Mansbloed

Mansbloed
	H. androsaemum in de hortus botanicus van de universiteit van Wrocław.
Taxonomische indeling
Rijk:	Plantae (Planten)
Stam:	Embryophyta (Landplanten)
Klasse:	Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:	Bedektzadigen
Clade:	'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:	Fabiden
Orde:	Malpighiales
Familie:	Hypericaceae (Hertshooifamilie)
Geslacht:	Hypericum (Hertshooi)
Soort
	Hypericum androsaemum; L. (1753)
Synoniemen
	Androsaemum officinale (All.); Androsaemum vulgare (Gaert.);
	Afbeeldingen op Wikimedia Commons
	Mansbloed op Wikispecies
Portaal	Biologie

Mansbloed (Hypericum androsaemum) is een houtige plant uit de hertshooifamilie (Hypericaceae). In Vlaanderen en Nederland komt de kleine struik in de natuur alleen adventief als tuinvlieder voor. Hij wordt vanwege de opvallende bloemen en bessen aangeplant in tuinen en plantsoenen.

Naam

De naam Hypericum komt van het Griekse hypo en erica (onder of tussen heide). Sommigen zeggen echter dat Hypericum verwijst naar de god Hyperion, vader van de zon in de Griekse mythologie, omdat de bloemen (net als de zon) heldergeel zijn. Androsaemum is een verlatijnste plantennaam en betekent mans bloed ("andros" = "van de man" en "haema" = "bloed"). Hier dankt de soort ook haar Nederlandse naam aan.^[1] In Frankrijk wordt de plant toute saine, alles gezond, genoemd vanwege de vermeende medicinale eigenschappen van de bladeren. In het Engels is de Franse naam verbasterd tot Tutsan.

Beschrijving

Mansbloed wordt maximaal een meter hoog. De niet woekerende heester groeit met een stevige wortelstok van waaruit de takken om hoog groeien. De in verhouding grote bladeren staan paarsgewijs en omvatten de bruinrode stengel. Ze zijn ovaal tot lancetvormig van vorm, donkergroen van boven en aan de onderkant lichtgrijs. Bij wrijven geven ze een harsachtige kleur af. In het najaar krijgen de bladeren een rode zweem. In de periode juni tot en met augustus verschijnen de relatief grote bloemen die opvallen door hun heldergele kleur en de grote meeldraden. Vervolgens verschijnen de bessen die eerst rood van kleur zijn en later verkleuren naar zwart.^[2]^[3]

Ecologie

Mansbloed staat op zonnige tot licht beschaduwde, vochthoudende tot vochtige, voedselrijke, iets zure tot op kalkhoudende zand- en kleigrond en is droogteresistent. De struikvormige plant met kantige stengels groeit aan waterkanten en op kwelplekken, op heuvels, in loofbossen en bosranden. De soort is inheems in Zuidwest-Azië, Noord-Afrika en West-Europa en wordt veelvuldig gebruikt als tuinplant.^[4]