Dreissenidae
| Dreissenidae | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Dreissena polymorpha | |||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Familie | |||||||||||||
| Dreissenidae J.E. Gray, 1847 | |||||||||||||
| Geslachten | |||||||||||||
| |||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||
Dreissenidae op  Wikispecies
| |||||||||||||
| (en) World Register of Marine Species | |||||||||||||
| |||||||||||||
Dreissenidae zijn een familie van zoetwatermossels. Zij bevestigen zich aan stenen en ander hard substraat met behulp van een byssus. Dreissena is het typegenus van deze familie.
Kenmerken
[bewerken | brontekst bewerken]De lengte van de schelpen van recente soorten uit deze familie varieert tussen 15-40 millimeter, fossiele soorten kunnen veel groter worden, tot ongeveer 8 centimeter. Meestal is de breedte ongeveer de helft van de lengte, er zijn echter fossiele soorten waarvan de breedte de lengte benadert. De schelpvorm is driehoekig tot trapeziumvormig bij enkele fossiele soorten. De onderrand is sterk gebogen, de bovenrand verloopt in een rechte lijn of is naar binnen gebogen. De schelpen zijn tamelijk stevig. De kleur varieert per soort, meestal egaal geelachtig, bruinachtig en grijstinten. Vaak is een donker kleurpatroon van strepen of zigzaglijntjes aanwezig.
Biologie en ecologie
[bewerken | brontekst bewerken]De meeste soorten leven in zuurstofrijk, schoon, zoetwater, vastgehecht aan een vast substraat. Veel soorten kunnen een lichte verhoging van het zoutgehalte verdragen maar er zijn ook soorten die alleen in brakwater leven.
Geografische verspreiding
[bewerken | brontekst bewerken]Soorten uit deze familie komen voor in Europa, Azië, Zuid-Amerika en Afrika. In West-Europa en Noord-Amerika komen Dreissenidae tegenwoordig alleen als exoot voor.
Stratigrafisch voorkomen
[bewerken | brontekst bewerken]Dreissenidae zijn tijdens het hele Cenozoïcum aanwezig. Een grote radiatie vond tijdens het Neogeen in de Paratethys plaats.
Afleiding van de naam Dreissena
[bewerken | brontekst bewerken]Het genus Dreissena is genoemd naar de apotheker Johannes Driessens (Geb. 1782 in Sittard), later Dreissen genoemd, uit Maaseik. Driessens verzamelde een aantal Driehoeksmossels die hij naar Pierre-Joseph van Beneden opstuurde. Van Beneden beschreef op grond van deze exemplaren het nieuwe genus Dreissena. Door een vergissing hebben diverse latere auteurs de naam Dreissensia gebruikt in plaats van Dreissena. Dreissensia is daarmee een jonger synoniem van Dreissena.
Taxonomie
[bewerken | brontekst bewerken]De volgende geslachten zijn bij de familie ingedeeld:
- Congeria Partsch, 1835 (= Enocephalus, Enocephalus)
- Dreissena Van Benede, 1835 (= Coelogonia, Dithalmia, Mytilina, Tichogonia)
- Mytilopsis Conrad, 1857 (= Praxis)
- Gittenberger, E., Janssen, A.W., Kuijper, W.J., Kuiper, J.G.J., Meijer, T., Velde, G. van der & Vries, J.N. de, 1998. De Nederlandse zoetwatermollusken. Recente en fossiele weekdieren uit zoet en brak water. Nederlandse Fauna 2. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, KNNV Uitgeverij & EIS-Nederland, Leiden, 288 pp. ISBN 90-5011-201-3
- (fr) Fischer, P.H., 1880-1887. Manuel de Conchyliologie et de Paléontologie conchyliologique ou histoire naturelle des Mollusques vivants et fossiles suivi d'un appendice sur les Brachiopodes par D. Oehlert. – XXIV + 1369 pp.
- (de) Thiele, J., 1929-1935. Handbuch der Systematischen Weichtierkunde. Jena, (1), 1-376, 1929; (2), 377-778, 1931; 779-1022, 1934; 1023-1134, 1935.
- (en) Vaught, K.C., 1989. A classification of living mollusca. American Malacologists Inc., Melbourne USA, ISBN 0-915826-22-4, 195 pp.
- (de) Wenz, W., 1942. Die Mollusken des Pliozäns der rumänischen Erdölgebiete als Leitversteinerungen für die Aufschluss-Arbeiten. Senckenbergiana, 24: 1-293.