Surinamers in Nederland

Surinamers in Nederland of Surinaamse Nederlanders vormen de derde grootste migrantengroep in Nederland na Turkse- en Marokkaanse Nederlanders met op 13 januari 2023, 359.814 mensen.

Surinaamse Nederlanders
Spreiding van de Surinamers in Nederland (2011)
Totale bevolking	359.814 per 2023
Verspreiding	Voornamelijk Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Almere en Zoetermeer
Taal	Nederlands, Sranantongo, Sarnami, Surinaams-Javaans en andere Surinaamse talen
Geloof	christendom, hindoeïsme, islam, jodendom, atheïsme, traditionele godsdiensten
Verwante groepen	Indiërs in Nederland, Indonesiërs in Nederland, Chinezen in Nederland, Afro-Nederlanders
Portaal    Landen & Volken

Geschiedenis van Suriname

..Naar chronologie Precolumbiaans Karaïben Kolonisatie Napoleonitische tijd Surinaamse onafhankelijkheid Eigentijdse geschiedenis

..Naar district Brokopondo Commewijne Coronie Marowijne Nickerie Para Paramaribo Saramacca Sipaliwini Wanica

..Naar onderwerp Constitutionele geschiedenis Economische geschiedenis Kunstgeschiedenis Literaire geschiedenis Maritieme geschiedenis Militaire geschiedenis Nederlands Onderwijs Rechterlijke macht Sociale geschiedenis Sranantongo Uitvindingen en ontdekkingen Surinamers in Nederland

Portaal   Suriname Portaal   Geschiedenis

Bij de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 kregen Surinamers de keuze: de Nederlandse nationaliteit behouden en emigreren, of de Surinaamse nationaliteit krijgen en blijven. Velen kozen voor Nederland en vestigden zich aldaar. Na de onafhankelijkheid gingen nog steeds veel Surinamers naar Nederland, dat kon vanwege de Toescheidingsovereenkomst, waarin werd bepaald dat Surinamers tot vijf jaar na de onafhankelijkheid alsnog voor de Nederlandse nationaliteit konden kiezen, mits zij naar Nederland emigreerden. Er zijn ook een enkeling Surinamers die vanuit Frans-Guyana of de Nederlandse Antillen naar Nederland toe zijn gemigreerd.

Surinamers vormen een etnisch en cultureel zeer diverse gemeenschap. Zowel in Nederland als in Suriname wonen Hindostanen, Creolen, Javanen, Chinezen, marrons, inheemsen, Joden (Sefardisch en Asjkenazisch), Libanezen, Portugezen en Surinamers van gemengde afkomst.

Geschiedenis

Voor de oorlog

Tot de Tweede Wereldoorlog waren er een zeer gering aantal Surinamers in Nederland, in 1935 telde Nederland zo'n 200 Surinamers. Ze waren student, sporter of jazzmuzikant.

Wegens de uiterlijke overeenkomst die Afro-Surinamers met Afro-Amerikaanse jazzmuzikanten hebben, konden de Surinaamse jazzmuzikanten inspelen op het al bestaande positieve beeld van de Afro-Amerikaanse jazzmuzikanten. Om nog meer op de Amerikaanse iconen te lijken veranderden de Surinamers zelfs hun namen.

De Surinaamse studenten in Nederland kwamen voort uit de elite in Paramaribo. Het volgen van die opleiding kon alleen in Nederland.

Na de oorlog

Na 1945 kwamen steeds meer Surinaamse jongeren (alleen jongens) uit de Creoolse en Joodse elite in Amsterdam of Leiden studeren. Zoals de meeste studenten woonden zij op kamers, vaak bij een hospita die hen Hollandse pot voorschotelde. Na hun afstuderen keerde een aantal ex-studenten terug naar Suriname, maar er bleven ook veel Surinamers in Nederland wonen omdat Nederland hen betere carrièreperspectieven bood dan Suriname. Tot de jaren zeventig waren de meeste Surinamers in Nederland dan ook meestal hoogopgeleid, ze werkten onder andere in de medische wereld (arts of tandarts), het onderwijs en advocatuur. In die tijd kwamen er ook avonturiers en nieuwsgierigen naar het geïdealiseerde moederland, zonder daarvoor geschikte plannen of opleiding waren ze op zoek naar fortuin wat vaak resulteerde in teleurstelling. Hun aantal was echter gering.

