Voetbalkampioenschap van de Sovjet-Unie

Sovjet Top Liga
	Opgericht
	1936
	Opgeheven
	1991
	Land
	Sovjet-Unie
	Degradatie naar
	Pervaja Liga
	Aantal clubs
	16
	Recordkampioen
	Dinamo Kiev (13)

Het voetbalkampioenschap van de Sovjet-Unie was het hoogste niveau van het voetbal in de Sovjet-Unie tot aan het uiteenvallen hiervan in 1991 en werd ook Sovjet Top Liga genoemd.

Geschiedenis

Het Russische voetbal was begin 20ste eeuw weinig georganiseerd. Tot aan 1936 werd er door stedenteams sporadisch om een soort landskampioenschap gestreden. Dit gebeurde slechts acht keer met de volgende steden als winnaars:

1928 Moskou
1931 Moskou
1932 Moskou
1933 Moskou

Dit veranderde toen op 22 mei 1936 de Sovjet Top Liga van start ging. In het eerste jaar werd er nog zowel in het voorjaar als in het najaar een competitie gespeeld, maar vanaf 1937 werd elk jaar gestreden om het landskampioenschap. Uitgezondering waren de oorlogsjaren 1941-1945 (geen competitie) en 1976, toen er net als in 1936 een dubbele competitie werd gespeeld. Toen in 1991 de Sovjet-Unie uit elkaar viel, hield ook de Sovjet Top Liga op te bestaan, al werden er nog wel pogingen ondernomen de topteams uit de verschillende republieken in één overkoepelende competitie samen te laten spelen. Al deze pogingen liepen echter op niets uit en de voormalige Sovjet-republieken startten vanaf 1992 elk hun eigen competitie. Rechtsopvolger van de Sovjet Top Liga is de Premjer-Liga, de hoogste divisie van de grootste voormalige Sovjet-republiek: de Russische Federatie, toch was het niet enkel de Russische deelrepubliek die de lakens uitdeelde. Clubs uit Oekraïne waren ook erg succesvol. Voor de nationale competities van de voormalige Sovjet-republieken wordt via het volgende overzicht doorverwezen:

Naamswijziging

De competitie onderging door de jaren heen enkele naamswijzigingen.

1936-1941 - Groep A (Группа А)
1945-1949 - Eerste groep van de USSR (Первая группа СССР)
1950-1962 - Klasse A van de USSR (Класс "А" СССР)
1963-1969 - Eerste groep A van de USSR (Первая группа "А" СССР)
1970 - Top Group
1971-1991 - Sovjet Top Liga

Kampioenen Sovjet-Unie (1936-1991)

Group A

Seizoen	Kampioen	Runner-Up	Derde plaats	Topschutter
1936 (V)	Dinamo Moskou	Dinamo Kiev	Spartak Moskou	Michail Semitsjastni (Dinamo Moskou, 6 goals)
1936 (N)	Spartak Moskou	Dinamo Moskou	Dinamo Tbilisi	Georgy Glazkov (Spartak Moskou, 7 goals)
1937	Dinamo Moskou(2)	Spartak Moskou	Dinamo Kiev	Boris Pajtsjadze (Dinamo Tbilisi, 8 goals) Leonid Roemjantsev (Spartak Moskou, 8 goals) Vasili Smirnov (Dinamo Moskou, 8 goals)
1938	Spartak Moskou(2)	CDKA Moskou	Metalloerg Moskou	Makar Hontsjarenko (Dinamo Kiev, 19 goals)
1939	Spartak Moskou(3)	Dinamo Tbilisi	CDKA Moskou	Grigori Fedotov (CDKA Moskou, 21 goals)
1940	Dinamo Moskou (3)	Dinamo Tbilisi	Spartak Moskou	Grigori Fedotov (CDKA Moskou, 21 goals) Sergei Solovjov (Dinamo Moskou, 21 goals)
1941	Competitie gestopt door perikelen in WO II (Dinamo Moskou stond aan de leiding)
1942-44	Geen competitie door WO II

Eerste Groep

Seizoen	Kampioen	Runner-Up	Derde plaats	Topschutter
1945	Dinamo Moskou (4)	CDKA Moskou	Torpedo Moskou	Vsevolod Bobrov (CDKA Moskou, 24 goals)
1946	CDKA Moskou	Dinamo Moskou	Dinamo Tbilisi	Aleksandr Ponomarjov (Torpedo Moskou, 18 goals)
1947	CDKA Moskou (2)	Dinamo Moskou	Dinamo Tbilisi	Vsevolod Bobrov (CDKA Moskou, 14 goals) Valentin Nikolajev (CDKA Moskou, 14 goals) Sergei Solovjov (Dinamo Moskou, 14 goals)
1948	CDKA Moskou (3)	Dinamo Moskou	Spartak Moskou	Sergei Solovjov (Dinamo Moskou, 25 goals)
1949	Dinamo Moskou (5)	CDKA Moskou	Spartak Moskou	Nikita Simonyan (Spartak Moskou, 26 goals)

