Herman Hardenberg

Herman Hardenberg ('s-Gravenhage, 11 juli 1901 - Ukkel (België), 18 april 1976) was algemene rijksarchivaris.

Biografie

Hardenberg werd in 1901 in Den Haag geboren als zoon van de eerste luitenant der infanterie - en latere generaal-majoor - Herman Karel Hardenberg (1874-1945) en diens eerste echtgenote Geertruida Maria Petronella Aalbersberg (1871-1919). Na een afgebroken studie aan de Technische Universiteit Delft ging hij in 1921 rechten studeren aan de Universiteit Leiden. Na zijn afstuderen in 1926 was hij eerst werkzaam bij het consulaat-generaal der Nederlanden in Parijs en daarna bij Philips in Eindhoven. In 1931 trad hij in dienst bij het Algemeen Rijksarchief. Hij doorliep bij het rijksarchief een ambtelijke carrière. Van 1937 tot 1946 was hij adjunct-commies-chartermeester bij het rijksarchief in Limburg te Maastricht. In 1946 keerde hij terug naar Den Haag en in 1953 volgde hij Dirk Graswinckel op als algemene rijksarchivaris. In de tijd dat hij algemene rijksarchivaris was kwam er in 1962 een nieuwe Archiefwet tot stand. Hardenberg spande zich in voor de heroprichting van de Rijksarchiefschool. Ook droeg hij zorg voor de voorbereiding van de nieuwbouw van het rijksarchief. In 1966 ging hij met pensioen.

Hardenberg trouwde op 5 september 1940 met Eugénie Teepe (1909). Uit hun huwelijk werden twee dochters geboren. Hij overleed in april 1976 op 74-jarige leeftijd tijdens een bezoek aan zijn dochter in Ukkel. Hardenberg was Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Bibliografie (selectie)

• Liefde in de pruikentijd, Den Haag, 1976
• Halen ... zakken: verhalen over artiesten en toneelleven van vroeger, Den Haag, 1976
• Twintig eeuwen Rijswijk, Den Haag, 1975
• Het oude Benoordenhout: geschiedenis van Clingendael en de omgeving van het park, Den Haag, 1974
• Oostduin en de Graven van Bylandt, Den Haag, 1971 (heruitgegeven in een bewerking door Robert van Lit in 2000)
• Een nieuwe stad aan de oude Rijn, Alphen aan den Rijn, 1968
• Het Burgerweeshuis voor Nederlands Hervormden te 's-Gravenhage, 1564-1964, Den Haag, 1964
• Elsevier's lexicon of archive terminology: French, English, German, Spanish, Italian, Dutch, Amsterdam, 1964
• Etta Palm: een Hollandse Parisienne, 1743-1799, Assen, 1962
• 150 jaren Rijksarchief, Den Haag, 1952 (met J. Fox)
• Tussen zeerovers en christenslaven : Noordafrikaanse reisjournalen, Leiden, 1950 (een inleiding en toelichting bij het "Journael ofte Dagh-Register van de reyse naar Algier van Thomas Hees, gedaan int jaar 1675")
• De geheimzinnige aanranding : een opzienbare strafzaak uit 1771, Amsterdam, 1945
• De Nederlanden en de kruistochten, Amsterdam, eerste druk 1941, tweede druk 1942
• Uit oude papieren, Amsterdam, 1941

Bronnen

• Huussen jr., A.H., 'Hardenberg, Herman (1901-1976)', in: Biografisch Woordenboek van Nederland 4 (1994).
• Ribberink, A.E.M., 'Herman Hardenberg 1901-1976', in: Nederlandsch Archievenblad, 1976, blz. 101 t/m 106.
• Het Vrije Volk, 31 augustus 1966: 'Rijksarchief barst uit veel te krappe muren. Scheidende archivaris: Waar moet ik het bergen ....'.
• Nederlands Patriciaat 53 (1967), blz. 123.

Voorganger: Dirk Petrus Marius Graswinckel

Algemene Rijksarchivaris 1953 - 1966

Opvolger: Jaap van der Gouw