Pulau Tsushima (対馬; Tsushima; سوشيما) ialah sebuah pulau di kepulauan Jepun yang terletak di antara Selat Tsushima dan Selat Korea, kira-kira separuh jalan antara Kyushu dan Semenanjung Korea.[3][4] Pulau utama Tsushima, pernah menjadi pulau tunggal, dibahagikan kepada dua pada tahun 1671 oleh terusan Ōfunakoshiseto dan menjadi tiga pada tahun 1900 oleh terusan Manzekiseto. Terusan ini dibuat melalui tanah genting di tengah pulau, membentuk "Pulau Tsushima Utara" (Kamino-shima) dan "Pulau Tsushima Selatan" (Shimono-shima). Tsushima juga menggabungkan lebih 100 buah pulau yang lebih kecil, kebanyakannya kecil. Nama Tsushima umumnya merujuk kepada semua pulau di kepulauan Tsushima secara kolektif.[5] Secara pentadbiran, Pulau Tsushima terletak di Prefektur Nagasaki.

Tsushima
Native name:
対馬
Foto satelit pulau Tsushima
Peta Wilayah Nagasaki dengan Pulau Tsushima berwarna merah
Ralat Lua pada baris 511 di Modul:Location_map: Tidak dapat cari takrifan peta lokasi yang ditentukan: "Modul:Peta lokasi/data/Japan Nagasaki Prefecture" tidak wujud.
Geography
LocationSelat Tsushima, Selat Korea
Coordinates34°25′N 129°20′E / 34.417°N 129.333°E / 34.417; 129.333Koordinat: 34°25′N 129°20′E / 34.417°N 129.333°E / 34.417; 129.333
Adjacent toSelat Tsushima
Area708.7 km2 (273.6 bt2)[1]
Coastline915 km (568.6 mi)
Highest elevation649 m (2,129 ft)
Highest pointMt. Yatate[2]
Administration
Prefektur JepunPrefektur Nagasaki
BandarTsushima
Demographics
Population29,577 (Sep 2020.)
Pop. density42 /km2 (109 /sq mi)
Ethnic groupsOrang Jepun

Geografi

sunting

Pulau Tsushima terletak di barat Selat Kanmon pada garis lintang antara Honshu dan Kyushu di tanah besar Jepun. Selat Korea berpecah di Kepulauan Tsushima Island kepada dua saluran; saluran yang lebih luas, lebih dekat dengan tanah besar Jepun, ialah Selat Tsushima. Ōfunakoshi-Seto dan Manzeki-Seto, dua batang terusan yang dibina pada tahun 1671 dan 1900, menghubungkan lekukan dalam Teluk Asō (浅茅湾) ke sebelah timur pulau itu. Kepulauan ini terdiri daripada lebih 100 buah pulau kecil sebagai tambahan kepada pulau utama.

Kerajaan Jepun mentadbir Pulau Tsushima sebagai satu entiti walaupun terdapat saluran air buatan yang telah memisahkannya menjadi dua pulau. Kawasan utara dikenali sebagai Kamino-shima (上島), dan pulau selatan sebagai Shimono-shima (下島). Kedua-dua sub-pulau mempunyai sepasang gunung. Shimo-no-shima mempunyai Gunung Yatate (矢立山), setinggi 649 m (2,129 ka) tinggi,[2] dan Ariake-yama (有明山), pada 558 m (1,831 ka) tinggi.[2] Kami-no-shima mempunyai Mi-take (御嶽), 487 m (1,598 ka).[2] Dua bahagian utama pulau itu kini digabungkan dengan gabungan jambatan dan tambak.[6][7] Pulau ini mempunyai keluasan 696.26 km2 (268.83 bt2).