Klasse A

Seizoen	Kampioen	Runner-Up	Derde plaats	Topschutter
1950	CDKA Moskou (4)	Dinamo Moskou	Dinamo Tbilisi	Nikita Simonjan (Spartak Moskou, 34 goals)
1951	CDSA Moskou (5)	Dinamo Tbilisi	Sjachtjor Stalino	Avtandil Gogoberidze (Dinamo Tbilisi, 16 goals)
1952	Spartak Moskou (4)	Dinamo Kiev	Dinamo Moskou	Andrej Zazrojev (Dinamo Kiev, 11 goals)
1953	Spartak Moskou (5)	Dinamo Tbilisi	Torpedo Moskou	Nikita Simonjan (Spartak Moskou, 14 goals)
1954	Dinamo Moskou (6)	Spartak Moskou	Spartak Minsk	Anatoli Iljin (Spartak Moskou, 11 goals) Vladimir Iljin (Dinamo Moskou, 11 goals) Antonin Sotsjnev (Troedovye Rezervy Leningrad, 11 goals)
1955	Dinamo Moskou (7)	Spartak Moskou	CDSA Moskou	Edoeard Streltsov (Torpedo Moskou, 15 goals)
1956	Spartak Moskou (6)	Dinamo Moskou	CDSA Moskou	Vasili Boezoenov (ODO Sverdlovsk, 17 goals)
1957	Dinamo Moskou (8)	Torpedo Moskou	Spartak Moskou	Vasili Boezoenov (CSK MO Moskou, 16 goals)
1958	Spartak Moskou(7)	Dinamo Moskou	CSK MO Moskou	Anatoli Iljin (Spartak Moskou, 19 goals)
1959	Dinamo Moskou (9)	Lokomotiv Moskou	Dinamo Tbilisi	Zaoer Kalojev (Dinamo Tbilisi, 16 goals)
1960	Torpedo Moskou	Dinamo Kiev	Dinamo Moskou	Zaoer Kalojev (Dinamo Tbilisi, 20 goals) Gennadi Goesarov (Torpedo Moskou, 20 goals)
1961	Dinamo Kiev	Torpedo Moskou	Spartak Moskou	Gennadi Goesarov (Torpedo Moskou, 22 goals)
1962	Spartak Moskou (8)	Dinamo Moskou	Dinamo Tbilisi	Michail Moestygin (Belarus Minsk, 17 goals)

Klass A (eerste groep)

Seizoen	Kampioen	Runner-Up	Derde plaats	Topschutter
1963	Dinamo Moskou (10)	Spartak Moskou	Dinamo Minsk	Oleg Kopajev (SKA Rostov, 27 goals)
1964	Dinamo Tbilisi	Torpedo Moskou	CSKA Moskou	Vladimir Fedotov (CSKA Moskou, 16 goals)
1965	Torpedo Moskou(2)	Dinamo Kiev	CSKA Moskou	Oleg Kopajev (SKA Rostov, 18 goals)
1966	Dinamo Kiev (2)	SKA Rostov	Neftianik Bakoe	Ilja Datoenasjvili (Dinamo Tbilisi, 20 goals)
1967	Dinamo Kiev (3)	Dinamo Moskou	Dinamo Tbilisi	Michail Moestygin (Dinamo Minsk, 19 goals)
1968	Dinamo Kiev (4)	Spartak Moskou	Torpedo Moskou	Gotsja Gavasjeli (Dinamo Tbilisi, 22 goals) Berador Abdoeraimov (Pachtakor Tasjkent, 22 goals)
1969	Spartak Moskou (9)	Dinamo Kiev	Dinamo Tbilisi	Nikolaj Osjanin (Spartak Moskou, 16 goals) Vladimir Proskurin (SKA Rostov, 16 goals) Dzjemal Cherchadze (Torpedo Kutaisi, 16 goals)

Klass A (Top Groep)

Seizoen	Kampioen	Runner-Up	Derde plaats	Topschutter
1970	CSKA Moskou (6)	Dinamo Moskou	Spartak Moskou	Givi Nodija (Dinamo Tbilisi, 17 goals)

