[1997]] – Przed swoim domem w [[Miami Beach]] został zastrzelony włoski dyktator mody [[Gianni Versace]].
* [[2001]] – [[Latifur Rahman]] został [[premierzyPremierzy Bangladeszu|premierem Bangladeszu]].
* [[2002]] – Powołano [[Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego|Agencję Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA)]] z siedzibą w [[Kolonia (Niemcy)|Kolonii]].
* [[2004]] – Dokonano oblotu włoskiego [[Samolot szkolno-treningowy|samolotu szkolno-treningowego]] [[Alenia Aermacchi M-346|Aermacchi M-346]].
* [[2005]]:
** Wprowadzono do obiegu [[banknot]] o nominale 100 000 [[rubelRubel białoruski|rubli białoruskich]].
** [[Zabytkowe centrum Makau]] umieszczono na ''[[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO]]''.
* [[2007]] – [[Szimon Peres]] został [[Prezydent Izraela|prezydentem Izraela]].
Linia 172:
* [[2012]] – [[Wojna domowa w Syrii]]: rozpoczęła się [[Bitwa pod Damaszkiem (2012–2014)|bitwa w Damaszku]].
* [[2014]]:
** 24 osoby zginęły, a ponad 160 zostało rannych w wyniku [[Katastrofa metra w Moskwie|wykolejenia pociągu]] na [[Linia Arbatsko-Pokrowskaja|linii Arbacko-Pokrowskiej]] [[metroMetro w Moskwie|moskiewskiego metra]].
** 89 osób zginęło, a ponad 40 zostało rannych w samobójczym zamachu bombowym na bazar w mieście [[Urgun]] we wschodnim [[Afganistan]]ie.
** W wyniku osunięcia wzgórza został zniszczony kompleks [[skoczniaSkocznia narciarska|skoczni narciarskich]] [[Kiremitliktepe]] w mieście [[Erzurum]] we wschodniej [[Turcja|Turcji]].
* [[2015]] – Sąd okręgowy w [[Lüneburg]]u skazał na 4 lata więzienia niemieckiego strażnika [[Obozy niemieckie (1933–1945)|obozu koncentracyjnego]] KL [[Auschwitz-Birkenau]] [[Oskar Gröning|Oskara Gröninga]], oskarżonego o [[pomocnictwo]] w zamordowaniu 300 tys. osób w okresie służby w tym obozie.
* [[2016]]:
** 312 osób zginęło, a ponad 1440 zostało rannych w wyniku nieudanej próby wojskowego [[Zamach stanu w Turcji (2016)|zamachu stanu]] w [[Turcja|Turcji]] (15-[[16 lipca]]).
** Synod [[Kościół Anglikański w Ameryce Północnej|Kościoła Anglikańskiego]] w [[Kanada|Kanadzie]] uznał [[Małżeństwo osób tej samej płci|małżeństwa osób tej samej płci]].
** Za zgodą [[Biały Dom|Białego Domu]] [[Kongres Stanów Zjednoczonych|Kongres USA]] odtajnił 28 stron swojego raportu z 2002 roku poświęconego [[ZamachZamachy z 11 września 2001 roku|zamachom z 11 września 2001 roku]].
* [[2018]] – W rozegranym na moskiewskich [[Stadion Łużniki|Łużnikach]] [[Finał Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej 2018|finale]] [[Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2018|XXI Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej]] [[Reprezentacja Francji w piłce nożnej mężczyzn|Francja]] pokonała [[reprezentacjaReprezentacja Chorwacji w piłce nożnej mężczyzn|Chorwację]] 4:2.
* [[2020]] – [[Pedro Cateriano]] został po raz drugi [[premierzyPremierzy Peru|premierem Peru]].
* [[2023]] – Argentyński piłkarz [[Lionel Messi]] podpisał 2,5-roczny kontrakt z [[Inter Miami CF]].
 
Linia 188:
* [[1975]] – Rozpoczęła się wspólna radziecko-amerykańska misja kosmiczna [[Sojuz-Apollo]].
