NS 7100

Twee series van 10 en 15 nederlandse 1'B1' Tenderlocomotieven

De serie NS 7100 was een serie tenderlocomotieven van de Nederlandse Spoorwegen (NS) en diens voorgangers Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen (SS), Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HSM) en Noord-Friesche Locaalspoorweg-Maatschappij (NFLS).

NS 7100
N.F.L.S 1 in 1900.
N.F.L.S 1 in 1900.
Aantal serie 1: 10
serie 2: 15
Nummering serie 1: NFLS: 1-10,
HSM: 1051-1060,
NS: 7101-7110
serie 2: SS: 531-545,
NS: 7111-7125
Fabrikant Hohenzollern
In dienst serie 1: 1901-1902
serie 2: 1907-1908
Uit dienst serie 1: 1925-1949
serie 2: 1947-1948
Asindeling 1'B'1
Spoorwijdte 1435 mm
Massa locomotief serie 1: 43,2 ton
serie 2: 49,0 ton
Diameter drijfwielen serie 1: 1520 mm
serie 2: 1540 mm
Diameter loopwielen serie 1: 1000 mm
serie 2: 1100 mm
Lengte over buffers serie 1: 10.220 mm
serie 2: 10.473 mm
Hoogte 4100 mm
Maximumsnelheid serie 1: 55 km/h later 80
serie 2: 60 km/h later 80
Roosteroppervlak 1,42 m2
Maximum stoomspanning serie 1: 12,4 kg/cm2
serie 2: 12 kg/cm2
Aantal cilinders 2
Diameter × slaglengte cilinders 380 mm × 560 mm
Stoomverdeling Stephenson
Waterinhoud serie 1: 4,5 m3
serie 2: 6 m3
Brandstofvoorraad 2 ton kolen
Vermogen 460 pk (338 kW)
Trekkracht serie 1: 4620 kg
serie 2: 4410 kg
Aantal bewaarde exemplaren 0
Portaal  Portaalicoon   Verkeer & Vervoer

Serie NFLS 1-10 / HSM 1051-1061 / NS 7101-7110

bewerken

Aan het begin van de twintigste eeuw bestelde de NFLS een tiental tenderlocomotieven voor het rijden van lokaaltreinen op de lijnen Leeuwarden - Stiens - Metslawier, Stiens - Harlingen, en Tzummarum - Franeker Halte bij de fabriek Hohenzollern te Düsseldorf-Grafenberg. Het waren tenderlocomotieven met twee aangedreven assen en voor en achter een loopas, welke als Adams-as was uitgevoerd. De achterste loopas werd later vervangen voor een vaste as. De eerste zes locomotieven werden in 1901 in dienst gesteld, gevolgd door de overige vier in 1902. Per 1 december 1905 werd de exploitatie van deze lijnen door de HSM overgenomen, waarbij ook het materieel werd overgenomen. De HSM nummerde de tien locomotieven in 1051-1060. Bij de samenvoeging van het materieelpark van de HSM en de SS in 1921 kregen de locomotieven van deze serie de NS-nummers 7101-7110. De 7110 werd in 1925 buiten dienst gesteld, gevolgd door de 7107 in 1939. Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werden de 7104, 7105 en 7108 naar Duitsland weggevoerd, waarvan na terugkeer alleen de 7108 na herstel weer in dienst werd gesteld. Van de in Nederland gebleven locomotieven werden de 7102 en 7109 niet meer hersteld van oorlogsschade. Van de locomotieven die na de oorlog wel weer in dienst kwamen eindigde de inzet in 1949. Er is geen exemplaar bewaard gebleven.

Serie SS 531-545 / NS 7111-7125

bewerken

Enkele jaren na de levering van de bovengenoemde tien tenderlocomotieven bestelde de SS een vijftiental soortgelijke locomotieven bij dezelfde fabriek. De eerste zeven werden in 1907 als SS 531-537 in dienst gesteld. De SS 538-545 volgden in 1908. De SS gebruikte deze locomotieven voor lichte personentreinen op lokaalspoorlijnen. Bij de samenvoeging van het materieelpark van de HSM en de SS in 1921 kregen deze locomotieven aansluitend op de tien HSM locomotieven de NS-nummers 7111-7125. De 7114 werd in 1925 buiten dienst gesteld, gevolg door de 7116 in 1936. Bij de inval van de Tweede Wereldoorlog werd de 7124 bij Leeuwarden in de Potmarge gereden om het oprukken van de Duitse troepen tegen te houden. Na de berging werd de locomotief niet meer hersteld. Aan het eind van de oorlog werden de 7117, 7118, 7120, 7122 en 7123 naar Duitsland weggevoerd. De eerste vier keerden na de oorlog beschadigd terug, maar werden niet meer hersteld. De 7123 keerde niet terug en werd in 1951 in Hagenow gesloopt. Van de in Nederland achtergebleven locomotieven werden de 7113 en 7119 niet meer van oorlogsschade hersteld. De overige locomotieven werden in 1947 en 1948 buiten dienst gesteld. Er is geen exemplaar bewaard gebleven.

Fabrieksnummer In dienst NFLS nummer HSM nummer SS nummer NS nummer Uit dienst Bijzonderheden
1376 1901 1 1051 7101 1949
1377 1901 2 1052 7102 1947 Afgevoerd wegens oorlogsschade.
1378 1901 3 1053 7103 1949
1379 1901 4 1054 7104 1947 Weggevoerd naar Duitsland, na terugkeer afgevoerd wegens oorlogsschade.
1380 1901 5 1055 7105 1947 Weggevoerd naar Duitsland, na terugkeer afgevoerd wegens oorlogsschade.
1381 1901 6 1056 7106 1949
1533 1902 7 1057 7107 1939
1534 1902 8 1058 7108 1949 Weggevoerd naar Duitsland, na terugkeer hersteld van oorlogsschade.
1539 1902 9 1059 7109 1947 Afgevoerd wegens oorlogsschade.
1540 1902 10 1060 7110 1925
2139 1907 531 7111 1947
2140 1907 532 7112 1947
2141 1907 533 7113 1945 Afgevoerd wegens oorlogsschade.
2142 1907 534 7114 1925
2143 1907 535 7115 1948
2144 1907 536 7116 1936
2145 1907 537 7117 1947 Weggevoerd naar Duitsland, na terugkeer afgevoerd wegens oorlogsschade.
2120 1908 538 7118 1947 Weggevoerd naar Duitsland, na terugkeer afgevoerd wegens oorlogsschade.
2121 1908 539 7119 1945 Afgevoerd wegens oorlogsschade.
2122 1908 540 7120 1947 Weggevoerd naar Duitsland, na terugkeer afgevoerd wegens oorlogsschade.
2123 1908 541 7121 1947
2124 1908 542 7122 1947 Weggevoerd naar Duitsland, na terugkeer afgevoerd wegens oorlogsschade.
2125 1908 543 7123 1948 Weggevoerd naar Duitsland. In 1951 gesloopt in Hagenow.
2126 1908 544 7124 1940 Op 10 mei 1940 in Leeuwarden in de Potmarge gereden om het spoor te blokkeren voor de oprukkende Duitse troepen.
2127 1908 545 7125 1948