20. Februar

De 20. Februar is de 51. Dag in’n Gregoriaanschen Klenner.

Februar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 (30)

Wat passeert is

Politik un Sellschop

• 1472: De Shetlandinseln un Orkney warrt vun de schottischen Kroon annekteert.
• 1524: Tecún Umán, de leste König vun dat Quiché-Volke, dat to de Nafolgers vun de Maya tohören deit, warrt dootslahn vun Pedro de Alvarado (* 1500?)
• 1547: Eduard VI. warrt to’n König vun England kröönt.
• 1929: Amerikaansch-Samoa warrt Territorium vun de USA.
• 1933: In de USA ennt de Prohibitschoonstiet.
• 1935: De Tollgrenz twüschen dat Saarland un dat Düütsche Riek warrt fallen laten.
• 1942: Japan winnt in’n Pazifikkrieg de Seeslacht in de Straat vun Badung över de alliierte Flott.
• 1967: De Volkskamer vun de DDR beslutt, en egen Statsbörgerschap vun de DDR intoföhren.
• 1974: Düütschland ratifizeert den Atomwapensparrverdrag.
• 1994: In de Swiez föhrt de Volksinitiativ Alpen-Initiative för’t Schulen vun de Alpen dorto, dat dat Verlagern vun Göder vun Sworverkehr op de Iesenbahn Deel vun de Swiezer Verfaten is.
• 2005: Bi de vörtogen Parlamentswahlen in Portugal winnt de Sozialisten düüdlich. José Sócrates warrt ne’e Ministerpräsident.

Weertschap

• 1857: De Gewarfslüüd Hermann Henrich Meier un Eduard Crüsemann grünnt de Rederee Noorddüütsche Lloyd
• 1926: In Berlin warrt de eerste Gröne Week in Verbinnen mit dat traditschonell Winterdrapen vun de Düütsche Landweertschapssellschop apen maakt.

Kultur, Kunst un Bowark

• 1724: De Oper Giulio Cesare vun Georg Friedrich Händel warrt in London ooropföhrt.
• 1816: De Oper Il barbiere di Siviglia (dt.: Der Barbier von Sevilla) vun Gioacchino Rossini warrt in Rom ooropföhrt, man Spood harr dat Stück eerst bi’n tweeten Versöök.
• 1818: In Moskau warrt op’n Roten Platz dat Minin-und-Poscharski-Denkmol opstellt.
• 1837: De komische Oper Die beiden Schützen vun Albert Lortzing warrt in Leipzig ooropföhrt.
• 1872: In New York City warrt dat Metropolitan Museum of Art apen maakt.
• 1907: De Oper Skazanije o nevidimom grade Kiteže i deve Fevronii (dt.: Die Legende von der unsichtbaren Stadt Kitesh und der Jungfrau Fewronija) vun Nikolai Andrejewitsch Rimski-Korsakow warrt in Sankt Petersborg ooropföhrt.
• 1909: In dat Pariser Daagblatt Filippo Tommaso Marinetti puplizeert Filippo Tommaso Marinetti sien futuristisch Manifest un begrünnt dormit den Futurismus.
• 1943: De Oper Die Kluge vun Carl Orff warrt in Frankfort an’n Main ooropföhrt.
• 1963: Dat Schauspeel Der Stellvertreter vun Rolf Hochhuth warrt in Berlin mit Erwin Piscator as Speelbaas ooropföhrt.

Religion

• 1878: Dat Konklaav wählt Vincenzo Gioacchino Pecci to’n Paapst, he wurrd Leo XIII.

Wetenschoppen un Technik

• 1883: Alphonse Bertillon kann en torüchfälligen Verbreker dat vun em utklamüsterte System Bertillonage identifizeeren un faat kriegen.
• 1943: In Mexico entsteiht de Vulkan Paricutín, de na een Dag 10 Meter un na dree Daag al 50 Meter hooch is.
• 1962: John Glenn flüggt as eerste Amerikaner üm de Eer in den Weltruum.
• 1965: De US-amerikaansche Ruumsond Ranger 8 vun de NASA sleiht as plaant op’n Maand op un sennt vörher noch ca. 7.300 Biller.