Vanaf het midden van de jaren zestig daalden de boottarieven van Suriname naar Nederland. De wederopbouw in Nederland verliep voorspoedig en de werkgelegenheid in Nederland groeide. Vanaf 1965 arriveerden meer laagopgeleide Surinamers in Nederland die probeerden een baan te vinden, ook de uitbreiding van de verzorgingsstaat – Nederland kende in die tijd hoge uitkeringen die vrij makkelijk werden toegekend – lokte Surinaamse migranten naar Nederland. De overheid probeerde de stroom in te dammen, maar omdat sinds de invoering van het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden in 1954 Surinamers de Nederlandse nationaliteit hadden konden ze niet geweigerd worden. Er kwamen in die tijd vooral Surinaamse Creolen naar Nederland. Naar het thuisfront stuurden ze flinke postpakketten waarmee ze beantwoordden aan het verwachtingspatroon van de familie. In hun zondagse pak gingen ze naast een mooie auto van een ander op de foto en stuurden deze foto's naar huis. In Suriname ontstond zo een beeld alsof het iedereen in Nederland voor de wind ging. Sinds het eind van de 19e eeuw migreerden enkele Surinamers uit de bovenste klassen naar Nederland en aan het begin van de 20e eeuw kwamen ook de eerste studenten of gepensioneerden. Sinds de jaren 50 kwamen er migranten uit verschillende beroepsgroepen. De niet geschoolde Surinaamse Creolen hadden het echter minder goed dan ze voor deden komen: als ze al werk hadden, hadden ze vaak slecht betaalde banen als kermisklant, kleermaker, portier, barkeeper en colporteur. Ook werkten een opvallend aantal Creolen als souteneur. Surinaamse immigranten waren vaak werkloos en zo beginnen er steeds meer Surinaamse mannen op straat te hangen. In de jaren 70 was de heroïnehandel in Amsterdam in opkomst. Deze handel was in handen van Chinezen, Creoolse Surinamers deden vaak dienst als dealer, ook waren er onder hen een groot aantal verslaafden, zij waren vooral te vinden rond de Wallen in Amsterdam. Een op de zes van de verslaafden in de Nederlandse hoofdstad was Surinamer. De Chinese heroïne-importeurs die geen verblijfsvergunning of Nederlands paspoort hadden, moesten de heroïne verkopen en tegelijk de politie zien te vermijden. Daarom waren zij op zoek naar tussenhandelaren. Werkloze Surinamers namen deze kans omdat zij de inkomsten hard nodig hadden. Daarnaast bestond een uitgebreid illegaal gokcircuit waar veel geld gewonnen en verloren werd: pokeren in de kroeg of gokken tijdens de paardenkoersen in Hilversum.

Deze groep bestond naast de nog steeds hoogopgeleide groep die almaar groeide omdat studenten bleven komen. Deze hoogopgeleide Surinamers vonden hun plek in alle takken van het onderwijs, de medische wereld en de kunst en cultuur. Etienne Robles de Medina heeft in Utrecht als hoogleraar cardiologie baanbrekend werk verricht. Zijn broer Stuart was een bekend kunstenaar. Ronald Nobrega was de populaire vrouwenarts in de veel bekeken televisieserie over de vrouwenafdeling van een ziekenhuis in 's-Hertogenbosch en op de middelbare school las men "De stille plantage" van Albert Helman.

