Marokk: Differenza bejn il-verżjonijiet
Content deleted Content added
No edit summary |
Erja għal medda. Tags: VisualEditor Modifika bil-mowbajl Modifika mill-web għall-mowbajl |
||
Linja 67:
|poż_PGD_nominali_per_capita = 109
}}
Il-'''Marokk''' (bl-[[Għarbi]]: المغرب, <small>rum.</small> ''al-Magħrib''), uffiċjalment ir-Renju tal-Marokk, huwa pajjiż fir-reġjun tal-[[Magreb]] fl-[[Afrika ta’ Fuq]]. Tinjora l-Baħar Mediterran lejn it-tramuntana u l-Oċean Atlantiku lejn il-punent, u għandha fruntieri fuq l-art mal-[[Alġerija]] fil-lvant, u t-territorju kkontestat tas-[[Saħara tal-Punent]] fin-nofsinhar. Il-Marokk jippretendi wkoll il-komunità awtonoma [[Spanja|Spanjoli]] ta' [[Ceuta]], [[Melilla]] u [[Peñón de Vélez de la Gomera]], u diversi gżejjer żgħar ikkontrollati mill-Ispanjol lil hinn mill-kosta tiegħu.<ref>{{cite news|sena=2018|titlu=Ceuta, Melilla profile|url=https://www.bbc.com/news/world-africa-14114627|lingwa=en-GB|pubblikatur=BBC News|data-aċċess=13 Novembru 2018}}</ref> Mifrux fuq
Ir-reġjun li jikkostitwixxi l-Marokk ilu abitat mill-era tal-[[Paleolitiku]] aktar minn 300,000 sena ilu. Id- [[Dinastija Idrisidi|dinastija Idrisija]] ġiet stabbilita minn [[Idris I tal-Marokk|Idris I]] fl-788 u sussegwentement ġiet immexxija minn serje ta’ dinastiċi indipendenti oħra, li laħqet il-quċċata tagħha bħala [[qawwa reġjonali]] fil-11 u t-12-il seklu, taħt id-dinastiji [[Almoravid]] u [[Kalifat Almohad|Almohad]], meta kienet tikkontrolla l-biċċa l-kbira tal-[[Peniżola Iberika]] u l-Magreb.<ref>{{cite book|kunjom1=Hall|isem1=John G.|sena=2002|titlu=North Africa|url=https://books.google.com/books?id=BhMuc6NacxgC&q=Since+the+foundation+of+the+first+Moroccan+state+by+Idris+I+in+788+AD,+the+country+has+been+ruled+by+a+series+of+independent+dynasties,+reaching+its+zenith+under+Almoravid+and+Almohad+rule,+when+it+spanned+parts+of+Iberia+and+northwestern+Africa.&pg=PA5|pubblikatur=Infobase Publishing|isbn=978-0-7910-5746-9|awtur2=Chelsea Publishing House}}</ref> Sekli ta' [[migrazzjoni Għarbija lejn il-Magreb]] mis-seklu 7 bidlu l-ambitu demografiku tar-reġjun. Fis-sekli 15 u 16, il-Marokk iffaċċja theddid estern għas-sovranità tiegħu, bil-[[Imperu Portugiż|Portugall]] ħataf xi territorju u l-[[Imperu Ottoman]] jindaħal mil-lvant. Id-dinastiji [[Saltna Marinija|Marinija]] u [[Saltna Sagħdija|Sagħdija]] inkella rreżistu d-dominazzjoni barranija, u l-Marokk kien l-uniku nazzjon tal-Afrika ta’ Fuq li ħarab mid-dominju Ottoman. Id-[[dinastija Għalawija]], li tmexxi l-pajjiż sal-lum, ħatbet il-poter fl-1631, u matul iż-żewġ sekli ta' wara espandiet ir-relazzjonijiet [[diplomatiċi]] u kummerċjali mad-[[dinja tal-Punent]]. Il-post strateġiku tal-Marokk ħdejn il-bokka tal-Mediterran ġibed interess Ewropew imġedded; fl-1912, [[Franza]] u [[Spanja]] qasmu l-pajjiż fi [[Marokk#protettorati Franċiżi u Spanjoli|protettorati rispettivi]], u rriżervaw [[Żona Internazzjonali ta' Tanger|żona internazzjonali f'Tanġer]]. Wara rvellijiet u rewwixti intermittenti kontra l-ħakma kolonjali, fl-1956, il-Marokk reġa’ kiseb l-indipendenza tiegħu u rġa’ unifikat.
| |||