Jan van Beaumont
Jan van Beaumont (Valenciennes, ca. 1288 – aldaar, 11 maart 1356), ook bekend als Jan van Blois en Jan van Henegouwen, was heer van Beaumont, Noordwijk, Gouda, Schoonhoven en Chimay en graaf van Soissons. Zijn gevechten, toernooien en avonturen waren dankbaar materiaal voor kroniekschrijvers als Jean Froissart.[1] Hij was een jongere broer van graaf Willem III van Holland.
| Jan van Beaumont | ||
|---|---|---|
| ||
| heer van Gouda en Schoonhoven ook wel land van Blois | ||
| Regeerperiode | 1308-1356 | |
| Militaire informatie | ||
| Slagen/oorlogen | Slag bij Kassel (1328) Beleg van Utrecht (1345) Slag bij Warns (1345) Slag bij Crécy (1346) Beleg van Calais (1346) | |
| Vader | Jan I van Henegouwen | |
| Moeder | Filippa van Luxemburg | |
| Geboren | 1288 | |
| Gestorven | 1356 | |
| Partner | Margaretha van Soissons | |
Levensloop
bewerken
Hij was een zoon van graaf Jan I van Henegouwen en Filippa van Luxemburg. Jan I van Henegouwen werd in 1299 als Jan II graaf van Holland en Zeeland. Hij kocht voor zijn zoon Jan de heerlijkheid Beaumont in de Zuidelijke Nederlanden.
Graaf Jan II werd na zijn dood in 1304 opgevolgd door zijn oudste zoon Willem III als graaf van Holland, Zeeland en Henegouwen. Op 21 juni 1308 kreeg Jan van Beaumont van zijn grafelijke broer alle goederen die ontnomen waren aan Gerard van Velsen, Willem van Zanden en Gerard Craaienhout. Hierdoor werd hij heer van Noordwijk en Beverwijk. Op 15 augustus 1308 werd Jan ook heer van Gouda en Schoonhoven.[2] Op 23 juli 1313 werden Noordwijk en Beverwijk verheven tot een hoge heerlijkheid. In 1316 werd hij heer van Tholen, waar hij kasteel Huus ter Tolne bouwde of herbouwde. Ook Goes kwam in zijn bezit nadat het ontnomen was aan de familie van Borssele. Zijn belangrijkste residenties waren Beaumont in de Zuidelijke Nederlanden en het kasteel van Schoonhoven in de Noordelijke Nederlanden. In 1340 stichtte hij in Schoonhoven een karmelietenklooster.
Jan huwde Margaretha van Soissons, waardoor hij iure uxoris de titel graaf van Soissons kon voeren. Uit dit huwelijk had hij nakomelingen via zijn dochter Johanna, gravin van Beaumont (geboren in 1323, overleden in december 1350).
Jan verving zijn vaak afwezige broer in het bestuur van Holland. In 1326 leidde hij een expeditie naar Engeland, waardoor koning Eduard II verdreven werd en vervangen door koning Eduard III. In 1340 was hij gedurende een korte tijd regent van Holland en Zeeland voor zijn neef graaf Willem IV. In 1345 leidde hij samen met graaf Willem IV een expeditie naar Friesland. Graaf Willem IV sneuvelde bij Warns en Jan van Beaumont kon ternauwernood aan de Friezen ontkomen. Hij vertrok naar Geertruidenberg, vanwaar hij aanspraken maakte op de successie in de drie graafschappen. De opvolging zou uiteindelijk verlopen via de zuster van graaf Willem IV en Jan van Beaumont verliet Holland. Hij stelde zich in dienst van Frankrijk en vocht in 1346 in de slag bij Crécy. Hier sneuvelde zijn schoonzoon, Lodewijk van Blois. Zijn kleinzoon Jan van Châtillon werd daardoor de erfgenaam van de uitgebreide bezittingen in Holland en Zeeland, o.a. het latere baljuwschap land van Blois. Hierna vertoefde Jan aan het hof van Margaretha van Frankrijk.
Kwartierstaat (voorouders)
bewerken Burchard van Avesnes (ca. 1170-1244) |  Margaretha II van Vlaanderen (1202-1280) |  Floris IV van Holland (1210-1234) |  Machteld van Brabant (ca. 1200-1267) |  Walram III van Limburg (1180-1226) |  Ermesinde II van Namen () |  Hendrik II van Bar (ca. 1190-1239) |  Filippa van Dreux (1192-1242) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jan van Avesnes (1218-1257) | Aleid van Holland (1228-1284) |  Hendrik V van Luxemburg (1221-1281) | Margaretha van Bar (1220-1275) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Jan II van Avesnes (1247-1304) | Filippa van Luxemburg (1252-1311) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jan van Oostervant (overl. in 1302) | Maria van Avesnes (1280-1353) | Willem III van Holland (1287-1337) |  Jan van Beaumont (ca. 1288-1356) | Margaretha van Avesnes (overl. in 1342) | Alix van Avesnes (overl. in 1317) | 3 zusters en 3 broers | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Literatuur
bewerken- Alphonse Wauters, "Hainaut (Jean de)" in: Biographie nationale de Belgique, vol. X, 1888-1889, kol. 402-408
- Martine Thiry-Stassin, "Jean de Hainaut, comte de Beaumont et de Chimay, entre Jean le Bel et Jean Froissart" in: Autour du XVe siècle. Journées d’étude en l'honneur d'Alberto Vàrvaro, eds. P. Moreno en G. Palumbo, 2008, p. 229-240. DOI:10.4000/books.pulg.6708
- René Kappers, "700 jaar geleden: Jan van Beaumont, heer van Schoonhoven. Waarom, hoe, het belang en wanneer?" in: Historische Encyclopedie Krimpenerwaard, 2009, nr. 1, p. 1-10
- ↑ Kroniek van Froissart
- ↑ P.H.A.M Abels, oudheidkundige kring die Goude, verzameling