* [[2000]] – Z [[Kosmodrom Plesieck|kosmodromu]] w rosyjskim [[Plesieck (miasto)|Plesiecku]] został wyniesiony na orbitę satelita geo-naukowy [[CHAMP]].
* [[2009]] – Rozpoczęła się misja [[STS-127]] [[wahadłowiecWahadłowiec kosmiczny|wahadłowca]] [[Endeavour]].
 
== Urodzili się ==
* &nbsp; [[980]] – [[Ichijō]], [[Cesarze Japonii|cesarz Japonii]] (zm. [[1011]])
* [[1353]] – [[Włodzimierz Chrobry]], książę moskiewski (zm. [[1410]])
* [[1442]] – [[Boček z Kunštátu]], członek czeskiej [[dynastiaDynastia|dynastii]] [[Podiebradowie|Podiebradów]] (zm. [[1496]])
* [[1471]] – [[Aleksander (cesarz Etiopii)|Aleksander]], [[Władcy Etiopii|cesarz Etiopii]] (zm. [[1494]])
* [[1478]] – [[Barbara Jagiellonka]], [[królewiczKrólewicz|królewna polska]], księżna [[Saksonia|Saksonii]] (zm. [[1534]])
* [[1573]] – [[Inigo Jones]], angielski architekt (zm. [[1652]])
* [[1600]] – (data chrztu) [[Jan Cossiers]], flamandzki malarz (zm. [[1671]])
Linia 201:
* [[1609]] – [[Kazimierz Leon Sapieha (1609–1656)|Kazimierz Leon Sapieha]], [[podkanclerzy litewski]], [[marszałek nadworny litewski]], [[pisarz wielki litewski]], [[sekretarz królewski]] (zm. [[1656]])
* [[1631]] – [[Jens Juel (dyplomata)|Jens Juel]], duński dyplomata, polityk (zm. [[1700]])
* [[1648]] – [[Hieronim Wierzbowski (1648–1712)|Hieronim Wierzbowski]], polski duchowny katolicki, [[biskupiBiskupi poznańscy|biskup pomocniczy i administrator diecezji poznańskiej]] (zm. [[1712]])
* [[1649]] – [[Tobias Johannes Becker|Tobiaš Jan Becker]], czeski duchowny katolicki, [[biskupiBiskupi hradeccy|biskup hradecki]] (zm. [[1710]])
* [[1737]] – [[Ludwika Maria de France|Ludwika Maria Burbon]], francuska księżniczka, zakonnica (zm. [[1787]])
* [[1745]] – [[Jan Piotr Norblin|Jean-Pierre Norblin de La Gourdaine]], francuski malarz, rysownik, grafik (zm. [[1830]])
Linia 219:
* [[1815]] – [[Jean-Achille Benouville|Jean-Achille Bénouville]], francuski malarz pejzażysta (zm. [[1891]])
* [[1820]] – [[Jędrzej Wala (starszy)]], polski przewodnik tatrzański (zm. [[1896]])
* [[1823]] – [[Aleksander z Hesji-Darmstadt|Aleksander Hessen-Darmstadt]], [[władcyWładcy Hesji|książę Hesji i Renu]] (zm. [[1888]])
* [[1831]]:
** [[Reinhold Begas]], niemiecki rzeźbiarz, malarz (zm. [[1911]])
** [[Bonawentura Toeplitz]], polski przemysłowiec pochodzenia żydowskiego (zm. [[1905]])
* [[1837]] – [[Stefania Hohenzollern-Sigmaringen]], [[portugalskiePortugalskie królowe|królowa Portugalii]] (zm. [[1859]])
* [[1845]] – [[Maria Teresa Habsburg (1845–1927)|Maria Teresa Habsburg]], arcyksiężniczka austriacka, księżna wirtemberska (zm. [[1927]])
* [[1847]]:
Linia 256:
* [[1875]] – [[Charles Mallory Hatfield]], amerykański meteorolog amator (zm. [[1958]])
* [[1876]] – [[Ałaiza Paszkiewicz]], białoruska poetka, działaczka społeczno-polityczna, publicystka (zm. [[1916]])
