Manfred Hausmann: verschil tussen versies

'''Manfred Hausmann''', voluit: ''Georg Andreas Hausmann'' (* 10 september [[1898]] in [[Kassel (Duitsland)|Kassel]];, †[[10 6 augustusseptember]] [[19861898]] in- [[Bremen (stad)|Bremen]], [[6 augustus]] [[1986]]) was een Duits schrijver, dichter, journalist en lekenpredikant. Hausmann is in Duitsland beroemd geworden vanwege twee levendige schelmenromans, die hij rond 1928 schreef, en na de [[Tweede Wereldoorlog]] vanwege proza en gedichten met een sterk christelijk karakter; van deze latere werken zijn er een klein aantal in het Nederlands vertaald. Hausmanns opstelling ten opzichte van het [[nationaal-socialismenationaalsocialisme]] (1933-1945) en ten opzichte van het verschijnsel [[oorlog]] wordt door critici en biografen sterk uiteenlopend beoordeeld, en is nog steeds onderwerp van discussie.

Hausmann was vaderlandslievend en richtte met gelijkgezinde schrijvers in [[1924]] de Bremer literaire kring ''Die Kogge'' op. Veel leden van deze kring waren aanhangers van de ''Niederdeutsche Bewegung'', een tot de later politiek extreem-rechtseextreemrechtse [[Völkische Bewegung]] te rekenen groep schrijvers, die o.a. de Noord-Duitse cultuur, traditie en streektalen bevorderden.

Een sterke vrijheidsdrang bracht HausmannnHausmann ertoe, vanaf eind 1925 met de gevestigde orde en met zijn baan bij de krant te breken en een jaar als vagebond door Duitsland te zwerven. Hierover schreef hij zijn anekdotische romans ''Lampioon ...'' en ''Salut gen Himmel'', die, ondanks de later door de nazi's sterk afgekeurde erotische scènes, bestsellers werden. Na terugkeer vestigde Hausmann zich in de [[Kunstenaarskolonie Worpswede]]. In 1929 ondernam hij een reis naar Amerika. Rond 1933 nam Hausmann, na lezing van werk van o.a. [[Karl Barth]] en [[Sören Kierkegaard]], het protestantse [[protestantisme|protestantse christendom]] aan.

De reeds beroemde Hausmann verkeerde in Worpswede in vanaf 1933 overwegend nazi-gezinde kringen, en stond in het algemeen niet negatief tegenover het [[nationaal-socialismenationaalsocialisme]], hoewel hij bepaalde aspecten ervan zeker niet steunde. Hausmann nam enige lessen in [[zweefvliegen (sport)|zweefvliegen]] en had daarbij ontmoetingen met enthousiaste leden van de [[Hitlerjugend]]. Toen in [[1934]] ''Samuel Fischer'', de joodseJoodse uitgever van o.a. [[Buddenbrooks]] door [[Thomas Mann (hoofdbetekenis)|Thomas Mann]], overleed, hield Hausmann de grafrede. En in 1935 hing hij éénmaaleenmaal de [[Vlag van Duitsland|zwart-rood-gele vlag]] van de [[Republiek van Weimar]] uit in plaats van die met het [[hakenkruis]], wat hem enige problemen opleverde.

In deze jaren produceerde Hausmann tot 1942 verschillend politiek niet controversieel werk, met o.a. de natuur als onderwerp. Mede om den brode bleef hij ook journalistiek actief, en schreef, wellicht vooral uit vaderlandsliefde, enige zeer nazistisch getinte artikelen, waaronder een berucht, de oorlog verheerlijkend, stuk in het weekblad [[Das Reich]] van 3 november [[1940]]. In de laatste oorlogsjaren leefde Hausmann zeer teruggetrokken. Hij zou te Worpswede, wellicht in het bijzijn van [[Martha Vogeler]], éénmaaleenmaal een, uiteraard illegale, ontmoeting gehad hebben met de verzetsstrijders van ''Die [[Weiße Rose]]'', Hans en [[Sophie Scholl]].

