Op1
Op1 was een Nederlands praatprogramma op televisie dat uitgezonden werd op de late avond van NPO 1. De presentatie was in handen van wisselende duo's, die elk voor een bepaalde omroep op een bepaalde vaste dag te zien waren. TVBV verzorgde als producent de kernredactie van het programma en bewaakte zo het format. Discussies over actuele onderwerpen en een reflectie op de waan van de dag, met verschillende gasten en opiniemakers, stonden centraal.[2] Op 6 december 2023 werd bekendgemaakt dat het programma na de zomer van 2024 stopt en zal worden vervangen door een nieuw programma met Sophie Hilbrand en Jeroen Pauw.[3] De laatste uitzending was op 13 juni 2024.
| Op1 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Genre | praatprogramma | |||
| Speelduur per afl. | 50-75 minuten | |||
| Presentatie | Lijst van presentatoren van Op1 | |||
| Redactie | Diverse personen | |||
| Eindredactie | Herman Meijer (2020, 2023-2024) Frank Stojansek (2020-2024) Rachel Franse (2020-2023) | |||
| Camera | NEP The Netherlands | |||
| Geluid | NEP | |||
| Intromuziek | Call4Music[1] | |||
| Faciliteiten | NEP The Netherlands | |||
| Land van oorsprong |  Nederland
| |||
| Taal | Nederlands | |||
| Opnamelocatie | NEP Studio 3, Media Park André van Duinboulevard 6 1217 WH Hilversum | |||
| Productie | ||||
| Productiebedrijf | TVBV[2] | |||
| Uitzendingen | ||||
| Start | 6 januari 2020 | |||
| Einde | 13 juni 2024 | |||
| Afleveringen | 1159 | |||
| Seizoenen | 4 | |||
| Netwerk of omroep | EO (2020-2024) Omroep MAX (2020-2024) WNL (2020-2024) BNNVARA (2020-2023) KRO-NCRV (2021) VPRO (2020) | |||
| Zender | NPO 1 BVN | |||
| Streamingdienst | NPO Start BVN | |||
| Beeldformaat | 1080i50/SDR | |||
| Audioformaat | stereo | |||
| Voorganger(s) | Pauw Jinek | |||
| Officiële website | ||||
| (en) IMDb-profiel | ||||
| ||||
Geschiedenis
bewerkenNadat in de tweede helft van 2019 Eva Jinek en Jeroen Pauw stopten met hun praatprogramma's Jinek en Pauw op NPO 1, besloot de NPO het programma Op1 daarvoor in de plaats te stellen.
In totaal werd met 21 duo's een screentest gedaan voor de presentatie van Op1, waarvan er uiteindelijk vijf overbleven.[4] Het aanvankelijke plan was dat er presentatieduo's gevormd zouden worden van verschillende omroepen, maar uiteindelijk werd er gekozen voor een combinatie man en een vrouw van dezelfde omroep.[5] Vanaf eind augustus 2022 gingen echter twee vrouwen de maandagaflevering presenteren. In de mediawereld werd aanvankelijk negatief kritisch gereageerd op het idee van een praatprogramma met wisselende presentatieduo’s. Er werd gedacht dat kijkers waarde hechten aan één gezicht dat ze ’s avonds toespreekt. De eerste uitzending op maandag 6 januari 2020 werd echter door 1.092.000 kijkers bekeken.[6] Ook daarna bleef het programma lange tijd cijfers neerzetten die vergelijkbaar waren met de scores van voorgaande praatprogramma's op dezelfde zender.[7][8][9]
Bert Huisjes is de zogenoemde penvoerder, omdat WNL de zendgemachtigde omroep is. Dat is een administratieve functie die inhoudt dat hij het contract afsluit met het productiebedrijf TVBV, de kosten bewaakt en de verrekening tussen omroepen verzorgt.[10] De manier waarop de redactie is gevormd staat bekend als complex. Rachel Franse en Frank Stojansek vervulden aanvankelijk beiden de rol van eindredacteur, met Herman Meijer als hoofdredacteur. Na het coronajaar verhuisde Meijer naar Khalid & Sophie.[11] De kern van de redactie werd gevormd door TVBV, dat mede door Jeroen Pauw was opgericht. De verschillende omroepen die betrokken zijn bij het programma leveren elk enkele redactieleden en samenstellers. Omdat Huisjes ook hoofdredacteur van WNL is moeten onderwerpen eerst zijn goedkeuring krijgen.[11]
Het aanvankelijke succes van het programma was voor Franse het bewijs dat het in principe niet uitmaakt wie het programma presenteert als er een goede redactie achter zit.[12] De complexiteit waarmee die redactie was opgezet leidde echter herhaaldelijk tot conflicten die er in juli 2023 toe leidde dat eerst Peter Kee, politiek redacteur van BNNVARA, het werk er bij neerlegde. Kort daarop kondigde zijn omroep aan per 1 augustus 2023 uit het samenwerkingsverband te stappen vanwege een verschil in inzicht over de invulling en aansturing van het programma.[13][11] Er waren beschuldigingen van falend leiderschap binnen de organisatie en aanhoudende spanningen, waaronder beschuldigingen van pestgedrag en intimidatie. De NPO, als overkoepelende organisatie, werd bekritiseerd voor haar rol in de problemen. Nadat Franse ook opstapte[10] kwam Meijer terug als hoofdredacteur. Stojansek bleef aan als eindredacteur. Huisjes heeft aangekondigd vanaf 2024 terug te treden als penvoerder.[14]
Presentatoren
bewerken
Zie Lijst van presentatoren van Op1 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Zomer- en winterstop
bewerkenOp1 is ook in de zomermaanden te zien, behalve in 2023 toen er op het laatste moment toch een zomerstop kwam van 17 juli t/m 18 augustus. In principe is er in de laatste twee weken van het jaar geen uitzending, maar zowel in 2020 als in 2021 ging het programma door tot en met 23 december. Beide jaren was er namelijk sprake van urgent nieuws vanwege lockdowns ten gevolge van de coronapandemie. Op 27 februari 2022 en 6 maart 2022 waren er extra uitzendingen vanwege de Russische invasie van Oekraïne. Ook op 8 juli 2023 was er een extra uitzending, ditmaal in verband met de val van het kabinet-Rutte IV een dag eerder. Op 8 oktober 2023 was er eveneens een extra uitzending vanwege de verrassingsaanslag van Hamas in Israël een dag eerder. Ondanks de veranderingen en conflicten achter de schermen bleef het programma stand-by tijdens de zomerstop van 2023 voor uitzendingen na actuele gebeurtenissen.[15]
Locatie
bewerkenIn 2020 en 2021 maakte Op1 gebruik van Studio 2 bij het NEP Mediacafé op het Westergasfabriekterrein in Amsterdam. Uit dezelfde ruimte kwamen ook de voorgaande praatprogramma's Jinek en Pauw.
