Naar inhoud springen

Coen Stibbe

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf Corrado Hoorweg)
Coen Stibbe
Coen Stibbe in 1970
Coen Stibbe in 1970
Algemene informatie
Volledige naam Conrad Michael (Coen) Stibbe
Pseudoniem(en) Corrado Hoorweg
Geboren 7 september 1925
Geboorte­plaats Den Haag
Overleden 7 mei 2019
Overlijdensplaats Amsterdam
Land Vlag van Nederland Nederland
Dbnl-profiel
Portaal  Portaalicoon   Literatuur

Conrad Michael (Coen) Stibbe (’s-Gravenhage, 7 september 1925Amsterdam, 7 mei 2019) was een Nederlands archeoloog, historicus van de oudheid en (onder het pseudoniem Corrado Hoorweg) literair auteur.

Stibbe studeerde na zijn gymnasiumopleiding klassieke talen en archeologie aan de Gemeente Universiteit van Amsterdam. Na zijn studie kreeg hij een reisbeurs voor een jaar door Italië en Griekenland. In 1956 werkte hij als archeoloog in een gecombineerde Grieks-Nederlandse opgraving op Kreta.

Van 1956 tot 1960 doceerde hij klassieke talen aan de Quakerschool op Kasteel Eerde te Ommen en aan de Beverweert Internationale school. Van 1965 tot 1967 gaf hij les aan de Werkplaats Kindergemeenschap (de 'Kees Boekeschool') in Bilthoven.

In 1964 nam Stibbe, samen met zijn collega-classicus Stefan Radt, het initiatief tot de serie Phoenix Klassieke Pockets, bij uitgeverij De Haan in Zeist. Deze serie bedoelde klassieke teksten uit de oudheid, vertaald en van noten voorzien door classici, voor een lage prijs voor de jeugd van Nederland toegankelijk te maken. Er verschenen 22 delen, waarvan Stibbe er zelf twee voor zijn rekening nam. De serie stopte toen de uitgever werd overgenomen door een andere uitgeverij.

In 1967 werd hij benoemd tot hoofddocent voor Oude Geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Leiden en in 1971 tot vice-directeur en hoofd van de archeologische afdeling van het Nederlands Instituut te Rome. Een van zijn eerste daden was het aanpassen van het mededelingenblad van het instituut aan de eigentijdse eisen van wetenschappelijke publicaties. In 1972 promoveerde hij cum laude aan de Universiteit van Amsterdam op een proefschrift getiteld Lakonische Vasenmaler des sechsten Jahrhunderts vor Chr.

Van 1977 tot 1990 was hij initiator en leider van de Nederlandse opgravingen in Satricum, waar een aantal bijzondere vondsten werden gedaan, waaronder de - in verschillende fasen gebouwde - tempel van Mater Matuta (490 v.c.) en de daarin verwerkte Lapis Satricanus [1] In 1986 keerde hij terug naar Leiden, als hoofdconservator aan het Rijksmuseum van Oudheden, een functie die hij tot zijn pensioen in 1990 vervulde.

Stibbe heeft een omvangrijk oeuvre op zijn naam staan en geldt als een autoriteit op vele gebieden, maar met name ten aanzien van het antieke Sparta.
Hij behoorde tot de vriendenkring[2] van de in 1939 naar Nederland uitgeweken Duitse humanist en dichter Wolfgang Frommel. Hij was tweemaal getrouwd en kreeg vijf kinderen. Hij overleed in Amsterdam op 7 mei 2019.

Corrado Hoorweg

[bewerken | brontekst bewerken]

Naast zijn wetenschappelijke en populair-wetenschappelijke arbeid publiceerde Stibbe verscheidene literaire werken en dichtbundels onder zijn pseudoniem Corrado Hoorweg. Tevens stond hij aan de wieg van de Stichting Memoriaal ter bevordering van literatuur en kunst,[3] waar enkele van zijn werken zijn uitgegeven. Tot vlak voor zijn dood bleef hij actief op literair gebied en publiceerde hij regelmatig.