Na de oorlog raakte Hausmann, die weer columnist voor de ''Weser-Kurier'' en lid van de SPD<ref>Hausmann zat van 1945-1950 voor die partij zelfs in de gemeenteraad van Worpswede.</ref> was geworden, aanvankelijk in een identiteitscrisis. In 1950 verhuisde hij van het "besmette" Worpswede naar het door scheepswerven aan de [[Wezer]] beheerste dorp [[BremenBlumenthal (stadBremen)|Rönnebeck]], dat tegenwoordig een stadswijk van Bremen is. Hausmann betreurde volgens Seehafer sterk, dat hij zich te zeer met de nazi's had geassocieerd. In 1947 kreeg hij ruzie met [[Thomas Mann (hoofdbetekenis)|Thomas Mann]], omdat hij deze verweet, in de nazi-tijd niet in Duitsland te zijn gebleven en de schrijvers, die het Reich niet hadden verlaten, te fel te bekritiseren. In 1960 kreeg hij ruzie met [[Günter Grass]] over diens nominatie voor een literatuurprijs, en in 1966 bleek, dat Hoffmann nog niet volledig afscheid had genomen van zijn (in 1940 openlijk geuite) romantiserende visie op oorlog als extreemste aller [[sport (hoofdbetekenis)|sporten]]en, toen hij een omstreden toespraak hield bij een jubileum van de [[Deutscher Fußball-Bund|DFB]]. Hij vergeleek daarin het krijgen van een [[rode kaart]] tijdens een voetbalwedstrijd met het sneuvelen van een soldaat tijdens een oorlog.

Beslissend voor Hausmanns verdere levensloop was echter een [[bekering]]servaring, die hij omstreeks [[1952]], toen hij gestopt was als columnist voor de Weser-Kurier, na herbezinning op de [[Bijbel (christendom)|bijbel]] kreeg. Hausmanns latere werk is sterk gericht op de behoefte, aanvankelijk ook als dichter, het christelijke geloof te verkondigen en op deze wijze de vrijhieidvrijheid te vinden. <ref> Citaat van de schrijver: ''Wanneer ik zoek naar iets, dat aan mijn leven in het wereldse gedoe zin moet geven, dan moet dat een macht zijn, die boven deze wereld staat. Wat kan zin aan het leven geven? Waar geloof ik dus in? Ik geloof in vrijheid. Vrij, in de eigenlijke zin van het woord, is alleen God. Maar wonderlijkerwijs kan de mens aan de vrijheid Gods deel hebben, omdat God zich in Zijn vrije genade de mens heeft toegekeerd. Dat deelnemen geschiedt door het geloof en door de gehoorzaamheid. Wanneer de mens niet langer zijn eigeeigen vrijheid begeert, maar in gelovige gehoorzaamheid een knecht Gods wordt, wint hij de vrijheid.''</ref>. Uitgeverij S. Fischer kon met deze werken van Hausmann niets beginnen, en de schrijver publiceerde voortaan via een kleine, protestants-christelijke uitgever. Deze werken worden tegenwoordig vooral in min of meer orthodox-protestantse kringen nog wel gelezen. Toch heeft hij ook nog wel werk zonder evangeliserende tendens gemaakt, met name gedichten en korte verhalen. Hij oogstte nog succes door bewerkingen van gedichten van o.a. Japanse en Hebreeuwse oorsprong te publiceren.

Vanaf [[1968]] tot [[1981]] was Hausmann lekenpredikant bij de ''Bremische Evangelische Kirche''.

Bremen-Roennebeck evang-reformierte-Kirche 01.jpg|mini|Evang.-geref kerk te Rönnebeck-Farge

* Abel mit der Mundharmonika (langs de [[Wezer]] spelende avonturenroman over drievier tienerjongens, 1932, diverse malen herdrukt, verfilmd door de [[UFA]] in 1933 en in 1953)

* Martin, Geschichten aus einer glücklichen Welt<ref> Dit wordt als Hausmanns beste werk van na de Tweede Wereldoorlog beschouwd.</ref> (1949, deels autobiografische schetsen; Martin is Hausmanns jongste zoon)

* Worpsweder Kalenderblätter. Tage, Stunden, Augenblicke (Worpswede 1990, posthumepostume publicaties)

Hausmann is talrijke malen onderscheiden. :

*1955: LiteraturpreisLiteratuurpreis dervan Stadt de stad [[Soest (Duitsland)|Soest]]

*1958: Kogge-Ehrenring [[Minden (hoofdbetekenis)|Minden]]

*1959: [[Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland|Grootkruis van Verdienste]] (''Großes Bundesverdienstkreuz'')

*1963: Bremer Medaille für Kunst und Wissenschaft

*1973: Humboldt-Plakette van de ''Humboldt-Gesellschaft''