Na de onafhankelijkheid

Aangekomen Surinamers op Schiphol, augustus 1974

Rest vanuit Frans Guyana uitgewezen Surinamers aangekomen op Schiphol; met woordvoerder Tjon a Kiet

Tussen 1970 en 1980 verhuisde een grote groep Surinamers, inmiddels ook Hindostanen, naar Nederland. Het grootste aantal kwam naar Nederland rond de onafhankelijkheid van Suriname in 1975, de vluchten van Suriname naar Nederland zaten volgeboekt en er moesten extra vluchten worden ingezet. In 1975 kwamen er 40.000 Surinamers naar Nederland. Voor de Nederlandse regering kwam dit totaal onverwacht, men ging ervan uit dat de Surinamers gelukkig zouden zijn met de onafhankelijkheid. Het Journaal toonde beelden van een bontgekleurde, zomers geklede mensenmassa met grote dozen en koffers op een winters Schiphol. Vaak waren de emigranten halsoverkop en onvoorbereid vertrokken. Nu of nooit, dachten velen. Ook was er angst in Suriname voor de oplopende spanning tussen Hindostanen en Creolen. Nog afgezien van het grote aantal Surinamers dat naar Nederland trok, was het voor de Nederlanders ook even wennen aan deze groep. Men was vooral gewend aan hoogopgeleide Surinamers en nu kwam een zeer divers gezelschap het land binnen.

De grote toestroom van Surinamers zorgde voor problemen, Nederland had geen rekening gehouden met deze toestroom en er was aanvankelijk onvoldoende opvang/huisvesting. Dit leidde vanaf 1974 tot felle protesten van Surinaamse zijde. Een groot aantal Surinamers werd tijdelijk opgevangen, onder andere in kazernes. Met de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 wilde de Nederlandse regering meteen een einde maken aan het staatsburgerschap van Surinamers, om extra migratie te voorkomen. De nieuwe Surinaamse regering ging hier niet mee akkoord. Uiteindelijk werd een overgangsregeling van vijf jaar overeengekomen. Van 1975 tot 1980 bleef vrij verkeer van personen tussen Nederland en Suriname bestaan. Deze overgangsregeling leidde tot waar Nederland zo bang voor was: een grote stroom migranten. Surinamers hadden de indruk dat Nederland zijn deuren voorgoed voor hen zou sluiten. Dit deed velen besluiten van de 'laatste mogelijkheid' gebruik te maken, eerst vlak voor de onafhankelijkheid in 1975 en daarna vlak voor het aflopen van de overgangsregeling in 1980. In totaal zouden tussen 1970 en 1980 zo’n 300.000 Surinamers emigreren naar Nederland – dat was ruim een derde van de Surinaamse bevolking. Een relatief groot aantal vooral Creolen kwam in de jaren zeventig terecht in de Bijlmermeer, een vanaf 1966 gebouwde 'modelwijk' naar een concept van Le Corbusier. Op dit moment wonen er ook veel Creolen in Almere. De Hindoestanen werden meer verspreid over het land gehuisvest, later zouden deze Hindostanen vaak naar de grote steden trekken, vooral naar Den Haag waar zich een grote Hindostaanse gemeenschap heeft gevormd.

Vanaf de jaren 80

Na 1980 kwamen er nog steeds immigranten uit alle Surinaamse bevolkingsgroepen naar Nederland, als gevolg van de verslechterde algemene toestand. In februari 1980 was de democratische regering ten val gekomen door een staatsgreep van sergeanten onder leiding van Desi Bouterse. Na de decembermoorden van 1982, die een tegencoup moesten verijdelen, verslechterde de algemene politieke en economische situatie nog verder. Tussen 1986 en 1989 woedde de Binnenlandse Oorlog tussen het junglecommando van Ronnie Brunswijk en het regime van Desi Bouterse. In de jaren 90 emigreerde nog steeds een groot aantal Surinamers naar Nederland; de politieke situatie was wat verbeterd, maar de economische situatie in Suriname was nog altijd slecht.

Vanaf de jaren 2000

Surinamers maken nu al bijna een eeuw deel uit van de Nederlandse samenleving. De Surinaamse gemeenschap in Nederland telde in 2008 volgens het CBS 335.779 leden. Ter vergelijking: in Suriname zelf woonden in 2008 475.996 mensen. Geschat wordt dat zo'n 48% van de Surinaamse bevolking in Nederland tot de Creolen behoort en 43% tot de Hindostanen. De overige 9% zijn Javanen, Chinezen, Joden etc.