Top Liga

Seizoen	Kampioen	Runner-Up	Derde plaats	Topschutter
1971	Dinamo Kiev (5)	Ararat Jerevan	Dinamo Tbilisi	Edoeard Malofejev (Dinamo Minsk, 16 goals)
1972	Zarja Vorosjilovgrad	Dinamo Kiev	Dinamo Tbilisi	Oleh Blochin (Dinamo Kiev, 14 goals)
1973	Ararat Jerevan	Dinamo Kiev	Dinamo Moskou	Oleh Blochin (Dinamo Kiev, 18 goals)
1974	Dinamo Kiev (6)	Spartak Moskou	Tsjerrnomorets Odessa	Oleh Blochin (Dinamo Kiev, 20 goals)
1975	Dinamo Kiev (7)	Sjachtjor Donetsk	Dinamo Moskou	Oleh Blochin (Dinamo Kiev, 18 goals)
1976 (V)	Dinamo Moskou (11)	Ararat Jerevan	Dinamo Tbilisi	Arkadi Andreasjan (Ararat Jerevan, 8 goals)
1976 (N)	Torpedo Moskou(3)	Dinamo Kiev	Dinamo Tbilisi	Aleksandr Markin (Zenit Leningrad, 13 goals)
1977	Dinamo Kiev (8)	Dinamo Tbilisi	Torpedo Moskou	Oleh Blochin (Dinamo Kiev, 17 goals)
1978	Dinamo Tbilisi (2)	Dinamo Kiev	Sjachtjor Donetsk	Georgi Jartsev (Spartak Moskou, 19 goals)
1979	Spartak Moskou (10)	Sjachtjor Donetsk	Dinamo Kiev	Vitali Staroechin (Sjachtjor Donetsk, 26 goals)
1980	Dinamo Kiev (9)	Spartak Moskou	Zenit Leningrad	Sergej Andrejev (SKA Rostov, 20 goals)
1981	Dinamo Kiev (10)	Spartak Moskou	Dinamo Tbilisi	Ramaz Sjengelija (Dinamo Tbilisi, 23 goals)
1982	Dinamo Minsk	Dinamo Kiev	Spartak Moskou	Andrej Jakoebik (Pachtakor Tasjkent, 23 goals)
1983	Dnjepr Dnjepropetrovsk	Spartak Moskou	Dinamo Minsk	Joeri Gavrilov (Spartak Moskou, 18 goals)
1984	Zenit Leningrad	Spartak Moskou	Dnjepr Dnjepropetrovsk	Sergej Andrejev (SKA Rostov, 20 goals)
1985	Dinamo Kiev (11)	Spartak Moskou	Dnjepr Dnjepropetrovsk	Oleg Protasov (Dnjepr Dnjepropetrovsk, 35 goals)
1986	Dinamo Kiev (12)	Dinamo Moskou	Spartak Moskou	Aleksandr Borodjoek (Dinamo Moskou, 21 goals)
1987	Spartak Moskou (11)	Dnjepr Dnjepropetrovsk	Zjalgiris Vilnius	Oleg Protasov (Dnjepr Dnjepropetrovsk, 18 goals)
1988	Dnjepr Dnjepropetrovsk (2)	Dinamo Kiev	Torpedo Moskou	Jevgeni Sjachov (Dnjepr Dnjepropetrovsk, 16 goals) Aleksandr Borodjoek (Dinamo Moskou, 16 goals)
1989	Spartak Moskou (12)	Dnjepr Dnjepropetrovsk	Dinamo Kiev	Sergei Rodionov (Spartak Moskou, 16 goals)
1990	Dinamo Kiev (13)	CSKA Moskou	Dinamo Moskou	Oleg Protasov (Dinamo Kiev, 12 goals) Valeri Sjmarov (Spartak Moskou, 12 goals)
1991	CSKA Moskou (7)	Spartak Moskou	Torpedo Moskou	Igor Kolyvanov (Dinamo Moskou, 18 goals)

Statistieken

Ranglijst deelnamen aan de Sovjet Top Liga (1936-1991)

N.B. Vlag = geeft aan uit welke sovjetrepubliek de club komt. In 1936 werden twee seizoenen geteld, ook deelnemers uit 1941 worden meegeteld, toen werd seizoen niet voltooid door de oorlog.