Tsushima mempunyai iklim subtropika lembap laut yang sangat dipengaruhi oleh angin monsun. Purata suhu ialah 15.8 °C (60.4 °F),[8] dan purata hujan setahun ialah 2,132.6 mm.[8] Suhu tertinggi pernah direkodkan di pulau itu ialah 36.6 °C (97.9 °F), pada 20 Ogos 2013, dan terendah −6.8 °C (19.8 °F), pada tahun 1895.[9] Sepanjang hampir sepanjang tahun, Tsushima adalah 1–2 °C lebih sejuk daripada bandar Nagasaki.[8][10] Hujan di pulau itu secara amnya lebih tinggi daripada kepulauan utama Jepun; ini dikaitkan dengan perbezaan saiznya. Memandangkan Tsushima kecil dan terpencil, ia terdedah pada semua sisi kepada udara laut yang lembap, yang membebaskan kerpasan semasa ia mendaki cerun curam pulau itu. Angin monsun benua membawa loes, habuk yang merupakan campuran tanah liat dan pasir yang sangat subur, dari China pada musim bunga dan menyejukkan pulau itu pada musim sejuk.[11]

Data iklim untuk Izuhara (1981–2010)
Bulan Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogo Sep Okt Nov Dis Tahun
Purata maksimum suhu harian, °C (°F) 8.9
(48.0)
10.2
(50.4)
13.0
(55.4)
17.8
(64.0)
21.5
(70.7)
24.3
(75.7)
27.8
(82.0)
29.5
(85.1)
26.3
(79.3)
22.0
(71.6)
16.8
(62.2)
11.6
(52.9)
19.1
(66.4)
Purata minimum suhu harian, °C (°F) 2.2
(36.0)
3.1
(37.6)
6.1
(43.0)
10.0
(50.0)
14.0
(57.2)
18.0
(64.4)
22.9
(73.2)
23.8
(74.8)
20.5
(68.9)
14.9
(58.8)
9.3
(48.7)
4.4
(39.9)
12.4
(54.3)
Purata kerpasan, mm (inci) 77.4
(3.05)
93.4
(3.68)
159.2
(6.27)
193.3
(7.61)
231.9
(9.13)
331.5
(13.05)
367.4
(14.46)
301.7
(11.88)
235.1
(9.26)
97.8
(3.85)
93.6
(3.69)
53.0
(2.09)
2,235.2
(88.00)
Purata bulanan jangka masa sinaran matahari 146.1 144.0 152.7 180.3 191.6 143.7 133.9 166.8 135.4 163.6 148.3 156.1 1,860.8
Sumber: Japan Meteorological Agency [12]

Ekonomi

sunting
 
Sebuah pelabuhan di bandar Tsushima, Prefektur Nagasaki pada tahun 1990

Industri

sunting

Menurut bancian tahun 2000, 23.9% penduduk tempatan bekerja dalam industri primer manakala 19.7% dan 56.4% penduduk bekerja dalam industri menengah dan tertiari. Daripada aktiviti ekonomi ini, penangkapan ikan berjumlah 82.6% daripada industri utama, dengan kebanyakannya dikhususkan untuk menangkap sotong di pantai timur pulau itu. Bilangan pekerja dalam industri utama telah berkurangan, manakala pertumbuhan pekerja dalam industri menengah dan tertiari telah meningkat.

Pelancongan

sunting

Pelancongan, yang menyasarkan terutamanya warga Korea Selatan, baru-baru ini telah memberikan sumbangan besar kepada ekonomi pulau itu. Bilangan pelancong Korea ke pulau itu meningkat dengan ketara selepas pelancaran perkhidmatan feri berkelajuan tinggi dari Busan ke pulau itu pada tahun 1999. Pada tahun 2008, 72,349 orang Korea melawat pulau itu. Disebabkan kejatuhan nilai won, jumlah itu jatuh kepada 45,266 orang pada tahun 2009. Pelancong Korea menjana pendapatan anggaran ¥2.1 bilion untuk ekonomi tempatan dan menjana kira-kira 260 pekerjaan di pulau itu.

Pengangkutan

sunting

Lapangan Terbang Tsushima mempunyai penerbangan ke Lapangan Terbang Fukuoka (dengan All Nippon Airways dan Oriental Air Bridge) dan Lapangan Terbang Nagasaki (Oriental Air Bridge sahaja).

Terdapat feri ke pelabuhan Izuhara, seperti Iki melalui pelabuhan Hakata di Fukuoka.

