Neutraal land

Een neutraal land is een land dat in geval van oorlog geen partij kiest voor een van beide kanten, en in ruil daarvoor hoopt niet aangevallen te worden door een van beide partijen. Veel neutrale landen kiezen in vredestijd voor niet-gebondenheid (verenigd in de Beweging van Niet-Gebonden Landen).

■ neutraliteit gegarandeerd door grondwet en internationaal erkend

■ neutraliteit niet internationaal erkend

■ voormalige neutrale landen

Aan neutraliteit zijn in het oorlogsrecht voorwaarden verbonden. Zo mag een neutraal land op geen enkele manier militaire of logistieke steun verlenen aan een van de strijdende partijen en mag het ook zijn onderdanen niet toestaan dit te doen. Uitzonderingen zijn er bijvoorbeeld voor humanitaire hulp, zoals het vervoer van gewonden. Ook in de handelspolitiek mag een neutrale staat niet een van de strijdende partijen bevoordelen.

Geschiedenis

Nederland heeft lange tijd, tussen 1839 en 1940, een neutraliteitspolitiek gevoerd. Na de Tweede Wereldoorlog is deze politiek echter verlaten ten faveure van deelname in het NAVO-bondgenootschap. Ook België was neutraal sinds 1839, maar werd tijdens de Eerste Wereldoorlog aangevallen door het Duitse Rijk. Het Verdrag van Versailles hief de neutraliteit van België definitief op.

De Verenigde Staten had voor de Tweede Wereldoorlog wetgeving die verbood om wapens te mogen leveren aan strijdende partijen. Franklin Roosevelt heeft er voor gezorgd dat het uiteindelijk wel mocht gebeuren.

Huidige neutrale landen

De volgende landen zijn op dit moment neutraal:

• Costa Rica
• Liechtenstein
• Oostenrijk
• Turkmenistan

Geschiedkundige voorbeelden

In het verleden zijn er tevens landen geweest die in al dan niet naburige conflicten een neutrale houding hebben aangenomen. Voorbeelden daarvan zijn:

• Frankrijk in de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865)
• Frankrijk in de Oostenrijks-Pruisische Oorlog (1866)
• België in de Frans-Duitse Oorlog (1870)
• Nederland in de Eerste Wereldoorlog (1914-1918)
• Zwitserland in de Eerste Wereldoorlog (1914-1918)
• Zwitserland in de Tweede Wereldoorlog (1939-1940)

Zie ook

• Neutraliteit van Zwitserland

Literatuur

• Frederik Dhondt, "Permanent Neutrality or Permanent Insecurity? Obligation and Self-Interest in the Defence of Belgian Neutrality, 1830-1870", in: Inge Van Hulle en Randall Lesaffer (eds.), International Law in the Long Nineteenth Century (1776-1914). From the Public Law of Europe to Global International Law?, 2019, p. 159-185