De Surinaamse gemeenschap blijkt erg verwikkeld te zijn in de Nederlandse. Dit is ook te zien in de huwelijken van Surinamers met autochtonen, in 2002 was dat van de mannelijke Surinamers bij 22% het geval en bij vrouwen 35%. In tegenstelling met andere grote groepen migranten: bij de Turkse en Marokkaanse gemeenschap komt dit percentage niet boven de 9%.

De Afro-Surinaamse gemeenschap heeft meer aandacht gevraagd voor het slavernijverleden, dat haar identiteit voor een deel heeft gevormd. Uit een rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau uit februari 2017 bleek dat Surinaamse Nederlanders zich hier minder thuis voelen, hoewel hun structurele positie relatief goed is. Het Sociaal Cultureel planbureau concludeert dat: “Vooral jongeren en leden van de tweede generatie migranten zijn bezorgd over hun kansen en het maatschappelijk klimaat in Nederland”.

In het Nederlandse taalgebruik hebben de Surinamers veel invloed gehad. Zowel in Suriname als in Nederland wordt het Surinaams-Nederlands gesproken. Van de Nederlandse Taalunie, een kennis- en beleidsorganisatie voor de Nederlandse taal, maakt Suriname, naast Nederland en Vlaanderen, deel uit sinds 2003. Het Surinaams-Nederlands verschilt van het Algemeen Nederlands. Dit komt door een verschil in de uitspraak en de woordenschat. De Surinaamse taal die veel wordt gesproken heet het Sranan. Een groot deel van de straattaal die in Nederland wordt gesproken is het Nederlands gemengd met elementen uit het Sranan.

Cultuur

Surinamers vormen een etnisch en cultureel diverse gemeenschap die een belangrijk onderdeel zijn van de Nederlandse samenleving. In het algemeen worden Surinamers als wel geïntegreerd gezien, onder andere op gebied van onderwijs, de arbeidsmarkt, de woningmarkt en de politiek, ondanks sociale obstakels en discriminatie. Deze integratie is ook te wijden aan dat anders dan Turkse en Marokkaanse Nederlanders, Surinamers het voordeel hadden dat ze bij aankomst al Nederlands spraken.

Surinamers zijn verdeeld in verschillende bevolkingsgroepen, waarbij Creolen, Hindostanen en Javanen de grootste groepen vormen. In de periode na de onafhankelijkheid kwamen er vooral Hindostanen en Javanen naar Nederland die door middel van intergeneratiemobiliteit, een sterke stijging zagen qua opleidingsniveau. Creolen kwamen vooral voor de onafhankelijkheid naar Nederland.

Religie

Onder de Surinamers in Nederland hebben het Christendom en het Hindoeïsme de grootste aanhang, met een aanzienlijke minderheid die de Islam aanhangt en kleinere minderheden van ander geloven waaronder het Jodendom. Ook zijn er Surinamers die geen geloof aanhangen of agnostisch zijn.

Een groot deel van de Surinaamse christenen in Nederland is Afro-Surinaams (specifiek Creools) met een kleinere Javaanse minderheid. De belangrijkste stromingen zijn de Rooms-katholieke Kerk en het Protestantisme (waaronder de Evangelische Broedergemeente).

Het overgrote deel van de Hindoegemeenschap in Nederland komt uit Suriname, waarvan het overgrote deel circa 80% Hindostaans is. Er worden hoofdzakelijk twee stromingen gevolgd: het Sanatana Dharma (75%) en de Arya Samaj (25%).

Ongeveer 10% van de Surinamers in Nederland beleid de Islam, deze zijn voornamelijk Hindostaans of Javaans. Door de diversiteit van deze gemeenschap wordt de Islam per groep anders beleeft, wat te maken heeft met culturele verschillen. De meerderheid beleid het Soennisme, terwijl een minderheid het Ahmadiyya beleid, dat bestaat uit de Lahore Ahmadiyya Beweging en de Ahmadiyya Moslim Gemeenschap.

