Wormvormig aanhangsel
Het wormvormig aanhangsel[1] of de appendix vermiformis[2] is een tot soms vijftien centimeter lang dun rolrond aanhangsel van de darmen dat in het verlengde van het caecum oftewel de eigenlijke blindedarm ligt. Het bevat veel lymfeklierweefsel en een holte die naar de blindedarm toe open is. Het ligt rechtsonder in de buik, ook wel de rechter fossa iliaca genaamd.
| Wormvormig aanhangsel | ||||
|---|---|---|---|---|
| Appendix vermiformis | ||||
| ||||
| Gegevens | ||||
| Orgaanstelsel | Digestief systeem | |||
| Naslagwerken | ||||
| Gray's Anatomy | p.1178 tekst foto | |||
| MeSH | Appendix | |||
| ||||
1. slokdarm, 2. maag, 3. dunne darm, 4. appendix, 5. blindedarm, 6. karteldarm, 7. endeldarm, 8. anus
Door het voedingspatroon en de levenswijze van de moderne mens kan de appendix ontstoken raken. Men spreekt dan van een blindedarmontsteking (appendicitis), al is het alleen de appendix die ontstoken is en niet de eigenlijke blindedarm. Als een appendicitis niet met antibiotica kan worden verholpen, dan moet de appendix operatief verwijderd worden. Deze operatie heet een appendectomie.
Functie
bewerkenLange tijd werd gedacht dat de appendix een rudimentair orgaan is dat tegenwoordig geen functie meer heeft, maar de laatste tijd hebben wetenschappers steeds meer aanwijzingen gevonden dat de appendix juist een heel belangrijk orgaan is. Zo speelt de appendix waarschijnlijk een rol bij de instandhouding van de darmflora.[3] In 2007 opperde een vijftal onderzoekers dat het wormvormig aanhangsel mogelijk de functie heeft van een veilige haven voor bacteriën van de normale darmflora, van waaruit na een episode van infectueuze diarree de darm weer met de eigen flora kan worden gekoloniseerd zodat er een sneller herstel kan optreden.[4] Daarnaast hebben mensen bij wie de appendix verwijderd is, een verhoogde kans op een aantal aandoeningen, zoals een hartaanval, sarcoïdose, reumatoïde artritis en de ziekte van Crohn.[5][6][7][8]
Darwin
bewerkenDe Britse bioloog Charles Darwin merkte al op dat een blindedarmontsteking relatief veel voorkomt en onbehandeld vrij vaak tot de dood leidt.
Hij poneerde een dubbele stelling:
- Het is aannemelijk dat onze moderne levenswijze vaker tot ontsteking van de blindedarm leidt dan onder voorouderlijke omstandigheden.
- Is er inmiddels een ander, nog verborgen voordeel, dat dit duidelijke nadeel compenseert?[9]
Langzaamaan lijkt de tweede stelling meer opgeld te doen, al is er ook alweer kritiek.[10]
Zie ook
bewerkenLiteratuurverwijzingen
bewerken- ↑ Kokke-Smits, M.E., & Osse, J.W.M. (1968). Van der Klaauw en Van Oordt's technische termen ten gebruike bij het zoölogisch en anatomisch onderwijs aan Nederlandsche universiteiten (8ste druk). Leiden: E.J. Brill.
- ↑ Federative Committee on Anatomical Terminology (1998). Terminologia Anatomica. Stuttgart: Thieme
- ↑ New Scientist NL: Blindedarm heeft wel nut
- ↑ R. Randal Bollinger, Andrew S. Barbas, Errol L. Bush, Shu S. Lin and William Parker. (2007) Biofilms in the large bowel suggest an apparent function of the human vermiform appendix. Journal of Theoretical Biology
- ↑ Janszky, I. (01 June 2011). Childhood appendectomy, tonsillectomy, and risk for premature acute myocardial infarction—a nationwide population-based cohort study. European Heart Journal 2011
- ↑ ScienceDirect. www.sciencedirect.com. Geraadpleegd op 8 april 2019.
- ↑ Koutroubakis, I. E. (February 1999). Appendectomy, tonsillectomy, and risk of inflammatory bowel disease. Diseases of the Colon & Rectum 1999
- ↑ Gottlieb, N.L. (1 mei 1979). Antecedent tonsillectomy and appendectomy in rheumatoid arthritis.. The Journal of Rheumatology 1979
- ↑ Appendix geen overblijfsel van de evolutie Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 14 september 2009
- ↑ Waarom heeft de mens een ’blinde darm’?, Trouw 15 oktober 2007