Sejarah

sunting

Zaman purba dan klasik

sunting
 
Runtuhan Istana Kaneda
 
Kuil Watazumi
 
Hiroshige

Dalam mitologi Jepun, Tsushima adalah salah satu daripada lapan pulau asal yang dicipta oleh dewa Shinto Izanagi dan Izanami. Bukti arkeologi menunjukkan bahawa Tsushima telah pun didiami oleh peneroka dari kepulauan Jepun dan Semenanjung Korea dari zaman Jōmon hingga zaman Kofun. Catatan Tiga Kerajaan, sebuah teks sejarah Cina, menerangkan sebuah negara yang dipanggil Duì hǎi guó (Bahasa Cina: 對海國; Sebutan bahasa Jepun: Tsuikai-koku) dengan populasi lebih daripada seribu isi rumah, yang biasanya dikenal pasti dengan Tsushima. Ia salah satu daripada kira-kira 30 yang terdiri daripada negara kesatuan Yamatai.[13] Keluarga ini mengawal Pulau Iki, dan menjalin hubungan perdagangan dengan Yayoi Jepun. Memandangkan Tsushima hampir tidak mempunyai tanah untuk bercucuk tanam, penduduk pulau mencari nafkah dengan menangkap ikan dan berdagang.

Sejak awal abad keenam, Tsushima telah menjadi wilayah rasmi Jepun, dikenali sebagai Wilayah Tsushima (kini Tsushima, Nagasaki.)

Di bawah sistem Ritsuryō, Tsushima menjadi wilayah Jepun. Wilayah ini dikaitkan dengan Dazaifu, pusat politik dan ekonomi Kyūshū, serta kerajaan pusat Jepun. Disebabkan lokasinya yang strategik, Tsushima memainkan peranan utama dalam mempertahankan Jepun daripada pencerobohan dari benua Asia dan membangunkan talian perdagangan dengan Baekje dan Silla dari Tiga Kerajaan Korea. Selepas Baekje, yang telah dibantu oleh Yamato Jepun, dikalahkan pada tahun 663 oleh tentera Sillan dan Tang China dalam Pertempuran Baekgang, pengawal sempadan Jepun telah dihantar ke Tsushima dan Istana Kaneda telah dibina di pulau itu.

Wilayah Tsushima dikawal oleh pegawai yang dipanggil Tsushima no kuni no miyatsuko (対馬) sehingga zaman Nara, dan kemudian oleh suku Abiru hingga pertengahan abad ke-13. Peranan dan gelaran "Gabenor Tsushima" dipegang secara eksklusif oleh suku Shōni selama beberapa generasi. Walau bagaimanapun, memandangkan Shōni sebenarnya menetap di Kyūshū, suku Sō, subjek terkenal Shōni, yang sebenarnya mengawal pulau-pulau ini. Puak Sō memerintah Tsushima sehingga akhir abad ke-15.

Zaman feudal

sunting
 
Pencerobohan Mongol pada tahun 1274
 
Misi Joseon ke Jepun bermula pada era Muromachi selama kira-kira 400 tahun disambut oleh orang Yamato seperti yang dilihat dalam lukisan Edo ini
 
Runtuhan tapak limbungan domain Tsushima. Dibina pada 1663 M

Tsushima merupakan pusat perdagangan yang penting dalam tempoh ini. Selepas pencerobohan Toi, perdagangan persendirian bermula antara Goryeo, Tsushima, Pulau Iki, dan Kyūshū, tetapi terhenti semasa pencerobohan Mongol di Jepun antara 1274 dan 1281. Goryeosa, sejarah dinasti Goryeo, menyebut bahawa pada tahun 1274, pasukan askar Korea di bawah tentera Mongol yang diketuai oleh Kim Bang-gyeong membunuh sejumlah besar orang di pulau itu.

Tsushima menjadi salah satu pangkalan utama Wokou, lanun Jepun, juga dipanggil wakō, bersama dengan Iki dan Matsuura. Disebabkan serbuan lanun berulang kali, Goryeo dan Joseon ada kalanya menenangkan lanun dengan mewujudkan perjanjian perdagangan serta berunding dengan Kesyogunan Ashikaga dan timbalannya di Kyūshū dan pada masa lain menggunakan kekerasan untuk meredakan lanun. Pada tahun 1389, Jeneral Pak Wi (朴威) dari Goryeo cuba untuk membersihkan pulau daripada lanun Wokou, tetapi pemberontakan di Korea memaksanya pulang ke rumah.