Club	/54	Seizoenen
Dinamo Moskou	54	1936-1941, 1945-1991
Dinamo Kiev	54	1936-1941, 1945-1991
Spartak Moskou	53	1936-1941, 1945-1976, 1978-1991
Torpedo Moskou	51	1938-1940, 1945-1991
Dinamo Tbilisi	51	1936-1941, 1945-1989
Zenit Leningrad	49^[1]	1938-1941, 1945-1989
CSKA Moskou	48^[2]	1936-1941, 1945-1951, 1954-1984, 1987, 1990-1991
Sjachtjor Donjetsk	44^[3]	1938-1941, 1949-1952, 1955-1971, 1973-1991
Dinamo Minsk	39^[4]	1941, 1945-1950, 1952, 1954-1955, 1957, 1960-1961, 1963-1973, 1976, 1979-1991
Lokomotiv Moskou	38^[5]	1936-1941, 1945, 1948-1950, 1952-1963, 1965-1969, 1972, 1975-1980, 1988-1989, 1991
Ararat Jerevan	32^[6]	1960-1963, 1966-1991
Neftsji Bakoe	27^[7]	1949-1950, 1960-1972, 1977-1988
Krylja Sovetov Koejbysjev	26	1946-1960, 1962-1969, 1976-1977, 1979
Kairat Alma-Ata	24	1960-1964, 1966-1969, 1971-1974, 1977-1982, 1984-1988
Tsjernomorets Odessa	24^[8]	1941, 1965-1970, 1974-1986, 1988-1991
Pakhtakor Tasjkent	22	1960-1963, 1965-1971, 1973-1975, 1978-1984, 1991
SKA Rostov aan de Don	21^[9]	1959-1973, 1975, 1979-1981, 1984-1985
Dinamo Leningrad	18	1936-1941, 1945-1953, 1962-1963
Dnjepr Dnjepropetrovsk	18	1972-1978, 1981-1991
Metalist Charkov	14^[10]	1960-1963, 1982-1991
Zarja Vorosjilovgrad	13	1967-1979
Torpedo Koetaisi	13	1962-1970, 1982-1983, 1985-1986
Rotor Volgograd	12^[11]	1938-1941, 1945-1950, 1989-1990
Zjalgiris Vilnjoes	11^[12]	1953, 1960-1962, 1983-1989
Nistru Kisjinev	11^[13]	1956-1964, 1974, 1983
Karpaty Lvov	9	1971-1977, 1980
Daugava Riga	7	1949-1952, 1960-1962
Krylja Sovetov Moskou	6	1938, 1940, 1945-1948
VVS Moskou	6	1947-1952
Elektrik Leningrad	5^[14]	1936-1939
Metalloerg Moskou	4	1937-1940
Lokomotiv Charkov	4	1949-1950, 1953-1954
Pamir Doesjanbe	3	1989-1991
Admiraltejets Leningrad	3	1958, 1960-1961
Troedovye Rezervy Leningrad	3	1954-1956
Koeban Krasnodar	3	1980-1982
Fakel Voronezj	2^[15]	1961, 1985
Spartak Tbilisi	2	1950-1951
Spartak Vladikavkaz	2^[16]	1970, 1991
Dinamo Odessa	2	1938-1939
Torpedo Gorki	2	1951, 1954
SKA Odessa	2	1965-1966
Spartak Leningrad	2	1938, 1941
Spartak Charkov	2	1938, 1941
Kalev Tallinn	2	1960-1961
Metalloerg Zaporizja	1	1991
Volga Gorki	1	1964
Selmasj Charkov	1	1938
FK Zenit Leningrad^[17]	1	1938
VMS Moskou	1	1951
Stalinets Moskou	1	1938
Oeralmasj Sverdlovsk	1	1969
Lokomotiv Kiev	1	1938
Dinamo Rostov aan de Don	1	1938
Sjinnik Jaroslavl	1	1964
Temp Bakoe	1	1938
Tavrija Simferopol	1	1981
Dinamo Kirovabad	1	1968
Goeria Lantsjchoeti	1	1987
ODO Sverdlovsk	1	1956
Pisjtsjevik Moskou	1	1938
Lokomotivi Tbilisi	1	1938
SK Kalinin	1	1952
Boerevestnik Moskou	1	1938
Profsojuz-2 Moskou	1^[18]	1941

Spelers

Gespeelde wedstrijden

**Gespeelde wedstrijden**
	Speler	Wedstrijden
1	Oleh Blochin	432
2	Viktor Sjoestikov	427
3	Galimzjan Choesainov	410
4	Nikolaj Osjanin	402
5	Lev Boertsjalkin	400
5	Michail Sokolovski	400
7	Sergej Bondarenko	392
8	Vladimir Fedotov	382
9	Leonid Boerjak	377
10	Aleksandr Boebnov	375
10	Slava Metreveli	375

Topschutters aller tijden

**Topschutter**
	Topschutter	Goals
1	Oleh Blochin	211
2	Aleksandr Ponomarjov	153
3	Nikita Simonjan	145
4	Sergei Solovjov	144
5	Grigori Fedotov	132
6	Edoeard Markarov	129
7	Avtandil Gogoberidze	128
8	Valentin Ivanov	125
8	Oleg Protasov	125
10	Ramaz Sjengelija	120