  • Geschiedenis van het Romeinse Rijk – Van het legendarische begin van de stad Rome tot de dood van Constantijn de Grote. (Phoenix pocket nr 65), (Zeist, 1962)
  • Kreta en Mycene (Phoenix pocket nr 96), (Zeist, 1964)
  • Plutarchus, Vert. C.M. Stibbe: Grondvesters van Athene en Rome (Zeist, 1964)
  • Plutarchus, Vert. C.M. Stibbe: De Wetgever van Sparta. De Priesterkoning van Rome (Zeist, 1966)
Cadmus, vechtend met de Thebaanse draak, (diss. pl 107)
  • Sparta - Geschiedenis en cultuur der Spartanen van praehistorie tot Perzische oorlogen (Bussum, 1969)
  • Lakonische Vasenmaler des sechsten Jahrhunderts v.Chr (Amsterdam/London, 1972) (diss.)
  • Lapis Satricanus - Archaeological, Epigraphical, Linguistic and Historical Aspects of the New Inscription from Satricum (met M. Pallottino et al.), Archeologische Studiën van het Nederlands Instituut te Rome, Scripta minora V, (Den Haag, 1980)
  • Satricum en de Volsken (Hollandse Rading, 1984)
  • Laconian Mixing Bowls. Laconian black-glazed pottery, Part 1 (Amsterdam 1989).
  • Laconian Drinking Vessels and Other Open Shapes. Laconian black-glazed pottery, Part 2 (Amsterdam, 1994).
  • Das andere Sparta (Mainz 1996)
  • Laconian Oil Flasks and Other Closed Shapes. Laconian black-glazed pottery, Part 3 (Amsterdam, 2000)
  • The Sons of Hephaistos, Aspects of the Archaic Greek Bronze Industry (Rome 2000)
  • Trebenishte. The Fortunes of an Unusual Excavation (with R. Vasic) (Rome 2003)
  • Lakonische Vasenmaler des sechsten Jahrhunderts v. Chr. Supplement (Mainz 2004)
  • Agalmata, Studien zur griechisch-archaischen Bronzekunst (Leuven 2006)
  • Brieven over Sparta (Uitgeverij Van Gruting, Westervoort 2008)
  • Heinz Aufrecht - Impressies van vrienden (met Stella Ruhe e.a.) (Stichting Memoriaal, 2008)
  • Over de originaliteit van de Lakonische Vazenschilders (Handelingen van het 30e Nederlandse Filologen-Congres, Groningen (1968) 152 – 153)
  • De relatie tussen Sparta en Delphi in de 7e eeuw (Hermeneus jrg 39, (1967-1968) 110-120)
  • Lakonische Keramiek (Hermeneus 39, (1967 – 1968) 137-146)
  • Arkesilas II van Kyrene (Lampas[5] 3 (1970) 40 – 62)
  • Eine Lakonische Schale im holländischem Privatbesitz (BaBesch[6] 46 (1971) 75 – 87)
  • Sparta und Delphi - Die Dichter Tyrtaios, Terpandros und Thaletas (Deutsch von W. v. Cassel) (Castrum Peregrini[7] Nr. 102-103 (1972) 5-14)
  • Zwei lakonische Vasen in Basel (AntK[8] 16v(1973) 163 – 169)
  • Sparta in Amsterdam. Laconisch aardewerk in het Allard Pierson Museum (MededAPm[9] 7 (1973) 1 - 3)
  • Sparta und Tarent. Das Verhältnis zwischen Mutterstadt und Kolonie (AntK 17 (1974) 147)
  • Il cavaliere laconico (MededRom[10] N.S. 1, 36 (1974) 19-37)
  • Sparta und Tarent (MededRom, N.S. 2, 37 (1975) 27 – 46)
  • Ein lakonischer Becher aus dem Heraion von Samos (AM[11] 91 (1976) 63 – 74)
  • An Etruco-Corinthian pyxidon at Groningen (“Festoen”: Festschrift A.N. Zadoks-Josephus Jitta / Scripta Archaeologica Groningana 6, Groningen/Bussum (1976) 539 – 552)
  • Neue Fragmente lakonischer Schalen aus Cerveteri (MededRom, N.S. 3, 38 (1976) 7 – 16)