Pada 19 Jun 1419, raja Joseon Taejong yang baru turun takhta menghantar Jeneral Yi Jongmu dalam ekspedisi ke Pulau Tsushima untuk membersihkannya daripada lanun Wokou, menggunakan armada 227 buah kapal dan 17,000 orang askar, yang dikenali dalam bahasa Jepun sebagai Pencerobohan Ōei. Selepas mengalami kecederaan dalam serangan hendap, Tentera Korea merundingkan gencatan senjata dan berundur pada 3 Julai 1419.[14][15] Pada tahun 1443, Daimyō Tsushima, Sō Sadamori mencadangkan Perjanjian Gyehae. Bilangan kapal perdagangan dari Tsushima ke Korea telah diputuskan oleh perjanjian ini, dan suku Sō memonopoli perdagangan dengan Korea.[16]

Pada tahun 1510, pedagang Jepun memulakan pemberontakan menentang dasar ketat Joseon terhadap pedagang Jepun dari Tsushima dan Iki yang datang ke Busan, Ulsan dan Jinhae untuk berdagang. Suku So menyokong pemberontakan itu, tetapi ia segera ditumpaskan. Pemberontakan itu kemudiannya dikenali sebagai " Kekacauan Tiga Pelabuhan " (三浦の乱 (Sanbo-No-Ran) di Jepun dan 삼포왜란 (三浦倭亂, Sampo Waeran) di Korea). Perdagangan disambung semula di bawah arahan Raja Jungjong pada tahun 1512, tetapi hanya di bawah syarat yang sangat terhad, dan hanya dua puluh lima buah kapal dibenarkan melawat Joseon setiap tahun.[17]

Pada akhir abad ke-16, pemimpin Jepun Toyotomi Hideyoshi menyatukan pelbagai tuan feudal (daimyō) di bawah perintahnya. Merancang untuk menyatukan semua puak dengan tujuan yang sama, gabungan Hideyoshi menyerang Joseon Korea, yang membawa kepada pencerobohan Jepun ke Korea (1592–1598). Tsushima ialah pangkalan tentera laut utama untuk pencerobohan ini, dan dalam meneruskan sokongan perang, sejumlah besar tawanan Korea telah diangkut ke Tsushima sehingga 1603.

 
Potret Sō Yoshitoshi pada tahun 1615

Pada tahun 1587, Toyotomi Hideyoshi mengesahkan pemilikan suku Sō atas Tsushima. Sō Yoshitoshi (宗 義智, 1568 - 31 Januari 1615) ialah daimyō (tuan feudal) suku Sō domain pulau Tsushima. Pada tahun 1603, Tokugawa Ieyasu menubuhkan keshogunan baru; dan Sō Yoshitoshi secara rasmi diberikan Kawasan Fuchū (100,000 koku) di Wilayah Tsushima.[18]

Selepas percubaan Jepun untuk menakluk gagal, keamanan telah diwujudkan semula antara kedua-dua negara. Sekali lagi, pulau-pulau itu menjadi pelabuhan untuk pedagang. Kedua-dua Dinasti Joseon dan Kawasan Tsushima-Fuchū menghantar wakil perdagangan mereka ke Tsushima, mengawal perdagangan sehingga 1755.

Pulau ini diterangkan oleh Hayashi Shihei dalam Sangoku Tsūran Zusetsu, yang diterbitkan pada tahun 1785. Ia dikenal pasti sebagai sebahagian daripada Jepun.[19]

Limbungan Tsushima-Fuchū pula dibina pada 1663. Masih terdapat runtuhan limbungan di pulau itu.