Zie ook

Pervaja Liga, tweede niveau voetbal in de Sovjet-Unie.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Zenit speelde in 1938 en 1939 als Stalinets
↑ CSKA Moskou speelde tot 1950 als CDKA Moskou, tot 1956 als CDSA Moskou en tot 1959 als CSK MO Moskou
↑ Sjachtjor Dojnetsk speelde van 1938 tot 1941 als Stahanovets Stalino en tot 1961 als Sjachtjor Stalino
↑ Dinamo Minsk speelde tusse 1954 en 1957 als Spartak Minsk en in 1960-1961 als Belaroes Minsk
↑ Lokomotiv Moskou speelde in 1941 als Profsojuz-1 Moskou
↑ Ararat Jerevan speelde in 1949 en 1950 als Dinamo Jerevan tot 1962 als Spartak Jerevan
↑ Neftchi Bakoe speelde tot 1966 als Neftianik Bakoe
↑ Tsjernomorets Odessa speelde in 1941 als Spartak Odessa
↑ SKA Rostov speelde in 1959 als SKVO Rostov
↑ Metalist speelde 4 seizoenen als Avangard Charkov
↑ Rotor Volgograd speelde tot 1947 als Traktor Stalingrad en tot 1950 als Torpedo Stalingrad
↑ Zalgiris Vilnius speelde drie seizoenen als Spartak Vilnius
↑ Nistru Kisjinev speelde in 1956 en 1957 als Boerevestinik Kisjinev en van 1958 tot 1964 als Moldova Kisjinev
↑ Elektrik Leningrad speelde tot 1937 als Krasnaja Zarja Leningrad
↑ Fakel Voronezj speelde in 1961 als Troed Voronezj
↑ Spartak Vladikavkaz speelde in 1970 als Spartak Ordzjonikidze
↑ FK Zenit Leningrad bestond van 1924 tot 1939 en is niet dezelfde club als het latere FK Zenit, dat in 1925 opgericht werd en als Stalinets in de hoogste klasse speelde.
↑ Lokomotiv Moskou speelde in 1941 als Profsojuz-1 Moskou en het tweede elftal als Profsojuz-2

[1] Zenit speelde in 1938 en 1939 als Stalinets

[2] CSKA Moskou speelde tot 1950 als CDKA Moskou, tot 1956 als CDSA Moskou en tot 1959 als CSK MO Moskou

[3] Sjachtjor Dojnetsk speelde van 1938 tot 1941 als Stahanovets Stalino en tot 1961 als Sjachtjor Stalino

[4] Dinamo Minsk speelde tusse 1954 en 1957 als Spartak Minsk en in 1960-1961 als Belaroes Minsk

[5] Lokomotiv Moskou speelde in 1941 als Profsojuz-1 Moskou

[6] Ararat Jerevan speelde in 1949 en 1950 als Dinamo Jerevan tot 1962 als Spartak Jerevan

[7] Neftchi Bakoe speelde tot 1966 als Neftianik Bakoe

[8] Tsjernomorets Odessa speelde in 1941 als Spartak Odessa

[9] SKA Rostov speelde in 1959 als SKVO Rostov

[10] Metalist speelde 4 seizoenen als Avangard Charkov

[11] Rotor Volgograd speelde tot 1947 als Traktor Stalingrad en tot 1950 als Torpedo Stalingrad

[12] Zalgiris Vilnius speelde drie seizoenen als Spartak Vilnius

[13] Nistru Kisjinev speelde in 1956 en 1957 als Boerevestinik Kisjinev en van 1958 tot 1964 als Moldova Kisjinev

[14] Elektrik Leningrad speelde tot 1937 als Krasnaja Zarja Leningrad

[15] Fakel Voronezj speelde in 1961 als Troed Voronezj

[16] Spartak Vladikavkaz speelde in 1970 als Spartak Ordzjonikidze

[17] FK Zenit Leningrad bestond van 1924 tot 1939 en is niet dezelfde club als het latere FK Zenit, dat in 1925 opgericht werd en als Stalinets in de hoogste klasse speelde.

[18] Lokomotiv Moskou speelde in 1941 als Profsojuz-1 Moskou en het tweede elftal als Profsojuz-2

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

Sovjet Top Liga

Opgericht
1936
Opgeheven
1991
Land
Sovjet-Unie
Degradatie naar
Pervaja Liga
Aantal clubs
16
Recordkampioen
Dinamo Kiev (13)