Konsonan malaran tak geser
Konsonan malaran tak geser, malaran tak bergeser atau aproksiman ialah bunyi sebutan yang boleh disifatkan sebagai perantara bunyi vokal dan konsonan "biasa". Ketika menyebut malaran tak geser, organ-organ penyebutan menyempitkan saluran suara, tetapi membuka ruang secukupnya untuk udara mengalir tanpa banyak gelora yang boleh didengar. Justeru, malaran tak geser lebib terbuka berbanding geseran. Golongan bunyi ini merangkumi malaran sisian seperti [l] (l dalam lama) dan malaran separuh vokal seperti [j] (y dalam ya) dan [w] (w dalam wau).
| Cara artikulasi |
|---|
| Obstruen |
| Hentian |
| Letusan |
| Geseran |
| Sibilan |
| Sonoran |
| Sengau |
| Tamparan |
| Getaran |
| Aproksiman |
| Cecair |
| Vokal |
| Separuh vokal |
| Sisian |
| Arus udara |
| Ejektif |
| Implosif |
| Klik |
| Laman ini mengandungi maklumat fonetik dalam IPA yang mungkin tidak dapat dipaparkan dengan betul di sesetengah pelayar web. [Bantuan] |
Vokal sepadan
suntingTerdapat sebilangan malaran tak geser yang serupa dengan vokal, maka diberi istilah separuh vokal. (Separuh vokal ialah bunyi seakan-akan vokal bukan sukuan. Sesetengah ahli fonetik mengehadkan istilah tersebut untuk vokal bukan sukuan sejati yang membentuk diftong, manakala yang lain menyertakan subset malaran tak geser yang menyerupai vokal. Perbezaan dari segi fonetiknya ialah malaran tak geser ini lebih menghampiri berbanding vokal bukan sukuan yang sepadannya.)
Secara penyebutan dan diakronik, malaran tak geser lelangit berpadan dengan vokal depan, velar dengan vokal belakang, dan bibir dengan vokal bundar.
Malaran tak geser Vokal sepadan Daerah artikulasi j i Lelangit ɥ y Bibir-lelangit ɰ ɯ Velar w u Bibir-velar ʕ̞ ɑ Farinks
Malaran tak geser tengah
sunting- Malaran tak geser dwibibir [β̞] ([ʉ] bersifat konsonan; biasanya ditulis <β>)
- Malaran tak geser bibir-gigi [ʋ]
- Malaran tak geser gigi [ð̞] (biasanya ditulis <ð>)
- Malaran tak geser gusi [ɹ]
- Malaran tak geser gelungan [ɻ] ([ɚ] bersifat konsonan)
- Malaran tak geser lelangit [j] ([i] bersifat konsonan)
- Malaran tak geser velar [ɰ] ([ɯ] bersifat konsonan)
- Malaran tak geser uvular [ʁ̞] (biasanya ditulis <ʁ>)
- Malaran tak geser farinks [ʕ̞] ([ɑ] bersifat konsonan; biasanya ditulis <ʕ>)
- Malaran tak geser epiglotis [ʢ̞] (biasanya ditulis <ʢ>)
Malaran tak geser sisian
suntingDalam malaran tak geser sisian, pusat lidah teguh menyentuh lelangit, tetapi anggota penentunya ialah tepi lidah yang hanya menghampiri gigi.
Malaran tak geser berartikulasi serentak dengan aksara IPA tersendiri
sunting- Malaran tak geser velar dibibirkan bersuara [w] ([u] bersifat konsonan)
- Malaran tak geser velar dibibirkan tak bersuara [ʍ]
- Malaran tak geser lelangit dibibirkan [ɥ] ([y] bersifat konsonan)
- Malaran tak geser sisian gusi divelarkan [ɫ]