Pada tahun 1811, untuk pengurangan kos, wakil Kesyogunan Tokugawa bertemu di Tsushima dengan duta raja Joseon (Joseon Tongsinsa).[20]

Sehingga Meiji, Tsushima ialah sempadan antara Jepun dan Korea yang sangat bergantung pada perdagangan dengan Korea, dengan institusi/sistem perdagangan unik yang sangat mirip dengan institusi Korea, bukan Jepun. Contohnya, sistem pengukuran untuk cukai tanah. Di Jepun, ia ditentukan oleh pengeluaran koku beras. Tsushima mempunyai pengeluaran beras yang rendah, jadi ia dibenarkan menggunakan sistem bancian unik (Kendaka (間高)) oleh Kesyogunan Tokugawa. Memandangkan ia berasal dari Sistem Ukur Tanah China (間尺法), ia serupa dengan sistem Korea - gyeolbu (結負制); Undang-undang Tsushima menyerupai undang-undang Korea dalam pengiraan kewangannya. "Buruh tidak bebas" atau perhambaan untuk tempoh masa yang tetap, selalu jarang berlaku dalam apa jua bentuk di seluruh Jepun, tetapi wujud sebagai institusi yang ditubuhkan, selalunya sebagai satu bentuk hukuman, di Tsushima seperti yang berlaku di Korea. Orang Tsushima turut memiliki 33 hektar (82 ekar) di Busan, menurut Murai Shosuke, orang Jepun diberi gelaran daripada dinasti Joseon dipanggil "orang pinggiran", bertanggungjawab terhadap keselamatan di kawasan perumahan ini.[21] Lewis juga memetik persiapan rasmi Sō Yoshitoshi yang menyenaraikan kira-kira 1,000 orang Korea sebagai panduan persediaan untuk pencerobohan Hideyoshi ke Korea untuk menyokong aspek Tsushima yang dikira sebagai "zon kualiti sempadan yang samar-samar".[21] Penduduk pulau pula bercakap dialek Tsushima dan adat harian, struktur sosial dan interaksi ekonomi mereka adalah dalam bahasa Jepun, kecuali kata pinjaman dari Korea yang diserap dalam dialek mereka.[22]

Zaman moden

sunting
 
Terusan yang dibina oleh Tentera Laut Imperial Jepun pada tahun 1900

Dalam episod yang lebih kini dikenali sebagai insiden Tsushima, Tentera Laut Imperial Rusia cuba menubuhkan pangkalan di pulau itu pada tahun 1861, tetapi akhirnya campur tangan asing menyebabkan mereka meninggalkan idea itu.

Hasil daripada pemansuhan sistem han, kawasan Tsushima Fuchu menjadi sebahagian daripada Prefektur Izuhara pada tahun 1871. Pada tahun yang sama, Prefektur Izuhara telah digabungkan dengan Prefektur Imari, yang dinamakan semula sebagai Prefektur Saga pada tahun 1872. Tsushima telah dipindahkan ke Wilayah Nagasaki pada tahun 1872, dan daerah Kamiagata (上県) dan Shimoagata (下県) telah digabungkan untuk membentuk bandar moden Tsushima. Perubahan ini adalah sebahagian daripada reformasi yang meluas di Jepun yang bermula selepas 1854. Jepun pada masa itu sudahpun menjadi negara bangsa moden dan kuasa besar serantau, dengan perubahan meluas dalam kerajaan, industri dan pendidikan.

Selepas Perang China-Jepun Pertama berakhir dengan Perjanjian Shimonoseki, Jepun berasa terhina apabila Campur Tangan Tiga Kali tiga kuasa besar Jerman, Perancis, dan Rusia memaksanya untuk mengembalikan Semenanjung Liaodong yang berharga kepada China di bawah ancaman kekerasan. Akibatnya, kepimpinan Jepun dengan betul menjangkakan bahawa peperangan dengan Rusia atau kuasa imperial Barat yang lain akan mungkin berlaku. Antara 1895 dan 1904, Tentera Laut Imperial Jepun meletupkan terusan Manzeki-Seto yang bersaiz 25 meter (82 kaki) lebar dan 3 meter (9.8 kaki) dalam; ia kemudiannya diperluaskan kepada 40 meter (130 kaki) lebar dan 4.5 meter (14.8 kaki) dalam melalui tanah genting berbatu pergunungan pulau itu antara Teluk Asō di barat dan Selat Tsushima di timur, secara teknikal membahagikan pulau itu kepada tiga pulau.[23] Kebimbangan strategik menjelaskan skop dan pembiayaan projek terusan oleh Jepun semasa era ketika ia masih bergelut untuk mewujudkan ekonomi perindustrian. Terusan itu membolehkan Jepun memindahkan pengangkutan dan kapal perang dengan cepat antara pangkalan tentera laut utama mereka di Laut Pedalaman Seto (terus ke timur) melalui Selat Kanmon dan Tsushima ke Selat Korea atau ke destinasi di seberang Laut Kuning.

