Malaran tak geser bibir-velar bersuara: Perbezaan antara semakan

Nombor AFA	170
Pengekodan
X-SAMPA	w
Imej
Sampel audio
	noicon sumber · bantuan

Layar sejarah secara interaktif

← Suntingan sebelumnya

Kandungan dihapus Kandungan ditambah

VisualWikiteks

Dalam baris

Semakan semasa pada 07:56, 6 September 2024

Malaran tak geser bibir-velar bersuara ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam sebilangan bahasa lisan, dilambangkan oleh aksara [w] dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA).

Dalam bahasa Melayu, bunyi ini dilambangkan oleh huruf w, contohnya: wang, sawan. Sebelum ini, ia difahamkan tidak wujud pada suku kata awal bahasa Melayu Kuno – kata-kata pinjaman Sangsakerta dengan fonem ini dipelatkan mengatup pada dedua bibir /b/ (misalnya بڠسا‎ bangsa dari वंश vaṃśa secara terus manakala وڠسا‎ wangsa melalui perantara bahasa Jawa) sehingga meluasnya penyebaran agama Islam yang mengalakkan pendidikan bahasa Arab dengan huruf و‎ wau.^[1]

Ciri-ciri

Features of the voiced labialized velar approximant:

Cara artikulasinya ialah malaran tak geser, iaitu dihasilkan dengan merapatkan dua alat artikulasi tanpa menyempitkan rongga vokal sehingga terhasilnya arus udara yang bergelora.
Daerah artikulasinya adalah velar dan bibir, iaitu disebut dengan bahagian belakang lidah (dorsum) dinaikkan ke arah lelangit lembut (velum), sambil bibir dibundarkan. Sesetengah bahaasa seperti bahasa Jepun dan mungkin sekali bahasa-bahasa Iroquoian Utara, ada bunyi yang selalu ditranskripsi sebagai [w] yang mana bibir terketap (atau sekurang-kurangnya tak bundar), tetapi hampir kepada konsonan bibir-velar. Transkripsi yang lebih terperinci boleh membubuh diakritik pengurang kebundaran: [w̜].
Jenis pembunyiannya adalah bersuara, iaitu pita vokal bergelar ketika penyebutan.
Ini merupakan konsonan lisan, iaitu udara dibenarkan keluar melalui mulut.
Ini merupakan konsonan tengah, iaitu dihasilkan dengan membenarkan arus udara mengalir melalui tengah lidah dan bukan sisinya.
Mekanisme arus udaranya adalah egresif pulmonik, iaitu disebut dengan dengan menolak udara keluar dari paru-paru melalui saluran vokal, dan bukannya dari glotis atau mulut.

Penggunaan

Bahasa		Perkataan	IPA	Erti	Catatan
Melayu		[[[Ortografi bahasa Melayu\|wang]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[waŋ]	'wang'	Rujuk fonologi bahasa Melayu
Arab	Baku^[2]	وردcode: ar is deprecated	[ward]	'bunga mawar'	Rujuk fonologi bahasa Arab
Catalonia^[3]		[[[Ortografi bahasa Catalonia\|blau]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[blaw]	'biru' (m.)	Rujuk fonologi bahasa Catalonia
Cina	Mandarin	[[[Aksara Cina\|王]]] Error: {{Lang}}: teg bahasa tidak diiktiraf: zh-cmn-Hani (bantuan)/wáng	[wɑŋ˧˥]	'raja'	Rujuk Bahasa Mandarin Baku
Hawaii^[4]		[[[Abjad Hawaii\|wikiwiki]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[wikiwiki]	'cepat'	Juga boleh disebut [v]. Rujuk fonologi bahasa Hawaii
Inggeris		[[[Ortografi bahasa Inggeris\|weep]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[wiːp]	'menangis'	Rujuk fonologi bahasa Inggeris
Itali^[5]		[[[Abjad Itali\|uomo]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[ˈwɔmo]	'lelaki'	Rujuk fonologi bahasa Itali
Jepun		私code: ja is deprecated /[[[Perumian bahasa Jepun\|watashi]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[ɰ͡β̞ataɕi]	'saya'	Disebut dengan lidah terketap. Rujuk fonologi bahasa Jepun
Perancis^[6]		[[[Ortografi bahasa Perancis\|oui]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[wi]	'ya'	Rujuk fonologi bahasa Perancis
Poland^[7]		[[[Ortografi bahasa Poland\|łaska]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[ˈwaska] (bantuan·info)	'lemah-lembut'	Rujuk fonologi bahasa Poland
Portugis^[8]		[[[Ortografi bahasa Portugis\|água]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[ˈaɡwɐ]	'air'	Rujuk fonologi bahasa Portugis
Sepanyol^[9]		[[[Ortografi bahasa Sepanyol\|cuanto]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[ˈkwãn̪t̪o̞]	'berapa'	Rujuk fonologi bahasa Sepanyol