* [[1877]] – [[Alfredo González]], kostarykański prawnik, polityk, wiceprezydent i [[prezydenciPrezydenci Kostaryki|prezydent Kostaryki]] (zm. [[1962]])
* [[1878]] – [[Anna Coleman Ladd]], amerykańska rzeźbiarka, protetyczka (zm. [[1939]])
* [[1879]] – [[William F. Ludwig]], niemiecki perkusista, producent perkusji (zm. [[1973]])
Linia 295:
** [[Noel Gay]], brytyjski kompozytor (zm. [[1954]])
** [[Erik Wilén]], fiński lekkoatleta, płotkarz i sprinter (zm. [[1982]])
* [[1899]] – [[Seán Lemass]], irlandzki polityk, [[premierzyPremierzy Irlandii|premier Irlandii]] (zm. [[1971]])
* [[1900]]:
** [[Enrique Cadicamo]], argentyński prozaik, poeta (zm. [[1999]])
Linia 318:
** [[Marian Wyrzykowski]], polski aktor, reżyser, pedagog (zm. [[1970]])
* [[1905]]:
** [[Chaudhry Mohammad Ali]], pakistański polityk, [[premierzyPremierzy Pakistanu|premier Pakistanu]] (zm. [[1980]])
** [[Aleksandr Chwyla]], rosyjski aktor pochodzenia szwedzkiego (zm. [[1976]])
** [[Tadeusz Wawrzynowicz]], polski skrzypek, pedagog i działacz muzyczny (zm. [[1985]])
Linia 338:
* [[1911]] – [[Edward Shackleton]], brytyjski geograf, polityk (zm. [[1994]])
* [[1912]]:
** [[Roman Banach]], polski operator, realizator, montażysta, reżyser, scenarzysta, żołnierz, uczestnik [[powstaniePowstanie warszawskie|powstania warszawskiego]] (zm. [[1966]])
** [[Ernie Goodsir-Cullen]], indyjski hokeista na trawie (zm. [[1993]])
** [[Maguba Syrtłanowa]], radziecka pilotka wojskowa (zm. [[1971]])
** [[Jadwiga Żak-Stewart]], polska [[superstulatekSuperstulatek|superstulatka]]
* [[1913]]:
** [[Stefan Dembicki]], francuski piłkarz pochodzenia polskiego (zm. [[1985]])
Linia 449:
** [[Aníbal Cavaco Silva]], portugalski polityk, [[Premierzy Portugalii|premier]] i [[prezydent Portugalii]]
* [[1940]]:
** [[Paweł Cieślik (duchowny)|Paweł Cieślik]], polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy [[diecezjaDiecezja koszalińsko-kołobrzeska|koszalińsko-kołobrzeski]]
** [[Chris Cord]], amerykański kierowca wyścigowy
* [[1941]]:
Linia 468:
** [[Jan-Michael Vincent]], amerykański aktor, producent telewizyjny i filmowy (zm. [[2019]])
* [[1945]]:
** [[David Granger]], gujański wojskowy, polityk, [[prezydenciPrezydenci Gujany|prezydent Gujany]]
** [[Henryk J. Kozak]], polski poeta, prozaik
** [[Matti Wuori]], fiński prawnik, działacz społeczny, polityk (zm. [[2005]])
Linia 491:
* [[1949]]:
** [[Philippe Aigrain]], francuski informatyk (zm. [[2021]])
** [[Carl Bildt]], szwedzki polityk, [[premierzyPremierzy Szwecji|premier Szwecji]]
** [[Trevor Horn]], brytyjski muzyk, producent muzyczny
** [[Richard Russo]], amerykański pisarz
* [[1950]]:
** [[Colin Barnett]], australijski polityk, [[premierzyPremierzy Australii Zachodniej|premier Australii Zachodniej]]
** [[Tony Esposito (muzyk)|Tony Esposito]], włoski muzyk, piosenkarz, autor tekstów, perkusista
** [[Uwe Unterwalder]], niemiecki kolarz torowy
Linia 622:
** [[John Dolmayan]], amerykański perkusista, członek zespołu [[System of a Down]] pochodzenia ormiańskiego
** [[Brian Austin Green]], amerykański aktor
** [[Marcin Kaszuba]], polski urzędnik państwowy, rzecznik prasowy rządu
* [[1974]]:
** [[Takashi Hirano]], japoński piłkarz
Linia 627 ⟶ 628:
** [[Stephen O’Malley]], amerykański gitarzysta, grafik
** [[Alena Szochan]], białoruska brydżystka
** [[Ousmane Sonko]], senegalski polityk, [[premierzyPremierzy Senegalu|premier Senegalu]]
* [[1975]]:
** [[Daniel Andrada]], hiszpański wspinacz sportowy
Linia 650 ⟶ 651:
** [[Roberto Brown]], panamski piłkarz
** [[David Hussey]], australijski krykiecista
** [[Marcin Kaszuba]], polski urzędnik państwowy, rzecznik prasowy rządu
** [[Galina Lichaczowa]], rosyjska łyżwiarka szybka
** [[Brian Maya]], argentyński aktor, scenarzysta i producent filmowy pochodzenia żydowskiego
Linia 805:
== Zmarli ==
* &nbsp; [[417]] – [[Paisjusz Wielki]], egipski mnich chrześcijański, święty (ur. ok. [[320]])
* &nbsp; [[756]] – [[Yang Guifei]], Chinka, konkubina [[cesarzeCesarze Chin|cesarza]] [[Tang Xuanzong (Li Longji)|Xuanzonga]] (ur. [[719]])
* &nbsp; [[972]] – [[Bolesław I Srogi]], [[władcyWładcy Czech|książę Czech]] (ur. po [[903]])
* [[1015]] – [[Włodzimierz I Wielki]], [[Władcy Rusi Kijowskiej|wielki książę kijowski]] (ur. ok. [[958]])
* [[1066]] – [[Answer]], niemiecki benedyktyn, męczennik, święty (ur. [[1038]])
* [[1202]] – [[Gregorio Bobone]], włoski kardynał (ur. ?)
* [[1249]] – [[Heinrich von Hohenlohe|Heinrich III von Hohenlohe]], [[Wielcy mistrzowie zakonu krzyżackiego|wielki mistrz zakonu krzyżackiego]] (ur. ?)
* [[1262]] – [[Richard de Clare (6. hrabia Hertford)|Richard de Clare]], angielski możnowładca (ur. [[1222]])
* [[1274]] – [[Święty Bonawentura|Bonawentura z Bagnoregio]], włoski teolog, filozof, scholastyk, [[doktor Kościoła]], biskup, kardynał, [[generałGenerał (zakon)|generał zakonu]] [[Zakon Braci Mniejszych|franciszkanów]], święty (ur. [[1217]])
* [[1291]] – [[Rudolf I Habsburg]], [[Władcy Niemiec|król niemiecki]] (ur. [[1218]])
* [[1299]] – [[Eryk II Wróg Księży]], [[władcyWładcy Norwegii|król Norwegii]] (ur. [[1268]])
* [[1300]] – [[Henryk Fleming]], niemiecki duchowny katolicki, [[biskupiBiskupi warmińscy|biskup warmiński]] (ur. ?)
* [[1381]] – [[John Ball (duchowny)|John Ball]], angielski kaznodzieja (ur. ?)
* [[1406]] – [[Wilhelm Habsburg]], austriacki książę (ur. [[1370]])
Linia 821 ⟶ 822:
** [[Kuno von Lichtenstein]], [[wielki komtur]] zakonu krzyżackiego
** [[Johann von Sayn]], rycerz zakonu krzyżackiego (ur. ?)
** [[Heinrich von Schwelborn]], [[komturiaKomturia tucholska|komtur tucholski]] (ur. ?)
** [[Friedrich von Wallenrode]], [[wielkiWielki marszałek zakonu krzyżackiego|wielki marszałek]] zakonu krzyżackiego (ur. ?)