Taal

Merendeels van de Surinaamse Nederlanders spreken thuis naast Nederlands, een Surinaamse taal, welke taal en hoeveel het gesproken wordt hangt grotendeels af van de bevolkingsgroep. Zo spreken Creolen thuis naast het Nederlands Sranantongo, hoewel dit niet altijd werd aangemoedigd (ook in Suriname), door de voorkeur voor het Nederlands.

Hindostanen spreken vanuit huis uit naast het Nederlands, ook het Sarnami Hindoestani, wat vele als hun moedertaal zien. Naast het Sarnami beheersen veel Hindostanen echter ook de standaard variatie van het Hindoestani, dat onderverdeeld is in het Hindi en het Urdu.

Andere bevolkingsgroepen zullen naast het Nederlands achtereenvolgens andere minderheidstalen spreken waaronder het Surinaams-Javaans, Marrontalen (vooral Saramaccaans en Aukaans), Chinese talen (Mandarijn, Hakka, Kantonees, Hokkien), Inheemse talen en Libanees-Arabisch.

Demografie

Surinaamse bevolkingsgroepen in Nederland (inclusief derde generatie) per 1 januari 2015
Groep	Man	Vrouw	Totaal	Percentages
Hindostaans	84.787	93.711	178.498	45%
Creools	72.669	86.996	158.665	40%
Javaans	13.161	14.604	27.766	7%
Chinees	5.712	6.188	11.900	3%
Marrons	5.498	6.402	11.900	3%
Overig	3.752	4.181	7.933	2%
Totaal	188.414	208.248	396.662	100%

Etnische samenstelling (exclusief derde generatie) per 1 januari 2015
Groep	Amsterdam	Rotterdam	Den Haag	Utrecht	Nederland
Hindostaans	17.326	25.806	36.033	3.903	156.898
Creools	37.984	20.013	6.551	2.811	139.465
Javaans	3.332	1.580	936	322	24.406
Chinees	2.665	3.160	2.340	322	10.460
Marrons	3.332	1.580	468	322	10.460
Overig	1.999	527	468	127	6.973
Totaal	66.638	52.666	46.769	7.807	348.662

Aantal

Migratie Surinamers per jaar
1965:	3052
1966:	3898
1967:	3953
1968:	4451
1969:	5937
1970:	7384
1971:	9493
1972:	8400
1973:	11.098
1974:	17.902
1975:	39.699
1976:	5757
1977:	4786
1978:	7388
1979:	18.162
1980:	18.988
1981:	4432
1982:	3431
1983:	5225
1984:	3488
1985:	5321
1986:	5311
1987:	6547
1988:	4130
1989:	5653
1990:	8416
1991:	8288
1992:	9134
1993:	9634
1994:	4778
Totaal 1965 t/m 1994	254.136

Gemeenten met hoogste aantal Surinamers
1. Amsterdam	64.629
2. Rotterdam	52.639
3. Den Haag	46.068
4. Almere	23.912
5. Zoetermeer	8641
6. Utrecht	7834
7. Zaanstad	5792
8. Haarlemmermeer	4791
9. Lelystad	4624
10. Capelle aan den IJssel	4597
11. Purmerend	3760
12. Eindhoven	3751
13. Nissewaard	3605
14. Tilburg	3443
15. Groningen	3415
16. Arnhem	3307
17. Schiedam	3074
18. Amstelveen	2841
19. Dordrecht	2615
20. Rijswijk	2561

Aantal Surinamers per provincie (2019)		%
Zuid-Holland	151.886	4,10
Noord-Holland	99.355	3,45
Flevoland	29.302	6,93
Noord-Brabant	19.472	0,75
Utrecht	19.254	1,42
Gelderland	12.072	0,58
Groningen	6223	1,06
Overijssel	5587	0,48
Limburg	3218	0,29
Friesland	3134	0,48
Zeeland	2490	0,65
Drenthe	1916	0,39
Totaal	353.909	2,03