Sinds januari 2022 wordt het programma vanuit het Media Park in Hilversum uitgezonden.[16][17] Vanwege de verhuizing werd het programma 19 t/m 23 december 2021 tijdelijk opgenomen in VondelCS in Amsterdam. Hiervoor werd het decor gebruikt van WNL op Zondag. Dit was nodig omdat op 18 december 2021, vlak voor deze periode, een nieuwe lockdown werd afgekondigd vanwege de coronapandemie. Door tijdelijk uit te zenden vanuit VondelCS kon het programma dan een week langer doorgaan om het nieuws hierover te kunnen brengen.
Op1 wordt af en toe uitgezonden vanaf een externe locatie vanwege bijzondere omstandigheden. Zo werd rond het Eurovisiesongfestival 2021 opgenomen in Rotterdam, vlak bij Rotterdam Ahoy waar het evenement plaatsvond. In augustus 2022 werd opgenomen bij het Aanmeldcentrum Ter Apel. Op de achtergrond waren asielzoekers achter een hek te zien, wat tot felle kritiek leidde.[18]
- ↑ Vlam, Victor, “Op1” 2020 – heden – Nieuwstunes.nl. Nieuwstunes.nl (6 januari 2020). Geraadpleegd op 11 oktober 2023.
- ↑ a b Onderdeel is dat TVBV de nieuwe avondshow Op1 produceert op nrc.nl
- ↑ Avondshow Jeroen en Sophie krijgt nieuwe naam en derde presentator. Algemeen Dagblad. Geraadpleegd op 14 juni 2024.
- ↑ Pauw stopt en wordt vervangen door vijf duo’s. NRC (9 december 2019). Geraadpleegd op 17 juli 2023.
- ↑ Rutger Castricum wilde Op1 presenteren met Wilfried de Jong, RTL Boulevard, 29 april 2021
- ↑ Kijkcijfers 6 januari 2020. kijkonderzoek.nl. Geraadpleegd op 17 januari 2020.
- ↑ Op1 is plots het anker van de NPO. NRC (20 maart 2020). Geraadpleegd op 17 juli 2023.
- ↑ Late night talkshowstrijd: Op1 stabiliseert, kijker Jinek veroudert. Adformatie (3 maart 2020). Geraadpleegd op 17 juli 2023.
- ↑ Kijkcijfers Beau dalen langzaam, Op1 blijft boven miljoen - wel.nl. Welingelichte Kringen (8 mei 2020). Geraadpleegd op 17 juli 2023.
- ↑ a b Gijs Beukers, ‘Falende bazen’, ‘waanzinnige verwijten’ en ‘aanhoudende spanningen’: wat speelt er bij Op1?. de Volkskrant (11 juli 2023). Geraadpleegd op 13 juli 2023.
- ↑ a b c Beukers, Gijs, BNNVara stopt met Op1 na conflict met WNL-directeur Bert Huisjes. de Volkskrant (21 juni 2023). Geraadpleegd op 17 juli 2023.
- ↑ De revolutie van Rachel Franse, eindredacteur bij OP1. Villamedia (24 februari 2020). Geraadpleegd op 13 juli 2023.
- ↑ Tijs van den Brink: dat BNNVARA uit Op1 stapt kwam als verrassing. NPO Radio 1 (22 juni 2023). Geraadpleegd op 13 juli 2023.
- ↑ Jansen, Dennis, Herman Meijer nieuwe hoofdredacteur van Op1: ‘Dé man die weet hoe je een talkshow maakt’. AD (17 juli 2023). Geraadpleegd op 17 juli 2023.
- ↑ Dennis Jansen, Op1 blijft stand-by voor uitzendingen als actualiteit daar om vraagt. Algemeen Dagblad (12 juli 2023). Geraadpleegd op 13 juli 2023.
- ↑ Op1 en De Vooravond gaan eerder weg uit Amsterdam. AD (25 juni 2021). Geraadpleegd op 26 juni 2021.
- ↑ Op1 tijdelijk uitgezonden vanuit Vondelpark, verhuist in januari naar Hilversum. Nu.nl (20 december 2021). Geraadpleegd op 20 december 2021.
- ↑ "Kritiek op beelden van asielzoekers achter een hek in Op1: ‘Dit was niet de bedoeling’", Algemeen Dagblad, 31 augustus 2022. Gearchiveerd op 8 september 2022. Geraadpleegd op 10 september 2022.