Afrodisiacum
Een afrodisiacum (meervoud: afrodisiaca) is een middel dat wordt gebruikt met het doel de geslachtsdrift te stimuleren. Het kan effect hebben op de geslachtsdrift, potentie of het seksueel plezier. Het woord afrodisiacum is afgeleid van de naam van Aphrodite, de godin van de vruchtbaarheid, de zinnelijke liefde en de schoonheid in de Griekse mythologie.
In het verleden is voortdurend gezocht naar effectieve afrodisiaca. Vanuit de folklore zijn in meerdere culturen diverse natuurlijke substanties gebruikt voor het verbeteren van het seksueel functioneren. Veel stoffen waaraan een geslachtsdrift stimulerende werking wordt toegeschreven zijn van plantaardige, dierlijke of minerale oorsprong.
Effectiviteit
[bewerken | brontekst bewerken]Zeer weinig afrodisiaca zijn farmacologisch onderzocht en van veel afrodisiaca is de werking wetenschappelijk niet bewezen.[1] Sommige producten worden verder onderzocht vanwege een mogelijke rol bij verminderd seksueel functioneren. Anderen dragen bij aan basale neurofysiologische processen van de geslachtsdrift.[1] Een aantal middelen dat gebruikt wordt voor het verbeteren van de seksuele prestaties heeft een stimulerend effect op de stofwisseling van dopamine, (nor-)adrenaline of serotonine. Van knoflook[2] en ginseng[3] is uit proeven bekend dat ze de hormoonspiegel verhogen. Van alcohol is bekend dat het remmingen wegneemt. Sommige stoffen, zoals Spaanse vlieg, zijn werkzaam bij dieren, maar giftig en daarom verboden. Preparaten verkocht onder die naam bevatten daarom iets anders, bijvoorbeeld cayennepeper.
Lijst van (vermeende) afrodisiaca
[bewerken | brontekst bewerken]De volgende middelen worden wel als afrodisiaca gebruikt. De bovengenoemde kanttekeningen omtrent het effect zijn hier onverminderd van kracht.[1]
- aardbei[1]
- absint
- amber[4]
- arginine (in combinatie met ornithine)
- artisjok
- asperges
- bonenkruid
- cannabis
- cantharidine
- capsaïcine (door het vrijmaken van histamine en oxytocine)
- champagne (vanwege hoog histamine gehalte)
- chocolade[5]
- duif
- ei, met name van de kwartel
- Epimedium grandiflorum
- fazant
- granaatappel
- fluweelboon[6][7]
- gember[8]
- ginseng[3][9][10]
- honing[1]
- kaneel
- kaviaar
- kervel
- koffie[1]
- knoflook[2]
- kreeft
- kruidnagel[11]
- laos (galanga)
- lavendel
- Maca[12]
- marjolein
- methamfetamine
- munt
- nootmuskaat[11][13]
- oesters[1]
- orgaanvlees zoals niertjes en zwezerik
- paddenstoelen
- peper
- poppers
- perzik
- saffraan[14]
- selderij
- Slakken en slakkenkaviaar
- Spaanse vlieg[4]
- Tribulus terrestris[15][16]
- truffels
- vanille (uit plantaardige peulen, niet de chemische vanille)
- wild
- tomaat
- wijn
- Ylang-ylang
- (en) Kotta S, Ansari SH, Ali J. Exploring scientifically proven herbal aphrodisiacs. Phcog Rev [Internet]. 2013;7. PMID 23922450. DOI:10.4103/0973-7847.112832. PMC 3731873. Dit is een open access artikel, beschikbaar onder de licentie CC BY-NC-SA.
- ↑ a b c d e f g (en) Kotta S, Ansari SH, Ali J. Exploring scientifically proven herbal aphrodisiacs. Phcog Rev. 2013;7. DOI:10.4103/0973-7847.112832. Gratis volledige artikel: https://web.archive.org/web/20190814132335/http://www.phcogrev.com/text.asp?2013%2F7%2F13%2F1%2F112832.