Zuid-Holland	151.886	%
Rotterdam	52.639	8,16
Den Haag	46.068	8,56
Zoetermeer	8641	6,90
Capelle aan den IJssel	4597	6,87
Nissewaard	3605	4,25
Schiedam	3074	3,94
Dordrecht	2615	2,20
Rijswijk	2561	4,78
Delft	2454	2,37
Leidschendam-Voorburg	2380	3,15
Barendrecht	2271	4,66
Leiden	1848	1,47
Pijnacker-Nootdorp	1819	3,34
Vlaardingen	1539	2,12
Lansingerland	1517	2,46
Alphen aan den Rijn	1505	1,35
Albrandswaard	1051	4,15
Gouda	983	1,34
Ridderkerk	896	1,93
Westland	861	0,79
Zwijndrecht	712	1,59
Maassluis	658	2,00
Zuidplas	621	1,45
Hellevoetsluis	538	1,34
Papendrecht	530	1,64
Leiderdorp	482	1,77
Hoeksche Waard	465	0,53
Krimpen aan den IJssel	451	1,53
Hendrik-Ido-Ambacht	433	1,39
Gorinchem	349	0,95
Voorschoten	276	1,08
Oegstgeest	273	1,11
Wassenaar	270	1,03
Waddinxveen	260	0,91
Katwijk	260	0,39
Teylingen	217	0,58
Goeree-Overflakkee	196	0,39
Krimpenerwaard	195	0,34
Bodegraven-Reeuwijk	194	0,56
Kaag en Braassem	180	0,66
Noordwijk	176	0,41
Nieuwkoop	166	0,57
Sliedrecht	164	0,65
Midden-Delfland	147	0,75
Brielle	132	0,76
Lisse	126	0,55
Alblasserdam	103	0,51
Molenlanden	100	0,22
Hillegom	98	0,44
Zoeterwoude	86	1,01
Westvoorne	75	0,51
Hardinxveld-Giessendam	29	0,16

Noord-Holland	99.355	%
Amsterdam	64.629	7,48
Zaanstad	5792	3,71
Haarlemmermeer	4791	3,10
Purmerend	3760	4,69
Amstelveen	2841	3,12
Diemen	2414	8,26
Haarlem	2203	1,36
Hoorn	2066	2,82
Alkmaar	1480	1,36
Heerhugowaard	862	1,51
Den Helder	718	1,29
Hilversum	717	0,79
Uithoorn	626	2,12
Ouder-Amstel	509	3,65
Aalsmeer	483	1,52
Velsen	419	0,61
Gooise Meren	416	0,72
Heemskerk	381	0,97
Beverwijk	350	0,85
Huizen	329	0,79
Weesp	323	1,67
Landsmeer	218	1,89
Medemblik	215	0,47
Schagen	215	0,46
Wormerland	211	1,29
Heemstede	188	0,68
Castricum	164	0,45
Zandvoort	154	0,90
Stede Broec	149	0,68
Waterland	141	0,81
Langedijk	135	0,48
Wijdemeren	132	0,54
Hollands Kroon	131	0,27
Edam-Volendam	127	0,35
Heiloo	115	0,49
Enkhuizen	110	0,59
Oostzaan	109	1,11
Bloemendaal	109	0,46
Bergen	93	0,31
Koggenland	91	0,40
Blaricum	88	0,78
Uitgeest	84	0,62
Drechterland	83	0,42
Beemster	71	0,72
Laren	50	0,44
Opmeer	47	0,39
Texel	16	0,11

Flevoland	29.302	%
Almere	23.912	11,5
Lelystad	4624	5,93
Dronten	360	0,88
Noordoostpolder	241	0,51
Zeewolde	142	0,63
Urk	23	0,11