  • Pontic Vases at Oxford (MededRom 39, (1977))
  • Flatgebouwen (Hermeneus 49 (1977) 5 – 8)
  • Lakonische Kantharoi (MededRom, N.S. 5, 40 (1978) 23 – 42)
  • Dionysos auf den Grabreliefs der Spartaner (Castrum Peregrini Nr. 132-133 (1978) 6-26)
  • Satricum (Quad AEI[12] 1 (1978) 56 – 59
  • Breve comunicatio sulla prima campagna olandese a Satricum eseguita nel 1977 (MededRom, N.S. 7, 42 (1980) 129 – 133)
  • Breve comunicatio sulla seconda campagna olandese a Satricum eseguita nel 1978 (MededRom, N.S. 7, 42 (1980) 135 - 137)
  • Il tempio di Satricum e il luogo di culto sottostante (Quad AEI 3 (1980) 172 – 176)
  • Stefan George und die Göttervision des Archäologen Hans von Prott (met C. V. Bock[13]) (Castrum Peregrini Nr. 145 (1980) 5-34)
  • Nuovi e vecchi dati su Satricum (Quad AEI 4 (1981) 317 – 322)
  • Chilon von Sparta (Castrum Peregrini Nr. 148-149 (1981) 72-101)
  • De Nederlandse opgravingen te Satricum en de tempel van Mater Matuta (Spiegel Historiael 16/1 (1981) 19 – 24)
  • Contributions (Satricum. Una città Latina (Exhibition catalogue Latina 1982) Florence (1982) 11, 17 – 25, 47, 73 – 74 143 – 144)
  • Breve comunicatio sulla terza e la quarta campagna di scavi a Satricum eseguite nel 1979 e nel 1980 (MededRom, N.S. 9-10, 44 - 45 (1983) 165 - 172)
  • La quinta campagna di scavo dell’Istituto Olandese di Roma a Satricum (Quad AEI 5 (1983) 48 – 53)
  • Il fascino di quell’antica villa romana (Satricum, cronaca di uno scavo (Latina Provinza, Speciale Satricum) (1984) 6 – 9)
  • Reisende lakonische Töpfer (H.A.G. Brijder (red): “Ancient Greek and Related Pottery" (Proceedings of the International Vase Symposion in Amsterdam, 12 – 15 April 1984. Allard Pierson Series 5 (1984) 135 – 138)
  • Lo stamnos laconico (BdA[14] 69 (1984) 1 – 12)
  • Breve comunicatio sulla quinta e sulla sesta campagna di scavi a Satricum eseguite nel 1981 e nel 1982 (met R.R. Knoop; MededRom, N.S. 11, 46 (1985) 167 - 179)
  • I Volsci nell’Agro pontino ed a Satricum (“Satricum, Un progetto di valorizzazione per la cultura e il territorio di Latina” Latina (1985) 24 – 32)
  • Nieuw licht op een oude stad (met B.H.M. Heldring; MededAPm 35 (1985) 21 – 25)
  • Chilon of Sparta (MededRom 46, (1985) 7-24)
  • Contributions (“Case e palazzi d’Etruria” exhibition Catalog Siena (1985) 178 – 181)
  • Eine neue Schale des Allard Pierson-Malers (“Enthousiasmos. Essays on Greek and related Pottery presented to J.M. Hemelrijk”. Allard Pierson /series 6. Amsterdam (1986) 29 – 34)
  • Il cratere laconico (“La ceramica laconica. Atti del seminario, Perugia 1981”. Roma (1986) 75 – 100; 177 – 178)
  • Satricum e Pometia: due nomi per la stessa città? (MedeRom, N.S. 12, 47 (1987) 7 16)
  • Breve comunicatio sulla settima e ottava campagna di scavi a Satricum eseguite nel 1983 e nel 1984 (met B.H.M. Heldring; MededRom, N.S. 12, 47 (1987) 231 - 241)
  • Il museo di Albano e le scoperte di Satricum (Met G. Chiarucci; Archeo 7 (1987) 24 – 30)
  • Una forma poco conosciuta di vaso laconico: il cratere a campana (met P. Pelagatti; BdA 52 (1988) 13 – 26)