Ordinan empayar pada Julai 1899 menetapkan Izuhara, Sasuna, dan Shishimi sebagai pelabuhan terbuka untuk berdagang dengan Amerika Syarikat dan United Kingdom.[24]

Semasa Perang Rusia-Jepun pada tahun 1905, Armada Baltik Rusia di bawah Laksamana Rozhestvensky, selepas melakukan perjalanan hampir setahun ke Asia Timur dari Laut Baltik, telah dihancurkan oleh Jepun di bawah Laksamana Togo Heihachiro pada Pertempuran Tsushima. Skuadron ketiga Jepun mula membayangi armada Rusia dari hujung pulau selatan dan mengikutinya melalui Selat Tsushima di mana armada utama Jepun menanti. Pertempuran bermula di timur laut utara pulau itu sekitar tengah hari, dan berakhir di utara sehari kemudian apabila Jepun mengepung Armada Rusia. Jepun memenanginya.

Dari 1948 hingga 1949, disebabkan oleh Pemberontakan Jeju, dan akibat penindasan dan pembunuhan beramai-ramai oleh tentera anti-komunis Korea, ramai penduduk Jeju melarikan diri dan berlindung di Tsushima.[25]

Pada tahun 1950, kerajaan Korea Selatan menegaskan kedaulatan ke atas pulau itu berdasarkan "dakwaan sejarah".[26] Rundingan Korea-AS mengenai Perjanjian San Francisco tidak menyebut Pulau Tsushima.[27] Selepas itu, status Tsushima sebagai pulau Jepun disahkan semula.[28] Walaupun kerajaan Korea Selatan sejak itu telah melepaskan tuntutan ke atas pulau itu, sesetengah rakyat Korea (termasuk beberapa ahli parlimen Korea) secara berkala cuba mempertikaikan pemilikan pulau itu.

Pada tahun 1973, salah satu pemancar untuk sistem navigasi OMEGA telah dibina di Tsushima. Ia telah ditanggalkan pada tahun 1998.

Hari ini, Tsushima ialah sebahagian daripada Prefektur Nagasaki, Jepun. Pada 1 Mac 2004, enam buah bandar di pulau itu - Izuhara, Mitsushima, Toyotama, Mine, Kamiagata, dan Kamitsushima - telah digabungkan untuk mewujudkan bandar Tsushima. Kira-kira 700 orang anggota Pasukan Pertahanan Diri Jepun ditempatkan di pulau itu untuk memantau kawasan pantai dan lautan tempatan.[29]