Katastrophen

• 1799: De Blackbrook-Staudamm in Grootbritannien brickt und överflütt de ganze Ümgeven.
• 1835: Bi en Eerdbeven warrt de Stadt Concepción in Chile vullstännig tonicht maakt. Ok 70 wietere Dörper gaht Hüüs twei. Insgesamt gifft dat 5.000 Dode.
• 1946: Bi en Explosion in de Zech Monopol Schacht Grimberg 3/4 in Bargkamen kommt ungefähr 450 Minschen in 930 m Deep üm. De Oorsaak kann nich eendüdig kloort warrn.
• 1966: In de Noordsee loopt bi Helgoland ruchweg 20.000 t Ööl ut, nadem de Tanker Anne Mildred Brovig mit de britschen Pentland tohopenstött is.
• 2002: In Ägypten verunglückt en Tog bi Kairo. Mehr as 370 Minschen starvt.

Boren

• 1705: Nicolas Chédeville, franzöösch Komponist un Oboenspeler († 1782)
• 1751: Jan Hinrich Voß, Dichter un Schriever († 1826)
• 1761: Ludwig Abeille, düütsch Komponist († 1838)
• 1794: William Carleton, irisch Schriever.
• 1810: Henry Martin, franzöösch Historiker un Politiker.
• 1821: Nils Johan Andersson, sweedsch Botaniker.
• 1825: Adolf Dauthlage, össterrieksch Lithograf († 1883)
• 1844: Michael Munkácsy, ungaarsch Maler.
• 1881: Christopher Rave, düütsch Maler un Polarforscher († 1933)
• 1883: Lucie Höflich, düütsch Schauspelerin
• 1888: Georges Bernanos, franzöösch Schriever
• 1894: Heinrich Diers, plattdüütsch Schriever († 1980)
• 1895: Karl Pinnow, Wedderstandkämper gegen Adolf Hitler.
• 1898: Jimmy Yancey, US-amerikaansch Musiker.
• 1907: Ernst Schellenberg, düütsch Politiker.
• 1909: Heinz Erhardt, düütsch Komiker, Schauspeler, Dichter, Musiker un Entertainer
• 1911: Feodor Szerbakow, düütsch Maler († 2009)
• 1914: Arnold Denker, US-amerikaansch Schachspeler († 2005)
• 1920: Karl Albrecht, düütsch Ünnernehmer († 2014)
• 1925: Frank Isola, US-amerikaansch Jazzmusiker († 2004)
• 1926: Hans Timmermann, Schauspeler, Regisseur un Översetter († 2005)
• 1931: John Willard Milnor, US-amerikaansch Mathematik-Professer.
• 1931: Hinrich Gerken, plattdüütsche Schriever ut Veern
• 1932: Karl Veit Riedel, düütsch Historiker un Schriever († 1994)
• 1937: Nancy Wilson, US-amerikaansch Jazzsingerin († 2018)
• 1937: Robert Huber, düütsch Chemiker un Nobelpriesdreger.
• 1940: Christoph Eschenbach, düütsch Pianist un Dirigent.
• 1945: George Fitzgerald Smoot III, US-amerikaansch Astrophysiker un Nobelpriesdräger
• 1947: Henry Hübchen, düütsch Film- un Theoterschauspeler
• 1948: Christopher Pissarides, zyprisch-britisch Wertschapswetenschapler un Nobelpriesdräger
• 1949: Stefan Waggershausen, düütsch Musiker un Komponist.
• 1955: Edi Federer, öösterrieksch Skispringer un Manager († 2012)
• 1963: Oliver Mark, düütsch Fotograf un Künstler
• 1963: Joakim Nyström, sweedsch Tennisspeler
• 1965: Bianba Zaxi, chineesch Bargstieger
• 1966: Cindy Crawford, US-amerikaansch Model un Schauspelerin.
• 1967: Kurt Cobain, US-amerikaansch Musiker.
• 1972: Laith Al-Deen, düütsch Musiker.
• 1978: Julia Jentsch, düütsch Schauspelerin.
• 1997: Sturla Holm Lægreid, norweegsch Biathlet