  • Beobachtungen zur Topographie des antiken Sparta (BABesch 64 (1989) 61-99)
  • een serie ‘Curiosa’ (8 art.) in Hermeneus[15]
  • A Laconian volute krater from Sicily (Xenia 19 (1990) 5 – 18)
  • Bellerophon and the Chimaira on a Lakonian Cup of the Boreads Painter (Occasional Papers on Antiquities, 7: “Greek Vases in the J. Paul Getty Museum” 5 (1991) 5 – 12)
  • Dionysos in Sparta (BABesch 66 (1991) 1-44)
  • Archaic Bronze Hydriae (BABesch 67 (1992), 1-62)
  • Sparta e Satricum (MededRom 51/52 (1992/’93), 9-29)
  • Eine archaische Bronzekanne in Basel (AntK 37 (1994), 108-120)
  • Between Babyka and Knakion (BABesch 69 (1994), 63-102)
  • Lakonische Bronzene Hopliten (AntK 38 (1995), 68-80)
  • Frauen und Löwen (JbRGZM[16] 43 (1996), 355-381)
  • Noch einmal die „Dame de Vix’‘ (Boreas[17] 19 (1996), 115-123)
  • Lakonische Keramik aus dem Heraion von Samos (AM 112 (1997), 25-142.
  • Archaic Greek Bronze Palmettes (BABesch 72 (1997), 36-64)
  • A Bronze Cup in the Allard Pierson Museum (met H.A.G. Brijder) (BABesch 72 (1997) 21-35)
  • Laconian Clay and Bronze Oinochoae with Plastic Decorations (met P. Pelagatti), (BABesch 74 (1999), 21-48)
  • Lakonische Bronzegefässe aus Capua (AntK 43 (2000), 4-15)
  • A small bronze lion from Geraki in Lakonia (met J.H. Crouwel), (Pharos[18] 8(2000), 41-76)
  • Gitiadas und der Krater von Vix (BABesch 75 (2000), 65-114)
  • La Sfinge, la Gorgone e la Sirena. Tre bronzetti da Capo Colonna e i centri di produzione in età arcaica tra Sparta, Corinto e Magna Grecia (BdA 116 (2001), 1-38)
  • The Achilleion near Sparta: Some Unknown Finds (R. Hägg (ed.), 'Peloponnesian Sanctuaries and Cults'. Stockholm (2002), p. 207-219)
  • Zwei Bronzene Krieger aus Dodona (Boreas 26 (2003), 1-22)
  • The Goddess at the Handle, A Survey of Laconian Bronze Hydriae (BABesch 79 (2004), 1-40)
  • Eine Bronzehydria mit menschlichen Protomen (BMusHongr[19] 101 (2004), 31-55)
  • Attacking Lions. Archaic Bronze Hydriae with an attacking Lion at the vertical Handle (BABesch 80 (2005) 21-31)
  • A Silen and a Menad (Proceedings of the Conference ‘Sparta and Lakonia from Prehistory to Premodern, 17-20 March 2005') (2009)
  • An Exceptional Bowl for the Mixing of Water and Wine (Memorial Volume for Leon Levy, New York, 2007 in print)
  • Drie archeologische toespraken (Stichting Memoriaal / Oud Zuilen, 2007)
  • Three Silens from Olympia and ‘The International Style’ in Late Archaic Greek Bronze Statuettes (BABesch 82 (2007), 1-28)
  • Mädchen, Frauen, Göttinnen (AM 122 (2007), 17-102)
  • Kunstgeschiedenis en archeologie van Sparta (Lampas 41 (2008), 115-130)
  • Bronzes from the Sanctuary of Apollo Hyperteleatas near Phoiniki (Laconia) and from the Acropolis of Athens (BABesch 83 (2008), 17-45)
  • Raritäten aus dem Bereich der archaisch-griechischen Bronzen (BABesch 84 (2009), 23-31)
  • The Morgan Warrior (in 'Shapes and Images, Studies on Attic Black Figure and Related Topics in Honour of Herman A.G. Brijder' ed. M. Moorman & Vladimir V. Stissi. Leuven (2009), 209-217)

