John Osborne: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
GrouchoBot (overleg | bijdragen)
k r2.7.2) (Robot: toegevoegd: he:ג'ון אוסבורן
Wikipedia kan niet als referentie dienen
 
(18 tussenliggende versies door 14 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1:
[[Bestand:John_Osborne_by_Reginald_Gray.jpg|thumb|John Osborne, getekend door Reginald Gray (1957)]]
'''John James Osborne''' ([[Londen]], [[12 december]] [[1929]] - [[Clun]] ([[Shropshire]]), [[24 december]] [[1994]]) was een Brits [[toneelschrijver]] en [[Scenario|scenarist]].
Hij was afkomstig uit de lagere middenklasse; zijn vader was copywriter, zijn moeder kellnerin.
 
'''John James Osborne''' ([[Londen (hoofdbetekenis)|Londen]], [[12 december]] [[1929]] - [[Clun]] ([[Shropshire]]), [[24 december]] [[1994]]) was een Brits [[toneelschrijver]] en [[Scenario|scenarist]].
==Biografie==
Hij was afkomstig uit de lagere middenklasse; zijn vader was [[copywriter]], zijn moeder kellnerinkelnerin.
 
== Biografie ==
Na de dood van zijn vader in 1941 volgde hij enige jaren een goede opleiding in Devon, maar kon op school niet aarden. Hij keerde terug naar Londen, waar hij in contact kwam met het reizend toneelgezelschap van Anthony Creighton. Daar leerde hij het theatervak en schreef enkele stukken met Creighton samen, waaronder ''Epitaph for George Dillon'' (1958). Tot kort voor zijn dood bleef hij ook zelf toneelspelen.
 
Zijn derde stuk ''Look Back in Anger'' (1956) betekende een wereldwijde doorbraak, die de Britse toneelcultuur op zijn kop zette. Een gehele groep naoorlogse Britse auteurs werd naar dit stuk de [[Angry Young Men]] genoemd. Ook zijn invloed op [[Edward Albee]] is onmiskenbaar (''Who is afraid of Virginia Woolf?'', 1962).
 
Osborne'sOsbornes privé-levenprivéleven was even tumultueus als zijn werk. Hij trouwde vijfmaal, en mishandelde zijn echtgenotes regelmatig. Ook had hij een incestueuzeslechte relatie met zijn dochter Nolan, kind uit zijn derde huwelijk met Penelope Gilliatt (beschreven door zijn biograaf John Heilpern)<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/John_Osborne#Complete_works JohnToen zij 17 jaar oud was, verliet ze het ouderlijk huis, waarna ze haar vader nooit meer sprak. Osborne stierf in 1994 aan de Engelsegevolgen Wikipedia</ref>.van [[Diabetes mellitus|diabetes]].
Osborne stierf in 1994 aan de gevolgen van diabetes.
 
== Werk ==
''Look Back in Anger'' werd aanvankelijk door alle gezelschappen geweigerd, tot Osborne het opstuurde aan een nieuw, zieltogend gezelschap, onder leiding van regisseur [[Tony Richardson]].
 
Jimmy Porter, de hoofdpersoon, woont samen met zijn zwangere vrouw Alice en zijn beste vriend Cliff, en houdt zich met kleine baantjes ternauwernood in leven. Hij terroriseert zijn vrouw, hoofdzakelijk omdat zij van betere afkomst is. Haar vriendin Helena probeertkomt lijnbij tehen brengenlogeren inmaar hetdit verwaarloosdeom een oude liefde die tussen haar en Jimmy bestond, nieuw leven in te huishoudenblazen. AlsZij brengt Alison vlucht,zover begintdat Jimmyzij metzich Helenalaat eenophalen door haar relatievader. In het derde bedrijf keert Alison terug met de mededeling dat ze een miskraam heeft gehad; heel voorzichtig komen Jimmy en Alison weer tot elkaar en Helena vertrekt omdat zij niet verder wil met Jimmy.
 
Hoewel het stuk aanvankelijk werd afgekraakt, prees de meest invloedrijke recensent van die tijd het stuk de hemel in. Er volgde een stormachtige ontvangst in Londens [[West End (Londen)|West End]] en op [[Broadway theatre|Broadway]]; in 1958 werd het verfilmd met [[Richard Burton (acteur)|Richard Burton]], Claire Bloom en Osbornes toenmalige vrouw [[Mary Ure]].
 
In 1957 volgde een nieuwe theaterhit, ''The Entertainer'' met [[Laurence Olivier]] in de hoofdrol, die in 1960 werd verfilmd. Met ''Inadmissible Evidence'' (1964) completeerde hij een trilogie die niet alleen een beeld geeft van kleinburgerlijke ellende (ook wel genoemd ''kitchen sink drama''), maar de teloorgang van Engeland als wereldnatie symboliseert (karakterisering van [[David Hare]] in een bekend geworden grafrede).
 
Latere stukken zijn een aaneenrijging van successen (''Luther'' (1961), dat [[Maarten Luther|Martin Luther]] portretteert als rebel) en flops. Wel ontving hij in 1963 nog een Oscar voor zijn scenario ''Tom Jones'', naar de roman van [[Henry Fielding]].
 
== Bibliografie ==
* ''The Devil Inside'' (1950, theater)
* ''Personal Enemy'' (1955, theater, met Anthony Creighton)
Regel 28 ⟶ 29:
* ''Epitaph for George Dillon'' (1958, met Anthony Creighton)
* ''The World Of Paul Slickey'' (1959, musical)
* ''A Subject Of Scandal And Concern'' (1960, tv-spel)
* ''Luther'' (1961, theater)
* ''Plays for England'' (1962, theater)
Regel 37 ⟶ 38:
* ''Time Present'' (1968, theater)
* ''The Charge of the Light Brigade (scenario, 1968)
* ''The Right Prospectus'' (1970, tv-spel)
* ''West Of Suez'' (1971, theater)
* ''A Sense Of Detachment'' (1972, theater)
Regel 43 ⟶ 44:
* ''Ms, Or Jill And Jack'' (1974, tv-spel)
* ''The End Of Me Old Cigar'' (1975, theater)
* ''Almost A Vision'' (1976, tv-spel)
* ''Watch It Come Down'', (1976, theater)
* ''Very Like A Whale'' (1980, tv-spel)
Regel 51 ⟶ 52:
* ''Déjàvu'' (1992, theater)
 
==Noten Noot ==
{{References|85%}}
{{Bibliografische informatie}}
 
{{DEFAULTSORT:Osborne, John}}
[[Categorie:Brits toneelschrijver]]
{{Link GA|es}}
 
[[bg:Джон Озбърн]]
[[ca:John Osborne]]
[[cs:John James Osborne]]
[[de:John Osborne]]
[[en:John Osborne]]
[[es:John Osborne]]
[[fa:جان آزبرن]]
[[fr:John Osborne]]
[[he:ג'ון אוסבורן]]
[[it:John Osborne]]
[[ko:존 오즈번]]
[[mk:Џон Озборн]]
[[no:John Osborne]]
[[pl:John Osborne]]
[[pt:John Osborne]]
[[ro:John Osborne]]
[[ru:Осборн, Джон]]
[[sr:Džon Ozborn]]
[[sv:John Osborne]]
[[tr:John Osborne]]
[[uk:Джон Осборн]]