Нож

Џебен нож

Нож (множина: ножеви) — рачно орудие со изострени рабови. Некои типови на ножеви се користат како прибор, како прибор за јадење се поставуваат на трпеза, или како кујнски прибор (пример: нож за сечење леб, отворач). Многу видови се користат како алатка, на пример нож кој го користат војниците, џебен нож кој го користат туристите и ловечки нож кој го користат ловците. Ножевите исто така се употребуваат и за традиционални и верски цели, како ножот кирпан, а може да се користат и за војна и спортска намена. Некои типови на ножеви се користат дури и во земјоделството, односно во собирањето на храна (пример, срп, коса), а се комбинираат и жетварски ножеви.

Ножевите се алатки кои се користеле најмалку пред два и пол милиони години, како што е потврдено со олдуванските алатки. Првично се изработени од камен, коска и опсидијан, а со развојот на технологијата се произведувале од бронза, бакар, железо, челик, керамика и титан. Неколку култури имаат измислено нивни верзии на ножеви. Поради својата улога како прва алатка на човештвото, некои култури имаат додадено и духовно и религиозно значење на ножот.

Повеќето денешни модели на ножеви го следат стилот на фиксно сечило и на преклоп, а моделот и стилот на изработка варираат во зависност од произведувачот и земји на потекло.

Острица

Острицата на ножот може да биде произведена од разни видови материјали. Јаглеродниот челик може да биде многу остар. Острицата останува остра по подолго време и лесно може да се наостри повторно, но со време може да се појават `рѓа и флеки. Не’рѓосувачкиот челик не е многу остар како јаглеродниот челик, но е отпорен на `рѓосување. Високојаглеродниот челик е комбинација на најдобрите квалитети од претходните два вида челик. Острицата од овој вид челик не ја менува бојата и останува остар подолго време. Ножевите од ламинат се произведуваат од повеќе видови метали. Сепак острицата е подложна на корозија.

Ножот како тема во уметноста и во популарната култура

• „Чудотворниот нож“ (српски: Чудотворни нож) — српска народна приказна.
• „Нож“ — песна на македонскиот поет Јован Котески.
• „Човекот со нож во грбот“ — краток расказ на македонскиот писател Ѓорѓи Крстевски од 2019 година.
• „Нож“ (шпански: Puñal) — песна на шпанскиот поет Федерико Гарсија Лорка.
• „Кинџал“ — песна на рускиот поет Александар Пушкин.
• „Ножето на професорот и возовите“ — песна на полскиот поет Тадеуш Ружевич.
• „Ножето на професорот“ (полски: Nożyk profesora) — поетска збирка на Тадеуш Ружевич од 2001 година.
• „Кишовиот нож“ — краток расказ на македонската писателка Оливера Ќорвезироска од 2021 година.
• „Нож“ (англиски: Knife) — песна од истоимениот музички албум на шкотската рок-група Ацтек камера (Aztec Camera) од 1984 година.
• „Мојот вреден ловечки нож“ (англиски: My Valuable Hunting Knife) — песна на американската рок-група Guided By Voices од 1995 година.
• „Нож во мојата рака“ (хрватски: Nož u mojoj ruci) — песна на хрватската рок-група Грч.
• „Извадете ги ножевите“ (англиски: Knives Out) — песна на британската рок-група Рејдиохед (Radiohead).

Поврзано

• Прибор за јадење
• Виљушка
• Лажица

Надворешни врски

• American Knife & Tool Institute
• Interactive knife steel database and comparison graph builder