Boekbesprekingen

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Review of P. Janni: “La cultura di Sparta arcaica. Ricerce I, 1965” (Mnemosyne[20] 20, (1967), 520-521)
  • Review of W.G. Forrest: “A History of Sparta 950 – 192 B.C., 1968” (Mnemosyne 24 (1971) 75 – 87)
  • Review of H. Walter: “Frühe samische Gefässe, 1968” (Mnemosyne 24 (1971) 446 – 447)
  • Review of B.H. Warmington: “Nero. Reality and Legend, 1969” (Vigiliae christianae[21] 26 (1972) 297 – 298)
  • Review of M.I. Finley: “Early Greece: The Bronze and Archaic Ages, 1970” (Mnemosyne 26 (1973) 215 – 216)
  • Review of A. Toynbee: “Some Problems of Greek History, 1969” (Mnemosyne 26 (1973) 218 – 219)
  • Review of P. Janni: “La cultura di Sparta arcaica. Ricerche II, 1970” (Mnemosyne 27 (1974) 210 – 211)
  • Review of G. Dennis: “Die Städte und Begräbnisplätze Etruriens, 1973” (BiOr[22] 32 (1975) 109 – 110)
  • Review of J.T. Hooker: “The Ancient Spartans, 1980” (Mnemosyne 36 (1983) 425 – 426)
  • Review of “La ceramica laconica”. Atti del seminario Perugia 1981 (1986) (BABesch 63 (1988) 196 – 198)

