Melancholie (Lucas Cranach de Oude): verschil tussen versies
Nieuwe pagina aangemaakt met '{{Infobox schilderij | afbeelding = Lucas Cranach d.Ä. - Melancholie (Statens Museum for Kunst).jpg | titel = Melancholie | kunstenaar = Lucas Cranach de Oude | jaar = 1532 | type = Olieverf op paneel | hoogte = 51 | breedte = 97 | diameter = | plaats = Kopenhagen | museum = Statens Museum for Kunst | inventarisnummer...' |
k Ev -> mv Labels: Visuele tekstverwerker Bewerking via mobiel Bewerking via mobiele website Geavanceerde mobiele bewerking |
||
| Regel 29: | Regel 29: | ||
Mogelijk was het werk eerder in bezit van [[keizer Rudolf II]], [[Christina I van Zweden|Christina van Zweden]] en [[Maria Elisabeth van Saksen]]. Deze laatste was getrouwd met [[Frederik III van Sleeswijk-Holstein-Gottorp]] en zou het werk meegenomen kunnen hebben naar slot Gottorf.<ref>Vgl. website SMK</ref> |
Mogelijk was het werk eerder in bezit van [[keizer Rudolf II]], [[Christina I van Zweden|Christina van Zweden]] en [[Maria Elisabeth van Saksen]]. Deze laatste was getrouwd met [[Frederik III van Sleeswijk-Holstein-Gottorp]] en zou het werk meegenomen kunnen hebben naar slot Gottorf.<ref>Vgl. website SMK</ref> |
||
== |
== Afbeeldingen == |
||
<gallery widths="160" heights="160"> |
<gallery widths="160" heights="160"> |
||
Bestand:Albrecht Dürer - Melencolia I - Google Art Project ( AGDdr3EHmNGyA).jpg|{{center|''[[Melencolia I]]'' - [[Albrecht Dürer]]}} |
Bestand:Albrecht Dürer - Melencolia I - Google Art Project ( AGDdr3EHmNGyA).jpg|{{center|''[[Melencolia I]]'' - [[Albrecht Dürer]]}} |
||
Huidige versie van 18 sep 2024 om 23:15
| Melancholie | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Kunstenaar | Lucas Cranach de Oude | |||
| Jaar | 1532 | |||
| Techniek | Olieverf op paneel | |||
| Afmetingen | 51 × 97 cm | |||
| Museum | Statens Museum for Kunst | |||
| Locatie | Kopenhagen | |||
| Inventarisnummer | KMSsp722 | |||
| ||||
Melancholie is een schilderij van Lucas Cranach de Oude uit 1532. Het werk maakt sinds 1759 deel uit van de collectie van het Statens Museum for Kunst in Kopenhagen.
Voorstelling
[bewerken | brontekst bewerken]Op het schilderij zijn drie naakte jongetjes te zien die met behulp van stokjes een grote bal door een hoepel proberen te rollen. Een gevleugelde vrouw snijdt in gedachten verzonken een stok door, misschien met de bedoeling om nog een hoepel te maken. Ze is de personificatie van melancholie. Ze lijkt op de gevleugelde figuur op de gravure Melencolia I van Albrecht Dürer, die 18 jaar voor het schilderij van Cranach gemaakt is.
Volgens de idealen van de Renaissance was de hele wereld gebaseerd op analogieën. Zo werd melancholie bijvoorbeeld geassocieerd met Saturnus, honden, lood en houtsnijkunst. Op het schilderij zijn sommige van deze analogieën te zien.
De kunst van Cranach is nauw verbonden met de reformatie en Maarten Luther, van wie hij een beroemd portret schilderde. Luther zag melancholie als 'Satans bad', een gemoedstoestand die bestreden moest worden. Het bijzondere gezelschap dat op de achtergrond te zien is, zou hiernaar kunnen verwijzen. In een donkere wolk dalen naakte vrouwen (heksen) gezeten op dieren af met in hun midden een goed geklede heer op een geit. Daaronder vallen geharnaste soldaten massaal van hun paard zonder dat er een tegenstander in zicht is.
Er zijn nog zeker drie andere versies van Melancholie bekend die op details van elkaar verschillen. Opvallend is dat Cranach zowel horizontale als verticale versies gemaakt heeft.
Herkomst
[bewerken | brontekst bewerken]Het schilderij kwam van 1710 en 1742 voor in de inventaris van slot Gottorf. In 1759 werd het overgebracht naar het Deense Koninklijke Rariteitenkabinet, dat later de basis werd van het Statens Museum for Kunst.
Mogelijk was het werk eerder in bezit van keizer Rudolf II, Christina van Zweden en Maria Elisabeth van Saksen. Deze laatste was getrouwd met Frederik III van Sleeswijk-Holstein-Gottorp en zou het werk meegenomen kunnen hebben naar slot Gottorf.[1]
Afbeeldingen
[bewerken | brontekst bewerken]-
-
Versie uit 1528, Scottish National Gallery (bruikleen uit privé-collectie) -
Versie uit 1532, Musée Unterlinden -
Versie uit 1533, privé-collectie
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Nicolas Barker (2000). A poet in Paradise: Lord Lindsay and Christian art p. 98.
- Günter Bandmann (1960). Melancholie und Musik: Ikonographische Studien. pp. 73-74
- Raymond Klibansky (1964). Saturn and Melancholy: Studies in the History of Natural Philosophy, Religion and Art. p. 383
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- (da) Informatie over het schilderij op de website van het Statens Museum for Kunst. Geraadpleegd op 18 september 2024.
- (en) Google Arts & Culture. Geraadpleegd op 18 september 2024.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Melancholia (Lucas Cranach the Elder, Copenhagen) op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ Vgl. website SMK