Storven

• 738: Eucherius von Orléans, Bischop vun Orléans.
• 1194: Tankred von Lecce, König vun Sizilien un Neapel.
• 1431: Martin V., Paapst.
• 1437: Jakob I., König vun Schottland.
• 1513: Johann I., König vun Däänmark 1481–1513 (* 1455)
• 1524: Tecún Umán, letzte König vun dat Maya-Volk vun de Quiché
• 1570: Johann Scheubel, düütsch Mathematiker (* 1494)
• 1637: Dothias Wiarda, Kanzler in Oostfreesland (* 1565)
• 1695: Johann Ambrosius Bach, düütsch Musiker.
• 1732: Balthasar Permoser, bedüüdend Bildhauer ut de Barock (* 1651)
• 1762: Tobias Mayer, düütsch Kartograph, Geograph, Mathematiker, Physiker un Astronom.
• 1790: Joseph II., Kaiser vun’t Hillig Röömsch Riek ( * 1741)
• 1799: Georg Christian Unger, düütsch Architekt un Bomeester vun Firderisch den Groten.
• 1816: Maria I., Königin vun Portugal un Brasilien.
• 1841: Friedrich Wilhelm Adam Sertürner, düütsch Aftheker un Opdecker vun’t Morphium.
• 1889: Johann Wilhelm Preyer, düütsch Maler (* 1803)
• 1892: Hermann Kopp, düütsch Chemiker un Chemiehistoriker
• 1907: Henri Moissan, franzöösch Chemiker un Nobelpriesdräger (* 1852)
• 1913: Robert von Lieben, öösterrieksch Physiker.
• 1916: Klas Pontus Arnoldson, sweedsch Journalist, Politiker un Fredensnobelpriesdreger.
• 1920: Robert Edwin Peary, US-amerikaansch Ingenieur un Polarforscher.
• 1922: Reinhard Mannesmann, düütsch Utfinner un Ünnernehmer.
• 1939: August Leonhard Bernoulli, Swiezer Mathematiker.
• 1951: Karl Rüdiger, düütsch Politiker un Bundsdagsafordneter (* 1896)
• 1956: Heinrich Barkhausen, düütsch Physiker
• 1963: Ferenc Fricsay, ungarisch Dirigent
• 1966: Paul Zielinski, düütsch Footballnatschonalspeler
• 1970: Gaston Modot, franzöösch Schauspeler
• 1970: João Café Filho, Präsident vun Brasilien
• 1976: René Cassin, franzöösch Jurist un Fredensnobelpriesdräger
• 1980: Erich Vagts, Bremer Börgermeester (* 1896)
• 1987: E. P. Jacobs, belgsch Comictekner
• 1989: Erika Köth, düütsch Kamersingerin un Sopranistin
• 1993: Ferruccio Lamborghini, italiensch Autoboer
• 2000: Jean Dotto, franzöösch Radrennfohrer (* 1928)
• 2005: Sandra Dee, US-amerikaansch Schauspelerin
• 2010: Alexander Haig, US-amerikaansch General un Politiker (* 1924)
• 2011: Helmut Ringelmann, düütsch Filmproduzent(* 1926)
• 2012: Renato Dulbecco, italieensch-US-amerikaansch Bioloog un Nobelpriesdräger (* 1914)
• 2016: Jon Rollason, britisch Schauspeler un Schriever (* 1931)
• 2018: Herbert Ehrenberg, düütsch Politiker un Bundsminister (* 1926)
• 2021: Mauro Bellugi, italieensch Footballnatschonalspeler (* 1950)
• 2022: Oleksandr Sydorenko, sowjeetsch Swemmsportler (* 1960)
• 2023: Willi Höfig, plattdüütsch Lyriker un Kolumnist (* 1937)
• 2024: Andreas Brehme, düütsch Footballnatschonalspeler und -trainer (* 1960)