Noord-Brabant	19.472	%
Eindhoven	3751	1,61
Tilburg	3443	1,58
Breda	2058	1,11
Den Bosch	1878	1,21
Oss	650	0,71
Helmond	631	0,68
Meierijstad	506	0,62
Bergen op Zoom	477	0,71
Uden	447	1,06
Waalwijk	417	0,86
Roosendaal	415	0,53
Oosterhout	361	0,64
Geldrop-Mierlo	301	0,76
Etten-Leur	266	0,60
Veldhoven	256	0,56
Moerdijk	194	0,52
Boxtel	180	0,58
Halderberge	173	0,57
Best	151	0,50
Deurne	149	0,46
Valkenswaard	147	0,47
Geertruidenberg	144	0,66
Steenbergen	138	0,55
Heusden	136	0,30
Dongen	126	0,48
Sint-Michielsgestel	121	0,41
Waalre	115	0,66
Gilze en Rijen	104	0,39
Cuijk	103	0,41
Altena	102	0,18
Vught	100	0,37
Loon op Zand	97	0,41
Boxmeer	93	0,31
Nuenen, Gerwen en Nederwetten	88	0,37
Goirle	87	0,36
Woensdrecht	80	0,36
Bernheze	72	0,23
Gemert-Bakel	69	0,22
Oisterwijk	68	0,26
Drimmelen	62	0,22
Son en Breugel	61	0,36
Rucphen	61	0,27
Grave	52	0,41
Bladel	52	0,25
Laarbeek	47	0,21
Oirschot	46	0,24
Zundert	46	0,21
Cranendonck	45	0,22
Eersel	35	0,18
Landerd	34	0,21
Asten	34	0,20
Haaren	25	0,17
Hilvarenbeek	23	0,14
Bergeijk	22	0,11
Heeze-Leende	21	0,13
Someren	21	0,10
Reusel-De Mierden	20	0,15
Boekel	19	0,17
Sint Anthonis	18	0,15
Mill en Sint Hubert	12	0,11
Baarle-Nassau	11	0,16
Alphen-Chaam	11	0,10

Utrecht	19.254	%
Utrecht	7834	2,22
Nieuwegein	2381	3,77
Amersfoort	1701	1,08
Stichtse Vecht	1133	1,76
IJsselstein	969	2,83
Zeist	895	1,39
Houten	728	1,45
Woerden	534	1,02
Vijfheerenlanden	448	0,8
De Bilt	347	0,81
De Ronde Venen	445	1,01
Veenendaal	336	0,51
Soest	333	0,72
Utrechtse Heuvelrug	243	0,49
Leusden	177	0,58
Wijk bij Duurstede	146	0,61
Baarn	143	0,57
Bunnik	97	0,63
Lopik	81	0,55
Montfoort	71	0,50
Rhenen	47	0,23
Eemnes	45	0,49
Woudenberg	38	0,28
Bunschoten	37	0,17
Oudewater	35	0,34
Renswoude	10	0,19

Gelderland	12.072	%
Arnhem	3307	2,07
Nijmegen	1590	0,89
Apeldoorn	1054	0,64
Ede	633	0,54
Culemborg	389	1,34
Zutphen	303	0,63
Wageningen	293	0,73
Tiel	256	0,60
Zevenaar	252	0,57
Harderwijk	236	0,48
Wijchen	198	0,48
Nijkerk	195	0,45
Duiven	191	0,76
Rheden	183	0,41
Overbetuwe	177	0,36
Doetinchem	174	0,29
Beuningen	171	0,66
Renkum	162	0,51
Westervoort	157	1,04
Lingewaard	151	0,32
Berg en Dal	146	0,41
Barneveld	146	0,24
Ermelo	142	0,52
West Betuwe	135	0,26
Doesburg	109	0,98
Montferland	109	0,30
Epe	86	0,25
Druten	85	0,44
Buren	79	0,29
Lochem	77	0,22
Winterswijk	71	0,24
Maasdriel	68	0,27
Brummen	63	0,30
Zaltbommel	61	0,21
Berkelland	53	0,12
Nunspeet	50	0,17
West Maas en Waal	49	0,25
Heumen	47	0,28
Elburg	47	0,20
Putten	44	0,18
Oost Gelre	44	0,14
Bronckhorst	44	0,12
Voorst	43	0,17
Oude IJsselstreek	40	0,10
Aalten	39	0,14
Oldebroek	30	0,12
Neder-Betuwe	30	0,12
Heerde	18	0,09
Hattem	17	0,13
Rozendaal	14	0,84
Scherpenzeel	14	0,14