Lihat juga

sunting

Rujukan

sunting
  1. ^ 市勢要覧(資料編) Diarkibkan 12 Disember 2007 di Wayback Machine (dalam bahasa Jepun)—Data about Tsushima
  2. ^ a b c d (dalam bahasa Jepun) 国土交通省国土地理院 九州地方測量部「長崎県山岳標高」 Diarkibkan 15 Januari 2008 di Wayback Machine - Kyushu Regional Survey Department, Geographical Survey Institute, Ministry of Land, Infrastructure, Transport and Tourism in Japan
  3. ^ "34.416667,129.333333 - Map of Cities in 34.416667,129.333333 - MapQuest". www.mapquest.com (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 20 August 2020.
  4. ^ "Tsushima | archipelago, Japan". Encyclopedia Britannica (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 20 August 2020.
  5. ^ For example: "Tsushima". The New Encyclopaedia Britannica: Macropaedia. 10 (ed. 15). Encyclopaedia Britannica. 1983. ISBN 9780852294000. Dicapai pada 28 October 2020. Tsushima, archipelago, Nagasaki Prefecture (ken), Japan, in the Korea Strait separating Japan and Korea.
  6. ^ "Aerial view of the junction between the two islands of Tsushima Island". Diarkibkan daripada yang asal pada 27 September 2013. Dicapai pada 23 June 2005.
  7. ^ Water level view of the junction between the two islands of Tsushima Island
  8. ^ a b c Meteorologic data in Izuhara (厳原), Tsushima by Japan Meteorological Agency
  9. ^ Meteorologic data in Izuhara (厳原), Tsushima by Japan Meteorological Agency - most ~ 10th largest value on record
  10. ^ Meteorologic data in Nagasaki (長崎) by Japan Meteorological Agency
  11. ^ "A Profile of Tsushima shi (Tsushima City)". www.city.tsushima.nagasaki.jp. Dicapai pada 20 August 2020.
  12. ^ "Izuhara 1981-2010". JMA. Dicapai pada 21 January 2012.
  13. ^ zhulang.com Diarkibkan 12 Mac 2007 di Wayback Machine
  14. ^ "朝鮮王朝実録世宗4卷1年7月3日" Veritable Records of the Joseon Dynasty King SejongVol.4 July 3
  15. ^ "朝鮮王朝実録世宗4卷1年7月9日" Veritable Records of the Joseon Dynasty King SejongVol.4 July 9 "세종 4권, 1년(1419 기해 / 명 영락(永樂) 17년) 7월 9일(임자) 5번째기사이원이 막 돌아온 수군을 돌려 다시 대마도 치는 것이 득책이 아님을 고하다"
  16. ^ Tsushima tourist Association WEB site Diarkibkan 17 September 2018 di Wayback Machine"1443 嘉吉条約(発亥約定)- 李氏朝鮮と通交条約である嘉吉条約を結び、歳遣船の定数を定める。これにより、宗家が朝鮮貿易の独占的な地位を占めるようになる。"
  17. ^ dictionary.goo.ne.jp
  18. ^ Papinot, Jacques. (2003). Nobiliare du Japon -- Sō, p. 56; Papinot, Jacques Edmond Joseph. (1906). Dictionnaire d'histoire et de géographie du Japon.
  19. ^ Klaproth, Julius. (1832). San kokf tsou ran to sets, ou Aperçu général des trois royaumes, p. 96; excerpt, "... et vis-à-vis de l'île de Toui ma tao (Tsou sima) qui fait partie du Japon...."
  20. ^ Walraven, Boudewijn (2007). Korea in the Middle: Korean Studies and Area Studies : Essays in Honour of Boudewijn Walraven. Amsterdam University Press. m/s. 359–361. ISBN 978-90-5789-153-3.
  21. ^ a b Lewis, James B. (2003). Frontier Contact Between Choson Korea and Tokugawa Japan. Taylor & Francis. m/s. 25. ISBN 978-0-203-98732-2.
  22. ^ Lewis, James B. (2003). Frontier Contact Between Choson Korea and Tokugawa Japan. Taylor & Francis. m/s. 33. ISBN 978-0-203-98732-2.
  23. ^ "地理院地図 / GSI Maps|国土地理院". maps.gsi.go.jp. Dicapai pada 20 August 2020.
  24. ^ US Department of State. (1906). A digest of international law as embodied in diplomatic discussions, treaties and other international agreements (John Bassett Moore, ed.), Vol. 5, p. 759.
  25. ^ JoongAng Ilbo 14:33 October 1, 2002
  26. ^ "U.S. State Department, Report from the Office of Intelligence Research: Korea´s Recent Claim to the Island of Tsushima (prepared on March 30, 1950)"; retrieved 2 April 2013.
  27. ^ "Memorandum of Conversation, by the Officer in Charge of Korean Affairs in the Office of Northeast Asian Affairs (Emmons)," Diarkibkan 7 Oktober 2018 di Wayback Machine Foreign Relations 1951, Vol. VI, pp. 1202-1203; excerpt, "Mr. Dulles noted that paragraph 1 of the Korean Ambassador's communication made no reference to the island of Tsushima and the Korean Ambassador agreed that this had been omitted."
  28. ^ US Bureau of the Census (1965). Foreign Commerce and Navigation of the United States, p. lv.
  29. ^ Kaneko, Maya, (Kyodo News) "Tsushima's S. Koreans: guests or guerrillas?", Japan Times, 5 March 2010, p. 3. [pautan mati] [dead link]

Pautan luar

sunting