Rujukan

^ Hoogervorst, Tom (2017). "Lexical Influence From North India To Maritime Southeast Asia: Some New Directions". Man In India. 95 (4): 295.
^ Watson (2002:13)
^ Carbonell & Llisterri (1992:55)
^ Pukui & Elbert (1986:xvii)
^ Rogers & d'Arcangeli (2004:117)
^ Fougeron & Smith (1993:75)
^ Jassem (2003:103)
^ Barbosa & Albano (2004:230)
^ Martínez-Celdrán, Fernández-Planas & Carrera-Sabaté (2003:256)

Bibliografi

Barbosa, Plínio A.; Albano, Eleonora C. (2004), "Brazilian Portuguese", Journal of the International Phonetic Association, 34 (2): 227–232
Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 53–56
Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), "Illustrations of the IPA:French", Journal of the International Phonetic Association, 23 (2): 73–76
Jassem, Wiktor (2003), "Polish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (1): 103–107
Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 255–259
Ohala, James; Lorentz (1977), "Story of [w]: An exercise in the phonetic explanation for sound patterns", Berkeley Linguistics Society annual meeting 3 proceedings, m/s. 577–599 External link in |chapter= (bantuan)
Pukui, Mary Kawena; Elbert, Samuel H. (1986), Hawaiian Dictionary, Honolulu: University of Hawaiʻi Press, ISBN 0-8248-0703-0
Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 117–121
Watson, Janet (2002), The Phonology and Morphology of Arabic, New York: Oxford University Press

[1] Hoogervorst, Tom (2017). "Lexical Influence From North India To Maritime Southeast Asia: Some New Directions". Man In India. 95 (4): 295.

[2] Watson (2002:13)

[3] Carbonell & Llisterri (1992:55)

[4] Pukui & Elbert (1986:xvii)

[5] Rogers & d'Arcangeli (2004:117)

[6] Fougeron & Smith (1993:75)

[7] Jassem (2003:103)

[8] Barbosa & Albano (2004:230)

[9] Martínez-Celdrán, Fernández-Planas & Carrera-Sabaté (2003:256)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

@@ Baris 2: / Baris 2: @@
 '''Malaran tak geser bibir-velar bersuara''' ialah sejenis bunyi [[konsonan]] yang terdapat dalam sebilangan [[bahasa]] lisan, dilambangkan oleh aksara {{IPA|[w]}} dalam [[Abjad Fonetik Antarabangsa]] (IPA).
-Dalam [[bahasa Melayu]], bunyi ini dilambangkan oleh huruf ''[[w]]'', contohnya: '''''w'''ang'', ''sa'''w'''an''. Sebelum ini, ia difahamkan tidak wujud pada suku kata awal [[bahasa Melayu Kuno]] – kata-kata pinjaman [[Sanskerta|Sangsakerta]] dengan fonem ini dipelatkan [[Letupan dwibibir bersuara|mengatup pada dedua bibir]] /b/ (misalnya {{script|Arab|بڠسا}} '''''b'''angsa'' dari वंश ''vaṃśa'' secara terus manakala {{script|Arab|وڠسا}} '''''w'''angsa'') melalui [[Bahasa Jawa]]) sehingga meluasnya penyebaran agama Islam yang mengalakkan pendidikan [[bahasa Arab]] dengan [[Abjad Arab|huruf]] {{script|Arab|ب}} ba.<ref>{{cite journal|last1=Hoogervorst|first1=Tom|date=2017|title=Lexical Influence From North India To Maritime Southeast Asia: Some New Directions|journal=Man In India|volume=95|issue=4|page=295}}</ref>
+Dalam [[bahasa Melayu]], bunyi ini dilambangkan oleh huruf ''[[w]]'', contohnya: '''''w'''ang'', ''sa'''w'''an''. Sebelum ini, ia difahamkan tidak wujud pada suku kata awal [[bahasa Melayu Kuno]] – kata-kata pinjaman [[Sanskerta|Sangsakerta]] dengan fonem ini dipelatkan [[Letupan dwibibir bersuara|mengatup pada dedua bibir]] /b/ (misalnya {{script|Arab|بڠسا}} '''''b'''angsa'' dari वंश ''vaṃśa'' secara terus manakala {{script|Arab|وڠسا}} '''''w'''angsa'' melalui perantara [[bahasa Jawa]]) sehingga meluasnya penyebaran agama Islam yang mengalakkan pendidikan [[bahasa Arab]] dengan [[Abjad Arab|huruf]] {{script|Arab|و}} wau.<ref>{{cite journal|last1=Hoogervorst|first1=Tom|date=2017|title=Lexical Influence From North India To Maritime Southeast Asia: Some New Directions|journal=Man In India|volume=95|issue=4|page=295}}</ref>
 ==Ciri-ciri==