Corrado M. Hoorweg

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Metamorphose (Debuut), in het ondergrondse literaire blad 'Lichting' in april 1943, (herdrukt in de bundel Jaargetijden 1960), onder het pseudoniem M. Rafael.
  • Stefan George in der Dichtung Albert Verweys (Castrum Peregrini 3 (1951) 5-59)
  • P.C.Hooft und der Muiderkreis. Holländisches Humanistenleben im 17. Jahrhundert (Castrum Peregrini 16 (19 ) 49-69)
  • Die ersten Jahre der achtziger Bewegung in Holland (Castrum Peregrini 24 (1955) 5-30)
  • Gedichte, mit Übertragungen von F.W. Buri (Castrum Peregrini 40 (1959) 46-69; 102-103 (1972) 74-87; 119-120 (1975) 86-95; 176 (1987) 28-30; 51-52)
  • Jaargetijden (Castrum Peregrini Handpers 12, 1960)
  • Die Blütezeit der achtziger Bewegung in Holland (Castrum Peregrini 46 (1961) 43-83)
  • Struikgewas (Castrum Peregrini Pers 19, 1975)
  • Een voltooid Gezicht (Castrum Peregrini Pers 29, 1986)
  • Uit: "Een voltooid gezicht. Mit Übertragungen von F.W. Buri" (Castrum Peregrini 175 (1986) 42-59)
  • Gedenktekens (Castrum Peregrini Pers 45, 1992)
  • Die Begegnung mit dem Kentauren. Aus dem Holländischen übetragen von M. Pütz (Castrum Peregrini 206 (1993) 40-50)
  • Gedenktekens, mit Übertragungen von C. V. Bock (Castrum Peregrini 209-210 (1993) 108-113)
  • De oude olijfboom (Stichting Memoriaal / Oud Zuilen, 2000)
  • Gedichte - 90 Nederlandse gedichten met Duitse vertaling ernaast van F.W. Buri (Würzburg, 2002)
  • El gran Bal – Leven en werk van Chris Dekker (1922 – 1996) (met J.G. van Rossum du Chattel, e.a.) (Uitgeverij Van Gruting, Westervoort 2008)
  • Aan der droomen torentrans - Werk en leven van Vincent Weyand. (met M. Valenton en O. Weyand) (Uitgeverij Van Gruting, Westervoort 2008)
  • Hic et nunc - Een terugblik met gedichten. (uitgave in eigen beheer, ter gelegenheid van de 85e verjaardag. 7 september 2010)
  • Stefan George en Maximin (Ad Hoc reeks nr 7, Stichting Memoriaal 2012. ISBN 978-94-90696-00-9)
  • Van Mathilde tot Mei - De dichters van 1880 en de vriendschapssonnetten van Jacques Perk en Willem Kloos. PROMINENT-reeks, uitgeverij TIEM, Baarn, 2014. ISBN 978-90-79272-38-9
  • Florilegium - Een humanistische stroming in de Nederlandse dichtkunst sinds 1880. PROMINENT-reeks, uitgeverij TIEM, Baarn, 2014. ISBN 978-90-79272-50-1
  • Tychandriek - Gedichten (DE ROOS,[23] een reeks uitgegeven door de Wolf van Cassel Stichting, nr 2) Uitgave aangeboden aan de schrijver ter gelegenheid van zijn 90e verjaardag. Utrecht 2015 ISBN 978-9-46228-690-0
  • Jorgos Seferis: "Gedichten" - Vertaald door Selina Pierson, verzorgd en ingeleid door Corrado Hoorweg in samenwerking met Simone van Keulen, Amsterdam, Uitgeverij Prominent, 2017. ISBN 978-94-92395-11-5
  • Stefan George: Hymnen - Pelgrimstochten - Algabal Vertaald en ingeleid door Corrado Hoorweg e.a. DE ROOS nr 3, Amsterdam, 2015 ISBN 978-94-6228-730-3
  • In de schaduw van Pan Saturnius - Het verhaal van een Duits-Nederlandse vriendschap uit de jaren 1944 - 1986. Uitgeverij PROMINENT, Baarn, 2018. ISBN 978-94-92395-22-1
  • "Stefan George und Maximin" - Aus dem Niederländischen übersetzt von Jattie Enklaar Verlag Königshausen & Neumann GmbH, Würzburg 2018 ISBN 978-3-8260-6556-9
  • Eric M. Moormann: 'Levensbericht Conrad Michael Stibbe'. In: Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden 2019-2020, p.171-178
  1. zie ook het Engelse lemma Lapis Satricanus
  2. zie: C.V. Bock: Zolang wij gedichten schrijven kan ons niets gebeuren. (uitg. Castrum Peregrini, Amsterdam 2007), p 109 vv
  3. Website Stichting Memoriaal
  4. Voor de bibliografie is gebruikgemaakt van: M. Gnade (red): "Stips Votiva. Papers presented to C.M. Stibbe". Amsterdam, 1991
  5. website Lampas ISSN 01658204
  6. Babesch, opgericht in 1926 (Oorspronkelijk Bulletin voor Antieke Beschaving), jaarlijkse periodiek m.b.t. Mediterane archeologie
  7. website van Castrum Peregrini zie ook:het lemma op de Duitse Wikipedia
  8. Antike Kunst. Zeitschrift der Vereinigung der Freunde antiker Kunst ISSN 0003-5688
  9. website van het Mededelingenblad van de Vriendenvereniging van het Allard Piersonmuseum te Amsterdam (1969 - ); de artikelen zijn thans (2017) nog niet digtaal beschikbaar ISSN 0992-159X
  10. Mededelingen van het Nederlands Instituut te Rome , 's Gravenhage: 1921 -
  11. Mitteilungen des Deutschen Archäologischen Instituts, Athenische Abteilung
  12. Quaderni del Centro di studi per etrusco-italica, uitgave van Consiglio nazionale delle ricerche (Roma, 1978 - )
  13. zie over Claus Victor Bock de Duitse Wikipedia
  14. Bolletino d’Arte
  15. Alle jaargangen van Hermeneus (tijdschrift van het Klassiek Verbond) zijn online opvraagbaar. Gearchiveerd op 5 september 2017. Geraadpleegd op 5 september 2017.
  16. Jahrbuch des römisch-germanischen Zentralmuseums, Mainz
  17. Boreas: Münstersche Beiträge zur Archäologie, ISSN 0344-810X
  18. Journal of the Netherlands Institute in Athens
  19. Bulletin du Musée hongrois des beaux-arts ISSN 0133-5545
  20. website Mnemosyne ISSN 0026-7074; E-ISSN 1568-525X
  21. Website Vigiliae christianae ISSN 0042-6032 0042-6032; E-ISSN 1570-0720
  22. Website on line editie Bibliotheca Orientalis, blad van het Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten, (Leiden 1943 - ) ISSN 0006-1913
  23. website DE ROOS