Groningen	6223	%
Groningen	3415	1,47
Midden-Groningen	1385	2,27
Veendam	276	1,00
Delfzijl	269	1,08
Oldambt	217	0,56
Westerkwartier	212	0,33
Het Hogeland	126	0,26
Stadskanaal	115	0,36
Appingedam	80	0,68
Westerwolde	65	0,25
Pekela	39	0,31
Loppersum	24	0,24

Overijssel	5587	%
Enschede	1975	1,24
Zwolle	1254	0,98
Deventer	644	0,64
Hengelo	486	0,60
Almelo	336	0,46
Kampen	130	0,24
Steenwijkerland	110	0,25
Hardenberg	88	0,14
Hof van Twente	55	0,15
Oldenzaal	53	0,16
Losser	45	0,19
Dalfsen	40	0,14
Raalte	40	0,10
Twenterand	39	0,11
Olst-Wijhe	38	0,21
Borne	38	0,16
Rijssen-Holten	38	0,09
Zwartewaterland	36	0,15
Haaksbergen	35	0,14
Hellendoorn	33	0,09
Staphorst	20	0,11
Wierden	19	0,07
Ommen	18	0,10
Dinkelland	12	0,04
Tubbergen	5	0,02

Limburg	3218	%
Venlo	492	0,48
Heerlen	411	0,47
Maastricht	349	0,28
Roermond	329	0,56
Sittard-Geleen	322	0,34
Venray	300	0,69
Weert	161	0,32
Brunssum	83	0,29
Kerkrade	73	0,15
Echt-Susteren	67	0,21
Beekdaelen	67	0,18
Horst aan de Maas	65	0,15
Landgraaf	64	0,17
Peel en Maas	55	0,12
Leudal	50	0,14
Roerdalen	40	0,19
Gennep	32	0,18
Stein	30	0,12
Maasgouw	30	0,12
Eijsden-Margraten	30	0,11
Valkenburg aan de Geul	26	0,15
Mook en Middelaar	20	0,25
Beek	18	0,11
Bergen	17	0,12
Gulpen-Wittem	16	0,11
Nederweert	16	0,09
Simpelveld	13	0,12
Voerendaal	12	0,09
Beesel	12	0,08
Vaals	9	0,08
Meerssen	9	0,04

Friesland	3134	%
Leeuwarden	1499	1,21
Smallingerland	328	0,58
Heerenveen	321	0,63
Zuidwest-Friesland	251	0,27
De Friese Meren	148	0,28
Waadhoeke	101	0,21
Noordoost-Friesland	90	0,19
Tietjerksteradeel	82	0,25
Harlingen	81	0,51
Weststellingwerf	76	0,29
Opsterland	57	0,19
Ooststellingwerf	45	0,17
Achtkarspelen	27	0,09
Dantumadeel	21	0,11
Terschelling	4	0,08
Vlieland	2	0,17
Ameland	1	0,02
Schiermonnikoog	0	0

Zeeland	2490	%
Vlissingen	767	1,72
Middelburg	509	1,04
Goes	483	1,28
Terneuzen	211	0,38
Schouwen-Duiveland	99	0,29
Kapelle	71	0,55
Sluis	63	0,26
Reimerswaal	62	0,27
Borsele	60	0,26
Tholen	60	0,23
Veere	45	0,20
Hulst	41	0,14
Noord-Beveland	19	0,25

Drenthe	1916	%
Assen	469	0,69
Emmen	427	0,39
Hoogeveen	193	0,34
Meppel	186	0,55
Noordenveld	139	0,44
Tynaarlo	122	0,36
Coevorden	91	0,25
Midden-Drenthe	85	0,25
Aa en Hunze	65	0,25
Westerveld	52	0,26
Borger-Odoorn	46	0,18
De Wolden	41	0,17

Zie ook

• Surinaamse diaspora

Bronnen, noten en/of referenties

Migrantengroepen in Nederland