Vejatz lo contengut

Giròfle

Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Pels articles omonims, vejatz clavèl (omonimia).

Lo giròfle o giroflièr (Syzygium aromaticum) es un arbre de la familha de las Myrtaceae originari d'Indonesia.

L'arbre a una forma conica. D'una nautor mejana de dètz a dotze mètres, pòt aténher fins a vint mètres de naut.

Las seunas fuèlhas persistentas son ovalas e coriaças.

Las flors de quatre petals blanc rosat son caracterizadas per lors sepals roges persistents. Los botons florals son nomenats « clavèl de giròfle ». Abans que florescan se recòlta los botons e se los daissa secar al solelh fins a que prengant una color brun escur. Aquel arbre es originari d'Indonesia.

Lo giròfle es originari de l'archipèla des Molucas del nòrd.

L'epopèia indiana del Ramayana, escricha benlèu vèrs 200 AbC., ja menciona lo comèrci d'aquela espècia. Los Chineses utilizavan ja los clavèls de giròfle jos la dinastia Han (206 AbC. - 220 ApC.) los mastegant per melhorar l'alen, e tanben per las seunas vertuts medicinalas e culinàrias. Èran plan coneguts dels Grècs e dels Romans. Al sègle primièr, Plini lo Vièlh los descrich. Una recenta descobèrta arqueologica suggerís que lo comerci del giròfle amb l'Occident poiriá aver començat fòrça mai lèu. En efècte, se trapèt un clavèl de giròfle dins de rèstes calcinats sul sòl d'una cosina encendiada del site mesopotamian de Terqa dins la Siria actuala, datat de 1700 AbC.

En Euròpa, lo clavèl de giròfle portat al sègle IV pels Arabs, venguèt al vam a l'Edat Mejana. Dante Alighieri dins l'infèrn de la Divina Comèdia lo cita coma essent d'un usatge reservat als rics sieneses[1]. Los Portugueses arribats dins l'archipèla de las Molucas en 1424 se n'assegurèron lo monopòli en brutlant los arbres situats fòra de l'illa de Ternate e aquel monopòli foguèt enseguida aquel dels Olandeses.

Pierre Poivre, intendent de l'Illa de França, portèt qualques brots pendent una expedicion, e foguèt aclimatat d'en primièr a Maurici, puèi a las Antilhas.

Clavèl de Giròfle

Las proprietats antisepticas e anestesicas d'aqueles botons florals son conegudas dempuèi fòrça temps e prepausadas dins las dolors dentárias. Fa partit de la composicion del khôl, d'en primièr onguent oftalmic.

En cosina, es present dins lo pan d'espècias, los bescuèits amb mescla de canèla, lo pot-au-feu, las marinadas, la chocrota e es indispensable dins gaireben totes los curris. Dins de païses coma Tunisia, s'utiliza en infusion amb lo .

S'utiliza pel perfum d'ambient jos forma de « poma d'ambre » que se fabrica en ponchant sus la superfícia d'una irange de clavèls de giròfle.

La 2-eptanona es una cetona de formula (C7H14O) qui possedís una odor de clavèl de giròfle, coma l'eugenòl, qu'es un fenòl.

A l'ora d'ara, 95 % de la produccion mondiala de clavèls de giròfle es utilizat per la fabricacion dels kreteks, cigarretas indonesianas. A Jakarta, los fabricants de cigarretas avançan las vertuts antisepticas de clavèl de giròfle per presentar lors kreteks coma sens dangièr.

Produccion en tonas. Chifres 2003-2004
Donadas de FAOSTAT (FAO)

Indonesia 87909 68,2 %
Madagascar 20000 15,5 %
Tanzania 12500 9,7 %
Sri Lanka 4100 3,2 %
Comòras 3013 2,3 %
Autres païses 1370 1,1 %
Total 128892 100 %
  • Caryophyllus aromaticus L.
  • Eugenia aromatica (L.) Baill.
  • Eugenia caryophyllata Thunb.
  • Eugenia caryophyllus (Spreng.) Bullock & S.G.Harrison

Notas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. (it)XXIX 127-128

Ligams extèrnes

[modificar | Modificar lo còdi]

Wikimedia Commons prepausa de documents multimèdia liures sus Giròfle.