- ↑ a b (en) Oi Y, Imafuku M, Shishido C, et al. Garlic supplementation increases testicular testosterone and decreases plasma corticosterone in rats fed a high protein diet. (2001) J Nutr 131:2150-2156. PMID 11481410 gratis volledige artikel.
- ↑ a b (en) Hong B, Ji YH, Hong JH, et al. A double-blind crossover study evaluating the efficacy of korean red ginseng in patients with erectile dysfunction: a preliminary report. (2002) J Urol 168:2070-2073. PMID 12394711.
- ↑ a b (en) Sandroni P. Aphrodisiacs past and present: a historical review. (2001) Clin Auton Res 11:303-307. PMID 11758796.
- ↑ (en) Salonia A, Fabbri F, Zanni G, et al. Chocolate and women's sexual health: An intriguing correlation. (2006) J Sex Med 3:476-482. PMID 16681473.
- ↑ (en) Suresh S, Prakash S. Effect of Mucuna pruriens (Linn.) on Sexual Behavior and Sperm Parameters in Streptozotocin-Induced Diabetic Male Rat. (2010) J Sex Med . PMID 20456630.
- ↑ (en) Suresh S, Prithiviraj E, Prakash S. Dose- and time-dependent effects of ethanolic extract of Mucuna pruriens Linn. seed on sexual behaviour of normal male rats. (2009) J Ethnopharmacol 122:497-501. PMID 19429319.
- ↑ (en) Qureshi S, Shah AH, Tariq M, et al. Studies on herbal aphrodisiacs used in Arab system of medicine. (1989) Am J Chin Med 17:57-63. PMID 2589237.
- ↑ (en) Nocerino E, Amato M, Izzo AA. The aphrodisiac and adaptogenic properties of ginseng. (2000) Fitoterapia 71 Suppl 1:S1-S5. PMID 10930706.
- ↑ (en) Murphy LL, Lee TJ. Ginseng, sex behavior, and nitric oxide. (2002) Ann N Y Acad Sci 962:372-377. PMID 12076988.
- ↑ a b (en) Tajuddin, Ahmad S, Latif A, et al. Aphrodisiac activity of 50% ethanolic extracts of Myristica fragrans Houtt. (nutmeg) and Syzygium aromaticum (L) Merr. & Perry. (clove) in male mice: a comparative study. (2003) BMC Complement Altern Med 3:6. PMID 14567759 gratis volledige artikel.
- ↑ (en) Gonzales GF, Córdova A, Vega K, et al. Effect of Lepidium meyenii (Maca), a root with aphrodisiac and fertility-enhancing properties, on serum reproductive hormone levels in adult healthy men. (2003) J Endocrinol 176:163-168. PMID 12525260 gratis volledige artikel.
- ↑ (en) Tajuddin, Ahmad S, Latif A, et al. An experimental study of sexual function improving effect of Myristica fragrans Houtt. (nutmeg). (2005) BMC Complement Altern Med 5:16. PMID 16033651 gratis volledige artikel.
- ↑ (en) Hosseinzadeh H, Ziaee T, Sadeghi A. The effect of saffron, Crocus sativus stigma, extract and its constituents, safranal and crocin on sexual behaviors in normal male rats. (2008) Phytomedicine 15:491-495. PMID 17962007.
- ↑ (en) Gauthaman K, Ganesan AP, Prasad RN. Sexual effects of puncturevine (Tribulus terrestris) extract (protodioscin): an evaluation using a rat model. (2003) J Altern Complement Med 9:257-265. PMID 12804079.
- ↑ (en) Gauthaman K, Adaikan PG, Prasad RN. Aphrodisiac properties of Tribulus Terrestris extract (Protodioscin) in normal and castrated rats. (2002) Life Sci 71:1385-1396. PMID 12127159.