Периволи

село во Гребенско, Егејска Македонија

Периволи (грчки: Περιβόλι; влашки: Perivoli) — село во Гребенско, Егејска Македонија, денес во општината Гребен на Гребенскиот округ во областа Западна Македонија, Грција. Населението брои 21 жител (2011), сочинето од Власи.[2]

Периволи
Περιβόλι
Поглед на селото од исток
Поглед на селото од исток
Периволи is located in Грција
Периволи
Периволи
Местоположба во областа
Периволи во рамките на Гребен (општина)
Периволи
Местоположба на Периволи во Општина Гребен и областа Западна Македонија
Координати: 39°59′N 21°7′E / 39.983° СГШ; 21.117° ИГД / 39.983; 21.117
ЗемјаГрција
ОбластЗападна Македонија
ОкругГребен
ОпштинаГребен
Општ. единицаПериволи
Надм. вис.&100000000000012800000001.280 м
Население (2011)[1]
 • Вкупно21
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Географија и местоположба

уреди

Селото се наоѓа околу 30 км југозападно од градот Гребен, на планината Лигос, дел од венецот Пинд, на надморска височина од 1.280 м. Периволи е сместено на 7 км јужно од Авдела, крај изворите на една од притоките на реката Венетик.[2]

Јужниот дел на селскиот атар припаѓа на националниот парк „Пинд“.

Историја

уреди

Во Отоманското Царство

уреди
 
Панорама на Периволи во 1898 година, фотографирано од браќата Манаки

Главната знаменитост во селото е црквата „Св. Никола“, сместена надвор од селото крај патот што води за Гребен.[3] Црквата „Св. Ѓорѓи“ е од XVIII век.[4]

Во XIX век Периволи било големо влашко село во Гребенската каза на Серфиџенскиот Санџак.

Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900, во Периволи живееле 1.800 Власи.[5] Според грчка статистика од 1904 година во Периволи живеат 850 влахофони, од кои 85 се „Романци.[6]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Периволион (Периволја) се води како чисто влашко село во Гребенската каза на Серфиџенскиот санџак со 300 куќи.[7]

До 1912 година, четата на андартскиот капетан Јорко Чокардани дејствувала во селото.[8]

Во Грција

уреди

По Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор, кога броело 2.354 жители. Нивниот број во 1920 г. се намалил на 21. Тоа се должи на фактот што пописот во таа година е извршен во декември, кога речиси сите семејства од селото се наоѓале на зимување во Тесалиското Поле.[2]

Селото тешко настрадало за време на Граѓанската и Втората светска војна.[2]

Стопанство

уреди

Населението традиционално се занимава со сточарство.[2]

Население

уреди

По Граѓанската војна селото практично се испразнило и не почнало да се населува во поголема мера сè до 1980-тите. Оттогаш, населението бележи пораст и повторен пад.

Во пописот од 1951 година, селото било забележано со 26 жители, во 1961 година со 15, во 1971 година со 5, во 1981 година со 165, а во 1991 година со 312 жители.[2] Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 699 26 15 5 165 312 454 21
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Самоуправа и политика

уреди

Во 1918 година, селото станало самостојна општина, а атарот на општината опфаќал површина од 137 квадратни километри. Општината Периволи била приклучена во 2011 година и станала дел од поголемата општина Гребен.[2]

Селото припаѓа на општинската единица Периволи со седиште во истоименото селото, која припаѓа на поголемата општина Гребен, во округот Гребен. Воедно, селото е дел од општинскиот оддел Периволи, во кој е единствено село.

Културни и природни знаменитости

уреди

Цркви

Личности

уреди
 
Штерјо Апостолина

Родени во Периволи

По потекло од Периволи

Иселеништво

уреди

Најголем дел од жителите на селото се имаат преселено во поголемите градови во Грција, но тие исто така се преселиле низ цел свет, особено во САД и Европа, каде што се занимаваат со трговија и со доходни занаети. Тие имаат свои друштва преку кои ја одржуваат традицијата на своите предци.[2]

Наводи

уреди
  1. „Попис на населението од 2011 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Симовски, Тодор (1998). Населените места во Егејска Македонија : географски, етнички и стопански одлики. I дел. Скопје: Институт за национална историја. стр. 125–126.
  3. „Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | Ναός Αγίου Νικολάου στο Περιβόλι“. odysseus.culture.gr. Посетено на 2023-10-23.
  4. „Περιβόλι“. Η πόλη και τα χωριά του Νομού Γρεβενών. Архивирано од изворникот на 2015-01-19.
  5. „Makedonija. Etnografija i statistika - 2.46“. www.promacedonia.org. Посетено на 2023-10-23.
  6. Κωνσταντίνος Σπανός. "Η απογραφή του Σαντζακίου των Σερβίων", in: "Ελιμειακά", 48-49, 2001.
  7. Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 73.
  8. Георгиев, Величко; Трифонов, Стайко (1994). История на българите 1878-1944 в документи. Т. I. 1878 - 1912. II. София: Просвета. ISBN 954-01-0558-7.

Надворешни врски

уреди