* [[1445]] – [[Joanna Beaufort]], [[Szkockie królowe|królowa Szkocji]] (ur. ok. [[1404]])
* [[1458]] – [[Bernard II Badeński|Bernard II]], [[władcyWładcy Badenii|margrabia Badenii]], błogosławiony (ur. [[1428]])
* [[1472]] – [[Baltazar I żagański|Baltazar I]], [[Książęta głogowsko-żagańscy|książę żagański]] (ur. [[1410]]–[[1415|15]])
* [[1508]] – [[Bartłomiej ze Żnina]], polski prawnik, wykładowca [[Uniwersytet Jagielloński|Akademii Krakowskiej]] (ur. ?)
* [[1542]] – [[Lisa Gherardini]], Włoszka prawdopodobnie pozująca [[Leonardo da Vinci]] do obrazu ''[[Mona Lisa]]'' (ur. [[1479]])
* [[1553]] – [[Franciszek z Waldeck]], niemiecki arystokrata, duchowny katolicki, biskup [[Minden]], [[Biskupi Osnabrücku|Osnabrücku]] i [[Biskupi Münsteru|Münsteru]] (ur. ok. [[1491]])
* [[1561]] – [[Ludwika de Bourbon-Montpensier]], dziedziczka i księżna [[Montpensier]] (ur. [[1482]])
* [[1570]] – [[Ignacy de Azevedo]], portugalski jezuita, męczennik, błogosławiony (ur. [[1527]])
Linia 853 ⟶ 856:
* [[1839]] – [[Winthrop Mackworth Praed]], brytyjski polityk, poeta (ur. [[1802]])
* [[1851]] – [[Anna Maria Javouhey]], francuska zakonnica, błogosławiona (ur. [[1779]])
* [[1854]] – [[Franciszek Lewiński]], polski duchowny katolicki, [[biskupiBiskupi siedleccy|biskup pomocniczy janowski]] (ur. [[1783]])
* [[1855]] – [[Andrzej Nguyễn Kim Thông]], wietnamski męczennik i święty katolicki (ur. ok. [[1790]])
* [[1857]] – [[Carl Czerny]], austriacki kompozytor, pianista (ur. [[1791]])
* [[1858]] – [[José Gregorio Monagas]], wenezuelski generał w czasie walk o niepodległość, polityk, [[prezydenciPrezydenci Wenezueli|prezydent Wenezueli]] (ur. [[1795]])
* [[1861]] – [[Adam Jerzy Czartoryski]], polski polityk, prozaik, poeta, mecenas sztuki (ur. [[1770]])
* [[1871]] – [[Ján Chalupka]], słowacki duchowny ewangelicki, dramatopisarz (ur. [[1791]])
Linia 917 ⟶ 920:
* [[1934]]:
** [[Bronisław Majewski (generał)|Bronisław Majewski]], polski generał brygady, lekarz (ur. [[1853]])
** [[Jules Renkin]], belgijski prawnik, polityk, [[premierzyPremierzy Belgii|premier Belgii]] (ur. [[1862]])
* [[1935]]:
** [[Alexandre Guéniot]], francuski chirurg, ginekolog, ornitolog, entomolog, wykładowca akademicki (ur. [[1832]])
Linia 930 ⟶ 933:
** [[Yngve Lindqvist]], szwedzki żeglarz sportowy (ur. [[1897]])
** [[Teodor Szybiłło]], polski rzemieślnik, polityk, poseł na [[Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|Sejm Ustawodawczy]] (ur. [[1873]])
* [[1938]] – [[Stanisław Kuliński]], polski lekarz, podpułkownik, uczestnik [[powstaniePowstanie wielkopolskie|powstania wielkopolskiego]] (ur. [[1885]])
* [[1939]]:
** [[Eugen Bleuler]], szwajcarski psychiatra (ur. [[1857]])
Linia 946 ⟶ 949:
** [[Alfons Erdman]], polski nauczyciel, działacz niepodległościowy i ludowy, samorządowiec, polityk, poseł [[Posłowie na Sejm Ustawodawczy (1919–1922)|na Sejm Ustawodawczy]] i na Sejm RP, senator, burmistrz [[Bielsk Podlaski|Bielska Podlaskiego]] (ur. [[1886]])
** [[Marta Golden]], amerykańska aktorka (ur. [[1868]])
** [[Józef Kłopotowski]], polski nauczyciel, żołnierz [[armiaArmia Krajowa|AK]] (ur. [[1900]])
** [[Erwin Gustav Niessl von Mayendorf]], niemiecki neurolog, psychiatra, wykładowca akademicki (ur. [[1873]])
** [[Ludwik Olszewski]], polski duchowny katolicki, męczennik, [[Sługa Boży]] (ur. [[1889]])
Linia 966 ⟶ 969:
* [[1957]] – [[James M. Cox]], amerykański dziennikarz, wydawca prasowy, polityk (ur. [[1870]])
* [[1958]]:
** [[Nuri as-Sa’id]], iracki polityk, [[premierzyPremierzy Iraku|premier Iraku]] (ur. [[1888]])
** [[Friedrich Wohlwill]], niemiecki neuropatolog (ur. [[1881]])
* [[1959]]:
Linia 979 ⟶ 982:
** [[Boris Mierżanow]], rosyjski pułkownik, działacz emigracyjny (ur. [[1888]])
* [[1964]]:
** [[Luis Batlle Berres]], urugwajski polityk, [[prezydenciPrezydenci Urugwaju|prezydent Urugwaju]] (ur. [[1897]])
** [[Mario Hiriart]], chilijski inżynier, Sługa Boży (ur. [[1931]])
** [[Paul Maas]], niemiecki filolog klasyczny, bizantynolog, wykładowca akademicki pochodzenia żydowskiego (ur. [[1880]])
Linia 1024 ⟶ 1027:
** [[Stanisław Sznajder]], polski polityk, poseł na Sejm PRL (ur. [[1916]])
* [[1979]]:
** [[Gustavo Díaz Ordaz]], meksykański polityk, [[prezydenciPrezydenci Meksyku|prezydent Meksyku]] (ur. [[1911]])
** [[Juana de Ibarbourou]], urugwajska poetka (ur. [[1892]])
** [[Bengt Ljungquist]], szwedzki szermierz, jeździec sportowy (ur. [[1912]])
Linia 1051 ⟶ 1054:
** [[Juliusz Slaski]], polski antropolog, dziennikarz, alpinista (ur. [[1920]])
** [[Trouble T Roy]], amerykański raper, tancerz (ur. [[1967]])
* [[1992]] – [[Hammer DeRoburt]], nauruański polityk, [[prezydenciPrezydenci Nauru|prezydent Nauru]] (ur. [[1922]])
* [[1993]] – [[Clarence Zener]], amerykański fizyk, wykładowca akademicki (ur. [[1905]])
* [[1994]]:
Linia 1069 ⟶ 1072:
* [[1998]] – [[Ludwik Janiszewski]], polski socjolog, wykładowca akademicki (ur. [[1927]])
* [[1999]]:
** [[George Brown (młodszy)Jr.|George Brown]], amerykański polityk (ur. [[1920]])
** [[Dave Ewing]], szkocki piłkarz, trener (ur. [[1929]])
** [[Hans-Peter Friedländer]], szwajcarski piłkarz (ur. [[1920]])
Linia 1156 ⟶ 1159:
** [[Bartosz Słomka]], polski grafik, twórca komiksów (ur. [[1976]])
** [[Wieniamin Sołdatienko]], rosyjski lekkoatleta, chodziarz (ur. [[1939]])
* [[2024]]:
** [[Kevin Manning]], australijski duchowny katolicki, biskup [[Diecezja Armidale|Armidale]] i [[Diecezja Parramatta|Parramatty]] (ur. [[1933]])
** [[Tomcraft]], niemiecki didżej, producent muzyki elektronicznej (ur. [[1975]])
** [[Jan Tomkowski]], polski historyk literatury, prozaik, eseista (ur. [[1954]])
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
{{Miesiące}}